Energia jądrowa

David Volk 3c
  Energia jądrowa to energia wydzielana podczas przemian jądrowych.
Uwalnianie się energii podczas tych przemian związane jest z różnicami w
energii wiązania poszczególnych jąder atomowych.

Elektrownia jądrowa w Temelinie

(Republika Czeska)
 W procesie rozszczepiania jąder uwalniane są znaczne ilości energii, kiedy w
wyniku zderzenia ze spowolnionym neutronem rozbity zostaje atom uranu. Po
rozszczepieniu każdego z jąder uranu wyemitowane zostają kolejne trzy
neutrony które rozszczep następne atomy uranu. W ten sposób wywołana
zostaje samopodtrzymująca się reakcja łańcuchowa.
 Dwie podstawowe metody
wyzwalania energii
jądrowej to rozszczepienie
jąder ciężkich
pierwiastków oraz synteza
jądrowa, w trakcie której
jądra lekkich
pierwiastków, takich jak
wodór, łączą się dając
atom cięższego
pierwiastka.
 Energia wiązania

 Energia wiązania - energia potrzebna do rozdzielenia

układu na jego elementy składowe. Pojęcie to używane jest
najczęściej w fizyce jądrowej i dotyczy wówczas jądra
atomowego. Energia wiązania jądra atomowego określa
energię potrzebną do rozdzielenia jądra atomowego na
protony i neutrony. Energia wiązania jest ważnym
kryterium decydującym o trwałości jądra atomowego.
Używa się też pojęcia energia wiązania ostatniego
nukleonu. W związku z równoważnością masy i energii,
energię wiązania można obliczyć na podstawie różnicy mas
jądra i nukleonów, z których jest zbudowane. Energią jest
różnica mas, tj. masa nukleonów tworzących jądro,
wziętych każdy z osobna, i masy jądra, pomnożona przez
c2, gdzie c = 3 * 108 m/s jest prędkością światła w próżni.
 Z przedstawionego wykresu można zauważyć, że energia
wiązania nukleonów w jądrze zmienia się wraz z liczbą
masową. Początkowo silnie wzrasta, osiąga wartości bliskie
maksymalnej dla pierwiastków o liczbach masowych 52 –
88, a potem łagodnie maleje. Maksimum energii
odpowiada pierwiastkom leżącym między chromem a
strontem w układzie okresowym. Konsekwencją tego faktu
jest konstatacja, że zarówno synteza nuklearna cięższych
pierwiastków z lżejszych (np. H, D, He), jak i rozpad
najcięższych pierwiastków (U, Pu) są procesami
egzoenergetycznymi prowadzącymi do powstania dużych
ilości energii.
Energia wiązania nukleonów w zależności od liczby masowej pierwiastków
 Energia wiązania jądra sodu
 - zapis ten informuje, że jądro sodu zawiera 11 protonów i 12 neutronów.
masa protonu wynosi: mp = 1,007276u
masa neutronu wynosi: mn = 1,008665u
mproton + mneutron = 11 * 1,007276 + 12 * 1,008665 = 11,080036 + 12,10398 =
23,184016u
 gdzie u - to jednostka masy atomowej. Masa składu jądra atomu sodu zwana jest
masą zmierzoną. Różnica masy zmierzonej z masą doświadczalną.
 masa atomowa sodu wynosi: mNa = 22,989770u jest to masa doświadczalna.
 Różnica mas wynosi:
mz − md = 23,184016 − 22,989770 = 0,194246u
 Ubytek masy, jest równy energii, która przekształciła się w energię gdy powstawało
jądro sodu. Energia wiązania jądra sodu wynosi:
 ΔE = 0,194246 * 931.494MeV = 180,939 MeV.
 Wynik ten nie jest prawdziwy gdyż masa atomu uwzględnia także masę elektronów
atomu sodu, które nie są uwzględniane przy liczeniu masy składników jądra.
Reaktor jądrowy

 Reaktor jądrowy – urządzenie, w którym przeprowadza się z

kontrolowaną szybkością reakcję rozszczepienia jąder atomowych.
 Energetyka jądrowa
 Energetyka jądrowa – zespół zagadnień związanych z uzyskiwaniem na
skalę przemysłową energii z rozszczepienia ciężkich jąder
pierwiastków (głównie uranu 235).
 Energię tę pozyskuje się głównie w wyniku rozszczepienia jąder
atomowych w reaktorach jądrowych w elektrowniach jądrowych i na
okrętach jądrowych. W niewielkim stopniu wykorzystuje się energię
rozpadów promieniotwórczych np. w zasilaczach izotopowych (SNAP).
Energetyka jądrowa obejmuje również problemy związane z
wydobyciem uranu, przeróbką paliwa jądrowego oraz składowaniem
odpadów jądrowych. Pierwsze elektrownie jądrowe pojawiły się w
latach pięćdziesiątych, dynamiczny rozwój tej dziedziny rozpoczął się
w 2. połowie lat sześćdziesiątych, w związku ze wzrostem kosztów
energii uzyskiwanej ze spalania kopalin. Rozwój ten został prawie
wstrzymany po katastrofie w Czarnobylu. W ostatnich latach
obserwuje się działania świadczące o wzroście zainteresowania oraz
powrót do planów rozwoju energetyki jądrowej.
Dziękuję za uwagę!