ÜRİNER ENFEKSİYONLAR

Doç. Dr. Mehmet İlker Gökce

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Üroloji AD
 Epidemiyoloji
 Hastane dışında solunum yolundan sonra en
sık görülen enfeksiyon (Reçetelerin %15’i)
 Hastanede en sık gelişen enfeksiyon (Tüm
nazokomiyal enfeksiyonların %40’ı)
 650.000 doktor visiti/yıl
 270.000 ürolog visiti/yıl
 % 68’i kadın
 Yaş ve Cinse Göre Dağılım
 Yaş Grubu Erkek/Kadın
 Yenidoğan 4/1
 Okul Öncesi 1/15
 Okul Çağı 1/30
 Genç Erişkin 1/30
 60 yaş üstü 1/2
 Sondaya bağlı (her yaş) 1/1
 Bakteriyoloji
 Hastane dışı: %80 E.koli; Proteus, Klebsiella,
S.saprofitikus

 Nozokomiyal: %50 E.Koli; Klebsiella,

Enterobakter, Enterokok, P.aeruginosa,
S.epidermidis, Kandida
 Asemptomatik Bakteriüri
 Gebelerde %2-10, saglıklı kadınlarda %1-5,
ileri yaslarda %30`lara kadar çıkar
 Saglıklı bireylerde tedavi önerilmez
 Tanı kadınlarda peşpeşe 2 idrar kültüründe 10 5
, erkeklerde tek bir kültürde 105 KOLONİ
bakteri üremesi ile konur
 Gebelerde mutlaka tedavisi önerilir
 Asemptomatik Bakteriüri
 DM`li hastalarda tedavisi önerilmez
 Üriner sistemde kateteri olanlarda tedavisi
önerilmez
 İmmün yetmezlikli hastalarda tedavisi
önerilmez
 Transplant hastalarında önerilmez
 Üriner sistem cerrahisi öncesi mutlaka tedavi
edilmelidir
 Akut Bakteriyel Sistit
 Kız çocuk ve kadınlarda çok sık
 En sık E.Koli (%80), sonra S.Saprofitikus
 Asendan, desandan, lenfojen
Akut Sistit
Semptomlar;
 Pollaküri,
 Noktüri,
 Dizüri,
 Urge – urge inkontinans
 Hematüri,
 Suprapubik ağrı
 Ateş YOK !
Akut Sistit Tanı;
 Kolaylaştırıcı faktörler: vajinal akıntı, koitus,
lubrikanlar, sistosel
 FM: suprapubik hassasiyet
 TİT: ORTA AKIM İDRARI bakteriüri ve piyüri,
nadiren hematüri; lökosit esteraz ve nitrit pozitifliği
 İdrar kültürü ve Ab (semptomatikse 100koloni/ml
yeterli)
 Radyolojik bulgusu yok
Akut Sistit-Komplikasyonlar;
 Üst üriner sisteme asendan enfeksiyonun
ilerlemesi: özellikle VUR’lu çocuklar ve
hamilelerde önemli

 Erkeklerde prostatit ve epididimit

Akut Sistit Tedavi;
 Akut Pyelonefrit
 Böbreğin parankim ve pelvisini tutan
enfeksiyöz hastalığı
 Uygun tedavi edilmezse renal skar ve böbrek
fonksiyon kaybına neden olur
 Tekrarlayan enfeksiyonlar sonucu kronik renal
yetmezlik gelişir
 %80 E.koli, daha az proteus, klebsiella,
pseudomonas
 Patogenez
 Genellikle asendan yolla (%85-90)
 Virulans (hastalık yapma yeteneği) ve konak
direnç dengesi önemli
 Kolaylaştırıcı faktörler varsa (anatomik veya
fonksiyonel): Komplike enfeksiyon
 Akut Pyelonefritte Klinik
 Ateş, titreme, yan ağrısı, bulantı-kusma
 Sistizm bulguları
 KVAH +
 Çocuklarda atipik dikkat!
 Lab: TİT: piyüri, bakteriüri, hematüri
 İdrar kültürü gönder
 Lökositoz
 Görüntüleme
 USG
 BT
 Sintigrafi (Ga 67)
Primer tanıda endikasyonları yoktur; 72 saat
içinde tedaviye cevap vermeyen olgularda tanı
ve prognozu belirlemek için kullanılır
Akut Pyeloneftit
Ayırıcı Tanı;

