Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 78

PANITIKAN

ANO ANG PANITIKAN?


• Ang panitikan ay tumutukoy sa mga akda na nakasulat o
naisulat ng mga manunulat at kadalasang naglalarawan ng
karanasan, emosyon, kaisipan, at iba pang mga konsepto na
nais ipahayag ng may-akda.
• Ito ay naglalarawan ng buhay, kultura, pamahalaan,
relihiyon, at iba pang karanasan na nabibigyang kulay ng
iba’t ibang damdamin tulad ng pag-ibig, kalungkutan, pag-
asa, pagkamuhi, takot, at pangamba.
• Ang salitang panitikan ay mula sa salitang “pang-
titik-an“. Ito ay binubuo ng unlaping “pang“,
hulaping “an” at ang salitang ugat na “titik“.
URI NG PANITIKAN

1. PIKSYON
2. HINDI PIKSYON
1. PANITIKANG PIKSYON
Ang panitikang piksyon ay isang uri na naglalaman ng mga kwentong kathang-
isip na nagpapakita ng mga karakter, pangyayari, at mga lugar na hindi tunay o
hindi nangyari sa totoong buhay.
KABILANG DITO ANG MGA:

TULA- Ang tula o panulaan ay isang uri ng panitikan na


naglalayong ipahayag ang kaisipan, damdamin, karanasan, at
imahinasyon ng may-akda sa pamamagitan ng mga salita na maingat
na pinili at inayos.
MAIKLING KWENTO-  isang anyo ng panitikan na may layuning
magsalaysay ng mga pangyayari sa buhay ng pangunahing
tauhan. Nag-iiwan ito ng isang diwa sa isip ng mga mambabasa. 
NOBELA- Ang nobela ay isang mahabang kathang pampanitikan na
karaniwang tumatalakay sa iba’t ibang tauhan, pangyayari, at lugar na
pawang kathang-isip lamang. Sa pamamagitan ng mga salita at
paglalarawan, ang may-akda ay naglalahad ng kuwento na nagsasalamin
sa mga aral, damdamin, at karanasan ng mga tauhan.
• Ito maaaring magmula sa iba’t ibang panitikan, tulad ng romantiko,
pampolitika, sikolohikal, o maging pang-agham.
Sikolohikal – Ang nobela ay tumutuon sa paglalahad ng kaisipan, damdamin, at panloob na mundo ng
mga tauhan.
• Sa piksyon, ang may-akda ay gumagawa ng isang mundong
kathang-isip at naglalagay ng mga karakter na may sariling
personalidad, pangangailangan, at damdamin.
• Ang mga pangyayari ay maaaring masaya, nakakatakot,
nakakalungkot, o nakakainis, at naglalayong magbigay ng
emosyon sa mga mambabasa.
• Ang mga halimbawa ng piksyon ay maaaring maging tungkol sa
mga paksang tulad ng pag-ibig, kabataan, kabiguan, tagumpay,
paghihirap, at mga pakikipagsapalaran.
• Ito ay may malaking papel sa kultura at nakatutulong sa pagpapalawak
ng imahinasyon at paglikha ng mga kaisipan na nagbibigay ng
impormasyon tungkol sa mga tao at mundo.
• Ito ay mahalaga dahil ito ay nagbibigay ng libangan sa mga
mambabasa at nagbibigay ng mga ideya at konsepto tungkol sa mga
tao, lugar, at mga pangyayari.
• Nagbibigay rin ito ng inspirasyon sa mga tao upang maging malikhain
upang gumawa ng sariling kwento at kaisipan.
PANITIKANG HINDI PIKSYON
• Ang panitikang hindi piksyon ay isang uri na hindi
naglalaman ng mga kwentong kathang-isip, ngunit
naglalayong magbigay ng impormasyon at kaalaman
sa mambabasa.
• Ito ay binubuo ng iba’t ibang anyo ng mga teksto na
nakasulat, tulad ng mga aklat, artikulo, sanaysay,
biograpya, mga pagsasaliksik at iba pa.
• Kabilang sa mga halimbawa ng hindi piksyon ang mga
aklat sa kasaysayan, agham, teknolohiya,
pamamahala, relihiyon, at iba pang mga aklat na
naglalayong magbahagi ng kaalaman at impormasyon.
• Maaari rin itong maglaman ng mga personal na
karanasan ng may-akda, tulad ng mga memoir at mga
diary.
• Ito ay mahalaga dahil ito ay nagbibigay ng
kaalaman at impormasyon sa mga mambabasa
tungkol sa iba’t ibang mga paksa.
• Ito ay maaaring magbigay ng inspirasyon, magturo
ng mga bagong kasanayan, at maghatid ng
kaalaman sa mga mambabasa upang mapalawak
ang kanilang pang-unawa sa mundo.
ANYO NG PANITIKAN
1. AKDANG TULUYAN
2. AKDANG PATULA
1. AKDANG TULUYAN

