RETORIKA

Week 3

CAPILE, MARILOU ESLAO LPT, MAEd, Ed.D ©

 Kahulugan ng Retorika
• Ang masining na pagpili ng wastong
salita sa loob ng isang pahayag
upang higit na maunawaan at
maging kasiya-siya sa tagapakinig o
mambabasa.
• Mabisang pagpapahayag ng
damdamin at kaisipan na taglay ang
kariktan sa wastong paggamit ng
wika pasulat man o pasalita.
 Aristotle
“ Retorika ang pakulti ng
pagtuklas ng lahat na
abeylabol na paraan ng
panghihikayat sa anomang
partikular na kaso.”
• Isang mabisang lapit sa
pagsasama-sama ng salita upang
makabuo ng diwang may
kahulugan, lalim, kabuluhan at
kariktan.
• Ang kasiningan at kahusayan sa
pagpili ng salitang gagamitin sa
pangungusap upang makabuo ng
mga kaisipan.
Plato
“ Art of winning soul sa
pamamagitan ng diskurso “
Cicero
“ Ang retorika ay
pagpapahayag na dinisenyo
upang makapanghikayat “
Quintillian
“ Ang retorika ay sining ng
mahusay na pagsasalita “
George Campbell
“ Ang retorika ay isang arte o
talento kung saan ang diskurso
ay ginagamit tungo sa layuning
maglinaw ng pag-unawa, umaliw
ng imahinasyon. Magpakilos ng
marubdob na pagnanasa o
makaimpluwensya
ng disposisyon. ”
Philip Johnson
“ Ang retorika ay isang sining
ng pagbabalangkas ng
argumento upang
mapahalagahan ng mga
tagapakinig / mambabasa.
Francis Bacon
“ Ang tungkulin ng retorika ay
maiaplay ang katwiran sa
imahinasyon para sa higit
na mabuting pagkilos ng
disposisyon. “
 Mahahalagang Tala sa
Pahapyaw na Kasaysayan ng
Retorika
Homer – kinilala ng maraming
Griyego bilang “ Ama ng Oratoryo “

Sophist – pangkat ng mga guro ng

retorika noong panahong Klasikal.
• Corax – aktwal na tagapagtatag ng
retorika bilang isang agham.
• Protagoras – kauna-unahang sophist,
nagturo sa kanyang mag-aaral kung
paano ang mahihinang argumento ay
magagawang malakas sa isang
pahayag o talakayan.
• Antiphon – tinuturing na Ten Attic Orators,
ang kauna-unahang nagsanib ng teorya
at praktika ng retorika
• Socrates – dakilang guro ng oratoryo
noong ikaapat na siglo. Siya ang
nagpalawak ng retorika upang maging
isang pag-aaral ng kultura at pilosopiya
na may layuning praktikal.
• Cicero at Quintillian – mga unang guro sa
Roma na nagturo ng pormal na retorika.
Tinaguriang “ Dakilang Maestro ng retorikal
at praktikal na retorika. “
• Cicero – may-akda ng “ On the
Orator, Institutio Oratoria” at
“ The Training of an Orator”
 Kanon ng Retorika
• Imbensyon
• Pagsasaayos / Arrangement
• Istayl / Istilo
• Memori o Memorya
• Deliberi / Paghahatid
 Kanon ng Retorika
1. Imbensyon
Latin na salita “ Invenire “ na ang
kahulugan ay to find. Ito ay
karaniwang nakatuon sa karaniwang
kategorya ng pag-iisip na naging
kunbensyonal na hanguan ng mga
retorikal na materyales
 Kanon ng Retorika

2. Pagsasaayos
Nakatuon sa kung paano ang
pagsusunod – sunurin ang
isang pahayag o akda.
Karaniwang Pagsasaayos ng isang
Klasikong Oratoryo
• Introduksyon
• Paglalahad ng mga
• Katotohanan
• Dibisyon
• Patunay
• Reputasyon
• Konklusyon
Ano ang Oratory:
Ang oratory siya ba sining ng pagsasalita sa publiko nang may kalinawan, katumpakan at
mahusay na pagsasalita. Ang layunin nito ay upang akitin ang isang madla sa isang tukoy na
isyu. Ang salitang, tulad nito, ay nagmula sa Latin oratory.

Ang oratory, bilang isang oral diskurso, ay nakikilala sa pamamagitan ng pagiging isang retorika
na pamamaraan na naglalayong ilipat ang isip ng isang madla sa pabor ng isang pagtatalo o
ideya, na kung saan ay nakalantad, tinimbang at ipinagtanggol ng isang tagapagsalita.
 Kanon ng Retorika
3. Istayl
Nauukol sa masining na ekspresyon

ng mga ideya. Kung paano ito

sasabihin. Ang istayl ay hindi
insidental, superpisyal o suplemen-
tari sapagkat tinutukoy nito kung
paano ipinapaloob sa wika ang
mga ideya.
 Kanon ng Retorika
4. Memori
May kaugnayan sa mnemonics o
memory aids na tumutulong sa isang
orador na sauluhin ang isang
talumpati. Nakapaloob din sa kanong
ito ang ang pag-iimbak ng iba pang
materyales sa isipan ng mga paksa ng

