ĐẠI HỌC DUY TÂN

Chương 11: SỬ DỤNG NGÔN NGỮ

Nội dung: SỬ DỤNG NGÔN NGỮ

Thông tin buổi học: Buổi 1 – Tuần 3 (120’)
Tổng 48 slide

www.duytan.edu.vn Đặng Phúc Hậu – Khoa KHXH&NV

ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
 NỘI DUNG

Gồm 2 vấn đề

CÁCH THỨC SỬ CÁC BIỆN PHÁP

DỤNG NGÔN TỪ SỬ DỤNG NGÔN
HIỆU QUẢ NGỮ HIỆU QUẢ

ĐẠI HỌC DUY TÂN – DUY TAN UNIVERSITY www.duytan.edu.vn www .dtu.edu.vn www.duet.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Nghĩa hàm ý
Là nghĩa đen & nghĩa tự điển của từ hoặc cụm từ

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Nghĩa mở rộng
Là nghĩa được tạo thành dưới dạng từ hay cụm
từ do các liên tưởng hoặc các xúc cảm phát sinh

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Sử dụng ngôn ngữ

Nguyên tắc:
• Chính xác
• Rõ ràng
• Sống động
• Phù hợp www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Hình tượng

Là hình ảnh tư duy về vật thể,

hành động, ý tưởng

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Từ trừu tượng
Là những từ chỉ các khái niệm, chất lượng,
thuộc tính chung

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Từ cụ thể
Là những từ chỉ các vật thể hữu hình

www.duytan.edu.vn
 Trừu tượng so với cụ thể
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Hoạt động thể chất  Trừu tượng

Thể thao

Bóng rổ

Bóng rổ chuyên
nghiệp
Cụ thể
Kobe Bryant www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép so sánh
Là sự so sánh được giới thiệu bằng
“như”/“như là”

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép so sánh
“Ô nhiễm không khí đang gặm mòn các đài
tưởng niệm ở Washington D.C., như một
viên thuốc tiêu thực khổng lồ.”

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép ẩn dụ
Là sự so sánh không được giới thiệu bằng
“như”/“như là”

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép ẩn dụ
“Các thành phố Mỹ là các cửa sổ mà qua
đó thế giới hiểu biết về xã hội Mỹ.”

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Nhịp điệu
Là dạng âm thanh được tạo thành từ việc lựa
chọn & sắp xếp từ ngữ

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép song hành

Là sự sắp xếp tương tự đối với cặp hoặc
hàng loạt từ, ngữ, câu có liên quan

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép song hành

“Giàu và nghèo, thông minh và đần độn, khôn ngoan và khờ
dại, lương thiện và độc ác, đàn ông và phụ nữ — tất cả đều
giống nhau ở chỗ mỗi tâm hồn đó đều phải hoàn toàn lệ
thuộc vào chính mình.”

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép lặp lại

Lặp lại từ hoặc tổ hợp từ
Bố trí ở nơi bắt đầu hoặc kết thúc các mệnh đề,
câu thích hợp

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép lặp lại

“Nếu không phải bây giờ thì khi nào? Nếu
không phải chúng ta thì là ai? Nếu không
chung tay chung sức thì bằng cách nào?”

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép điệp âm
Là sự lặp lại phụ âm đầu ở từ đứng gần
hay kế tiếp

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép điệp âm
“Không thể làm việc gì lớn lao mà không
có sự đồng tâm hiệp lực, không có một sự
nghiệp chung.”

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép đối
Là sự bố trí các ý tưởng nằm kề nhau,
thường dưới dạng cấu trúc song hành

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Phép đối
“Đừng hỏi tổ quốc đã làm gì cho ta mà cần hỏi
ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay.”

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Ngôn ngữ tương thích

Dịp
Khán giả
Chủ đề
Diễn giả
www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Ngôn ngữ bao hàm

Lạ ngôn ngữ không rập khuôn, hạ mình do giới
tính, chủng tộc, tôn giáo, thiếu năng lực, v…v…

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Ngôn ngữ bao hàm

Tránh dùng từ chỉ riêng phái nam “ông ấy/anh
ấy”
Tránh dùng từ “ông ” khi muốn nói đến cả nam
lẫn nữ giới
www.duytan.edu.vn
 Dùng ngôn ngữ bao hàm
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Tránh các nghề khuôn mẫu & vai trò xã hội

theo giới tính
Dùng tên các nhóm đang dùng để gọi nhóm
mình

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Tránh từ chỉ riêng phái nam “ông ấy/anh ấy”

Không hiệu Mỗi khi bác sĩ giải phẫu đi
quả: vào phòng mổ, ông ấy có
nguy cơ bị thưa kiện do sai
sót

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Tránh từ chỉ riêng phái nam “ông ấy/anh ấy”

Hiệu quả hơn: Mỗi khi bác sĩ giải phẫu đi
vào phòng mổ, ông ấy hoặc
bà ấy có nguy cơ bị thưa
kiện do sai sót

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Tránh từ chỉ đàn ông cho cả 2 giới

Không hiệu quả: Nếu một sao chổi lớn va vào

trái đất, nó có thể huỷ diệt “các
ông” (mankind).

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Tránh từ chỉ đàn ông cho cả 2 giới

Hiệu quả hơn: Nếu một sao chổi
lớn va vào trái đất,
nó có thể huỷ diệt
toàn bộ cuộc sống
loài người.
Đặng Phúc Hậu – Khoa KHXH&NV
www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Tránh rập khuôn

Không hiệu quả: Làm một anh doanh nghiệp

nhỏ trong thời buổi kinh tế
hiện nay là điều không dễ.

www.duytan.edu.vn
 ĐẠI HỌC DUY TÂN

Tránh rập khuôn

Hiệu quả hơn: Làm một nhà doanh nghiệp
nhỏ trong thời buổi kinh tế
hiện nay là điều không dễ.

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Dùng các khái niệm tự xác định

Không hiệu quả: Thế vận hội người khuyết
tật cho thấy người tàn tật
có thể làm gì trên vũ đài
thể thao.

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

Dùng các khái niệm tự xác định

Hiệu quả hơn: Thế vận hội người khuyết tật

cho thấy người bị khiếm
khuyết khả năng có thể làm
gì trên vũ đài thể thao.

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN
Câu hỏi ôn tập
1. Nêu các loại nghĩa?
2. Nêu các loại phép tu từ?

3. Ngôn ngữ tương thích và ngôn ngữ bao

hàm?

www.duytan.edu.vn
ĐẠI HỌC DUY TÂN

VIDEO SỨC MẠNH CỦA NGÔN NGỮ GIAO TIẾP

https://www.youtube.com/watch?v=mLIJfBvkGDM

www.duytan.edu.vn