3EMP

Materialenleer H4: Ferromaterialen & legeringen

Leerkracht: G. Ameryckx (AMG)
5EM
Soorten materialen

 Welke materialen kennen jullie?

 Welke materialen liggen vooraan in de klas?
Het kristalrooster (pg17)

 Vloeibaar metaal => atomen nemen geen vaste plaats in t.o.v. elkaar
 Stolling => vaste deeltjes -> ontstaan van kristallen.

De kristallen botsen & belemmeren elkaars groei

=> “misvormde” kristallen = kristallieten

Def.: Een kristal is een vaste stof, waarin de atomen zich rangschikken volgens bepaalde
meetkundige vormen.
Soorten materialen

 Welke materialen kennen jullie?

 Welke materialen liggen vooraan in de klas?
Ferrometalen: Staallegeringen (PG77)

Waarom wordt staal gelegeerd?

-> Betere eigenschappen of geschikter voor bep. Toep.

De legeringselementen: (Metalen en/of niet-metalen)

Ferrometalen: Staallegeringen
Invloed van de legeringselementen.

1. Metalen

A. Mangaan:
- Tragere afkoelsnelheid => diepere harding
- Verhoogt de treksterkte (100 N/mm² per 1% Mn)
- Verhoogt de rek & vermindert de hardheid bij austenitisch staal
- Maakt de aanwezigheid van zwavel in staal onschadelijk

B. Nikkel:
- gelijkaardige eigenschappen als Mn, maar grotere hoeveelheid nodig
- verhoogt de treksterkte, taaiheid & hardheid bij perlitisch staal
- zorgt voor een fijnere structuur
- verhoogt de weerstand tegen corrosie
- Maakt staal hittebestendiger
- boven 5% Ni neemt de rek af
Ferrometalen: Staallegeringen
Invloed van de legeringselementen.

1. Metalen

C. Wolfraam:
- Wolfraamcarbiden; hardheid, treksterkte, slijtvastheid nemen toe
- Tragere afkoelsnelheid => diepere harding
- Ontlaattemperatuur verhoogt (grotere taaiheid => langere standtijd)

D. Vanadium:
- Hardheid & slijtvastheid nemen toe
- Fijnere structuur v/h staal
- Betere doorharding
- Verhoogt kerfslagwaarde & treksterkte
Ferrometalen: Staallegeringen
Invloed van de legeringselementen.

1. Metalen

E. Titaan:
- Verhoogt de hardheid & hardbaarheid
- Hogere vermoeiingssterkte
- Betere laseigenschappen

F. Chroom:
- Verhoogt de hardheid, slijtvastheid & treksterkte
- Tragere afkoelsnelheid => diepere harding
- Vanaf 12% corrosiebestendig!
- Fijnere structuur v/h staal
- Warmtebestendiger
Ferrometalen: Staallegeringen
Invloed van de legeringselementen.

2. Niet-Metalen

A. Silicium
- Verhoogt de treksterkte (100 N/mm² per 1% Si)
- Tragere afkoelsnelheid => diepere harding
- Lasbaarheid neemt af
- hardbaarheid & corrosievastheid nemen toe

B. Fosfor & zwavel

- ZIJN VERONTREINIGINGEN IN HET STAAL
-> MAX 0,3 % !
- Nadelige invloed op lasbaarheid
- Goede invloed op verspaanbaarheid
Ferrometalen: Staallegeringen
Invloed van de legeringselementen.
Ferrometalen: Staallegeringen
Invloed van de legeringselementen.
Aanduiding van staalsoorten

ZIE APARTE BUNDEL !