Aile Üyelerinin İsimlerini Seçme, Eşleme

ve Sıralama Yoluyla Okunması

Çocukların günlük yaşamda sık karşılaştığı ve

kullandığı kelimelere dayalı olarak
hazırlanacak öğretim materyalleri anlamlı
okuma becerisinin kazandırılmasına yardımcı
olur.
 Tanıdık Kelimelerle Öğretmek İçin
Hazırlanabilecek Ders Planları

Aile Bireylerinin İsimlerinin Tanıtılması

(12X20) cm büyüklüğünde kartonlardan aile

bireylerinin sayısı kadar kesilir.

Kartonların her birinin üzerine aile

bireylerinin resimleri, alt kısımda biraz
boşluk kalacak şekilde yapıştırılır, boşluklara
sığacak büyüklükte kesilir ve üzerlerine aile
üyelerinin isimleri yazılır.

Başlangıçta, isimleri siz çocuğa okuyun ve

resimleri işaret edin. Resmin altındaki
boşluklara kişilerin isimlerini yerleştirin.
Daha sonra ise çocuğun isimlerle resimleri
eşleştirmesini sağlayın.
BÜYÜK BABA
BÜYÜK ANNE
Eğer Çocuk Hata Yapıyorsa

Yapacağınız okuma etkinliklerinde çocuk

çeşitli nedenlerle hata yapabilir. Bu durumda
bazı yardım tekniklerinden yararlanmalı ve
onu yönlendirmelisiniz.

Örneğin, siz ona Anne yazılı kartı gösterip,

bu kim diye sorduğunuzda yanlış resmi
göstermeye çalışabilir, bu durumda onu
yönlendirmeli ve doğru resmi seçmesini
sağlamalısınız.
Çocuklar çeşitli nedenlerle hata yapabilirler.
Bu nedenler şunlar olabilir:

1. Çocuk sizin ne hakkında

konuştuğunuzu anlamayabilir.

2. Öğrenmeye hazır değildir veya

çalışmalar ilgisini çekmiyor olabilir.

3. Sizi tedirgin etmek için kasıtlı olarak

hata yapıyor olabilir.

4. Yardım istemeyi bilmiyor ve işbirliği

yapamıyor olabilir.

5. Kuralları ve çalışmayı nasıl

sürdüreceğini bilmiyor olabilir.
Hata nedenlerinin neler olabileceğini
öncelikle tespit edin ve bu nedenleri ortadan
kaldırın.

Aşağıda sözü edilen Yardım ve Düzeltme

Tekniklerini kullanmak, hataları
düzeltmenize yardımcı olacaktır.
1. Çocuğu doğru seçim yapması için
yönlendirin. Siz Anne kartını elinize alın ve
“Bu kartın üzerinde Anne yazıyor, Anneyi al.
Evet çok güzel. Şimdi onu resmin (yazının)
üzerine koy.” Diyerek yönlendirme yapın.

2. Kartları masanın üzerine koyun ve Anneyi

temsil eden kartı göstermesini sağlayın.
Yanlış tercih yaparsa, seçiminin yanlış
olduğunu belirtin ve doğru kartı gösterin.
3. Anne yazılı kartı gösterin ve seçenekler
arasından sadece iki tanesini çocuğun önüne
koyun çünkü, kart sayısını azaltırsanız daha
doğru tercihler yapacaktır. Yanlış karta
yönelirse, elini tutup doğru kartı almasını
sağlayın.

4. Eğer çocuk hala hata yapıyorsa, belki de

sıkıldığını ifade etmek için bunu
yapıyordur ve çalışma ile ilgilenmiyordur. Bu
durumda kartları ortadan kaldırın ve
kendini hazır hissettiği zaman okuma
çalışmasına devam edebileceğinizi söyleyin.
5. Küçük pekiştireçler vererek (şeker,
çikolata gibi), çalışmaya istekli olmasını
sağlayabilirsiniz. Doğru cevap verdiğinde
alacağı çikolata, onun bir daha ki sefere
doğru cevap vermek için çaba harcamasını
sağlar.

6. Eğer öğrenci yeterli motivasyona sahipse,

ancak yardım ve pekiştireç talep etmeyi
bilmiyorsa, bunu öğretmelisiniz.
7. Eğer öğrenci hala hata yapıyorsa,
çalışmalara devam etmeye çalışmayın.
Öğrenci çalışmalar için hazır değilse, sizin
zorla çalışma yapmaya zorlamanız, onu
okumaktan soğutmaktan başka bir işe
yaramaz. Devam etmek için süre bekleyin.

Yaptığınız çalışmalarda, öğrencinin her

doğru cevabı için
pekiştireç verin,
onu övün,
geri bildirim verin,

yanlış cevaplarında ise

kesinlikle pekiştireç vermeyin
sadece geribildirim verin ve
doğru cevabı söyleyin.
 İlk Kelimenin Öğretilmesi

1. AŞAMA: Eşleme

Öğrenciye üzerinde kendi resminin

bulunduğu kartı gösterin. Resme bakmasını
ve resim hakkında konuşmasını sağlayın.
Eğer cevap vermiyorsa, doğal bir ses tonuyla
“Bu sensin Paşa” deyin ve resmin altında yer
alan isme işaret edin. “Paşa, burada Paşa
yazıyor.” deyin.
Sadece ismin yazılı olduğu kartı alın ve
resimli karttaki yazının üstüne yerleştirin.

Eğer ne yaptığınızı anlamadıysa tekrar model

olun, daha sonra aynı şeyi onun da
yapmasını isteyin. Komutları anlamakta
zorlanıyorsa, fiziksel yardım tekniklerinden
yararlanarak eşleme yapmasını sağlayın.