 Akut sistit
 Akut karın (pankreatit, kolesistit, apandisit)
 Kadınlarda pelvik enflamatuar hastalık
 Komplikasyonlar
 Renal hasar ve skar (çocukta 1.epizotta %9,
4.epizotta %58 gelişir)
 Renal apse
 Sepsis ve şok
 Amfizamatöz pyelonefrit
 Kronik pyelonefrit
 Tedavi
 Ağır ve komplike olgular hospitalize edilmeli
 Yatak istirahati, hidrasyon, analjezik,
antipiretik, antiemetik
 Hafif ve orta şiddetli pyelonefritlerde oral
tedavi uygundur
 Tedavi
 Şiddetli pyelonefritlerde parenteral
antibiyotiklerle tedaviye başlanmalıdır
 Pyonefroz
 Böbrek parankim kaybı (süpüratif nekroz) ve
toksik tablo ile seyreden böbreğin pü dolu bir
kese haline gelmesidir.
 Akut sepsis, lomber ağrı ve böbrek fonksiyon
bozukluğu ile seyreder
 Acil drenaj şarttır. (Perkütan Nefrostomi)
 Drenaj örneğinden kültür gönderilmesi gerekir
 Parenteral antibiyotik tedavisi
 Akut Bakteriyel Prostatit
 Prostatın akut bakteriyel iltihabıdır.
 En sık etkenler E.koli, pseudomanas, S.fekalis
 Prostata ulaşım: Asendan yol, enfekte idrarın
prostatik kanallara reflüsü, rektumdaki
ajanların lenfojen yayılımı, hematojen
 Tanı ve Tedavi
 Ateş, titreme, perineal ağrı, prostatizm
semptomları, glob vezikal
 Lökositoz, piyüri, hematüri, bakteriüri
 Tedavi: Kinolonlar, TMP/SMX, Gentamisin;
en az 30 gün
 Komplikasyonlar: Glob, apse, epididimit,
sepsis ve septik şok
 Prostat biyopsi sonrası ateş
 En sık akut bakteriyel prostatit nedeni
 Prostat biyopsi sonrası 48 saat içinde > 38
derece ates
 Mutlaka hospitalize edilmeli
 Ampirik parenteral antibiyotik(En az 10-14
gün)
 Glob vezikale durumunda çok ince bir sonda
veya suprapubik kateter
 Akut Orşit ve Epididimit
 Spermlerin maturasyon ve motilitesinde
önemli role sahip olan testis ve epididimin
akut enfeksiyonudur.
 Akut skrotum: torsiyon, epididimit, apendiks
testis torsiyonu, tm., tromboze varikosel,
fournier gangreni....
 Yılda 600.000 olgu; en sık 19-35 yaş arası,
 Akut Epididimit, Klinik:

 Skrotal ağrılı şişlik

 Dizüri ve irritatif işeme şikayetleri
 Phrens bulgusu +
 Reaktif hidrosel
 Ateş yüksek
 Üretral akıntı
Akut Epididimit, Komplikasyonlar:
 Skrotal abse
 Fistül
 İnfertilite
 Kronik epididimit
 Akut Epididimit, Ayırıcı Tanı
 Torsiyon
 Tümör
 Apendix testis torsiyonu
 Skrotal herni ve hidrosel
 Travma
 İdiopatik skrotal ödem
 Akut Epididimit, Tanı
 Anamnez ve fizik muayene
 Lökositoz, pyüri, bakteriüri
 Üretral akıntıdan gram boyama: intrasellüler
gr(-) diplokok; bakteri olmaksızın lökosit
varlığı
 Renkli doppler USG--- testis ve epididimde
aşırı kanlanma
 Akut Epididimit, Tedavi
 Antibiotik
 Yatak istirahati
 Analjezik, anti-enflamatuar
 Skrotal elevasyon
 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

 Her yıl 12 milyon yeni hasta

 Her yıl 17 milyar USD harcama
 Etkenler
 Klamidya 4.000.000 yeni olgu
 Gonore 800.000
 HPV 750.000
 HSV 350.000
 Sfiliz 100.000
 HIV 65.000
 Klinik
 Üretrit-servisit: Gonore, Klamidya,
Trikomanas, Herpes
 Ülseratif lezyon: Sfiliz, Herpes, Şankroid,
Granüloma inguinale, Trikomanas
 Papüller lezyon: HPV, Molloscum, Sfiliz
 Vulvavajinit: Trikomanas
 Üretrit
 Tanıda üretral smear ve Gram boyama
anlamlıdır
 Kültür tedaviden fayda göremeyen hastalarda
istenmelidir
 Gonokoksik üretritlerde
 Üretrit
 Klamidyal üretritlerde;

 Mikoplazma üretritlerde;