1

‫کارگزاری سرمایه‌گذاری در مرحله بذری و پسابذری‬

‫برای شرکت پشتیبانی و توسعه فناوری و نوآوری فوالد مبارکه‬
‫توسط شتابدهنده دلتاوی(شرکت توسعه فن و کار رایمون)‬

‫دوره اول شتابدهی(‪)1402‬‬

 ‫اهمیت استراتژیک‬
‫شتابدهنده‬

‫‪3‬‬
 ‫فرد ویلسون در کنفرانس ‪: CB Insights‬‬
‫«سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی احمقانه است‪ ،‬به نظر من شرکت‌ها باید شرکت‌های نوپا را‬
‫خریداری کنند‪ .‬سرمایه‌گذاری در بخش کمی از سهام بی‌معنی است‪ .‬سرمایه خود را برای‬
‫مشارکت حداقلی از سهام در چیزی که نمیتوانید کنترل کنید هدر ندهید! شما دارایی بیشتر‬
‫می‌خواهید؟ آن را بخرید‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫بیشتر از ‪ 4000‬سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی در دنیا‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪New CVCs trend‬‬

‫‪5‬‬
‫در سال ‪ 1914‬شرکت تولیدات شیمیایی و پالستیکی دوپونت بر روی‬ ‫•‬
‫شرکت ژنرال موتورز(که در آن وقت هنوز سهامی خاص بود و تنها‬
‫‪ 6‬سال عمر داشت) سرمایه گزاری کرد‪.‬‬
‫وقت ی دو س ال بع د ژنرال موتورز وارد بازار بورس ش د‪ ،‬شرکت‬ ‫•‬
‫‪ 85000‬کارمن د داش ت و در حال س اخت مق ر اص لی شرکت در‬
‫دیترویت بود و رشد بازار ‪ 56‬درصد در سال را تجربه میکرد‪.‬‬
‫مانن د شرکتهای سیلیکون‌ولی در حال حاض ر‪ ،‬سهام ژنرال موتورز‬ ‫•‬
‫طی سالهای جنگ جهانی اول ‪ 7‬برابر شد‪.‬‬
‫پس از جنگ‪ ،‬همکاری دو شرکت عمیقتر شد و دوپونت ‪ 25‬میلیون‬ ‫•‬
‫دالر دیگر بر روی ژنرال موتورز سرمایه‌گذاری کرد‪ .‬با این استدالل‬
‫که گسترش هرچه بیشتر ژنرال موتورز‪ ،‬موجب توسعه بیشتر بازار‬
‫محصوالت دوپونت‪ ،‬چرم مصنوعی‪ ،‬پالستیک و رنگ میشود‪.‬‬
‫ب ه ص ورت خالص ه‪ ،‬دوپون ت از یک تفک ر مالی‪-‬استراتژیک برای‬ ‫•‬
‫س رمایه‌گذاری بر روی ژنرال موتورز اس تفاده کرد ک ه در نهایت‬
‫موجب تعریف رسمی سرمایه‌گذاران خطرپذیر شرکتی گردیده است‪.‬‬

‫‪6‬‬
‫• سرمایه‌گذاری خطرپذیر به صورت رسمی در آمریکا از سال ‪ 1949‬و پس از پایان جنگ جهانی دوم‬
‫آغاز گردید‪.‬‬
‫بود‪ .‬عالوه بر این سایر‬ ‫• در دهه شصت بزرگترین سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی شرکت‬
‫غولهای صنعتی آمریکا نیز برنامه‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر خود را داشتند‪:‬‬

‫با خرید شرکت دوپونت تبدیل به بزرگترین سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی‬ ‫در دهه هفتاد شرکت‬ ‫•‬
‫شد‪.‬‬
‫سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکت اکسون ابتدا بر روی ایده‌های کمتر استفاده شده در ‪ R&D‬خود شرکت‬ ‫•‬
‫سرمایه‌گذای میکرد‪ .‬بعدا سرمایه‌گذاری‌ها به گرفتن سهام اقلیت در استارتاپ‌ها تغییر یافت و در نهایت‬
‫این سرمایه‌گذاری‌ها به سمت توسعه سیستم‌های کامپیوتری گسترش یافت‪.‬‬
‫علت حرکت به سمت کسب و کارهای نو در اکسون را باید بحران انرژی سال ‪ 1973‬و پس از جنگ‬ ‫•‬
‫شش روزه اعراب و اسرائیل و در پی آن تحریم نفتی آمریکا توسط کشورهای نفتی و اوپک دانست‪.‬‬
‫مدیر شرکت اکسون در سال ‪ 1976‬میگوید‪ :‬با هدف درگیر کردن شرکت در فناوری‌های جدید و کسب و‬ ‫•‬
‫کارهای جدید که اهمیت باالیی در دهه ‪ 80‬و پس از آن خواهد داشت‪.‬‬
‫اکسون در دهه ‪ 70‬بر روی ‪ 37‬طرح سرمایه‌گذاری کرد که نیمی از آن از داخل شرکت و نیمی از آن از‬ ‫•‬
‫خارج از شرکت بود‪ .‬شرکت‌هایی که محصوالتی کامال دور از هسته کسب و کار شرکت تولید میکردند‪.‬‬
‫ماشی ن تص حیح خودکار برگه‌های امتحان ی‪ ،‬پرینت ر س رعت باال‪ ،‬فناوری کاه ش آلودگ ی هوا‪ ،‬ماشین‬
‫ویرای ش مت ن‪ ،‬تجهیزات جراح ی‪ ،‬ص فحات گرمای ش خورشیدی‪ ،‬دس ته گل ف گرافیتی و کامپیوترهای‬
‫پیشرفته‬