Ang akdang tuluyan ay isang uri ng panitikan na nakasulat ng


parang talata o prosa. Ito ay binubuo ng mga salita na nabuo ng
magkakasunod na mga pangungusap na naglalaman ng mga
detalyadong paglalarawan, eksposisyon, pangangatwiran, at iba pa.

Ang Prosa ay isang diretso napasulong na anyo ng panitikan,kung saan ipinahahayag ng may-
akda ang kanyang mga saloobin at damdamin sa isang mahusay na paraan
MGA HALIMBAWA:
 Anekdota  Talambuhay
 Nobela  Talumpati
 Pabula  Balita
 Parabula  Kuwentong bayan
 Maikling kuwento  Salawikain
 Dula  Kasabihan
 Pasaling Dula  Alamat
 Sanaysay  Mito
1.Anekdota - Ito ay isang maikling kuwento na naglalaman
ng isang katutubong pangyayari o karanasan ng isang
tao. Karaniwang ginagamit ito upang magbigay-diin sa
isang punto o magpatawa.
2.Nobela - Isang mahabang akdang pampanitikan na may
malawakang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari at
mga karakter. Karaniwang may masalimuot na plot at
kadalasang nagtatampok ng mga pagkakaugnay-ugnay na
tema.
Pabula - Isang anyo ng kuwentong pambata na
naglalaman ng mga hayop o bagay na
nagsasalaysay ng moral na aral o pangaral.
Parabula - Katulad ng pabula, ito ay isang uri ng
kuwento na naglalaman ng aral. Karaniwang ang
mga karakter o pangyayari ay tanyag o may
simbolikong kahulugan.
Maikling kuwento - Ito ay isang masusing kuwento
na karaniwang may limitadong bilang ng mga salita
at naglalaman ng isang maikling pagkakasunod-
sunod ng mga pangyayari.
Dula - Isang anyo ng akdang pampanitikan na
isinasagawa sa entablado o sa mga teatro.
Naglalaman ito ng mga karakter na nag-uugnay sa
isa't isa sa pamamagitan ng kanilang mga dialogo.
Pasaling Dula - Ito ay isang pag-aadapt ng isang dula mula sa
isang wika patungo sa ibang wika. Ito'y naglalayong mapanatili
ang kahulugan at kalakaran ng orihinal na dula.
Sanaysay - Isang akdang pampanitikan na naglalaman ng
personal na kuru-kuro, opinyon, pagsusuri, o pagsasalaysay ng
mga pangyayari.
Talambuhay - Ito ay kuwento o paglalarawan ng buhay ng
isang tao, karaniwang naglalaman ng mga mahahalagang
detalye mula sa kanyang pagsilang hanggang sa kamatayan.
Talumpati - Isang pormal na pagsasalita na karaniwang may
layuning manghikayat, magbigay impormasyon, o magpahayag
ng mga opinyon sa harap ng tagapakinig.
Balita - Ito ay naglalaman ng aktual na impormasyon o mga
pangyayari na naganap kamakailan. Ito ay karaniwang
naglalaman ng 5Ws: Sino, Ano, Kailan, Saan, at Paano.
Kuwentong bayan - Isang uri ng pampanitikang naratibo na
ipinamamahagi sa pamamagitan ng pasalita. Karaniwang
naglalaman ito ng mga tradisyunal na kwento, mito, alamat, o
mga kuwento ng kahima-himala.
Salawikain - Mga payak na mga pangungusap na naglalaman
ng mga aral o patakaran sa buhay.
Kasabihan - Katulad ng salawikain, mga kasabihan ito na
naglalaman ng mga payak na pangungusap na mayroong moral
na aral.
Alamat - Isang kwentong naglalaman ng mga makabuluhang
elementong pantasya o kababalaghan na karaniwang nauugnay
sa kultura o kasaysayan ng isang lugar.
Mito - Isang kwentong pambabae ukol sa mga
diyos at diyosa, o makapangyarihan at
misteryosong mga nilalang, karaniwang nauugnay
sa relihiyon o mitolohiya ng isang kultura.
2. AKDANG PATULA

