Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 35

ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE

Ruch obiegowy
Ziemi

Fot. Pixabay
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Ruch obiegowy Ziemi

Rys. opracowanie na podst. Wikiscient, Tdadamemd - File:Globespin.gif - created using NASA's "Visible Earth" image (in the public domain).,
CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=32108393
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Cechy ruchu obiegowego Ziemi


Przeciwnie do kierunku
ruchu wskazówek zegara peryhelium
147,1 mln km
21 III 2-5 stycznia

22 VI 22 XII

aphelium
152,1 mln km 23 IX
3-7 lipca

Czas pełnego okrążenia Słońca przez Ziemię:


365 dni 5 godz. 48 min. 46 s. (rok zwrotnikowy)
Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Ekliptyka
Droga na sferze
niebieskiej, którą Słońce
pokonuje w ciągu roku.

Płaszczyzna ekliptyki
pokrywa się z
płaszczyzną orbity Ziemi.

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Nachylenie osi ziemskiej do orbity

Rys. 1) opracowanie własne 2) na podst. Sean Baker ( Marvin01 | talk ) - Self-made. (Data Source: http://www.cipotato.org/DIVA/data/misc/world_adm0.zip), CC
BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=387298
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Zmiany oświetlenia Ziemi w ciągu roku


równonoc wiosenna 21 III

a zima
wiosn

lato
j e s i eń
przesilenie
przesilenie
zimowe
letnie
22 XII
22 VI

równonoc jesienna 22 IX
Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

równonoc wiosenna 21 III

przesilenie
przesilenie
zimowe
letnie
22 XII
22 VI

równonoc jesienna 22 IX

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Równonoc wiosenna, ok. 21 marca

• Początek astronomicznej wiosny.

• Promienie słoneczne padają


prostopadle na równik (tu Słońce
góruje w zenicie).

• Dzień i noc na całej Ziemi trwają


po 12 godzin.

• Na Biegunie Płn. zaczyna się


dzień polarny, a na Biegunie Płd.
zaczyna się noc polarna.
Obie półkule (północna i południowa)
oświetlone równomiernie. Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

równonoc wiosenna 21 III

przesilenie przesilenie
zimowe
letnie 22 XII
22 VI
równonoc jesienna 22 IX

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Przesilenie letnie, ok. 22 czerwca


• Początek astronomicznego lata.

• Promienie słoneczne padają


prostopadle na Zwrotnik Raka
(tu Słońce góruje w zenicie).

• Na płk. płn. to najdłuższy dzień w


roku, a na płk. płd. najkrótszy.

• Im dalej na północ tym dzień


dłuższy, a noc krótsza.

• Za Kołem Podbieg. Płn. trwa


dzień polarny.
Lepiej oświetlona Za Kołem Podbieg. Płd. trwa
- półkula północna. noc polarna.
Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

równonoc wiosenna 21 III

przesilenie
przesilenie
zimowe
letnie
22 XII
22 VI

równonoc jesienna 22 IX

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Równonoc jesienna, ok. 23 września

• Początek astronomicznej jesieni.

• Promienie słoneczne padają


prostopadle na równik (tu Słońce
góruje w zenicie).

• Dzień i noc na całej Ziemi trwają


po 12 godzin.

• Na Biegunie Płn. zaczyna się noc


polarna, a na Biegunie Płd.
zaczyna się dzień polarny.

Obie półkule (północna i południowa)


oświetlone równomiernie. Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

równonoc wiosenna 21 III

przesilenie
przesilenie
letnie zimowe
22 VI 22 XII

równonoc jesienna 22 IX

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Przesilenie zimowe, ok. 22 grudnia


• Początek astronomicznej zimy.

• Promienie słoneczne padają


prostopadle na Zwrotnik
Koziorożca (tu Słońce góruje w
zenicie).

• Na płk. płn. to najkrótszy dzień w


roku, a na płk. płd. najdłuższy.

• Im dalej na północ tym dzień


krótszy, a noc dłuższa.

• Za Kołem Podbieg. Płn. trwa noc


polarna.
Lepiej oświetlona
Za Kołem Podbieg. Płd. trwa
- półkula południowa.
dzień polarny. Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

22 VI 21 III i 23 IX 22 XII
dzień polarny noc polarna

noc polarna dzień polarny

Im dalej na północ tym Dzień i noc wszędzie są Im dalej na północ tym


dzień coraz dłuższy. równe (wszędzie trwają dzień coraz krótszy.
po 12 godzin).

