Professional Documents
Culture Documents
À À À À À À À À À À À À À À À À À À À À À
À À À À À À À À À À À À À À À À À À À À À
๓ เล่ ม ๑
หน่วยการเรียนรูท
้ ี่ ๕ การพ ัฒนา
ท ักษะการพูด
แผนการจ ัดการเรียนรู ้
ที่ ๒๐
การพูดในโอกาสต่าง
ๆ
การพูดของนักพูดมีชอื่ เสย
ี ง
ให ้สงั เกต
• ลีลาการพูด
้
• การใชภาษา
• การใชน้ำเส้ ี ง
ย 2
๓. การพูดในโอกาสต่าง ๆ
3
๓. การพูดใน
โอกาสต่าง ๆ
๓.๑ การกล่าวต้อนร ับ
การกล่เป็าวนการพูดในโอกาสทีม
่ ผ
ี ู ้มาเยีย
่ มชม มาร่วมกิจกรรม
ับ นสมาชกิ ใหม่หรือมารับตำแหน่ง
ต้อนรมาเป็
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
เสด็จต ้อนรับสมเด็จ พระจักรพรรดิอากิฮโิ ตแห่ง
ญีป
่ น ุ่ และสมเด็จพระจักรพรรดินม ิ โิ กะ พระ
ี ช
ราชอาคันตุกะ ร่วมสดุดใี นพระราชพิธฉ ี ลองสริ ริ าช
4
สมบัตค ิ รบ ๖๐ ปี ของพระบาทสมเด็จพระปรมินท
๓. การพูดในโอกาสต่ าง ๆ
๓.๑ การกล่ าวต้ อนรับ
หล ักการ
กล่าวต้อนร ับ
กล่าวแสดงความยินดีและความ
ึ เป็ นเกียรติ
รู ้สก
๑.
ต่อโอกาส
กล่าวถึงความสำคัญของการเยีย ่ ม
ชม การร่วมกิจกรรม หรือให ้ความ
๒. สำคัญของผู ้มาใหม่
กล่าวแสดงความยินดีต ้อนรับและ
๓. อำนวยความสะดวก
5
๓. การพูดในโอกาสต่ าง ๆ
๓.๑ การกล่ าวต้ อนรับ
ต ัวอย่าง
ดิฉันในนามตัวแทนองค์การบริหารสว่ นตำบล
บ ้านนา รู ้สก ึ ดีใจและเป็ นเกียรติอย่างยิง่ ทีท่ า่ นนาย
อำเภอวันชย ั ใจดี ได ้ให ้เกียรติ มาเป็ นประธานเปิ ด
โครงการอาสาสมัครชุมชนร่วมใจ ต ้านภัยยาเสพติดใน
ครัง้ นี้ ชาวตำบลบ ้านนาขอต ้อนรับท่านนายอำเภอ วันชย ั
ใจดี ด ้วยความยินดียงิ่ ค่ะ
6
เรื่องน่ ารู้ : การใช้ คำเรียกอาคั
นตุนกตุะ กะทีม่ าเยือน
อาคั
ประเทศไทยในฐานะเป็ น
อาคันตุกะของพระบาทสมเด็จ
พระปรมินทรมหาภูมพ ิ ลอดุลย
เดชนัน้ เป็ นพระมหากษั ตริยห ์ รือ
พระราชน ิ ใี ห ้ใช ้ “พระราช
อาคันตุกะ” หากอาคันตุกะเป็ น
สามัญชนให ้ใช ้ “ราชอาคันตุกะ”
สว่ นพระบาทสมเด็จพระปรมิ
นทรมหาภูมพ ิ ลอดุลยเดชเสด็จ
พระราชดำเนินเยือนประเทศทีม ่ ี
พระบาทสมเด็จพระ พระมหากษั ตริยใ์ ห ้ใช ้ “ทรงเป็ น
ปรมินทรมหาภูมพ
ิ ล พระราชอาคันตุกะ” หากเสด็จ
อดุลยเดชกับพระราช พระราชดำเนินเยือนประเทศทีม ่ ผี 7ู ้
อาคันตุกะ
