MAGANDANG

UMAGA
 01
MAMING
Ni Vicente Y. Sotto
 Noong unang panahon ng Kastila may mag-asawang
nakatira sa Kadkad; ang ngalan nila ay Kapitan Anoy at
Senyora Tonay. Kapwa silang mapagmataas. Araw-araw
silang nagsisimba at lingo-linggong nag-aayuno. May anak
silang dalaga, si Maming , labinlimang taong gulang. Pirme
rin ang ugali ni Maming na magsimba. Kasapi siya ni Correa,
ng Carmel, ng Sagrado Corazpn, at iba pang mga debosyon.
Sa bahay ni Kapitang Anoy,
maraming bumibisita sa kanilang
anak, ngunit ang mga magulang ni
Maming ay lubhang mapagmataas.
Kapag may binatang bumibisita ay
itinatago nila si Maming. Ngunit
kapag may mga paring dumadating
sa bahay, lalo na ang mga Fraile, ang
sumasalubong sa kanila ay si
Maming.
Isang gabi, ang bahay ni Kapitan Anoy
ay puno ng bisita.
Dumating din ang dalawang Fraile.
Ang unang bumati sa mga pari ay si
Maming na agad na humalik sa kamay
nila na sinundan pa ng mga taong
naroon.Ang tanging hindi humalik ay
ang sarhento ng sibil (Kastila) na
tumindig lang sa paagkaka-upo.
 Agad naupo ang mga pari at ang
mga tao sa sala. Ang iba’y
nangagsitabi at ang iba ay nagpunta
sa kaida, na waring naghihintakutan
sila. Lubhang natuwa si Kapitan Anoy
at siya mismo ang nagdala ng mga
baso ng serbesa upang ialok ito sa
mga pari. Naupo si maming sa tabi ng
isa sa mga fraile,
Si Pari Manuel, na siya niyang kumpresor.
Ang kamay ni Maming ay hinimas-
himas at hinawakan ng kanyang
kumpresor sa harap ng maraming tao, at
nag-usap ang dalawa na parang
nagbubulungan, na hindi sa gayon
masisiwalat sapagkat walang nakarinig.
Ngunit ang isa pang pari, si Pari Cinto, ay
kinausap ng sarhento ng Sibil, at ganito
ang narinig ko:
PADRE CINTO : Matagal kana ba dito, Sarhento, sa
Filipinas?
SARHENTO: Dalawa palang buwan Padre.
PADRE CINTO : A!Kung gayon, hindi mo pa alam ang
ugali ng mga UNGGOY, Ano sa palagay mo mainam ba ito
sa bayan?
SARHENTO: Sa tingin ko Padre, lubhang mainam. Ang
mga Indio ay magalang at matatakutin
sa mga Kastila, lalo na sa mga
paring tulad ninyo.
PADRE CINTO : Malinaw! Kung
hindi sa amin ay hindi
Kastila. Sa Gayon, kahit sa
mabubuksan ang mga mata ng
eskuwelahan, Binisaya ang mga
mga salbaheng ito. Ito ang dahilan
babasahin. Ang dapat mong gawin
kung bakit hindi naming
Sarhento, huwag kang lubhang
tinuturuan ang mga INDIO, makipagsundo sa mga taong ito. Ang
dahilang matuto kahit konti, ay primerong makasalubong mo at hindi
hindi na matatakot sa amin, hindi sumasaludo, sipain mo agad at
na magbabayad ng buwis sa lupa, ipabugbos sa mga Kuwartel.
hindi na hahalik sa kamay, hindi
na igagalang ang mga
 Ito lamang ang narinig ko. At
mula pagkadating ng mga Prayle,
Si Kapitan Anoy at Senyora
Tonay, at si Maming ay wala nang
naasikaso pang ibang mga bisita,
dahil ang pinagsisilbihan lamang
nila ay ang mga Prayle.
Pagkaraan ng ilang buwan,
nagpabinyag ng Apo si Kapitan
Anoy.
Si Maming, ang babae na lagging
nagsisimba, nangungumpisal at
nangungumunyon ay nanganak. Ang
Ama si Pari Manuel, ang kumpresor
ni Maming. At ang nagbinyag ay si
Pari Manuel din. “TAGA-TAKOT”.
KONOTASY
ON AT
DENOTASY
ON
 PAHIWATIG
 Bahagi ng komunikasyon na higit na nagpapasining sa
sinasabi sapagkat anyo ito ng di-tuwirang pagpapahayag.
 Pina-iigting nito ang kahulugan ng mga salita sa
pamamagitan ng pagkasangkapan sa wika ng sagisag o
talinhaga
 HALIMBAW
AKuyom na Kamao
 Matalim na titig.
 Malamlam na mata
 Makulimlim ng hapon