Ang akdang patula, sa kabilang dako, ay isang uri ng


panitikan na nakasulat sa anyong tula. Ito ay binubuo ng mga
taludtod na may parehong bilang ng pantig sa bawat linya at
may tinutukoy na tugma at sukat.
MGA HALIMBAWA:

 Awit at Korido • Bugtong


 Epiko  Soneto
 Balada  Kantahin
 Sawikain  Tanaga
 Salawikain  Tula
1.Awit at Korido:
 Awit:
Isang uri ng tanyag na tula sa Pilipinas na karaniwang
inaawit. Ito'y may temang romantiko, pambansa, o relihiyoso.
 Korido:
Isang uri ng tanyag na tula sa Pilipinas na karaniwang may
temang epiko o pakikipagsapalaran ng mga bayani. Ito'y may
mga tugma at sukat.
Epiko: Isang mahabang tanyag na tula na naglalaman ng mga
kuwento tungkol sa mga kabayanihan, pakikipagsapalaran, at
mga kaganapan sa kasaysayan ng isang kultura o bansa.
Halimbawa ay ang "Iliad" at "Odyssey" ni Homer.
Balada: Isang uri ng tanyag na tula o awit na karaniwang may
temang romantiko o makulay na kuwento. Ito'y naglalaman ng
mga emosyonal na elemento at karaniwang may mga tugma.
Sawikain: Mga salita o pariralang naglalaman ng mga
kahulugan o mensahe na hindi direkta at maaaring
maunawaan batay sa konteksto o kultural na kaalaman.
Halimbawa ay "Ang sakit ng kalingkingan."
Salawikain: Mga kasabihan o payo na naglalaman ng
aral o karunungan sa pamamagitan ng mga tradisyunal
na pahayag. Halimbawa ay "Kung may tiyaga, may
nilaga."
Bugtong:
Isang pahulaang tanyag na tula o parirala na may layuning
hulaan ang tamang sagot. Ito'y karaniwang may mga malalalim
na kahulugan at malalalim na simbolismo.
Soneto:
Isang tanyag na anyo ng tula na may labing-apat na taludtod.
Ito'y karaniwang sinusunod ang takdang istruktura ng tugma at
sukat. Isa sa mga kilalang makatang gumamit nito ay si William
Shakespeare.
Kantahin: Nangangahulugang "awitin" o "kantahin."
Ito'y isang kilalang anyo ng pagsasalin ng tanyag na
kanta mula sa isang wika patungo sa ibang wika.
Tanaga: Isang uri ng tanyag na tula sa Pilipinas na
binubuo ng apat na taludtod na may pito hanggang
walong pantig bawat isa. Ito'y karaniwang may temang
pampagtatanim, pampalakasan, o pang-ibang relihiyon.
Tula
Isang uri ng akdang pampanitikan na
karaniwang may anyo at estruktura, at gumagamit
ng malikhaing pagsusuri sa wika at emosyon. Ito'y
maaaring may iba't ibang paksa at layunin, tulad
ng pag-ibig, kalikasan, o pulitika.
MGA ELEMENTO NG PANITIKAN