การพูดในโอกาสต่าง ๆ
๓.๒ การกล่าวอำลา
การกล่า ้
ใชในโอกาสย ้ายทีท
่ ำงาน พ ้นวาระหน ้าที่
วอำลา ออกจากโรงเรียนเพราะจบการศก ึ ษาหรือ
เดินทางไปประกอบกิจกรรมในทีไ่ กล
10
การพูดในโอกาสต่าง ๆ
๓.๓ การกล่าวสดุด ี
การกล่าว การพูดยกย่อง สรรเสริญ มักใชใน้
สดุด ี ี ารในโอกาสสำคัญ
ลักษณะทีเ่ ป็ นพิธก
ประชาชนกล่าวคำสดุด ี วันเฉลิมพระชนมพรรษา
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพ ิ ลอดุลยเดช 11
๓. การพูดในโอกาสต่ าง ๆ
๓.๓ การกล่ าวสดุดี
หลักการกล่ าวสดุดี
๑. กล่าวถึงโอกาสทีก
่ ล่าวสดุด ี
๒. กล่าวถึงคุณงามความดีของบุคคล
สำคัญ
๓. กล่าวเตือนใจให ้ทุกคนประพฤติปฏิบต
ั ิ
ตนเจริญรอยตาม
บุคคลสำคัญ
12
การพูดในโอกาสต่าง ๆ
๓.๔ การพูดไว้อาล ัย
การพูด คือ การพูดแสดงความระลึกถึงต่อบุคคลที่
ไว้อาล ัย จากไปหรือเสย ี ชวี ต
ิ หรือสงิ่ สำคัญของสว่ น
รวม เชน่ ปูชนียสถาน โบราณสถาน
โบราณวัตถุสำคัญทีป ่ ระสบภัย เสอ ื่ มเสย
ี
หรือสูญหาย
ให ้นักเรียนฝึ กพูด
ดังนี้
๏ การกล่าว
ต ้อนรับ
๏ การกล่าวอำลา
๏ การกล่าวสดุด ี
๏ การพูดไว ้อาลัย
15
แบบประเมินการพูด
แบบประเมินการพูดในโอกาสต่ าง ๆ
ระด ับคะแนน
รายการประเมิน
๔ ๓ ๒ ๑
๑. การเตรียมตัว
๒. เนือ
้ หาสาระ
้
๓. การใชภาษา
๔. บุคลิกภาพ
๕. มารยาท
รวม
เกณฑ์ การประเมิน ๔ = ดีมาก ๓ = ดี ๒ = ปานกลาง ๑ = ต้องปรับปรุ ง
16
การพูดในโอกาสต่าง ๆ
๓.๕ การพูดให้โอวาท
คือ คำแนะนำ คำตักเตือน คำกล่าวสอนที่
โอวาท
ผู ้ใหญ่ให ้แก่ผู ้น ้อย
ในโอกาสสำคัญอย่างใดอย่างหนึง่ เชน ่ วัน
เปิ ดภาคการศก ึ ษา วันสำเร็จการศก
ึ ษา วัน
สำคัญทางศาสนา การเดินทางไปประกอบ
กิจการอย่างใดอย่างหนึง่
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพ
ิ ล
อดุลยเดช 17
๓. การพูดในโอกาสต่ าง ๆ
๓.๕ การพูดให้ โอวาท
หลักการพูดให้ โอวาท
๑. กล่าวถึงความสำคัญของโอกาสทีใ่ ห ้
โอวาท
๒. เลือกประเด็นสำคัญให ้เหมาะสมแก่
โอกาสและผู ้ฟั ง
การพูดแสดง ้ ิ สนิทสนม
ใชในโอกาสที ผ
่ ู ้ใกล ้ชด
ความเห็นใจหรือ
หรือผู ้ทีเ่ รารู ้จักประสบเคราะห์กรรม
ี ใจ
เสย
หรือความไม่สมประสงค์ขน ึ้
20
การพูดในโอกาสต่าง ๆ
๓.๖ การพูดแสดงความเห็นใจหรือ
ี ใจ
เสย
หลักการพูดแสดงความเห็นใจหรือเสี ยใจ
