Aral

Gawaing
in 3
Pangkomunikasyon ng
mga Filipino
 1. Mga Salik na
Nakaaapekto sa
Gawaing
Pangkomunikasyon
1. Lugar
 Lokasyon
 Nagtatakda sa uri, paraan at gawi ng
pananalita.
 May mga kultural na gawi at
pamamaraan ng pagpapahayag sa
bawat lugar na tangi sa pangkat ng
tagapagsalita.
 Iba-iba ang paraan ng pagbigkas ng
salita sa iba’t ibang lugar ngunit ang
kahulugan ay iisa.
Halimbawa: Ilocano: wen, win, wën = oo
agalwad kayo/agannad kayo = sana’y
maging ligtas kayo sa inyong pag-uwi / ingat
kayo
Sa ibang lugar sa Ilokos, =pagbibigay ng
babala sa kaanak, kaibigan o kakilala sapagkat
may hinihinuha na nakaambang na panganib.
2. Mga Taong Naninirahan sa
Lugar
 Sila ang humuhubog ng kultura sa
lugar.
 Ang kanilang mga paniniwala,
ugaliin, gawi at uri ng pamumuhay,
at maging ang kanilang kaisipan
hinggil sa mga bagay-bagay sa
kanilang paligid ang siyang
nagtatakda ng paksa o usapin
Ang kultura ay sinasabing komunikasyon
sapagkat may malaking bahagi ito sa kung
paanong ang mga mensahe ay naihahayag
at naiintindihan kaya nahuhubog ang
natatanging kilos, ugaliin at pananalita at
gawing pangkomunikasyon ng mga
indibidwal sa isang etnikong pangkat.
Halimbawa:
“Ang kultura ay ang kabuoan ng mga
kaugalian, pagpapahalaga, mga palagay at
karanasan na nabuo sanhi ng sama-samang
pakikisalamuha ng mga tao sa loob ng iisang
pangkat. Nakikisalamuha ang mga tao kaya
nabubuo ang tanging paraan ng paghahatid at
pagtanggap ng mensahe na tinatawag na
komunikasyon.”
-Davey, 2018
3. Sosyo-ekonomiko
 Antas ng pamumuhay ng isang tao.
Halimbawa: Sa mga pelikula ay
napapanood ang mga sitwasyong
kinasasangkutan ng mga tauhang
mayaman na karaniwang mababa ang
tingin sa mga kasambahay.
 Naiiba ang gawi ng pananalita ng
mayamang amo sa aping
kasambahay.
4. Edukasyon
 Paggamit ng antas ng mga salita.
 Saan ba madalas naririnig ang
salitang balbal o kolokyal?
 Sino ang madalas gumagamit ng
mga salitang pormal?
 Pormal = guro, tagapamahala ng
kumpanya, doktor, atbp.
 Impormal = nasa palengke,
umpukan ng magbabarkada, barker
sa isang paradahan ng dyip, atbp.
 2. Gawaing
Pangkomunikasyon
1. Tsismisan- “chismes” o Kuwento o
pangyayari ay maaaring totoo at may
basehan ngunit ang mga bahagi ng
kuwento o pangyayari ay maaaring
sadyang binabawasan o dinagdagan
upang ito ay maging usap-usapan
hanggang tuluyan nang magkaroon ng iba’t
ibang bersyon. Intriga, alimuom, sagap,
sabi-sabi, bali-balita, bulong-bulungan, at
alingasngas. Nakasisira ng ugnayang
pantao, reputasyon, at nagbubunyag ng
lihim.
2. Umpukan- pagpapangkat-pangkat
ng isang pamilya o magkakapatid,
magkakaibigan, magkakaklase,
magbabarkada, magkatrabaho o
magkakilala na may magkatulad na
gawi, kilos, gawain at hangarin.
Upang lalong mapatatag ang
samahan at pampalipas-oras. Biruan,
pagsasagawa ng proyekto, pag-
aayos ng schedule, mga gawain sa
akademya, nais man at iba pa.
3. Pagbabahay-bahay- gawaing
panlipunan. Pagbibigay-alam hinggil
sa mga isyu sa barangay. Ang mga
mamamayan ay nagkakaroon ng
impormasyon hinggil sa mga gawain
at layuning nais isakatuparan sa
lugar.
4. Pulong-bayan- usaping politikal
na kasapi sa barangay/bayan at mga
mamamayan upang pag-usapan ang
mga layunin, proyekto at/o mga batas
na isasakatuparan sa lugar.
Pormal- ang opisyal ng barangay ay kasangkot sa
pag-uusap at pagkakasunduan nang may inihandang
lugar at ilalahad sa pamamagitan ng katitikan at;
Di-pormal- ang pinuno ng bayan ay nagsasagawa
lamang ng anunsyo sa pangkat ng mga mamamayan
sa pamamaraang pasalita.
3. Komunikasyong
Di-Berbal
 Paraan ng pag-upo, bilis ng paggalaw
ng mga kamay, pagbilog ng mga
mata, pag-iling at maging paggalaw
ng bibig, pagtapik at iba pa ay
nagsasaad ng iba’t ibang mensahe na
nabibigyang kahulugan ng kausap.
Ang paggamit ng mga kilos,
ekspresyon at mga
paralenggwahe ay umaaayon sa
bugso ng nararamdaman sa
oras ng pagpapahayag.

