წვრილი ნაწლავები

მედიცინის მე-2 ჯგუფი

ქირურგია
ანანო თოიძე
 წვრილი ნაწლავების ანატომია
იწყება თორმეტგოჯა მლივი ნაწლავის ნაკეციდან
(ტრეიცის იოგი) და გრძელდება ილიოცეკალურ
კუთხემდე (ბაუგინის სარქველი).
სიგრძე 5,5მ.
ინტრაპერიტონეალური
2/3 მლივი ნაწლავი; 1/3 თეძოს ნაწლავი
აქვს საკუთარი ჯორჯალი, რითიც უკავშირდება
ჯორჯლის ფესვს.
 სისხლძარღვები
ზემო მეზენტერიალური არტერიის 14-15
ტოტი - არტერიული არკადები

მეზენტერიალური წვრილი ვენები ქმნის ზემო

მეზენტერიალურ ვენას - უერთდება კარის
ვენას

ლიმფური ძარღვები ჯორჯალში მდებარე

კვანძებში ჩაედინება (100-200) ჰილის
ცისტერნა  გულმკერდის ლიმფური
სადინარი  მარცხენა საუღლე და ლავიწის
ვენების კუთხე.
 ინერვაცია
1. სიმპატიკური
2. პარასიმპატიკური (ვაგუსი)
3. ავტონომიური ნერვული წნული: აუერბახის და
მეისნერის.
 ფუნქცია
რეზორბცია - ცხიმშიი ხსნადი ვიტამინების,
ელექტროლიტების, ცხიმების, ქოლესტერინის, ცილების
და წყლის შეწოვა.
სეკრეცია - ენზიმები და პროტეინაზები (ენტეროკინაზა,
ნუკლეაზა, ლიპაზა, ამილაზა, მალტაზა და სხვა).
ლიმფური ორგანო - პეიერის ფოლაქებით, ლიმფური
კვანძებით + აპენდიქსი.
ბაქტერიები - ფაკულტატური ანაერობები,
ენტეროკოკები და ლაქტობაცილები
 ანომალიები
შემობრუნების ანომალიები
დუბლიკატურა
სტენოზი/ატრეზია
ჭიპნაწლავის სადინარი (თეძოს ნაწლავსა და ჭიპს შორის):
1. სრული ფისტულა
2. არასრული ფისტულა
3. არასრული მანკი - მერკელის დივერტიკული
4. ინტრააბდომინალური ჭიმი
ანომალიების კლინიკა
ატრეზია და სტენოზი - ნაღვლოვანი ღებინებით
და გაუვალობით
ჭიპნაწლავის მანკები - ომფალიტი, ბავშვებში -
ჭიპის ფისტულა ან ჭიპის თიაქარი
 ანომალიები
დიაგნოსტიკა მკურნალობა

1. რენტგენი ოპერაციული, მიმართულია გაუვალობის

პრევენციისკენ
2. სონოგრაფია
შემოვლითი ნაწლავის ანასტომოზი/ ჭიმის
3. ფისტულოგრაფია გადანერგვა
ფისტულის ამოკვეთა ჭიპთან ერთად
 წვრილი ნაწლავის დივერტიკულოზი
ცრუ დივერტიკული
• შეძენილი

ჭეშმარიტი დივერტიკული
• თანდაყოლილი
• ხშირია მერკელის დივერტიკული
• იშვიათია მლივი ნაწლავის დივერტიკულოზი
 წვრილი ნაწლავის დივერტიკულოზი
კლინიკა მკურნალობა

უსიმპტომო ასიმპტომიურს მკურნალობა არ უნდა

გართულება - დივერტიკულიტი და წვრილი ნაწლავის რეზექცია - შერთული
მალაბსორბციის სინდრომი: პირით პირში
1. დიარეა მალაბსორბციისას - ანტიბიოტიკო
თერაპიას
2. სტეტორეა
3. ანემია
4. წონაში კლება
მერკელის დივერტიკული
მოსახლეობის 3%
ილიოცეკალური კუთხიდან 25სმ
დაშორებით (90%); 1მ ფარგლებში (10%)
თანდაყოლილი/ჭეშმარიტი
დივერტიკულია
სიგრძე 1-10სმ; სიგანე 0,5-4სმ
შეიცავს - ჰეტეროტროფულ ქსოვილებს,
კუჭის ლორწოვანს, პანკრეასის ქსოვილს
 კლინიკა