๑. เท ้าความถึงการทราบเรือ
่ งทีเ่ กิดขึน
้
ี ใจและรู ้สก
แสดงความเห็นใจหรือเสย ึ ร่วม
๒. ในสภาพการณ์ด ้วย
ให ้กำลังใจว่าสภาพการณ์คงไม่รน
ุ แรงและ
๓. ่ กติโดยเร็ว
คืนสูป
กล่าวถึงความชว่ ยเหลือเกือ
้ กูลทีจ
่ ะให ้ต่อ
๔. ไป 21
๓. การพูดในโอกาสต่ าง ๆ
๓.๖ การพูดแสดงความเห็นใจหรือเสี ยใจ
ตัวอย่ าง
พอผมทราบว่าหมู่บา้ นนี้ถูกน้ำท่วมเราก็รู้สึกไม่สบายใจและเป็ น
กังวลเกี่ยวกับความปลอดภัยจากสัตว์เลื้อยคลาน ได้แต่ภาวนาขอให้
น้ำลดโดยเร็ ว และชาวบ้านปลอดภัย ผูใ้ หญ่บา้ นไม่ตอ้ งวิตกกังวล
เรื่ องการขาดแคลนอาหาร ทางรัฐบาลได้จดั เตรี ยมหาอาหาร
ส่ งให้ชาวบ้านเรี ยบร้อยแล้ว
22
การพูดในโอกาสต่าง ๆ
๓.๗ การพูดโน้มน้าวใจ
การพูดโน้ม คือ การพูดเกลีย
้ กล่อม ชก ั จูงให ้ผู ้ฟั งเกิด
น้าวใจ ความไว ้วางใจ เชอื่ ถือ ศรัทธาหรือประทับ
ใจในคำพูดของผู ้พูด และมีความคิดเห็น
คล ้อยตามหรือปฏิบต ั ติ าม
ผู ้พูดจะต ้องไม่กล่าวยกยอเกินจริง
เพราะจะทำให ้ผู ้ฟั งเกิดความไม่ไว ้
วางใจ คิดว่ามีเจตนาอืน ่ แอบแฝง
และไม่ปฏิบต ั ต
ิ ามทีผ
่ ู ้พูดต ้องการ
26
๓. การพูดในโอกาสต่ าง ๆ
๓.๗ การพูดโน้ มน้ าวใจ
หลักการพูดโน้ มน้ าวใจ
๑. กำหนดจุดมุง ่ หมายในการพูดให้
ั
ชดเจน ว่าต ้องการพูดให ้
ผู ้ฟั งมีการตอบสนองอย่างไร
๒. จ ัดลำด ับเนือ ้ หาทีจ ่ ะพูด ควรเรียง บทน
ลำดับเนือ ้ หาที่ ำเนือ
้
๓. จะพู
วิธก ี ดารพู
ตามลำดั
ด ควรพูบ ดอย่างคล่องแคล่ว
เรือ
่ บท
ง
กระตือรือร ้น
ใชถ้ ้อยคำสุภาพ สร ้างสรรค์ ใชภาษา ้ สรุป
ง่าย ไม่ซบ ั ซอน
้
และใชน้ำเส ้ ี งทีเ่ หมาะสม
ย
27
๓. การพูดในโอกาสต่ าง ๆ
๓.๗ การพูดโน้ มน้ าวใจ
ตัวอย่ าง
กล่าวแสดงความยินดีต ้อนรับและ
๓ อำนวยความสะดวก
การกล่าวต้อนร ับ 29
เกมเรียงลำดับการพูด
ั พันธ์อน
กล่าวถึงความสม ั ดีทผ
ี่ า่ นมา
๑
กล่าวถึงความจำเป็ นทีต
่ ้องจากไป
หรือภาระหน ้าที่
๓ ทีจ่ ะต ้องไปทำ
กล่าวขอบคุณผู ้ร่วมงาน
๒
กล่าวขอบคุณในกรณีทไี่ ด ้รับมอบของที่
๕ ระลึก
แสดงความหวังว่าคงจะได ้ร่วมมือ
กันจรรโลงสถาบัน
๔ ให ้เจริญรุง่ เรืองต่อไป
การกล่าวอำลา 30
เกมเรียงลำดับการพูด
กล่าวถึงความดีของบุคคลสำคัญ
๒
กล่าวเตือนใจให ้ทุกคนประพฤติ
ปฏิบต
ั ต
ิ นเจริญตามรอย
