PAGTATANIM NG

HALAMANG GULAY
Bilbao, Arnny T.
Carable, Carol F.
 LAYUNIN;
*Naipamamalas ang pang-unawa sa panimulang
kaalaman at kasanayan sa pagtatanim ng gulay at ang
maitutulong nito sa pag-unlad ng pamumuhay

*Naisasagawa nang maayos ang pagtatanim, pag-aani,

at pagsasapamilihan ng gulay sa masistemang
pamamaraan
 1.1

Ano-ano ang pakinabang sa

pagtatanim ng halamang gulay sa Sarli,
pamilya, at pamayanan?
A. Sarili
• Nakapagbibigay ng kailangan ng katawan
tulad ng bitamina at mineral
• Ang pagtatanim ng halamang gulay ay
kawiliwili at nakalilibang.
• Nag sisilbing ehersisyo ng
pangangatawan.
B. Pamilya
• Sa pamilya: Pagkakaroon na sapat na
panustos sa pang araw araw na
pangangailangan ng pamilya.
• Nakatitipid ang mag-anak na may
halamang gulay,
• Maaaring magkadagdag kita ang mag-
anak kapag ipinagbili ang sobrang ani.
C. Pamayanan

• Nakakapag paganda sa kapaligiran at

pamayanan,
• Nakatutulong sa pag sugpo ng polusyon.
• Nag dudulot ng presko at sariwang
hangin.
 1.2

Pagsasagawa ng survey upang

malaman ang mga halamang gulay na
maaaring itanim:
 A. Ayon sa Lugar at
B. Panahon

• Pag-kilala sa mga halamang gulay na

maaring itanim kung saan angkop sa
lugar at panahon.
• Mga halamanag gulay na tumutubo kapag tag-araw:
- Ampalaya, kamote, talong, patola, sili, sigarilyas, at okra.

• Mga halamanag gulay na tumutubo kapag tag-ulan:

- Kamatis, kalabasa at Upo.

• Mga halamanag gulay na tumutubo sa malalamig na

lugar:
- Sayote, repolyo, koliplawer, karot.
c. Pangangailangan
• Pagkilatis sa mga tao sa isang lugar kung
ano ang kanilang pangunahing
pangangailangan tulad ng mga halamang
gulay na abot kayang halaga at
masustansiya sa pangangatawan nila.
D. Gusto ng mga mamimili na maaaring pagkakitaan

• Nais ng mga mamimili na sila ay kumita

din sa kagustuhang matugunan at
matustusan ang kanilang walang
katapusan na pangangailangan sa
kanilang araw-araw na pamumuhay.
 Pamamaraan sa pag tatanim ng 1.3
gulay:
1.Pag pili ng itatanim.
*Ito ay ang pag tiyak kung ang isang halamang gulay ba ay may kakayhang
mabuhay o lumago sa napili mong lugar o panahon.
*Isinasaalang alang din rito kung angkop ba ang lokasyon sa inaasahang laki
ng halamang itatanim.
2.Paggawa ng plano ng plot o taniman.
*Ito ay ang pag hahanda ng lupa bago ito masimulang taniman. Ito ay upang
maka tiyak na magiging mabilis at maunlad ang pag buo ng mga pananim.
Ang Paghahanda ng plot o taniman sa paraang Bio-Intensive Gardening
Ang bio-intensive gardening ay isang pamamaraang bayolohikal kung saan sa maliit na sukat
ng lupa ay matataniman ng maraming uri ng halaman subalit napanatiling mataba at mayaman sa mga
sustansya ang lupa.