 უსიმპტომო
 მერკელიტი (მწვავე
აპენდიციტის სიმპტომები)
 30% გართულება:
i. გაუვალობა

ii. სისხლდენა

iii. წყლული (პერფორაციით)

iv. დივერტიკულიტი

v. ინვაგინაცია

vi. შემოგრეხა

vii. პერიტონიტი

viii. ავთვისებიანი გადაგვარება

 დიაგნოსტიკა
1. ანამნეზი
2. კაფსულარული ნედოსკოპია
3. კუჭის ლორწოვანის სცინტიგრაფია
4. ლაპარასკოპია

მკურნალობა
ოპერაციულია, შემთხვევით აღმოჩენის დროს.
სოლისებრი ან ნაწლავის სეგმენტური
რეზექცია + ლიმფადენექტომია
 ანთებითი - კრონის დაავადება
კუჭნაწლავის ტრაქტის ქრონიკული ანთებითი დაავადება
პირის ღრუდან - ანუსამდე
იგივე ანალური ილეიტი ან რეგიონალური ილეიტი (75% ილეუმის ტერმინალურ ნაწილში)

ეტიოლოგია: მიზეზი უცნობია. ახალგაზრდა ასაკი (20-40წწ). ნათესაური კავშირი. 5-ჯერ ხშირად
მწეველებში.
 კრონის დაავადება
პათოლოგია: ზიანდება ლორწოვანი - სეროზა და ჯორჯალი. ლიმფური
კვანძების ჰიპერპლაზია, ნახეთქი და წყლული. ნაწლავის კედელი
ინფილტრირებულია, გასქელებულია, გრანულომები (ლანგერჰანსის უჯრედებს
შეიცავენ), ზიანდება მთელი ნაწლავი.
დაავადების გამოვლენა დამოკიდებულია ლოკალიზაციაზე!
კლასიფიკაცია:
1. მწვავე სტადია (ფლეგმონა)
2. ქვემწვავე სტადია (წყლული)
3. დანაწიბურების სტადია (სტენოზირება)
4. ფისტულა
 კლინიკა

ქრონიკული ფორმა - ინფილტრატები/

მწვავე ფორმა -
გარდამავალი ან მწვავე
ტკივილი მუცელში;
დიარეა.
ფისტულები! აბსცესები
ანალური ნახეთქები პერფორაცია, სისხლდენა,
სტენოზი, გაუვალობა,
შიგნითა ფისტულები სიმისვნური გადაგვარება

ექსტრაინტერსტინული სიცხიანობა
ართრიტი, სპონდილიტი,
ენტეროპათიური წონაში კლება
აკროდერმატიტი, კანის ანემია
დაავადებები, ღვიძლის
დაავადებები, კონუქტივიტი.
ზრდაში ჩამორჩენა
 დიაგნოსტიკა
ანალური მიდამოს ინსპექცია
რექტალური გამოკვლევა
ლაბორატორიული გამოკვლევა - ლეიკოციტოზი,
ანემია, CRP, PPT, JNR, კრეატინინი, შარდოვანა
კოლოსკოპია
ბიოფსია
გასტროსკოპია
რენტგენოლოგიური გამოკვლევა
CT
MRT
დიფ დიაგნოზი - ულცეროზული კოლიტი,
გასტროენტერიტი, აპენდიციტი, დივერტიკული
 მკურნალობა
1. მსუბუქი საკვები, დიეტა ოპერაციული მკურნალობა
2. გლუკოკორტიკოიდები (6-12კვირა) სტენოზი და გაუალობა - ნაწლავის
ეკონომიური რეზექცია/სტრიქტუროპლასტიკა;
3. 5ამინოსალიცილმჟავა (სანთლები/ოყნა)
აბსცესი;
4. სულფოსალაზინი (მსხვილ ნაწლავში თუა
პროცესი) პერფორაცია - სეგმენტური რეზექცია,
სანაცია, დრენირება;
5. იმუნოსუპრესორები (გამწვავების ფაზაში)
ფისტულა - ფისტულის ექსციზია,
6. ინტრავენურად ანტიბიოტიკი - ბაიპენი, ენტეროგრაფია;
მეტრონიდაზოლი (ანალური ფისტულების
დროს) სისხლდენა - სისხლმდენი ნაწილის რეზექცია;

7. ანტისხეულები - ინფლიქსიმაბი სიმსივნური კონგლომერატი - ადჰეზიოლიზი,

(კორტიკოსტეროიდების მიმართ რეზექცია;
რეზისტენტობისას)
 წვრილი ნაწლავების შიგნითა და გარეთა
ფისტულა
 ეტიოლოგია: შიგნითა ფისტულა წარმოიქმნება
რომელიმე ღრუ ორგანოსთან
გარეთა ფისტულა არის წვრილ ნაწლავ -
კანის ფისტულა, რაც შეიძლება იყოს მილაკოვანი და
ტუჩისებრი.
უმეტესად (90%) ორივე პოსტ ოპერაციულად
წარმოიქმნება.