Ang mga elemento ng panitikan ay maaaring mag-iba


depende sa mga pag-aaral ng mga eksperto sa panitikan at
kung saan sila nanggagaling. Ngunit, narito ang ilang
mga pangunahing elemento ng panitikan:
1.Paksa – Ang paksa ay tumutukoy sa pangunahing tema o
ideya ng isang akda.
2.Tauhan – Ang mga tauhan ay mga karakter o personalidad
na lumilitaw sa akda.
3.Tagpuan – Ang tagpuan ay tumutukoy sa lugar at panahon
na kung saan naganap ang kuwento.
4.Banghay – Ang banghay ay tumutukoy sa maayos na
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa kuwento.
5. Estilo – Ang estilo ay tumutukoy sa pagkakasulat at
paggamit ng wika ng manunulat.

6. Layunin – Ang layunin ay tumutukoy sa dahilan kung bakit


isinulat ang akda. Maaaring ito ay para maglahad ng isang
mensahe, mag-aliw, magbigay ng kaalaman, o magpabago ng
pananaw ng mambabasa.
7. Tonong Pampanitikan – Ang tono ay tumutukoy sa
pakikipag-usap ng manunulat sa mambabasa. Ito ay
maaaring maging malungkot, masaya, nakakainis,
nakakapagtaka, at iba pa.
8.Tekstura – Ang tekstura ay tumutukoy sa kabuuan ng
anyo at nilalaman ng akda. Ito ay maaaring maging tuluyan,
patula, o prosaik.
9. Imahen – Ang imahen ay tumutukoy sa mga larawan o
pangitain na ginamit sa akda upang makatulong sa
mambabasa na mas maintindihan at maipaliwanag ang mga
kaisipan na nais iparating ng manunulat.

10. Porma – Ang porma ay tumutukoy sa estruktura ng akda.


Ito ay maaaring maging maikling kwento, tula, nobela, o iba
pang uri ng akdang pampanitikan.
Wika at Diyalekto na Ginagamit sa Panitikan
Ang mga wika at diyalekto na ginagamit sa panitikan
ay maaaring maging napakarami depende sa lugar at
kultura ng mga manunulat. Narito ang ilan sa mga ito:
Filipino – Ang wikang ito ay opisyal na wika ng
Pilipinas at ginagamit sa panitikan. Ito ay nagmula sa
Tagalog ngunit nagkaroon ng mga salita at idyoma mula
sa iba’t ibang mga wika sa Pilipinas.
Tagalog – Isa sa mga diyalekto ng Filipino, at ang
wikang ito ay ginagamit sa panitikan. Maraming
kilalang manunulat at makata ang gumagamit ng
Tagalog sa kanilang mga akda.
• Ang Tagalog ay isang partikular na diyalekto o bersyon ng wika, habang
ang Filipino ay ang mas pambansang bersyon na nagsasama-sama ng
iba't ibang elemento mula sa mga iba't ibang bahagi ng Pilipinas.
• Ang Tagalog ay isa sa mga pangunahing wika ng Pilipinas at ang
pangunahing wika ng Kalakhang Maynila at mga karatig na lalawigan.
Samantala, ang Filipino ay ang opisyal na pambansang wika ng Pilipinas
na batay sa Tagalog. Ibig sabihin, ang Filipino ay isang mas malawakang
bersyon ng Tagalog na naging pambansang wika upang magkaroon ng
mas malawak na pagsasama-sama ang mga iba't ibang kultura at
diyalekto sa bansa.
Cebuano – Ito ay isa sa mga pangunahing wika sa
Visayas at ginagamit din sa panitikan. Maraming mga
maikling kuwento, nobela at tula ang naisulat sa
Cebuano.
Ilocano – Isa pang wikang ginagamit sa panitikan sa
Pilipinas. Ito ay isang wika na ginagamit sa Luzon at
mayroon din itong malawak na mga akdang naisulat sa
iba’t ibang panahon.
Bikolano – Ang wika na ito ay ginagamit sa rehiyon ng
Bikol sa Luzon at isa rin sa mga wikang ginagamit sa
panitikan. Mayroong mga tanyag na manunulat at
makata na gumagamit ng Bikolano sa kanilang mga akda.