๓ บุคคลสำคัญ
กล่าวถึงโอกาสทีก
่ ล่าวสดุด ี
๑
การกล่าวสดุด ี 31
เกมเรียงลำดับการพูด
แสดงความผูกพันและระลึกถึง
๔
แสดงความหวังว่าสงิ่ ทีส
่ ญ
ู สลายให ้ข ้อเตือนใจอย่างใด
อย่
๕ างหนึง่
กล่
า วถึ
ง ประวั
ต แ
ิ ละความเป็ นมาของบุ
ค คลหรื
อ ส ิ่ นัน
ง ้ ๆ
๑
ิ ชวนให ้ทีป
กล่าวเชญ ่ ระชุมยืนไว ้อาลัย
๖
กล่าวถึงคุณงามความดีหรือความสำคัญของบุคคลหรือสงิ่ นัน
้
๓ ๆ
ื่ มสูญหาย
กล่าวถึงสาเหตุทเี่ สอ
๒
การพูดไว้อาล ัย 32
เกมเรียงลำดับการพูด
ี ใจและรู ้สก
แสดงความเห็นใจหรือเสย ึ ร่วม
๒ ในสภาพการณ์ด ้วย
เท ้าความถึงการทราบเรือ
่ งทีเ่ กิดขึน
้
๑
ให ้กำลังใจว่าสภาพการณ์คงไม่รน ุ แรงและ
๔ ่ กติโดยเร็ว
คืนสูป
กล่าวถึงความชว่ ยเหลือเกือ
้ กูลทีจ
่ ะให ้ต่อ
๓ ไป
ี ใจ
การพูดแสดงความเห็นใจหรือเสย 33
พิจารณาการพูดในโอกาสต่ าง ๆ
ก. กล่าวต ้อนรับข. กล่าวอำลาค. กล่าวสดุด ี ง. พูดไว ้อาลัย
ฝึ กพูดในโอกาสต่าง ๆ ดังนี้
๏ การพูดให ้โอวาท
๏ การพูดแสดงความ
เห็นใจหรือเสยี ใจ
๏ การพูดโน ้มน ้าวใจ
37
สรุปความรู้
• การกล่าวต ้อนรับ ควรกล่าวด ้วยความดีใจและรู ้สก ึ เป็ น
เกียรติ เป็ นความสำคัญ
และยินดีต ้อนรับต่อผู ้มาเยีย
่ มชม หรือมาเป็ นสมาชก ิ
ใหม่
• การกล่าวอำลา ควรกล่าวถึงความสม ั พันธ์อนั ดี ความ
จำเป็ นทีต่ ้องไป และ
ขอบคุณในความร่วมมือ
• การกล่าวสดุด ี ควรกล่าวถึงโอกาส คุณงามความดี และ
เตือนใจให ้ปฏิบต ั ต
ิ าม
บุคคลสำคัญ
• การพูดไว ้อาลัย การกล่าวถึงประวัตข ิ องบุคคลนั น ้
สาเหตุทส ี่ ญ ี คุณงามความดี
ู เสย
ความผูกพัน แสดงความหวังว่าจะไปสูส ่ ค
ุ ติ และยืน 38
สรุปความรู้
• การพูดให ้โอวาท ควรกล่าวถึงความสำคัญของโอกาส
เนือ้ หาเหมาะสมกับผู ้ฟั ง
และชแ ี้ นวทางให ้ใชประโยชน์
้ ได ้จริง
• การพูดแสดงความเห็นใจหรือเสย ี ใจ ควรกล่าวเท ้า
ความถึงเรือ ่ งทีเ่ กิดขึน้ แสดง
ความเสย ี ใจหรือเห็นใจ ให ้กำลังใจ และกล่าวถึงความ
ชว่ ยเหลือต่อไป
• การพูดโน ้มน ้าวใจ พูดใน ๓ ลักษณะ คือ ให ้เชอ ื่ ถือ
และปฏิบต ั ต ิ าม เลิกปฏิบต ั ิ
และปฏิบต ั ต
ิ อ
่ ไป
• หลักการพูดโน ้มน ้าวใจ คือ กำหนดจุดมุง่ หมายในการ
พูดให ้ชด ั เจน จัดลำดับ
เนือ
้ หาทีจ ่ ะพูด และวิธก ี ารพูด 39