ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ

ΠΟΛΙΤΕΙΑ
ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ
 1. Νεανικές φιλοδοξίες και απογοητεύσεις

7η επιστολή: φιλοδοξία για ενασχόληση με την

πολιτική, αριστοκρατικές καταβολές
Ελπίδες και απογοητεύσεις: Οι τριάκοντα τύραννοι, η
ελπίδα για τιμωρία των δημαγωγών, οι Κριτίας και
Χαρμίδης, οι ωμότητες των τριάκοντα.
Νέες απογοητεύσεις: Η αποκατάσταση της δημοκρατίας
οδηγεί στην καταδίκη του Σωκράτη.
Κι άλλες απογοητεύσεις: η παραμονή στην αυλή του
τυράννου των Συρακουσών Διονυσίου Α΄.
 Συμπέρασμα: Όλα τα πολιτεύματα είναι
διεφθαρμένα.
Λύσεις:
α) Οι φιλόσοφοι να αναλάβουν την εξουσία.

β) Οι ηγεμόνες να αρχίσουν να φιλοσοφούν.

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ
Έκαστος στο είδος του.
Αν όλοι θέλουν να έχουν λόγο και να αποφασίζουν για
όλα, τότε…
ΧΑΟΣ
 2. Η συγγραφή της Πολιτείας
Πολιτεία ή Περί Δικαίου

Ιδεώδης Πολιτεία, «Καλλίπολις»: Εξασφαλίζει στον

πολίτη τον «άριστον βίον».
Είναι διάλογος. Ολοκληρώθηκε μάλλον το 374 π.Χ. και
διαιρείται σε 10 βιβλία (δεν ανταποκρίνεται σε
θεματικές ενότητες).
Χρόνος διεξαγωγής διαλόγου: 421 π.Χ.
 3. Η σκηνοθεσία και τα πρόσωπα
Σωκράτης και Γλαύκων στον Πειραιά προς τιμήν της
Βενδίδας. Στην επιστροφή επίσκεψη στο σπίτι του
πλούσιου μέτοικου Κέφαλου.
Συζητούν οι: Κέφαλος, Πολέμαρχος (γιος), Θρασύμαχος
(σοφιστής), Κλειτοφών, Γλαύκων και Αδείμαντος
(αδελφοί του Πλάτωνα), Σωκράτης.
Θέμα διαλόγου:
Τι είναι δικαιοσύνη και τι αδικία;
Ποιος είναι ευτυχισμένος σ’ αυτήν τη ζωή και στην
άλλη, ο δίκαιος ή ο άδικος;
 Σωκράτης: «Δείτε το ζήτημα μέσα στα
πλαίσια της πόλης-κράτους».

«Πώς λειτουργεί η δικαιοσύνη μέσα στην

πόλη-κράτος;»

Πόλις = η πόλη-κράτος
Πολιτεία = Πολίτευμα
 6. Οι τρεις τάξεις
Τάξη = η «λειτουργία» μιας ομάδας μέσα στην κοινωνία
α) Δημιουργοί: γεωργοί , τεχνίτες, έμποροι (γενικά
χειρώνακτες). Δε συμμετέχουν στην εξουσία,
εργάζονται προστατευμένοι και πλουτίζουν ως ένα
σημείο (ανεπίτρεπτες οι μεγάλες οικονομικές
διαφορές). Συντηρούν τις άλλες δύο τάξεις. Με τα
κατάλληλα προσόντα μεταπηδούν στην ανώτερη τάξη.
β) Φύλακες – επίκουροι: υπηρετούν το κράτος (στρατός,
διοίκηση)
γ) Φύλακες – άρχοντες / παντελείς / βασιλείς: είναι άνω
των 50 ετών. Αριστοκρατία του πνεύματος που
εξουσιάζει και συνάμα υπηρετεί το πλήθος.
 8. Η αγωγή των φυλάκων
Σώμα και πνεύμα
1ο στάδιο: Αρμονία γυμναστικής (ευεξία, άσκηση,
υγιεινή ζωή) και μουσικής (μουσική, χορός, τραγούδι,
ανάγνωση, εικαστικά).

2ο στάδιο (από τα 20 ως τα 30): μαθηματικά

(αριθμητική, γεωμετρία, στερεομετρία, αστρονομία,
αρμονική).

3ο στάδιο (από τα 30 ως τα 35): σπουδή της διαλεκτικής

(φιλοσοφία), που οδηγεί στην αναζήτηση της ουσίας
όλων των πραγμάτων και στη θέαση του Αγαθού.
 Φύλακες – βασιλείς: Πορεία μεγάλη και
δύσκολη…
Ολιγάριθμη ελίτ

α) Πρακτικές ενασχολήσεις: διοίκηση του κράτους

β) Θεωρητικές ενασχολήσεις: επιστήμες και φιλοσοφία

Εκπαιδεύουν τους νέους φύλακες.

Ζουν μακάρια, απολαμβάνοντας τις πνευματικές

ηδονές, τις μόνες που διαρκούν.

Όταν πεθάνουν, τιμώνται ως ήρωες.