დიაგნოსტიკა: რენტგენოკონტრასტული გამოკვლევა

 წვრილი ნაწლავს ფისტულები

შიგნითა ფისტულა
გარეთა
ფისტულა
წვრილი ნაწლავის უხვი გამონადენი
მალაბსორბცია - წვრილ
კანის მაცერაციები
ნაწლავებს შორის
ნაღვლოვანი ფაღარათი - წვრილ მკურნალობა - კონსერვატიული
ნაწლავ - მხვილ ნაწლავს შორის
კოსმონავტის საკვები
სომატოსტატინი

ოპერაციული მკურნალობა ტუჩისებრი ფისტულების

მკურნალობა - ოპერაცია
 წვრილი ნაწლავის სიმსივნეები
კეთილთვისებიანი სიმსივნეები
 10ჯერ უფრო ხშირია
 უმეტესად თეძოს ნაწლავშია
 ადენომა, შვანომა, ჰემანგიომა,
ლიმფანგიომა, ლეიომიომა, ლიპომა
წვრილი ნაწლავის სიმსივნეები
კეთილთვისებიანი სიმსივნეები
კლინიკა: 50% უსიმპტომოა. მექანიკური
გაუვალობა, ინვაგინაცია და ქრონიკული
სისხლდენა.
დიაგნოსტიკა: რენტგენი (ორმაგი კონტრასტით),
კაფსულარული ენდოსკოპიური გამოკვლევა.
 მკურნალობა: ოპერაცია - სეგმენტის რეზექცია,
პირით-პირში შერთული
 წვრილი ნაწლავის სიმსივნეები
ავთვისებიანი სიმსივნეები
1. ადენოკარცინომა (კიბო) – 45%, წვრილ ნაწლავში
2. კარცინოიდი - 29%, თეძოს ნაწლავში
3. ლიმფომები - 25%, თეძოს ნაწლავში
4. სარკომა
5. მეტასტაზური სიმსივნეები (მელანომის დროს)
 წვრილი ნაწლავის სიმსივნეები
ავთვისებიანი სიმსივნეები
 კლინიკა: ნაწლავთა ნაწილობრივი გაუვალობა, წონაში დაკლება,
განმეორებითი სისხლდენები.
პალპაციით ისინჯება სიმსივნე, მეტასტაზური კვანძები, ასციტი, ცხელება, წონაში
კლება, ნაწლავის პერფორაცია.
დიაგნოსტიკა: რენტგენი (ორმაგი კონტრასტით), კტ, სონოგრაფია, მრტ,
ანგიოგრაფია, ჰისტოლოგიური გამოკვლევა, ენდოსკოპია.
მკურნალობა: რადიკალური ოპერაცია, შემოვლითი ანასტომოზი, სხივური და
ქიმიო თერაპია.
პროგნოზი: ცუდია - ნაადრევი მეტასტაზირება.
 კარცინოიდი
 ნეიროენდოკრინული სიმსივნეები - APUD იჯრედებს ეკუთვნის.
ვაზოაქიურ ნივთიერებებს გამოიმუშავებს.
40-70წწ.
მრგვალი ფორმის, მოყვითალო, მკვრივი კონსისტენციის - 2სმ<
ღვიძლში მეტასტაზირებს
70% უსიმპტომო
 კლინიკა
 არტერიული წნევის დაცემა, კოლაფსი
მაჯა აჩქარებულია
სპასტიური ტკივილი ფერდქვეშა არეში და მთელ
მუცელში
დიარეა, ანთება, სისხლდენა, სუბილეუსი
5-20% კარცინოიდული სინდრომი - სახის,
გულმკერდის და კიდურების კანის სიწითლე,
სიმხურვალე, ციანოზი, ბრონქოსპაზმი, ასთმური
ხველა.
მარჯვენამხრივი კარდიომიოპათია, ფილტვის
არტერიის სტენოზი, ჰიპერტენზია, ტელეანგიექტაზია.
 კარცინოიდი
დიაგნოსტიკა
 სისხლში სეროტონინი
შარდში 5-ოქსიინდოლილძმარჟავა
სიმსივნური მარკერის მომატება
15ნგ/ლ<
სონოგრაფია
რენტგენოლოგიური კვლევა
სცინტიგრაფია
მკურნალობა
 ოპერაციული - რადიკალური
რეზექცია.
მეტასტაზების ამოკვეთა
ინტრაარტერიალური ქიმიოთერაპია
ფაღარათის საწინააღმდეგო
მედიკამენტები (სეროტონინის
ანტაგონისტები)