ARALING

PANLIPUNAN
EKONOMI
KS
 Bumili si Linda ng isang buong pie para sa
kanyang 10 anak. Pagkauwi niya, tinawag
niya ang mga ito, at nang bibigyan na sana
ng titig-isang piraso ng pie, napansin niyang
9 lang pala ang hati nito. Paano niya
pagkakasyahin ang 9 na hati ng pie sa 10
niyang anak ng wala siyang kunukunang
piraso sa mga hati nito?
 Ito ay dahil sinasagot ng ekonomiks ang
mahahalagang tanong kaugnay sa pagpapasya
kung paano tutugunan ang mga kagustuhan
ng tao at paano ito isasagawa gamit ang mga
nakalap at nabuong mga alternatibo.
 Bumili si Linda ng isang buong pie para sa
kanyang 10 anak. Pagkauwi niya, tinawag
niya ang mga ito, at nang bibigyan na sana
ng titig-isang piraso ng pie, napansin niyang
9 lang pala ang hati nito. Paano niya
pagkakasyahin ang 9 na hati ng pie sa 10
niyang anak ng wala siyang kunukunang
piraso sa mga hati nito?
 Kahulugan ng Ekonomiks
Paul Samuelson at William Nordhaus – “pag-aaral sa kung paano pinipili ng mga
lipunan na gamitin ang mga kapos na produktibong pinagkukunang-yaman na may mga
alternatibong gamit, magprodyus ng iba’t-ibang uri ng produkto, at ipamahagi ang mga
ito sa iba’t-ibang pangkat.”

Lionel Robbins – “ang ekonomiks ay ang agham na sumisiyasat sa mga gawi ng mga tao
bilang ugnayan sa pagitan ng mga layon at kapos na sangkap na may alternatibong mga
gamit.”

Gerardo Sicat – “pag-aaral sa kung paanong ang mga indibidwal at ang lipunan sa
kabuuan ay pumipili kaugnay ng paggamit sa kapos na pinagkukunang-yaman sa harap ng
iba’t-ibang alternatibong kagustuhan na dapat matugunan.
 Kahulugan ng Ekonomiks
Ang ekonomiks ay ang “pag-aaral kung paano nagpapasiya ang lipunan kaugnay
ng pagbabaha-bahagi sa mga kapos na pinagkukunang-yaman sa iba’t-ibang
alternatibong gamit nito sa paglalayong tugunan ang mga kagustuhan ng tao.”

Nagmula ang salitang ekonomiks sa salitang Greek na oikonomia na ang ibig sabihin
ay “pamamahala sa sambahayan”. Oikos na nangangahulugang “sambahayan” o
“pamilya” ay Nemein na “pamamahala” o pagmamahagi” . Ayon kay Jean Jacques
Rousseau , pwede palitan ang nemein ng Nomos na nangangahulugang “batas”.
 Kahulugan ng Ekonomiks
Dahil sa tinatawag na Economic Problem , kailangang ng bawat lipunan na
magpasiya tungkol sa produksyon ng mga produkto at serbisyo.

• Ano ang ipoprodyus na mga produkto at serbisyo?

• Paano ipoprodyus ang mga produkto at serbisyo?
• Para kanino ipoprodyus ang mga produkto at serbisyo?
 Saklaw ng Ekonomiks
1.MAYKROEKONOMIKS – ang paggalaw ng mga indibidwal na pamilihan. Sinusuri
dito ang mga pasiya ng indibidwal na sambahayan at bahay-kalakal, at kung ano ang
epekto sa pamilihan ng gayong mga pasiya.

2.MAKROEKONOMIKS – ang kabuuan ng ekonomiya. Sunusuri dito ang

pangkalahatang presyo, produksiyon, at kita. Pinag-aaralan sa makroekonomiks ang
kabuuang kita ng bansa, ang paggalaw ng pangkalahatang presyo, ay ang
pangkalahatangantas ng kawlaang-trabaho
 Positive Economics at Normative Economics
1.P OSITIVE ECONOMICS – ang paglalarawan at pagpapaliwanag sa mga
pangyayari sa ekonomiya gamit ang iba’t-ibaang konsepto at kaisipan sa ekonomiks.
Maaari ding gumawa ng prediksyon tungkol sa kung ano ang maaring mangyari batay
sa kaukulang teorya o pattern ng mga pangyayari sa nakaraan. Maaring
mapatotohanan ang mga positive na pahayag gamit ang aktuwal na datos o ang
siyentipikong pamamaraan.

2.NORMATIVE ECONOMICS – ang pagbibigay ng panukala at value-laden na

pahayag tungkol sa kung ano ang dapat gawin sa larangang ekonomiko. Maaaring
mapaloob dito ang mga makatotohananng kaisiipan ngunit ang kabuuan ng pahayag
ay hindi mapatototohanan.
 Tunghayan at suriin ang sumusunod na pahayag. Alin ang
positive na pahayag at alin naman ang normative na
pahayag?

A B
Kapag tumaas ang presyo ng Kapag tumaas ang presyo ng
produktong itinuturing na luho at produktong itinuturing na luho ay
dapat iwasan muna ang pagkonsumo lumiliit ang quantity demanded dito.
nito.
 Tunghayan at suriin ang sumusunod na pahayag. Alin ang
positive na pahayag at alin naman ang normative na
pahayag?

A B
Kapag tumaas ang presyo ng Kapag tumaas ang presyo ng
produktong itinuturing na luho at produktong itinuturing na luho ay
dapat iwasan muna ang pagkonsumo lumiliit ang quantity demanded dito.
nito.
 May tatlong uri ang pinagkukunang yaman:

1. Yamang likas/ likas na yaman

2. Yamang tao
3. Yamang Kapital

May tatlong uri ang likas na yaman:

1. Yamang Lupa
2. Yamang Tubig
3. Yamang Gubat
4. Yamang Enerhiya
5. Yamang Mineral
MGA KATANUNGAN?
 Ipagpalagay na kailangang gumawa ng kalsada at mag-ani ng palay ng mga tao.
Ipagpalagay rin na maaari lamang gamitin ang kanilang mga sangkap ng produksiyon sa
paggawa ng kalsada at pagtatanim ng palay.
 HALIMBAW
A: Ipagpalagay na kailangang gumawa ng libro at notebook para sa klase ng 9A.

Sa posibilidad A ay makakagawa ng 0 na libro at 22 na notebooks. Sa

posibilidad B naman ay pinapakita na makakagawa ng 4 na libro. Sa posibilidad
C ay makakagawa ng 8 na libro at sa posibilidad D ay makakagawa ng 12 na libro.
Sa posibilidad B hanggang D, ilang notebooks kaya ang maipro-prodyus kung
ibabase sa libro na nagawa?