Waray – Ito ay ginagamit sa Eastern Visayas at isa rin sa


mga wika sa panitikan. Maraming mga akda na naisulat
sa wikang Waray.
Hiligaynon – Ito ay ginagamit sa Hiligaynon at mga karatig na
lugar sa Kabisayaan at isa rin sa mga wika na ginagamit sa
panitikan. Mayroong mga tanyag na manunulat at makata na
gumagamit ng Hiligaynon sa kanilang mga akda.

Kapampangan – Ginagamit ito sa Gitnang Luzon at isa rin sa


mga wikang ginagamit sa panitikan. Maraming mga tanyag na
manunulat at makata ang gumagamit ng Kapampangan sa
kanilang mga akda.
MGA TEMA AT MOTIBO NG PANITIKAN
Ang panitikan ay may iba’t ibang tema na tumutukoy sa mga
pangunahing paksa. Narito ang ilan sa mga ito:
Pag-ibig – Isa sa mga pinakapopular na tema sa
panitikan ay ang pag-ibig. Maaaring tungkol ito sa
romantikong pag-ibig, pagmamahal sa pamilya, o kahit
sa pagmamahal sa bayan.
Kalikasan – Ito ay tumutukoy sa mga akdang
naglalaman ng mga kaisipan tungkol sa kalikasan at kung
paano ito ginagamit ng tao. Maaaring ito ay tungkol sa
mga suliranin sa pagpapalago ng kalikasan o sa mga
suliranin sa pagpapalaganap ng teknolohiya.
Kalayaan – Maaaring ito ay tungkol sa pakikibaka ng
isang bayan upang makamit ang kalayaan mula sa
pananakop ng dayuhan o sa mga suliraning panlipunan
na nagpapahirap sa mga mamamayan.
Pagsasalaysay – Ito ay ang tungkol sa mga akda na
naglalaman ng mga kwento, kasaysayan, at mga
karanasan ng mga tao.
Kahirapan – Maaaring tungkol ito sa mga suliranin ng
kahirapan at mga hamon na kinakaharap ng mga taong
nabubuhay sa kahirapan.
Pag-asa – Maaaring ito ay tungkol sa mga akdang
naglalaman ng mga mensahe ng pag-asa at inspirasyon
sa mga mambabasa.
Pagnanais – Maaaring ito ay tungkol sa mga akdang
naglalaman ng mga pangarap, layunin, at mga
pangangarap ng mga tao.

Pagkakaiba-iba – Maaaring ito ay tungkol sa


pagkakaiba-iba ng mga kultura, paniniwala, at
katangian ng mga tao.
Ang mga motibo, sa kabilang banda, ay tumutukoy sa
mga layunin ng manunulat sa pagsulat ng akda.
Halimbawa, maaaring nais ng manunulat na magbigay
ng aral sa mambabasa, magbigay ng kasiyahan,
magpakalat ng kritikal na kamalayan, o magbigay ng pag-
asa. Ang pag-unawa sa mga tema at motibo ng panitikan
ay makatutulong sa pag-unawa sa mensahe at
kahulugan ng mga akda.
MGA TANYAG NA AKDA SA
PANITIKAN
Noli Me Tangere” at “El Filibusterismo” ni Jose Rizal –

