UNIVERZITET U ISTOČNOM SARAJEVU

SAOBRAĆAJNI FAKULTET
DOBOJ

ENERGETSKE INSTALACIJE U
PAMETNIM KUĆAMA SA
IMPLEMENTACIJOM INTERNET
STVARI
Mentor: Student:
Dr Aleksandar Stjepanović, Mirsad Halilović
vanredni profesor
 TEMATSKE CJELINE

• Pojam internet stvari (Internet of Things)

• Energetska efikasnost kao cilj inteligentnih instalacija
• Protokoli u pametnim instalacijama
• KNX protokol
• Osnovni modeli primjene
 Pojam internet stvari
(IoT-Internet of things)
• Internet of things - IoT se pojavio 1999. godine od strane
Kevina Ashtona koji je bio suosnivač Auto-ID centra na
institutu za tehnologiju u Massachusetts-u.
•U industriji se koristi u obliku RFID (radio-frequency
indentification) indentifikacijskih oznaka bilo za praćenje
samih proizvoda ili praćenje zaposlenika.
• IoT je u najširoj upotrebi kod privatnih potrošača koji čine
najveći udio u ukupnom broju uređaja koji su trenutno na
mreži. Pojam „smart home“ odnosno pametna kuća godinama
se sve češće i češće spominje.
 Energetska efikasnost kao cilj
inteligentnih instalacija

• Već nekoliko godina unazad potražnja za električnom

energijom povećava se brže od proizvodnje, a to znači da su
nam za postizanje održivosti potrebni sljedeći uslovi:
učinkovitija proizvodnja, isporuka i potrošnja energije.
 Protokoli u pametnim instalacijama

• Postoji nekoliko protokola koji se koriste kod

izvedbe pametnih instalacija. Koji od njih će se
koristiti zavisi od opreme i od načina izvedbe te
instalacije.
• Neki od protokola su :
• X-10
• CEBus
• ZigBee
• Konnec-KNX
 X-10

• Najstariji je protokol, razvijen sedamdesetih godina

prošlog vijeka.
• Nastao je kao projekat škotske firme Pico
Electronics Ltd. pod rednim brojem 10 rađen za BSR
(British Sound Reproduction) s ciljem
omogućavanja bežične metode daljinskog
upravljanja njihovim komponentama.
 CEBus

• CEBus (engl.Consumer Electronics Bus) je

komunikacioni protokol nastao 80-tih godina
prošlog vijeka.
• Stvoren je u saradnji članova društva EIA (engl.
Electronic Industries Alliance) kao protokol s više
mogućnosti i boljim karakterisitikama od tada
jedinog postojećeg X-10 protokola.
 ZigBee

• ZigBee komunikacioni protokol baziran je na

stvaranju vlastite mreže s ciljem da se ostvari:
• mala propusnost,
• visoka sigurnost prenosa informacije,
• umrežavanje velikog broja uređaja i
• mala potrošnja energije.
 Konnec-KNX

• Najpoznatiji evropski komunikacioni protokol.

• Nastao je 1997. godine ujedinjenjem tri do tada najraširenija
protokola BatiBUS-a, EIB-a (engl. European Installation Bus)
i EHS-a (European Home Systems).
• Evropska komisija za elektrotehničke standarde (CENELC)
2003. godine priznala je KNX protokol ostvaren prenosima
putem gradske mreže i upredenih parica, evropskim
standardom za automatizaciju kućanstava pod nazivom EN
50090.
 Arhitektura KNX sistema i principi
komunikacije KNX baziranih sistema

• Za prenos informacija u KNX sistemu na raspolaganju su tri

medija :
• Prenos informacija putem BUS kabla, upredene parice
(eng. Twisted pair TP)
• Prenos informacije putem energetskih instalacija (eng.
Power line PL)
• Prenos informacije putem radio talasa u frekventnom
području od 868 MHz (eng. Radio frequency RF)
Topologija mreže može biti linijska, zvjezdasta ili
kombinovana, s tim što se ne smije praviti zatvorena
petlja.
 Prenos informacija putem BUS kabla, upredene parice
(eng. Twisted pair TP)

• Sve informacije, naredbe, mjerne veličine i druga signalizacija

između KNX uređaja se razmjenjuje preko telegrama.
Informacije se prenose simetrično BUS kablom. BUS uređaji
detektuju razliku napona između dvije žile kabla. Eventualne
elektromagnetne smetnje utiču podjednako na obje žile u
kablu, pa ne utiču na ukupnu razliku potencijala tj. na korisni
signal. Brzina prenosa u KNX sistemu je 9600 bit/s, prosječno
vrijeme slanja potvrđenog telegrama je oko 25 ms.
 Prenos informacije putem energetskih instalacija (eng.
Power line PL)
• Kao prenosni medij u KNX sistemima se može koristiti
energetska instalacija ( powerline KNX ili KNX PL). Za KNX
powerline sisteme nije potrebno polaganje posebnih bus
kablova. Svi KNX PL uređaji zahtjevaju povezivanje na fazni i
nulti provodnik. KNX PL se može koristiti i za nove instalacije,
ali je češće primjena u naknadnom instaliranju KNX sistema na
postojeće instalacije. KNX PL zadovoljava postojeće evropske
norme, DIN EN 50065 (prenos signala putem niskonaponskih
električnih mreža u frekvetnom opsegu od 3kHz do 148,5 kHz) i
normama DIN EN 50090(home and building electronic systems
HBES).
• .
 Prenos informacije putem radio talasa u frekventnom
području od 868 MHz (eng. Radio frequency RF)

• U KNX radio sistemu se koriste frekventna modulacija,

odnosno „Frequency shift keying, FSK“ kao proces modulacije.
Pri tome se logička stanja „0“ i „1“ postižu neznatnom
promjenom frekvencije nosioca, tzv. Srednja frekvencija.
Frekvencija od 868,3 kHz se koristi kao srednja frekvencija u
KNX radio sistemima. Brzina prenosa informacija je 16 384
bit/s.
 Hardverske komponente KNX
sistema

• Svaki KNX sistem čine KNX uređaji i mediji za prenos

podataka.
• KNX elementi kao hardverske komponente KNX sistema,
dijele se na:
• Sistemske uređaje
• Ulazne uređaje
• Izlazne uređaje
• Ostale uređaje.
SISTEMSKI UREĐAJI
ULAZNI UREĐAJI
 Osnovni modeli primjene

• Upravljanje osvjetljenjem, roletnama i

žaluzinama
• Upravljanje temperaturom zasebnih prostorija
• Kontrola izvora toplotne energije
• Upravljanje opštim potrošačima
• Nadgledanje, prikazivanje, izvještavanje
• Bezbjednost
• Kućne komunikacije, audio sistemi
HVALA NA PAŽNJI