‫‪7‬‬
 ‫یک ی از مدیران شرک ت اکس ون در مص احبه ب ا نیویورک تایم ز میگوید مدل‬
‫سرمایه‌گذاری خطرپذیر یکی از معدود راه‌های شرکت برای تنوع‌بخشی به سبد‬
‫کسب و کار خود با توجه به قانون ضد انحصار بوده است‪.‬‬
‫در واقع صبر اکسون پس از چند سال به سر آمد و تالش کرد که استارتاپ‌ها را‬
‫در خود ادغام کند‪ .‬اما کارآفرینانی که به آنها قول آزادی نسبی داده شده بود تا‬
‫پروژه‌های خود را ب ه ص الحدید خود دنبال کنن د‪ ،‬فرار کردند و تمام تالشهای‬
‫شرکت اکسون شکست خورد و چند ده میلیون دالر ضرر به شرکت وارد گردید‪.‬‬
‫اکسون در سال ‪ 1984‬برنامه خطرپذیر خود را تعطیل کرد در حالیکه صرفا‬
‫شکست در طرح‌های مربوط به کامپیوتر شرکت ضرری بالغ بر ‪ 2‬میلیارد دالر‬
‫وارد کرده بود و اکسون یک شرکت «با تکنولوژی محدود در صنعت نفت» باقی‬
‫ماند‪.‬‬

