Pagbuo at Paglinang ng

Talata
Reporter ： Group4
Time ： n/a
Mga uri ng Talata
(Ayon sa kanilang
komposisyon)
 Panimulang talata
• ito ay nagsasaad ng paksa at layunin ng isang pagpapahayag sa isang
malinaw na paraan .

talatang ganap
Ang pagpapaunlad ng mga pangunahing bahagi ng sentral na ideya ang
pangunahing tungkulin ng mga talatang ganap .

Talata ng Paglilipat-diwa
Mahalaga ito tungo sa ika pagtatamo ng ugnayan at kaisahan ng
mga pahayag .
Talatang Pabuod
• Ginagampanan ng talatang ito ang paglalagom o pagbubuod sa
mahalagang pahayag sa katawan ng komposisyon .

Malayang Talata
Kapag ang talata ay nagpapahayag ng isang paksa lamang , ito ay tinatawag
na malaya .
Mga uri ng talata (ayon
sa paksa o nilalaman)
• Talatang Nagglalahad - Ito ay talatang nagpapaliwanag , nagbibigay
katuturan at pakahulugan .
• Talatang Naglalarawan - Layunin ng talatang ito ang ipamalas sa
bumabasa o nakikinig ang isang larawan sa kabuuan sa hangad na
ipinakita ng isang bagay ay naiiba sa mga katulad nito .
• Talatang Nagsasalaysay - Ito ay talatang nagsasaad ng pangyayari o
karanasan upang makapagbigay ng damdamin sa mambabasa .
• Talatang Nangangatwiran - May layunin ng talatang ito na patunayan
sa tulong ng mga katibayan o katwiran ang katotohanan ng isang
palagay o proposisyon .
Uri ng talata batay sa
bahagi
•Panimulang Talata

•Transitional na Talata

•Talata ng Binubuo ng Salita o Diyalogo

•Pangwakas na Talata
Paraan ng pagbuo ng
talata
• Definition
• Paghahambing at pagtutulad
• Sanhi at Bunga
• Proseso - paglalahad kung paano ginagawa ang isang bagay ,
operasyon at iba pa .
• Kaayusang kronolohikal-pagsasaayos ng mga pangyayari batay sa
panahon .
• Kaayusang spatial - inilarawan ang ugnayan ng mga bagay sa isa't isa
ayon sa espasyo o posisyon kung saan isinasaayos ang detalye ayon
sa lokasyon mula sa silangan patungong kanluran , timog patungong
hilaga , mula sa kanan patungo sa kaliwa)
•Illustration - ipinakilala ang pagsuporta o
paglilinaw sa pangunahing ideya .
•Klasipikasyon - sinusuri ang isang bagay
batay sa mga bahagi ng binubuo nito sa
pamamagitan ng pagsusuri .
Paghahati ng talata
• Ang isang talata ng bahagi ng isang mahabang
sulatin ay kadalasang lumilikha ng seksyon ng
isang masaklaw na kaisipan .
• Natatapos ang talata kung nasabi ng lahat ang
nais ipahayag at handa na sa susunod na talata .
• Dahil dito , masasabi nating nakatutulong sa
pagpapakilala ng paghahati at pagkaka pangkat
pangkat ng mga kaisipan .
 Paraan ng
pagpapanatili ng
kalinawan na
mensahe ng talata
• Pagsamasamahin ang maikling payak na pangungusap
.
• Pagsamasamahin ang mga maikling pangungusap at
gawing tambalang pangungusap .
• Pagsamasamahin ang maikling pangungusap sa
hugnayang pangungusap .
• Pagsamasamahin ang mga maikling pangungusap sa
langkapan pangungusap .
• Pagsasaayos ng mga pangungusap na maligoy .
 Katangian ng
mabuting talata
• Nagtataglay ng isang paksa ng pangungusap , lantad o di
lantad
• Nagtataglay ng isang diwa , hindi lamang bahagi nito .
• May kaayusan , ang pangungusap nito ay si isinaayos sa
paraang kaakit-akit .
• May kaisahan unity . Alisin ang di kaugnay na bagay .
• Pagkakaugnay ng mga pangungusap (coherence)
• Pagbibigay diin sa punong kaisipan (emphasis)
• May karampatang haba . Gumamit ng payak na
pangungusap , iwasan ang sunod sunod na maikling
pangungusap gayon din naman ang sunod sunod na
mahabang pangungusap .
• May wastong kayarian . Ito ay may wastong pasok at
palugit nagtataglay ng mga salitang dapat makasama at
hindi sa iba pang talata .
• Gumamit ng wastong pang ugnay ayon sa diwa ng
sinusundan talata ng isang komposisyon .
Ilang bagay dapat
isaalang-alang sa
talata
• Sa simula ang talata ay dapat may pasok o indention .
Ito ay hudyat ng bagong talataan .
• Ang pasok ay isang pulgada mula sa palugit o margin
• Ihiwalay ang puno ng talata ang pagtatala ng tuwirang
sipi (direct quotation)
• Itala ng buko mula sa unang paglalahad kapag ang cp
ay makikita sa bahagi ng hulihan ng pangungusap .
• Kung may diyalogo , dapat naka bukod sa talata upang
makita ang palitan ng salitaan .
• Ang haba ng tala ay any na batay sa:
• - Kahalagahan at pagka masalimuot ng paksa .
• - Haba ng kabuuan ng sulatin .
• Ang isang puno ng kaisipan ay maaari isang talata at ang
haba ay ayon sa kahalagahan ng kaisipan .
• -Bagamat walang tiyak na natutunan sa haba ng talata ka ba
ang sumusulat ng nakababatid ang nababagay sa uri nang
sulatin kanyang binubuo .
Mga tungkulin ng
talata
• Upang magsilbing hudyat ng panibagong
pagpapaunlad ng isang paksa
• Upang ipakilala ang isang sulatin o pangunahing
seksyon o bahagi ng isang papel .
• Upang mapaunlad ang isang mahalagang unit ng
kaisipan .
•Upang mabuo ang lahat ng mga ina hayag sa
isang sulatin .