Mga Makabagong Pamamaraan sa Paghanda ng KamangTaniman para sa BIO-INTENSIVE GARDENING

1.Sukatin ang kamang taniman ng 6 na metro ang haba at 1.5 metro ang lapad. Buhaghagin ang lupa
hanggang 30 sentimetrong lalim.
2.Dagdagan ng lupa ang kamang taniman hanggang tumaas ito.
3.Ilagay sa kamang taniman ang mga patabang tulad ngcompost tuyong dumi ng hayop. Dahon ng
kakawati at iba pa.
4.Haluing mabuti ang pataba at ang lupa.
5. Pantayin ang kamang taniman. Ihanda ito para taniman.
3. Pagtatanim

*kailangang basa o moist ang lupang pag tataniman.

*Siguraduhing nasa tamang plot o taniman ang buto o punlang itatahim.
*Siguraduhin ding tama ang pagitan o distansya ng mga halaman sa bawat isa.
*Pag didilig ng bahagya sa lupa.
 1.4

Nakagagawa ng abonong organiko

 A. Natatalakay ang kahalagahan at pamamaraan
sa paggawa ng abonong organiko

• Ang isa sa mga pamamaraan ng paggawa

ng abonong organiko ay sa pamamagitan ng
paggamit ng mga natural na bagay na
makikita sa ating paligid.
 B. Nasusunod ang mga pamaraan at pag-iingat sa
paggawa ng abonong organiko

• Paggamit ng compost upang

maparami ang ani ng hindi naaabuso
ang lupa.Paggamit ng damo na may
kakaunting ‘METHAINE GAS’ na dapat
ay nakokompost muna bago ihalo sa
lupaPinatataba ng compost ang lupa
kung kaya darami ang ani.Hindi mabilis
matuyo ang lupa.Pinagaganda ang
daloy ng hangin at kapasidad na
humawak ng tubig(WATER HOLDING
CAPACITY) Pinaluluwag ang paghinga
ng lupa.
 1.5
Masistemang pangngalaga ng tanim na mga gulay
1.Pagdidilig

• Diligin araw-araw.
•Diligin sa hapon o sa umagang umaga
•Ingatan ang pagdidilig upang hindi napinsal ang halamang didiligan,
•Iwasang malunod ang halaman, lalo na yaong mga bagonglipat na
punlaIwasan ang malakas na pagbuhos ng tubig.
•Kung ang gamit mo ay rigadera kailangan iyong mallit lamang
ang butas.Upang manatiling mamasa-masa ang lupa, diligin din
anglupang nakapaligid sa mga tanim.
2.Pagbubungkal
(kahalagahan) Madaling darami ang mga ugat ng tanim at
Madali itong mararating ng tubig kung kayat mas lulusog ang
halaman at mas makapapasok ang hangin.
•Bungkalin ang lupa kung ito ay mamasa-masa. Ito ay ginagawa
kung hapon o kaya sa umaga
•Dapat bungkalin nang mababaw lamang at katamtaman ang mga
halamang gulay.
3.Paglalagay ng Abono o Pataba
•Nakadaragdag sa sustansiya ng lupa ang paglalagay ng bono.Isa
ito sa mga paraan ng pagpapataba ng mga halaman.
•Maaaring gumamit ng abonong organiko o komersiyal
•Ang organikong abono ay maaaring dumi ng hayop ocompost
 1.6

Naisasagawa ang masistemang

pagsugpo ng peste at kulisap ng mga
halaman
A. Intercropping
• Pagtatanim ng halamang ornamental o
halamang gamot upang lumayo ang mga
kulisap sa halamang gulay.

HALIMBAWA: Basil
B. Isang halimbawa sa paggawa ng
organikong pagsugpo ng peste at kulisap
• Tawas, apog, at asin- para sa slug o snail.
 1.7

Masistemang Pagaani ng mga tanim

Mga Palatandaan na ang tanim ay maaari nang anihin:

1.Anihin ang mga gulay na nasa tamang hugis at laki.