Eşlemeyi yaptıktan sonra davranışını

pekiştirmek için “Evet yaptın. Paşa’yı buldun
ve resmin üzerindeki Paşa yazısının üzerine
koyarak bunları eşledin. Aferin sana, çok iyi
gidiyorsun.” deyin.
2. AŞAMA: Seçme

Paşa yazan kartı ve resimli kartı öğrencinin

önüne koyun, Paşa yazan kartı seçmesini
isteyin.

Kartı aldıktan sonra ise resimli kartın

altındaki yere koymasını isteyin.

Öğrenci bunu yaptığında “Aferin, harikasın!

Doğru kartı seçtin ve uygun yere koymayı
başardın.” diyerek davranışını pekiştirin.
3. AŞAMA: İsimlendirme

Paşa yazılı kartı elinize alın ve “Bu karton

üzerinde .......... yazıyor.” deyin ve öğrencinin
tamamlamasını isteyin.

Öğrenci cevabı söylediğinde “Aferin! Çok

iyisin. Doğru, burada Paşa yazıyor.” deyin.

Öğrenci, tam olarak Paşa kelimesini

çıkartamasa da, yakın seslendirmeler doğru
kabul edilebilir.
 İkinci Kelimenin Öğretilmesi

Öğrenciyle 35-40 dk çalışarak ilk kelimeyi

öğrendikten sonra yeni bir kelimenin
öğretimine başlanır.

“Anne” kelimesi çalışılacaksa, bununla ilgili

bir tane resimli, bir tane de yazılı kart
hazırlanır ve ilk kelimenin öğretiminde
izlenen 1., 2., ve 3. aşamalar aynen tekrar
edilir.

Daha sonra ise birinci ve ikinci kelimeler ile

aşağıdaki çalışma aşamaları gerçekleştirilir.
1. Aşama : Kelimeleri Ayır Etme ve Eşleme

Paşa ve Anne kartlarını masanın üzerine

koyun. Üzerinde Paşa yazan yazılı kartı
elinize alın “ Burada Paşa yazıyor hadi onu
uygun resmin üzerine koyalım.” deyin.
Burada öğrencinin “Paşa” demesi önemli
değildir amaç ayırt edip doğru resimle yazıyı
eşlemesidir.

Daha sonra “Anne” yazan kartı alıp resmin

üzerine koymasını sağlayın. Gerekiyorsa
eşleme anında sözel veya fiziksel yardım
tekniklerini kullanabilirsiniz.
2. Aşama : Kelimeleri Ayırt Etme ve
Seçme

Üzerinde anne ve Paşa yazan iki yazı kartını

masanın üzerine koyun ve kartlara dikkatle
bakmasını söyleyin.

Hangi kartta Paşa yazdığını göstermesini

isteyin. Daha sonra anne yazan kartı
göstermesini isteyin.

Sonra ona “Şimdi kartları karıştırıyorum”

deyin. Kartları karıştırdıktan sonra “ Şimdi
Paşa nerede?” “ Şimdi Anne nerede?” diye
sorun.

Daha sonra resimli kartları da masaya koyun

ve seçtiği kartları resimlerin üzerine
yerleştirmesini isteyin, gerekiyorsa yardım
tekniklerini kullanın.
3. Aşama :Kelimeleri Ayırt Etme ve
İsimlendirme

Üzerinde Paşa yazan katı alın ve “ Bu kartın

üzerine .... yazıyor” deyin ve öğrencinin
cümleyi tamamlayarak cevap vermesini
isteyin. Sonra Anne yazan kartı alın ve “ Bu
kartın üzerinde .... yazıyor” deyin ve yine
öğrencinin cümleyi tamamlamasını sağlayın.

Öğrenci cevap vermiyorsa resimli kartları

kullanarak yardım edin ve doğru cevaplarını
pekiştirin.
Diğer Kelimelerin Öğretilmesi

Öğrenci yeni kelimeler öğrendikçe eski

öğrendiği kelimelerle birlikte seçme,
eşleme, ayırt etme çalışmalarına devam
edilmelidir.

Örneğin “Baba” kelimesi öğretildiğinde

“Anne, Paşa, Baba” kelimelerinin ayırt
edilmesine yönelik çalışmalar yapılmalıdır.
Böylece eski öğretilen kelimelerin
hatırlatılması da sağlanmış olur.

Yeni kelimeler örendikçe daha çok kart ile

daha kompleks çalışmalar yapılmalıdır.
Öğrencinin bunları ayırt etmesi, seçmesi,
eşlemesi sağlanır.
İhtiyaç Duyduğunda Hatırlatıcılar
Kullanın

Hatırlatıcılar hafızayı çalıştırarak

öğrenilenleri canlı tutar. Hatırlatıcılardan
yararlanarak çocuğunuzu harfleri ve
kelimeleri hafızasında tutmasını ve kolay
hatırlamasını sağlayabilirsiniz.
Hatırlatıcılardan yararlanılarak çağrışım
yaptırılır.

Örneğin, eğer çocuk “görmek” kelimesini

hatırlamakta zorluk çekiyorsa kelimenin
yapısındaki “gör“ harfleri göz şeklinde
yapılırsa, gözlerden çağrışım yaparak
“görmek” kelimesini daha kolay hatırlar.
Bazen çağrışım yapılması için harfler
renklendirilebilir veya nesnelere
benzetilebilir. Kravat, tarak, baston gibi.

Örneğin Baba, Anne ve Dede kelimeleri

birbirleriyle karıştırılabilir. Bu durumda
Baba kelimesinde yer alan “b“ harfi kırmızı
renkli bir kravat formunda çizilerek bu
harfin tıpkı babanın kravatına benzediği
söylenerek çağrışım yapması sağlanabilir.