Hindi kumikilos o Ang mga salitang

hindi nagsasalita ay lumalabas sa bibig ay
mayroon pa ring mga hindi umaayon sa mga
mensaheng kahulugan ng kinikilos
Kahulugan ng
inihihiwatig.
Komunikasyong
Di-berbal
 KOMUNIKASYONG DI-BERBAL
Hans at Hans, 2018 Heathfield, 2018

Tatlong Aspekto Dalawang Uri

Kinesika Paralengguwahe
a.Tindig a.Oras
b.Pagkumpas Pandama Bagay
b.Simbolo
c.Ekspresyon c.Kulay
d.Pagtingin Proksemika
 A. Tatlong Aspekto ng
Komunikasyong Di-Berbal
(Hans at Hans, 2018)
1. Kinesika (Kinesics)

a.Tindig
Paraan ng pag-upo, paglakad,
pagtayo o pagkilos ng ulo.
Paano igalaw ang katawan o
tumindig.
Ang bilis at bagal ng
paggalaw.
Halimbawa sa isang panayam:
 Handa- pag-upo nang nakakrus ang paa at
maayos ang pagtindig ng katawan
 Hindi Kahandaan- hindi pag-upo nang maayos at
pagbaluktot ng katawan.
b. Pagkumpas
 Bahagi ng pang araw-araw
na pagpapahayag ng
kaisipan at damdamin ng
isang tao.
 Pagkaway = “kamusta o
“paalam”.
 Pagturo (point) = “galit” o
kaya ay simpleng pagtukoy
lamang ng mga bagay na
nagugustuhan.
c. Ekspresyon ng Mukha
 Isa sa mga bahagi ng
katawan na nagpapahayag
ng maraming ekspresyon at
kahulugan.
 Kaligayahan at saya,
kalungkutan, galit, takot at
mga kabiguan.

“Eye contact serves several
communicative functions ranging
from regulating interaction to
monitoring interaction, to conveying
information, to establishing
interpersonal connections.”
d. Pagtingin
 Mabisang gamitin sa
pagpapahayag.
 Paraan kung paano tumingin
 Makapagpakita ng pagkawili,
pagmamahal o pagsinta, poot
at maging pagkagusto.
 Napakahalaga sa pagpapanatili
ng daloy ng usapan at kung
paano maaaring tumugon ang
kausap
2. Pandama (Haptics)
 Paghawak
 Daan-daang taon na itong
ginagamit bilang isang anyo
ng komunikasyon.
 Paghaplos, pagpisil,
pagpindot at paghipo.
 ANG MENSAHE AY AYON
SA PANDAMA NG
TUMATANGGAP NITO.
2. Proksemika (Proxemics)
 Espasyo o agwat na
maaaring may kaugnayan sa
dalawang taong nag-uusap.
 Malapit, malayo, o kaya
malapit na malapit ang mga
taong nag-uusap ay
naghahatid ng ibang
kahulugan ayon sa kung
sino ang nag-uusap.
 Kapalagayang ng loob, pagkamapusok o
pagiging agresibo, pangingibabaw (dominance)
at pagmamahal o pagsuyo.
 Naranasan mo na bang makadama ng pagkairita
sa taong kausap mo na sadyang napakalapit
sayo?
PAMPUBLIKO
12’+

PANLIPUNAN
(4’-12’)