Ang dalawang nobelang ito ay mga klasikong akda sa


panitikang Pilipino. Ang mga nobelang ito ay
nagpapakita ng kawalang-katarungan sa mga Pilipino
noong panahon ng kolonisasyon ng Espanya.
“Florante at Laura” ni Francisco Balagtas – Ito ay isa sa
mga pinakatanyag na epikong tula sa Pilipinas. Ito ay
tungkol sa pag-ibig, katapangan, at katarungan.
“Ang Ibong Adarna” – Isang epikong tula na Pilipino na
naglalarawan ng paglalakbay ng isang prinsipe upang
hanapin at kuhanin ang Ibong Adarna. Ito ay
nagpapakita ng kagalingan sa pagsulat ng mga
manunulat ng panahon ng Espanyol.
“Makamisa” ni Jose Garcia Villa – Isang akdang
pampanitikan na nagpapakita ng kakaibang estilo sa
pagpapahayag ng ideya at konsepto.
“Mga Ibong Mandaragit” ni Amado V. Hernandez –
Isang klasikong tula sa Pilipinas na nagpapakita ng mga
karanasan ng mga magsasaka sa kanayunan.

“May Day Eve” ni Nick Joaquin – Isang maikling


kuwento tungkol sa pag-ibig, kasal, at mga lihim na
kahinaan ng mga tao.
“Alamat ng Gubat” ni Bob Ong – Isang nobelang
pambata na naglalarawan ng mga hayop sa gubat at ang
kanilang mga ugali at karanasan sa buhay.

