HASTA/YARALIYA

RECOVERY (KOMA)
POZİSYONU VERME

Hazırlayan:Hemşire Büşra Nur KESKİNSOY

İçindekiler
 Bilinç Bozukluğu nedir?
 Bilinç Kaybı Nedir?
 Bayılma(Senkop)
 Koma
 Bilinç Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
 Bilinç Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
 Bilinç Bozukluklarında İlkyardım Nasıl Olmalıdır?
 Recovery (Koma) Pozisyonu Nasıl Olmalıdır? 
Öğrenim Hedefleri

 Bilinç bozukluğunun tanımını söyleyebilme

 Bilinç bozukluğu nedenlerini söyleyebilme
 Bilinç bozukluğu belirtilerini söyleyebilme
 Bilinç kaybında ilk yardımı söyleyebilme
 Bilincikapalı olan kişiye koma pozisyonu
verebilme
Bilinç bozukluğu/ bilinç kaybı
nedir?
 Beynin normal faaliyetlerindeki bir aksama nedeni
ile uyku halinden başlayarak (=bilinç bozukluğu),
hiçbir uyarıya cevap vermeme haline kadar giden
(=bilinç kaybı) bilincin kısmen yada tamamen
kaybolması halidir.
Bayılma (Senkop):

 Kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır. 

 Beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşur.
Bilinç kaybı nedenleri nelerdir?

Bayılma nedenleri:
 Korku, aşırı heyecan
 Sıcak, yorgunluk
 Kapalı ortam, kirli
hava
 Aniden ayağa kalkma
 Kan şekerinin
düşmesi
 Şiddetli enfeksiyonlar
Bilinç bozukluğu belirtileri nelerdir?

Bayılma ( Senkop) Belirtileri:

 Baş dönmesi, baygınlık, yere düşme
 Bacaklarda uyuşma
 Bilinçte bulanıklık
 Yüzde solgunluk
 Üşüme, terleme
 Hızlı ve zayıf nabız
Bilinç bozukluğu durumunda ilkyardım
nasıl olmalıdır?
 Kişibaşının döneceğini
hissederse;
 Sırt üstü yatırılır,
ayakları 30 cm. kaldırılır,
 Sıkan giysiler gevşetilir,
 Kendini iyi hissedinceye
kadar dinlenmesi
sağlanır.
Eğer kişi bayıldıysa; 
Solunum yolu
Sırt üstü yatırılarak
açıklığı kontrol Sıkan giysiler
ayakları 30 cm
edilir ve açıklığın gevşetilir,
kaldırılır,
korunması sağlanır,

Kusma varsa yan Solunum kontrol Etraftaki meraklılar

pozisyonda tutulur, edilir, uzaklaştırılır

Hasta veya
yaralının üzeri Yanında kalarak sık
örtülür, böylece ısı sık gözlem yapılır
kaybı önlenir. 
 Koma:
 Yutkunma ve öksürük gibi
reflekslerin ve dışarıdan
gelen uyarılara karşı
tepkinin azalması yada
yok olması ile ortaya
çıkan uzun süreli bilinç
kaybıdır.
   Düşme veya şiddetli darbe
 Özellikle kafa travmaları
 Zehirlenmeler

Koma nedenleri:  Aşırı alkol, uyuşturucu kullanımı

 Şeker hastalığı
 Karaciğer hastalıkları
 Havale gibi ateşli hastalıklar
  Yutkunma, öksürük gibi     
 tepkilerin kaybolması
Koma belirtileri:  Sesli ve ağrılı dürtülere tepki
olmaması
 İdrar ve gaita kaçırma
Bilinç kapalı ise:

Hasta/yaralının Hasta/yaralıya
Yardım çağrılır
yaşam bulguları koma pozisyonu
(112),
değerlendirilir, verilir ,

Yardım
Sık sık solunum
gelinceye kadar
ve nabız kontrol
yanında
edilir,
beklenir.
 Koma pozisyonu; bilinci kapalı, solunum ve
dolaşımı olan, herhangi bir travma bulgusu
olmayan hastanın, soluk yolunun açık kalmasını
sağlamak amacıyla verilir. Bu pozisyonla ağız ve
akciğerlerden gelen sekresyonların dışarı akması
sağlanarak hastanın aspire etmesi önlenir.
Koma pozisyonu (yarı yüzükoyun-
yan pozisyon) nasıl olmalıdır
 Sesli veya omuzun dan hafif sarsarak, uyarı
verilerek bilinç kontrol edilir,
 Sıkan giysiler gevşetilir,
 Ağız içinde yabancı cisim olup olmadığı kontrol
edilir,
 Bak, dinle, hisset yöntemi ile solunum kontrol
edilir,
 Şah damarından nabız kontrol
edilir ,
 Hasta/yaralının
döndürüleceği tarafa diz
çökülür,
 Hasta/yaralının karşı tarafta
kalan kolu karnının üzerine
konur ,
 Karşı taraftaki bacağı dik açı
yapacak şekilde kıvrılır ,
 İlkyardımcıya yakın kolu baş hizasında omuzdan
yukarı uzatılır ,
 Karşıtaraf omuz ve kalçasından tutularak bir
hamlede çevrilir ,
 Üsttekibacak kalça ve dizden bükülerek öne
doğru destek yapılır ,
 Alttaki bacak hafif dizden bükülerek arkaya destek
yapılır ,
 Başı uzatılan kolun üzerine yan pozisyonda hafif
öne eğik konur ,
 Tıbbi yardım (112) gelinceye kadar bu pozisyonda
tutulur ,
 3-5 dakika ara ile solunum ve nabız kontrol edilir.
Hasta veya yaralının üzeri örtülerek vücut sıcaklığı
korunur.
KOMA POZİSYONU VERİRKEN DİKKAT
EDİLECEK NOKTALAR
  Hasta veya yaralıya, koma pozisyonu verebilmek için solunum ve dolaşım
bulguları alınmalıdır.
  Çıkan sekresyonları aspire etmesi önlenmelidir.
  Vücut sıcaklığı korunmalıdır. 
  Hasta veya yaralı yalnız bırakılmamalı, 3-5 dakika aralıklarla solunum ve
dolaşım kontrol edilmelidir.
  Gereksiz hareketlerden kaçınılmalıdır. 
  Hasta veya yaralının üzeri örtülerek vücut sıcaklığı korunur. 
  Travma şüphesi olan hastaya koma pozisyonu verilmez.
DEĞERLENDİRME
SORULARI
Aşağıdakilerden hangisi, koma
pozisyonunun kullanıldığı durumdur? 
A) Bilinci kapalı, solunum ve dolaşımı olan hastalarda, soluk
yolunun açık kalmasını sağlamak amacıyla kullanılır. 
B) Omurga yaralanmalarında, hareket edemeyen yatalak
hastalarda kullanılır. 
C) Şoka giren hastalarda kullanılır. 
D) Solunumu duran hastalarda kullanılır. 
E) Rektum muayenelerinde kullanılır.
Aşağıdakilerden hangisi koma pozisyonu
verirken dikkat edilecek noktalardan değildir? 

A) Ağızdan çıkan sekresyonları aspire etmesi önlenir. 

B) Hasta veya yaralının üzerini örterek vücut sıcaklığı
korunur. 
C) Omurga yaralanması olanlarda bu pozisyon verilmez. 
D) Gereksiz hareketlerden kaçınılır. 
E) Hasta veya yaralının pozisyonu yarım saat aralıklarla
değiştirilir.