2.Anihin ang mga gulay base sa amoy at kulay nito
3.Anihin ang mga gulay na nasa tamang gulang

Not ready
 Halimbawa ng mga Gulay at kung kailan ito dapat Anihin;

1.Talong 2.Labanos

(3 na Buwan) (25-40 Araw)

3.Ampalaya 4.Petchay

(3-4 Buwan) (25-40 Araw)

 Wastong Paraan Ng Pagaani;

1.Mag-ani sa bandang hapon O madaling-araw upang hindi malanta ang

mga gulay.
2.Anihin lamang ang mga gulay na nasa tamang panahon.
3.Ang mga bungang ugat ay dapat Linisin muna ng tubig o basang
basahan.
4.Ang malalambot at madaling mapisang bunga ay ilagay sa gawing
ibabaw at ang matitigas naman sa gawing ilalim.
 Labanos Ampalaya Petchay
(Hinuhukay) (Pinipitas) (Binubunot o Pinuputol)
 1.8

Talaan sa Wastong Pagsasapamilihan ng Inaning Gulay;

Bago pa dumating sa pamilihan ay masusi nangg sinusuri ng mga

magsasaka ang mga inaning Gulay. Pinaghihiwalay ang mga gulay na
may magandang uri, tinitimbang ng wasto. Lahat ito ay kanilang
itinatala bago isapamilihan ang mga gulay.

Ang mga inaning gulay ay kadalasang hindi ibinebenta ng lahatan

sa pamilihan. Ito ay inuuri batay sa
(1. laki,2. kalidad3. itsura )ng gulay.
 Sa taniman pa lamang ay pinaghihiwalay na ng mga mamimitas ang gulay na
may mataas na uri at may mababang uri. Ang mataas na uri ay karaniwang
naititinda sa mas mataas na presyo, samantalang ang mababang uri ay mas
mura ang presyo. May mga gulay rin na hindi na maaaring ipagbili dahil hindi
na pumasa sa kalidad ng maaaring itinda.
Narito ang halimbawa ng simpleng talaan ng gulay bago ito isapamilihan.
 1.9

Paggawa ng plano ng pagsasapamilihan ng

ani
 A. Pagpapakete
• Nakaaakit sa mata ng mga
mamimili kung maganda o
kakaiba ang mga sisidlan
ng mga ibenibentang gulay.
B. Pagtatakda ng presyo
• Pag-aaralan ang
kaalukuyang
kalakaran o halaga
ng mga
ipinagbibiling
produkto.
• Tiyaking hindi
nalalayo ang
presyo sa
napapanahong
halaga ng mga
gulay.
• Maglagay ng
presyo sa bawat
produktong
ipinagbibili
upang
mapadadali ang
pamimili ng mga
mamimili.
 C. Pagsasaayos ng paninda
• Ang wastong
pag-sasaayos ng
paninda ay
madaling
makakaakit ng
mga mamimili
at malinis
tingnan.
D. Paraan ng Pagtitinda

• Anumang paraan ng pagtitinda ang

napili, ang mahalaga ay kumita ang
nagtitinda at nasiyahan ang mamimili.
E. Pag-akit sa mamimili
• Mahalagang may mabuting
gawi at pag-uugali sa
pagtitinda dahil ito ang
isang dahilan upang maakit
ang mamimili.
• Maaari din gumawa ng
simpleng flyers.
• Maaari din magbenta
online.
F. Pagtatala ng puhunan, gastos, kita at maiimpok

• Malalaman ng
nagtitinda kung may
kinita sa
pamamagitan ng
pagtatala at pagtutuos
ng mga ginastos,
pinuhunan at kinita sa
mga napagbentahang
gulay.
 Uri ng Dami ng Tanim Naipagbibili Halaga ng Puhunan
pananim Naipagbili

Timbang Halaga ng
isang kilo

Petsay 100 80 15 1200

Patola 125 105 15 1575 250 (pataba)
Sigarilyas 80 50 18 900
Kangkong 75 40 10 400
Talong 50 50 8 400 200
Mustasa 80 60 15 900
Kamatis 40 40 8 320 300(BUT0)
Kalabasa 35 70 30 2100
Kabuuan: 6745 750
SALAMAT PO