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Następstwa ruchu obiegowego Ziemi


Pory roku
Zmiany
Zmiana poł.
drogi
Słońca na
Słońca na
tle gwiazd.
sferze
zodiaku
niebieskiej

Zmiana
Strefy Ruch wysokości
oświetlenia górowania
Ziemi obiegowy Słońca w
ciągu roku

Zmiany
miejsca
Dzień i noc
wschodu i
polarna
Zmiany zachodu
długości Słońca
trwania
dnia i nocy
Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

1. Występowanie pór roku


21 III 22 VI 23 IX 22 XII 21 III

ASTRONOMICZNE
wiosna lato jesień zima
PORY ROKU

KALENDARZOWE
PORY ROKU:
PŁK. PÓŁNOCNA wiosna lato jesień zima

PŁK. POŁUDNIOWA jesień zima wiosna lato

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

1. Występowanie pór roku

go dz. 89 dn
dni 21 21 III i 1 god
92 z.
a zima
wiosn

22 VI 22 XII
lato jesień
93 dn go dz.
i 23 IX 8
14 go
dz. 89 dni 1

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

2. Zmiany widocznej drogi Słońca


na sferze niebieskiej

Widoczne drogi Słońca na


równoleżniku Warszawy (52°N)

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

2. Zmiany widocznej drogi Słońca


na sferze niebieskiej

Widoczne drogi Słońca Widoczne drogi Słońca na Kole


na Biegunie Północnym (90°N) Podbieg. Północnym (66°34’N)

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

2. Zmiany widocznej drogi Słońca


na sferze niebieskiej

Widoczne drogi Słońca na Widoczne drogi Słońca na


Zwrotniku Raka (23°26’N) równiku (0°)

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

2. Zmiany widocznej drogi Słońca


na sferze niebieskiej

Widoczne drogi Słońca na Widoczne drogi Słońca na


równiku (0°) Zwrotniku Koziorożca (23°26’S)

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

2. Zmiany widocznej drogi Słońca


na sferze niebieskiej

Widoczne drogi Słońca na Kole Widoczne drogi Słońca na


Podbieg. Południowym (66°34’S) Biegunie Południowym (90°S)

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

3. Zmiana wysokości górowania Słońca


w ciągu roku
61°12’
37°46’

14°20’

Kąt padania promieni słonecznych w momencie górowania w dniach


rozpoczynających astronomiczne pory roku na przykładzie Warszawy

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

4. Zmiana miejsca wschodu i zachodu


Słońca na horyzoncie w ciągu roku

Miejsca wschodu i zachodu Słońca na horyzoncie w ciągu roku


na przykładzie Warszawy

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

5. Zmiana długości trwania dnia i nocy


w ciągu roku
Biegun Koło Podbieg. Zwrotnik
Warszawa Równik
Północny Płn. Raka

dzień

noc
Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

6. Występowanie dnia i nocy polarnej

21 III

22 VI 22 XII
Oświetlenie Oświetlenie
Ziemi widzianej 23 IX Ziemi widzianej
od strony od strony
Bieg. Północnego Bieg. Północnego
w dn. 22 VI w dn. 22 XII

Rys. na podst. Chen-Pan Liao, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=14530212


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

6. Występowanie dnia i nocy polarnej

Kolejne położenia tarczy słonecznej na sferze


niebieskiej w czasie dnia polarnego.

Fot. https://www.national-geographic.pl/artykul/dzien-polarny-w-norwegii
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

6. Białe noce

Biała noc w Helsinkach.

Fot. Ralf Roletschek - german wikipedia, original upload 1. Jul 2005 by de:Benutzer:Marcela, GFDL, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=243674
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

7. Zmiana położenia Słońca na tle


gwiazdozbiorów Zodiaku

Rys. epodreczniki.pl
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi Następstwa ruchu obiegowego

8. Strefy oświetlenia Ziemi


STREFA OKOŁOBIEGUNOWA
• najsłabiej oświetlona
• występują tu dni i noce polarne
STREFA UMIARKOWANA
• oświetlenie mocno się zmienia w ciągu roku

STREFA MIĘDZYZWROTNIKOWA
• najlepiej oświetlona
• tylko tutaj Słońce może górować w zenicie

STREFA UMIARKOWANA

STREFA OKOŁOBIEGUNOWA Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Górowanie Słońca

21 marca 22 czerwca 23 września 22 grudnia

Obszar, na którym po południowej po północnej


górowanie Słońca w zenicie
stronie nieba stronie nieba
obserwuje się:
Rys. opracowanie własne
Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Wysokość górowania Słońca

hs – wysokość Słońca nad horyzontem, φ – szerokość geograficzna

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Pomiar wysokości górowania Słońca

Rys. opracowanie własne


Ziemia we Wszechświecie > Ruch obiegowy Ziemi

Przykład
Oblicz wysokość górowania Słońca w dniach rozpoczynających astronomiczne
pory roku we Wiedniu (48°13’N 16°22’E).

21 III i 23 IX
hs = 90° – φ = 90° – 48°13’ = 41°47’

22 VI
hs = 90° – φ + 23°26’ = 90° – 48°13’ + 23°26’ = 65°13’

22 XII
hs = 90° – φ – 23°26’ = 90° – 48°13’ – 23°26’ = 18°21’

You might also like