Rotatie

• Vind plaats om de
longitudinale as van de
humerus.
• Referentiestand:
o elleboog 90° naar voor
gebogen
o zoniet wordt bij de
rotatie ook de pronatie
en supinatie van de
onderarm
meegerekend.
 Bereik van de rotatie
• Met de onderarm in sagittaal vlak: 0°.
• Exorotatie: tot 80°.
• Endorotatie: tot 95°.
– Om 95° te bereiken, moet de arm zich
‘door’ het lichaam draaien.
– Zodoende is er bij deze beweging enige
mate van retroflexie nodig.
• Extra rotatie mogelijk door beweging
van de schoudergordel.
 Ligamenten
Ligamenta
glenohumeralia:
• Worden
gespannen bij
exorotatie (a).
• Ontspannen bij
endorotatie (b).
 Spieren (1)
• m. levator scapulae:
– kleine bijdrage tot de
endorotatie.
m. levator scapulae (6)
 Spieren (2)
• m. deltoïdeus
– bestaat uit drie delen
– de pars clavicularis kan een
geadduceerde, geëxoroteerde
arm endoroteren
– de pars spinalis kan een
geëndoroteerde arm exoroteren
 Spieren (3)
• Endorotatoren:
– m. latissimus dorsi
– m. subscapularis
– m. teres major
– m. pectoralis major
 Spieren (4)
• Exorotatoren:
– m. infraspinatus
• belangrijkste exorotator
– m. teres minor
• zwakke exorotator
– aanhechtingen vormen
samen met de
supraspinatus de
rotator cuff
 Spieren (5)
• De exorotatoren zijn zwakker dan de
endorotatoren. Ze spelen vooral een rol
bij sturing van de beweging, bv. bij
schrijven.
 Het schouderblad
• Extra rotatie mogelijk door verandering
in de stand van het schouderblad (40° -
45°)
• Exorotatie: door retractie van het
schouderblad.
• Endorotatie: door protractie van het
schouderblad.
 Het schouderblad
• Exorotatie: de mm. rhomboidei
en trapezius.
• Endorotatie: de mm. serratus
anterior en pectoralis minor.
 Paradox van Codman
1. Abduceer de arm 180° in frontaal vlak.
2. 180° retroflexie in sagittaal vlak.
3. De arm heeft nu 180° endorotatie
ondergaan.
4. Beginnen met endorotatie, en daarna
abductie en retroflexie is niet mogelijk
Voorbeeld van beweging: pitch
• Typische gooibeweging, bv. bij baseball.
• Schouder ondergaat exorotatie tussen 0
en 180°.
Voorbeeld van beweging: pitch
• Oorzaak van veel kwetsuren:
– elleboog ondergaat grote momenten en
krachten bij 180° rotatie
– bij het loslaten van de bal staat er op de
schouder een kracht van meer dan 1kN
– er staat dan tevens een moment van meer
dan 50Nm op de schouder  maximale
hoeksnelheid van 7000°/sec!
Voorbeeld van beweging: pitch
• Voorbeelden van kwetsuren:
– scheuren en ontstekingen in de spieren van
de rotator cuff
– versnelde slijtage van het schoudergewricht
– dislocatie van de humerus
– bij 180° exorotatie kunnen de pezen van de
rotator cuff gekneld raken  overrotatie