Impresjonizm

Pierwsza wystawa impresjonistów

Wystawa impresjonistów z 1874 roku stanowi przełomowy moment w
historii sztuki współczesnej. Sfrustrowani odrzuceniem przez salon młodzi
malarze chętnie skorzystali z nowej możliwości pokazania publiczności
swych prac. Po długich dyskusjach, artyści - w tym Degas, Monet, Renoir,
Morisot, Pissarro, Sisley, Boudin, a nawet młody Cézanne - razem z
wieloma innymi mniej znanymi postaciami, zadecydowali ogłoszenie się
Anonimową Społecznością Artystów. Grupa obejmowała między innymi
malarzy, rzeźbiarzy i rytowników. Wystawa została otwarta w Paryżu 15
kwietnia 1874. Mieściła się przy Boulevard des Capucines, na najwyższym
piętrze, we wcześniejszej pracowni fotografa, Gasparda-Félixa Tournachon,
częściej zwanego jako Nadar. Był przyjacielem wielu artystów, znany ze
swoich portretów paryskich literatów. Wystawa wywołała sporo
kontrowersji. Krytycy sztuki nie potraktowali wystawy poważnie, bo nie
interesowały ich nowe pomysły. Louis Leroy, krytyk "Le Charivari ',
nazwał swoją satyryczną recenzję wydarzenia „Wystawą impresjonistów”,
inspirowaną obrazem Claude'a Moneta „Impresja: wschód słońca” co ku
niezadowoleniu przeciwników przyjęło się jako nazwa nowego zjawiska w
sztuce.
Zgodnie z hasłem „malować to, co się widzi"
impresjoniści opuścili pracownie i zaczęli tworzyć
głównie w plenerze. Chcieli uchwycić na płótnie
ulotne wrażenia chwili. Często malowali ten sam
obiekt o różnej porze dnia i roku, pokazując zmiany
jego wyglądu zależne od oświetlenia. Aby oddać na
płótnie zjawiska obserwowane w plenerze: promienie
słońca, ruch powietrza, wiatr itp., impresjoniści
stosowali takie zabiegi, jak gra światła i barw czy
zacieranie konturów. Stosowali zasadę optycznego
mieszania barw, czyli nakładania plamek czystych
kolorów blisko siebie tak, że z pewnej odległości
zlewają się w oku widza w jedną barwną plamę, a
kolory przenikają się, tworząc efekt świetlistości i
niezwykłej intensywności barw. Artyści zrezygnowali
z barwy czarnej. Inspirowani wynalazkiem fotografii
często stosowali bardzo często kompozycję otwartą .
Cechy malarstwa impresjonistycznego to przede wszystkim
sprawne manipulowanie światłem i cieniem. Artyści
impresjonizmu zacierali granicę rzeczywistości i fikcji, kreując
coś pośredniego – przejście pomiędzy światami. Granicę tego
co realne i tego co duchowe dobitnie oddał wybitny polski
przedstawiciel impresjonizmu – Władysław Podkowiński. Jego
„Szał uniesień" można zinterpretować jako moment przejścia z
jednej strony na drugą.
To właśnie te dwa elementy impresjonizmu – cień i światło - nadawały
obrazom nierzeczywisty wymiar. Miały zmieniać kolory, wyostrzać lub
rozmywać kontury, nadawać dynamikę rzeczom, postaciom i krajobrazom.
Charakterystyka impresjonizmu została dobitnie ukazana przez pędzel
jednego z czołowych przedstawicieli impresjonizmu Pierre'a Auguste'a
Renoir w obrazie "Bal w Moulin de la Galete". Oprócz gry światłem
Renoir użył tam również innej cechy impresjonizmu w sztuce – inspiracji
miejskim życiem. To własnie miasto jako żyjący organizm, będący w
ciągłym ruchu, zmieniający się, będąc centrum życia swoich mieszkańców
tworzył typowy krajobraz impresjonistyczny. Oddanie ruchu i emocji mu
towarzyszącym było częstym motywem prac malarzy impresjonistów. Nie
malowano tylko pejzaży lecz także sceny rodzajowe. Malarze wielbili
dynamikę, a w codziennym życiu najlepszym jej odwzorowaniem było
życie towarzyskie. Motywowi dynamicznych schadzek, barwnych bali czy
gwaru barów i karczm dedykowano wiele obrazów impresjonistycznych.
Przykładem może być chociażby inne słynne dzieło tego samego artysty
„Śniadanie Wioślarzy” . Przyglądając się obrazowi trudno jednoznacznie
stwierdzić, czy artysta był obserwatorem czy uczestnikiem bankietu.
Przedstawiciele impresjonizmu
Impresjonizm w sztuce wyciągnął na szczyt wielu wybitnych malarzy. Warto podkreślić takie
nazwiska jak Monet, Renoir, Podkowiński, Edgar Degas, Camille Pissarra, Alfreda Sisleya czy Józef
Pankiewicz. Nieoceniony był także sam wpływ impresjonizmu na późniejszą sztukę. Eksperymenty z
cieniem i światłem, jakie na co dzień wykonywali przedstawiciele impresjonizmu, zainspirowały
późniejszych Twórców takich jak Vincent Van Gogh.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!!