•Upang ipakilala ang pagkakaugnay ugnay ng

bawat bahagi ng sulatin .

•Upang ipakilala ang isang salaysay o ipakilala

ang isang nagsasalita .
Paglikha ng paksa
•Dapat na mabigyan ng tiyak at may
hanggang indikasyon .
•Dapat maging kaakit-akit at kawili-
wili
•Nagbibigay kapanabikan sa
mambabasa .
•Hindi nangangailangan ng mahaba .
Hakbang sa
paglalagom
• Ang Pagbasa - pagbasa na may ganap na
pagkaunawa .
• Ang Pagpili - inuulit ng isang naglalagas ang diwa ng
may akda .
• Ang Pagsulat - pagtatala ng mahalagang bahagi ng
kaisipan o diwa .
• Ang Pagpapares - paghahambing o pagpapares ng
nilagon sa orihinal .
uri ng lagom
 HAWIG
• Layuning ma palinaw ang malabong katha .
Kailangang maging payak at makabago .
Kaibahan sa precious ay sa dahilan na ang presyo
ay paglalahad ng kahulugan ng orihinal sa higit
na maikli at higit na malinaw na paraan
samantala ang hawig ay isang pagpapakahulugan
o interpretasyon ng isang sumusuri.
 Presis
•maayos na na pananatili ang
orihinal na pangunahing kaisipan
, kayarian o balangkas ,
pananahimik ng awtor.
 Halaw
• maikling lagom na isang pormal na paglalahad ng abstrak ng
isang sulating pananaliksik o tesis . Dapat mapanatili ang:
• Tatak
• Kayarian
• Pananaw
• At layunin ng orihinal
• Iwasto ang magbigay ng palagay ang sariling kuro .
• Buod - pormal at bai-baitang na pasalaysay ng
banghay ng mga pangyayari .
• Maaaring ipasok ang sariling pananaw ng
nagbubuhat sa ano ang pangunahing nais
gamitin .
THANK YOU
Group 4:
Philline Chloe T. Paculanan
Norijene Alum
Teofany Benito
Marlon Gabales
Cindrix Perñaflorida