‫‪8‬‬
 ‫اهمیت سرمایه‌گذاری خطرپذیر در آمریکا‬

‫همه شرکت‌ها‬ ‫شرکت‌های ‪ 1980‬به بعد‬

‫بررسی عملکرد شرکت‌های با پشتوانه سرمایه‌گذاری خطرپذیر در‬
‫بازار بورس آمریکا(تا سال ‪)2021‬‬ ‫کل‬ ‫‪VC-backed‬‬ ‫کل‬ ‫‪VC-backed‬‬
‫‪Number‬‬ ‫تعداد‬ ‫‪3494‬‬ ‫‪925‬‬ ‫‪26%‬‬ ‫‪1677‬‬ ‫‪834‬‬ ‫‪50%‬‬
‫)‪Market cap(b$‬‬ ‫ارزش بازار(میلیارد‪)$‬‬ ‫‪39580‬‬ ‫‪16331‬‬ ‫‪41%‬‬ ‫‪19850‬‬ ‫‪15204‬‬ ‫‪77%‬‬
‫)‪Enterprise Value(b$‬‬ ‫ارزش شرکت(میلیارد‪)$‬‬ ‫‪59568‬‬ ‫‪18781‬‬ ‫‪32%‬‬ ‫‪24258‬‬ ‫‪17378‬‬ ‫‪72%‬‬
‫)‪Employees(k‬‬ ‫تعداد کارمندان(هزار)‬ ‫‪40078‬‬ ‫‪6059‬‬ ‫‪15%‬‬ ‫‪11560‬‬ ‫‪4748‬‬ ‫‪41%‬‬
‫)‪Revenue(b$‬‬ ‫درآمد(میلیارد‪)$‬‬ ‫‪15100‬‬ ‫‪2753‬‬ ‫‪18%‬‬ ‫‪4864‬‬ ‫‪2419‬‬ ‫‪50%‬‬
‫)‪Net income(b$‬‬ ‫سود(میلیارد‪)$‬‬ ‫‪801‬‬ ‫‪291‬‬ ‫‪36%‬‬ ‫‪304‬‬ ‫‪257‬‬ ‫‪85%‬‬
‫)‪Total taxes(b$‬‬ ‫مالیات(میلیارد‪)$‬‬ ‫‪287‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪19%‬‬ ‫‪77‬‬ ‫‪49‬‬ ‫‪64%‬‬
‫)‪R&D(b$‬‬ ‫تحقیق و توسعه(میلیارد‪)$‬‬ ‫‪483‬‬ ‫‪298‬‬ ‫‪62%‬‬ ‫‪299‬‬ ‫‪275‬‬ ‫‪92%‬‬
‫)‪Value of patents(b$‬‬ ‫ارزش اختراعات(میلیارد‪)$‬‬ ‫‪3733‬‬ ‫‪1797‬‬ ‫‪48%‬‬ ‫‪1787‬‬ ‫‪1667‬‬ ‫‪93%‬‬
‫‪Number of patents‬‬ ‫تعداد ثبت اختراع‬ ‫‪65679‬‬ ‫‪24164‬‬ ‫‪37%‬‬ ‫‪24994‬‬ ‫‪20345‬‬ ‫‪81%‬‬
‫در تاریخ‪ ،‬سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی دنباله‌رو سرمایه‌گذاران خطر‌پذیر مستقل بوده است‪ .‬صنعتی که با تغییرات قانونی مساعد رشد مضاعفی را از اواخر دهه ‪ 60‬و‬
‫‪ 70‬میالدی تجربه کرد‪ .‬از جمله این موارد میتوان به کاهش مالیات بر عایدی سرمایه در سال ‪ 78‬و ‪ 80‬اشاره نمود‪ .‬باید به این نکته هم اشاره نمود که گسترش صنعت‬
‫سرمایه‌گذاری خطرپذیر خود باعث رشد کارآفرینی استارتاپی و اکوسیستم کارآفرینی گردیده و این موضوع یک لوپ فیدبک مثبت در رشد این صنعت ایجاد می‌نماید‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫سرمایه‌گذاران خطرپذیر شرکتی در دهه ‪ 80‬و ‪ 90‬مانند قبل به دنبال دسترسی به‬
‫فناوری‌های جدید بودند‪ ،‬در بعضی موارد برای تنوع‌بخشی به کسب و کار خود و‬
‫در بعض ی موارد نی ز برای گس ترش ب ه س مت تولیدات مجاور محصوالت حال‬
‫حاض ر شرکت‪ .‬البت ه س رمایه‌گذاران ای ن ده ه با نگاه همگرا در حوزه‌های‬
‫سرمایه‌گذاری‪ ،‬در مقابل تنوع و واگرایی سرمایه‌گذاران دهه ‪ 60‬و ‪ ،70‬و نسبت‬
‫به سرمایه‌گذاران سابق منظم‌تر و منضبط‌تر بودند‪ .‬به گونه‌ای که سرمایه‌گذاری‬
‫خطرپذیر شرکتی معموال ارزانتر و سودده‌تر از خرید و ادغام شرکت‌ها گردیده‬
‫بود‪.‬‬
‫با توجه به اهداف باال‪ ،‬استراتژی‌های شرکت باالدست همیشه برای استارتاپ‌های‬
‫سرمایه‌پذیر مفید نبود‪ .‬به عنوان مثال شرکت ژنرال موتورز بر روی ‪ 5‬استارتاپ‬
‫در حوزه بینایی ماشین برای کنترل کیفیت اتوماتیک در خط تولید سرمایه‌گذاری‬
‫نمود و به این استارتاپ‌ها فشار آورد که محصوالت خود را مطابق نیاز شرکت‬
‫توسعه دهند‪ .‬اما در نهایت شرکت تصمیم گرفت که این تکنولوژی را به جهت‬
‫هزینه تمام شده باالی آن بر روی محصوالت کنار گذاشته و آن استارتاپ‌ها را نیز‬
‫کنار بگذارد‪.‬‬

‫‪10‬‬
 ‫دسترسی به آزمایشگاه بل با قدمتی حدود‬ ‫در سال ‪ 1999‬رقابتی بین دو شرکت‬
‫لوسنت با بهره‌گیری از آزمایشگاه بل‬
‫‪ 120‬سال در تحقیق و توسعه و‬
‫توسعه محصوالت را دنبال میکرد و در‬
‫اختراعاتی مانند ترانزیستور و لیزر‪،‬‬
‫مواردی هم محصوالت لوسنت‬
‫سیستم عامل یونیکس زبان برنامه‌نویسی‬
‫موفقیت‌هایی را در بازار به دست آوردند‪.‬‬
‫‪ C‬و ‪ 6‬جایزه نوبل‬
‫در عرض چند سال سیسکو با‬
‫نگاه برونگرا و چابک خود‪،‬‬
‫لوسنت را به صورت کامل‬
‫شکست داد‬
‫سیسکو در تمام دنیا به دنبال استارتاپ‌ها‬
‫استارتاپی با قدمت ‪ 15‬سال که ‪R&D‬‬
‫می‌گشت و استارتاپ‌هایی که محصول یا‬
‫قدرتمندی نداشت‪.‬‬
‫فناوری مناسبی داشتند را یا ادغام مینمود‬
‫البته با نگاه خاص به حوزه نوآوری!‬
‫یا بر روی ایشان سرمایه‌گذاری میکرد‬
‫در حوزه فناوری تلکام شکل گرفت‬