PERSONAL
(1.5’-4’)
 B. Dalawang Uri ng
Komunikasyong Di-Berbal
(Heatfield, 2018)
2. Paralengguwahe (Paralanguage)
Kung paano nasabi ang isang
salita kaysa sa kung ano ano ang
kahulugan ng mga sinabi.
Sa paraan kung paano nasabi ang
isang salita kaysa sa kung ano ang
kahulugan.
Bilis o bagal ng pag-salita, tono,
implikasyon ng boses, pagtawa,
paghikab, buntong hininga, pag-
ungol at kahit na pananahimik o
hindi pag-imik.
Halimbawa:
 Simpleng panggiti vs. Lakas ng pagtawa.
 Paghalakhak vs. Karaniwang pagbungisngis
 Pahinto-hinto o pautal-utal vs. Karaniwang
paghinto (pause) sa pagsasalita.
2. Bagay (Object Language)
Material Culture
Komunikasyong nagaganap sa
pamamagitan ng pagbibigay ng
mga kahulugan sa mga bagay-
bagay na nakikita sa paligid (na
tinatawag ding material artifacts)
Arkitektura = disenyo ng mga
gamit, damit, mga sasakyan at
iba pa.
Pagkakaayos ng mga kagamitan sa isang bahay o
opisina.
Pananamit at uri ng pananamit = lahi, kalagayan,
antas at uri ng pamumuhay at kalagayang
ekonomiko.
a. Oras (Chronemics)
 Pagkakaiba ng umaga, tanghali,
hapon, takipsilim, gabi,
hatinggabi at madaling araw.
 Kultural na kalagayan sa
trabaho at pagpapahinga.
 Filipino – lampas sa takdang
oras ng pagpasok. Tag-ulan at
tag-araw.
 Amerikano – sa oras na itinakda.
Winter, summer, spring at fall.
b. Simbolo (Iconics)
 Malinaw na mensahe ang nais
ipabatid.
 Makikita ito sa mga pamilihan,
daan, palikuran, sasakyan, atbp
b. Kulay (Color)
 Puting damit = kabusilakan
Blue Color
 Itim na damit = pagluluksa.
 Pula = fastfood chain (kulay
White Color
ng pagkain) at nagdadala ng
Red Color mainit na pakiramdam (apoy).
 Pangkasarian: Asul = lalaki,
Pula / pink = babae
 Bahaghari (walang
diskriminasyon) = LGBT
community
4. Mga Ekspresyong Lokal
 Kultural na pagpapahayag
• Salawikain = Pangangaral
• Kasabihan = Pagbibigay-paalala
• Talinghaga = pagbababala
• Bulong = pagpapahiwatig ng damdamin/kaisipan.
 Ekspresyon na tangi sa lugar na kinalakhan.
 Ilokano: “Wen, Manong” o “Win, Manang”.
 Ibang lugar sa Ilokos: “wen” o “win” / wën. = “Opo, kuya” at
opo.
 Cabanatuan: “Ating”, “Ire” o “nire”.
 Batangas: “Ala, eh”.
 Bataan: “Sus, Ginoo”, “Alla naman”.
 Tatlong Pangkat na Karaniwan sa mga
Tagapagsalitang Filipino
II. Makabagong Ekspresyon
1. Anak ng…….! 6. Diyos ko! O, Mahabaging Diyos!
2. Diyaske 7. Ikako
3. Susmaryosep 8. Mucho dinero
4. Bahala na 9. Totoy o Nene
5. ganun/? 10. Lutong Macau
Halimbawa:
 Tagalog: Bumangon ka na, mataas na ang sikat
ng araw.
 Ilokano: “Bumtak ti sara’t nuangin/nuangen” =
“pumutok na ang sungay ng kalabaw” (literal).
 Tatlong Pangkat na Karaniwan sa mga
Tagapagsalitang Filipino
I. Katutubong Ekspresyon
1. Jeproks 6. Iniputan sa ulo
2. Para kang sirang plaka 7. Bugtong na anak
3. Kopong-kopong 8. Topo-topo
4. Naniningalang-pugad 9. Makunat pa sa balekoy
5. Giyera patani 10. May pileges sa noon
II. Makabagong Ekspresyon
1. Anak ng…….! 6. Diyos ko! O, Mahabaging Diyos!
2. Diyaske 7. Ikako
3. Susmaryosep 8. Mucho dinero
4. Bahala na 9. Totoy o Nene
5. ganun/? 10. Lutong Macau
III. Ekspresyong Milenyal (Higit na makabago)
1. Humuhugot 6. Lodi
2. Ansabe 7. E di wow!
3. Ligwak 8. Ginigigil mo ako.
4. Havey 9. Petmalu
5. Werpa 10. Pak!