“Si Pagong at si Matsing” – Isang kwentong pambata na


nagpapakita ng katalinuhan at kagalingan sa pakikipag-
usap.
Ito ay ilan lamang sa mga tanyag na akda at
manunulat sa panitikan. Mayroong marami pang iba na
nagbigay ng kahulugan at kabuluhan sa kultura at
kasaysayan ng mga bansa.
Kahalagahan ng Panitikan
Ang panitikan ay mayroong malaking papel sa
pagpapalaganap at pagpapanatili ng kultura at
tradisyon ng isang bansa, kabilang na rin ang Pilipinas.
Narito ang ilang mga kahalagahan ng panitikan sa
panitikang Pilipino at kultura:
Pagpapakita ng Pagkakakilanlan
Sa pamamagitan ng mga akda sa panitikan, tulad ng mga
kwento, tula, at iba pang uri ng panitikan, mas maiintindihan
ng mga mambabasa ang pagkakakilanlan ng mga Pilipino.
Ipinapakita ng mga ito ang mga katangian ng mga Pilipino,
kabilang ang kanilang pagkamapagmahal sa pamilya, pagiging
malikhain, at pagiging matatag sa kabila ng mga pagsubok.
Pagpapanatili ng mga Tradisyon at Kultura
Ang mga akda sa panitikan ay nagbibigay ng halaga at
pagpapahalaga sa mga tradisyon at kultura ng mga
Pilipino, tulad ng mga pista, ritwal, at iba pang mga
paniniwala.
Sa pagkakabasa ng mga akda, naipapasa rin sa mga
susunod na henerasyon ang mga kultura at tradisyon na
dapat pangalagaan at ipagpatuloy.
Pagbibigay ng Inspirasyon at Motibasyon
Maraming akda sa panitikan ang nagbibigay ng
inspirasyon at motibasyon sa mga mambabasa, tulad ng
mga akda tungkol sa kabayanihan, pagmamahal sa
bayan, at pag-aangat mula sa kahirapan.
Sa pamamagitan ng mga akdang ito, nabibigyan ng
lakas ng loob at inspirasyon ang mga mambabasa upang
magpatuloy at magsumikap sa buhay.
Pag-unawa sa Iba’t Ibang Uri ng Karanasan
Ang panitikan ay may kakayahang magbigay ng pag-unawa
sa mga mambabasa tungkol sa iba’t ibang uri ng karanasan,
kabilang na ang karanasan ng mga taong nakatira sa iba’t
ibang bahagi ng bansa at mundo.
Sa pamamagitan ng mga akda, natututo ang mga
mambabasa na magpakatolerante at maunawaan ang mga
taong may iba’t ibang kultura at paniniwala.
SINAUNANG PANITIKAN SA
PILIPINAS
Ang panitikan sa Pilipinas bago dumating ang mga Kastila ay
nabubuo ng mga kwento, awit, korido, epiko, salawikain, 
bugtong, at iba pang uri ng panitikan na nagpapakita ng kultura
at tradisyon ng mga sinaunang Pilipino.
Isa sa mga mahahalagang anyo ng panitikan ng mga
sinaunang Pilipino ay ang mga epiko. Ito ay mga mahahabang
tula na naglalarawan sa mga kabayanihan, pakikipagsapalaran,
at pakikipaglaban ng mga sinaunang bayani.
Ang panitikan ng mga sinaunang Pilipino ay hindi
lamang nagpapakita ng kanilang kultura, kundi
nagpapakita rin ng kanilang paniniwala sa mga diyos,
mga espiritu, at kalikasan. Sa mga awit at panitikan,
makikita ang kahalagahan ng paggalang sa kalikasan, sa
kapwa tao, at sa kanilang mga ninuno.
Sa kabuuan, ang panitikan ng mga sinaunang Pilipino
ay naglalarawan ng kanilang kultura, kasaysayan, at
paniniwala sa buhay. Ito ay nagpapakita ng kahalagahan
ng mga tradisyon at kabayanihan ng mga sinaunang
Pilipino na nagpatuloy hanggang sa kasalukuyan.
Panitikan sa Panahon ng Kastila
Noong panahon ng pananakop ng mga Kastila sa Pilipinas,
ang panitikan ay nakaranas ng malaking pagbabago. Unang-
una, ang mga sinaunang epiko at kwento ay naisalin sa
wikang Kastila at nabigyang ng bagong anyo.
Ang mga tradisyunal na awit at korido ay nagkaroon ng
mga kasalukuyang anyo ng tula, at ang mga tulang moro-
moro ay nag-evolve at nagmula sa mga espanyol na dula.
• Nagsimula rin ang paglikha ng mga nobela, sanaysay, at iba
pang uri ng panitikan sa Pilipinas. Maraming mga Pilipinong
manunulat ang nakapag-aral sa mga unibersidad at kolehiyo sa
Europa, at nagdala sila ng mga kaisipan at mga konsepto ng
pagsulat mula roon sa Pilipinas.
• Ang mga manunulat na Pilipino ay nagsulat tungkol sa mga
pang-araw-araw na karanasan, kultura, at relihiyon. Karamihan
sa kanila ay nagsulat ng mga akda sa wikang Kastila, na siyang
wikang ginamit ng mga Kastila bilang wikang opisyal.