imbensyon upang magamit sa isang

partikular na okasyon.
 Kanon ng Retorika
5. Deliberi
Napakahalaga sa retorikal pedagodyi.
Binibigyan – diin sa
pagtalakay ng exercitacio ( practice
Exercises ) at naipakikita sa
deklamasyon ng mga retorikal na
edukasyon. Ito ay pampublikong
presentasyon ng diskurso, pasalita man o
pasulat.
 Retorika Bilang Sining
• Isang Kooperatibong Sining
• Isang Pantaong Sining
• Isang Temporal na Sining
• Isang Limitadong Sining
• Isang may Kabiguang Sining
• Isang Nagsusupling na Sining
 Retorika Bilang Sining
• Isang Kooperatibong Sining
Napagbubuklod ang
tagapagsalita at tagapakinig; ang
manunulat at ang mambabasa.
 Retorika Bilang Sining
• Isang Pantaong Sining
Wika ang midyum ng retorika,
pasalita man o pasulat. Dahil ang wika
ay isang ekslusibong pag-aari ng tao,
ang retorika ay magiging isang
eksklusibo ring sining ng tao at para sa
tao.
 Retorika Bilang Sining
• Isang Temporal na Sining
Ang retorika ay nababatay sa
panahon. Ang gumagamit nito ay
nangungusap sa lengwahe ng
ngayon,hindi bukas o kahapon. Ang
paksa at paraan ay laging
naiimpluwensiyahan ng kasalukuyang
panahon.
 Retorika Bilang Sining
• Isang Limitadong Sining
Maaari nitong paganahin ang ating
imahinasyon at gawing possible ang
mga bagay na imposible sa ating
isipan ngunit sa realidad , hindi lahat
ng bagay ay magagawa nito.
“ Kung sa imahinasyon ay walang
limitasyon ang retorika, sa realidad ay
limitado ang kayang gawin nito.
 Retorika Bilang Sining
• Isang May Kabiguang Sining
Hindi lahat ng tao ay magaling sa
paghawak ng wika. Marami sa atin ang
limitado lamang ang kaalaman at
kasanayan sa wika. Idagdag pa na ang
wika ay likas na komplikado.Bunga
nito, hindi lahat ng tao ay nagtata-
gumpay sa layunin sa lahat ng
pagkakataon.
 Retorika Bilang Sining
• Isang Nagsusupling na Sining
Ang retorika ay nagsusupling ng mga
kaalaman.Halimbawa, ang isang
manunulat ay nagsisimula sa isang ideya
sa isipan at nagsusupling ng isang akda.
Ang mambabasa naman ay nagsisimula
sa pagbabasa at nagbibinhi ng kaalaman
sa kanyang isipan.
 Retorika Bilang Sining
Walang hangganan ang pagsusupling at
pagpapasa ng kaalaman sa pamamagitan
ng retorika hangga’t may nagsasalita at
nakikinig , may nagsusulat at nagbabasa.
 Saklaw ng Retorika
• Wika
• Sining
• Pilosopiya
• Lipunan
• Iba pang -agham
 Wika

Iba pang
Sining
larangan
Retorika

Pilosopi
Lipunan
ya
 Gampanin ng Retorika
• Nagbibigay –daan sa komunikasyon
• Nagdidistrak
• Nagpapalawak ng pananaw
• Nagbibigay – ngalan
• Nagbibigay - kapangyarihan
 Gampanin ng Retorika
1. Nagbibigay –daan sa Komunikasyon
Ano man ang ating iniisip o
nadarama ay maaari nating ipahayag
sa pasalita o pasulat na paraan upang
maunawaan ng ibang tao.
Samakatuwid, dahil sa retorika, ang
dalawa o higit pang tao ay nagkakaroon
ng komunikasyon.
 Gampanin ng Retorika
2. Nagdidistrak
Dahil sa pakikinig sa iba o
pagbabasa ng mga akda,
maaaring nadidistrak ang ating
isipan sa mga masasakit na
realidad sa ating lipunan.
 Gampanin ng Retorika
3. Nagpapalawak ng Pananaw
Sa tuwing tayo ay nakikinig o
nagbabasa , maaaring may
natutunan tayong bagong
kaalaman na mahalaga na
nagiging dahilan ng paglawak
ng pananaw sa buhay.
 Gampanin ng Retorika
4. Nagbibigay-ngalan
Ang mga bagay-bagay sa ating
paligid ay dumating o
ipinanganak nang walang leybel.
Hal. Kamera – Kodak
Toothpaste – Colgate
Kotse - Toyota
 Gampanin ng Retorika
5. Nagbibigay - kapangyarihan
Maraming tao ang naging
prominente at makapangyarihan. Ang
matatalinong ideya, malalim na
paniniwala at idyolohiya na naipahayag
sa pamamagitan ng retorika ay
pinagmumulan ng kapangyarihan at
kalakasan