‫‪11‬‬
 ‫خروج‌های موفق شرکت‌های خطرپذیر شرکتی‬
‫از بین ‪ 166‬سرمایه‌گذار بررسی شده‪ 18 ،‬درصد بیش از ‪ 60‬خروج موفق‬
‫از سبد استارتاپی خود را تجربه کرده بودند‪ .‬در حالیکه ‪ 57‬درصد‪ ،‬بین صفر‬
‫تا ‪ 20‬خروج را در طی تمام سالهای فعالیت خود داشتند‪.‬‬
‫تعداد سرمایه‌گذار خطرپذیر شرکتی‬

‫تعداد خروج در تمام سالهای فعالیت‬

‫‪12‬‬
‫در سال ‪ 99‬اینتل فاند ایتانیوم ‪ 64‬را با مبلغ ‪ 250‬میلیون دالر برای سرمایه‌گذاری‬
‫بر روی شرکت‌هایی که با محصوالت خود را با استفاده از این پروسسور ‪64‬‬
‫بیتی تولید کنند ساماندهی کرد‪.‬‬
‫اینتل همین استراتژی را با تاسیس صندوق ‪ 150‬میلیون دالری برای استاندارد‬
‫‪ Wifi802.11‬خود در اکتبر ‪ 2002‬تکرار کرد‪ .‬صندوقی که بر روی شرکت‌هایی‬
‫که توسعه استفاده از شبکه‌های وایفای را سرعت میدادند سرمایه‌گذاری می‌کرد‪.‬‬
‫که خود موجب فروش بیشتر محصوالت جدید سری سنترینو اینتل میگردید‪.‬‬
‫به صورت خالصه میتواند نگاه استراتژیک و بلندمدت اینتل در سرمایه‌گذاری را‬
‫از علل موفقیت این شرکت در سرمایه‌گذاری خطرپذیر خود دانست‪.‬‬

‫‪13‬‬
 INVESTING IN companies building technologies that:
- supported Intel’s products
- were sold alongside Intel’s products
- or improved the value of Intel’s products in market

14
 ‫بررسی از دید استارتاپ‬
‫بررسی از دیدگاه استراتژیک‬
‫بررسی از دید نیروی انسانی و‬
‫بررسی از دیدگاه اقتصادی‬
‫استعدادهای برتر‬

‫‪+‬بررسی از دیدگاه فناوری و نوآوری‬

‫‪15‬‬
16
(CVC)
(IVC)

17
 Corporate Startup Engagements Models
Venture client unit(early adopters of a startup’s product or service)
• BMW Startup Garage

Corporate venture capital(Fund+Asset)

• Intel Capital

Corporate accelerator
• L'oréal Accelerator

Vendor ID/ Corporate Assurance

• Harbor Safe by ADT

License In/Out
• MotionX

Spin-off
• Cenovus Energy from Ovintiv

Fellowship
• EWOR pre/post idea fellowship program

Non-for-profit engagement platform

• Open IDEO

Sandboxing/Test and learn facilities/Open innovation platform

• Samsung Next

Codevelopment
• BioNtech-Pfizer
18
 )‫ در دنیا(میلیارد دال ر‬CVC ‫کل مبلغ سرمایه‌گذاری‬
200

Ukrain war?
180 171.8

2008 global financial crisis

160
140 .com bubble
120 108.5
100
80 70
57.157.4
60
40 31.329.136.1
18.4
20 16.8 7.8 6.2 6.8 5.8 6 8.6 8.4 10.6
3.5 2.2 4.2 3.9 5.1
0
0 00 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

19
20
‫استارتاپ‌هایی که با سرمایه صندوق‌های خطرپذیر شرکتی رشد کرده اند خروجی‬
‫باالتری (بیشت ر از دو برابر) نس بت ب ه اس تارتاپ‌هایی ک ه تنه ا از صندوق‌های‬
‫خطرپذیر مستقل سرمایه دریافت کرده‌اند در زمینه چاپ مقاالت علمی و همچنین‬
‫ثبت پتنت به عنوان دو معیار نوآوری و سطح دانش داشته‌اند!‬

‫‪+2.8 patents more than‬‬

‫‪CVC-backed +2.05 publication‬‬ ‫)‪IVC-backed (per year‬‬

‫‪21‬‬