• Maraming mga akda ang naglalarawan sa kalagayan ng mga Pilipino
sa panahon ng kolonisasyon, kabilang na ang mga paghihirap at
kawalan ng kalayaan.
• Kasabay ng paglitaw ng mga Pilipinong manunulat, nagsimula rin ang
pagkakaroon ng mga pahayagan at magasin sa bansa, kung saan
nagpakalat ng mga tula, sanaysay, at mga katha ang mga Pilipinong
manunulat.
• Ang mga ito ay nagsilbing daan upang maipakalat ang mga ideya,
kaisipan, at mga konsepto sa pagsulat sa mas malawak na
mambabasa.
Panitikan sa Panahon ng Amerikano
• Noong panahon ng mga Amerikano sa Pilipinas, ang
panitikan ay nakaranas ng mga malaking pagbabago.
• Ang mga Amerikano ay nagdala ng kanilang kultura at
wika sa bansa, at sa ganitong paraan ay
nakaimpluwensya sila sa panitikan ng mga Pilipino.
• Nagsimula ang pagkakaroon ng mga pahayagan sa bansa na
nakapagbigay ng pagkakataon sa mga manunulat upang
magpakalat ng kanilang mga akda.
• Sa mga pahayagan na ito, nagpakalat ng mga sanaysay, balita,
kritisismo, at mga tula ang mga Pilipinong manunulat.
• Nagsimula rin ang paglikha ng mga tula, nobela, at dula na
nakaimpluwensya sa mga konsepto at anyo ng panitikan ng
mga Amerikano.
• Maraming mga Pilipinong manunulat ang nagsulat ng mga
akdang Ingles at gumamit ng mga estilo ng pagsulat na
kanilang nakita sa mga Amerikano.
• Ang mga Pilipinong manunulat ay nagsulat tungkol sa mga
pang-araw-araw na karanasan, kultura, at relihiyon.
• Nagsulat din sila ng mga akda tungkol sa mga isyung
panlipunan at pulitikal, kabilang na ang mga paghihirap at
kawalan ng kalayaan sa panahon ng mga Amerikano.
• Kasabay ng paglitaw ng mga Pilipinong manunulat,
nagkaroon rin ng mga organisasyon ng manunulat at
mga patimpalak ng panitikan sa bansa.
• Ito ay nagbigay ng pagkakataon sa mga manunulat
upang magpakalat ng kanilang mga akda at magbahagi
ng mga ideya at kaisipan sa kanilang kapwa manunulat.
MGA HAMON AT PAGKAKATAON
SA PAG-AARAL AT
PAGPAPALAGANAP NG
PANITIKAN
MGA HAMON:
PAGKAKAROON NG LIMITADONG ORAS AT
MAPAGKUKUNAN
Ang pag-aaral ng panitikan ay maaaring mahirap dahil sa
kailangan ng malawak na kaalaman at pagbabasa. Sa
kabilang banda, ang pagpapalaganap nito ay
nangangailangan din ng sapat na impormasyon at malawak
na kaalaman sa kung paano ito magagawa sa mga iba’t
ibang paraan at platforms.
KAKULANGAN NG INTERES NG KABATAAN SA
PANITIKAN
Maaaring maging hamon ang kakulangan ng
interes ng mga kabataan sa pagbabasa ng
panitikan dahil sa modernong teknolohiya at iba
pang mga aktibidad sa labas ng klase.
KAKULANGAN NG PAGKAKAKILANLAN NG MGA
TANYAG NA AKDA AT MANUNULAT SA MGA BANSA
Maaari itong magresulta sa pagkakaroon ng
pagkukulang sa pag-unawa sa mga konteksto at
kahulugan ng mga akda, lalo na para sa mga mambabasa
na nanggagaling sa ibang kultura at wika.
PAGTATAKDA NG KANON O TRADISYONAL NA
PAG-UNAWA SA MGA AKDA AT MANUNULAT
Maaari itong magdulot ng isang limitadong
pananaw sa pag-unawa sa mga akda at manunulat
at maaaring hindi mapagbigyan ang iba’t ibang
perspektibo at konteksto.
MGA PAGKAKATAON:

PAGKAKAROON NG MODERNONG TEKNOLOHIYA


  Sa panahon ngayon, mas madaling maabot ng
mga tao ang mga akda at manunulat sa
pamamagitan ng online resources at iba pang
digital na platform.
PAGPAPALAGANAP NG MGA AKDA SA
IBA’T IBANG WIKA AT KULTURA
Ang pagpapalaganap ng panitikan sa iba’t ibang
wika at kultura ay makakatulong upang mas
maraming tao ang maabot at maging interesado
dito.
PAGSASAMA NG IBA’T IBANG URI NG
PANITIKAN
  Ang pagpapakita ng iba’t ibang uri ng panitikan (tula,
dula, nobela, maikling kwento, sanaysay, atbp.) ay
magbibigay ng mas malawak na kaalaman sa mga tao
tungkol sa kahalagahan at kaakit-akit na aspeto ng
panitikan.
PAGTATAGUYOD NG PAGSASALIN NG MGA AKDA
SA IBA’T IBANG WIKA
Ang pagsasalin ng mga akda ay makakatulong upang
mabigyan ng pagkakataon ang mga mambabasa na nasa
ibang kultura at wika upang maunawaan ang mga akda
sa ibang mga wika.
MARAMING
SALAMAT!!!

You might also like