Elektrik-Elektronik

Mühendisliğine Giriş-1
Hazırlayan: Doç. Dr. Fatih Kaburcuk
Düğümler, Dallar ve Döngüler (Çevreler)
• Bir elektrik devresinin elemanları birkaç şekilde birbirine bağlanabildiğinden, ağ
topolojisinin bazı temel kavramlarını anlamamız gerekir.
• Bir dal, voltaj kaynağı veya direnç gibi tek bir elemanı temsil eder.
• Bir düğüm, iki veya daha fazla dal arasındaki bağlantı noktasıdır.
• Döngü, bir devredeki herhangi bir kapalı yoldur.
 Düğümler, Dallar ve Döngüler
• Bir düğüm genellikle bir devredeki bir nokta ile
gösterilir.
• Bir kısa devre (bir bağlantı teli) iki düğümü birbirine
bağlarsa, iki düğüm tek bir düğüm oluşturur.
• Döngü, bir düğümden başlayarak, bir dizi düğümden
geçerek ve herhangi bir düğümden birden fazla
geçmeden, başlangıç ​düğümüne geri dönerek oluşturulan
kapalı bir yoldur.
• Bir döngü, başka bir döngüde olmayan bir dal içeriyorsa,
bağımsız olduğu söylenir. Bağımsız döngüler veya
yollar, bağımsız denklem kümeleriyle sonuçlanır.
Düğümler, Dallar ve Döngüler
• b dalları, n düğümleri ve l bağımsız döngüleri olan bir ağ, ağ topolojisinin temel
teoremini karşılayacaktır:

• İki veya daha fazla eleman, kademeli olarak bağlanırsa veya sırayla bağlanırsa ve
sonuç olarak aynı akımı taşıyorsa seri haldedir.
• İki veya daha fazla eleman aynı iki düğüme bağlıysa ve sonuç olarak aralarında
aynı gerilime sahipse paraleldir.
Örnek
Şekildeki devrenin kaç dalı ve düğümü var? Seri ve paralel olan öğeleri tanımlayın.

Şekilde beş dal ve üç düğüm tanımlanmıştır. 1 ve 2 ohm dirençler paraleldir. 4 ohm

direnç ve 10 V kaynağı da paraleldir.
Kirchoff Akım ve Gerilim Yasası
• Ohm yasası tek başına devreleri analiz etmek için yeterli değildir.
• Bununla birlikte, Kirchhoff’un iki yasasıyla birleştiğinde, çok çeşitli elektrik
devrelerini analiz etmek için yeterli, güçlü bir araç setine sahibiz oluruz.
• Kirchhoff yasaları ilk olarak 1847'de Alman fizikçi Gustav Robert Kirchhoff
(1824-1887) tarafından tanıtıldı.
• Bu yasalar resmi olarak Kirchhoff’un akım yasası (KCL) ve Kirchhoff’un voltaj
yasası (KVL) olarak bilinir.
Kirchhoff Akım Yasası
• Kirchhoff’un akım yasası (KCL), bir düğüme (veya kapalı bir sınıra) giren
akımların cebirsel toplamının sıfır olduğunu belirtir.
Kirchhoff Gerilim Yasası
• Kirchhoff’un gerilim yasası (KVL), kapalı bir yol (veya döngü) etrafındaki tüm
gerilimlerin cebirsel toplamının sıfır olduğunu belirtir.
Kirchhoff Gerilim Yasası
Örnek-1
Şekildeki devre için, v1 ve v2 voltajlarını bulun.

v1 ve v2 bulmak için Ohm yasasını ve Kirchhoff’un voltaj yasasını uygularız.

Şekilde gösterildiği gibi akımın döngüden geçtiğini varsayın. Ohm yasasına göre,
Örnek-2
Şekildeki devre için, v1 ve v2 voltajlarını bulun.
Örnek-3
Şekilde gösterilen devrede vo ve i'yi belirleyin.

Şekilde gösterildiği gibi döngü etrafına KVL uygularız.

Örnek-4
Şekilde gösterilen devrede vxve vo 'yi belirleyin.
Örnek-5
Şekilde gösterilen devrede vo ve io 'yi belirleyin.

KCL'yi a düğümüne uygulayarak elde ederiz.

Örnek-6
Şekilde gösterilen devrede vo ve io 'yi belirleyin.
Örnek-7
Şekilde gösterilen devredeki akımları ve gerilimleri bulun.

KCL: KVL-loop-2:
KVL-loop-1:
Örnek-8
Şekilde gösterilen devredeki akımları ve gerilimleri bulun.
Seri Dirençler ve Gerilim Bölümü
• Dirençleri seri veya paralel olarak
birleştirme ihtiyacı o kadar sık ​
meydana gelir ki, özel dikkat
gerektirir.
• Şekildeki tek döngü devresini
düşünün.
• Her ikisinde de aynı akım i aktığı
için iki direnç seri halindedir.
• Döngüye KVL uygularsak (saat
yönünde hareket ederek),
Seri Dirençler ve Gerilim Bölümü
• Seri olarak bağlanan herhangi bir sayıda direncin eşdeğer direnci, bireysel
dirençlerin toplamıdır.

• Seri dirençler, direnci bireysel dirençlerin dirençlerinin toplamına eşit olan tek bir
direnç gibi davranır.
• Seri olarak N tane dirençler için
Paralel Dirençler ve Akım Bölümü
• Şekildeki devreyi, iki direncin paralel bağlandığı ve bu nedenle aralarında aynı
gerilime sahip olduğunu düşünün. Ohm yasasına göre,
Paralel Dirençler ve Akım Bölümü
• İki paralel direncin eşdeğer direnci, dirençlerinin çarpımının
toplamlarına bölünmesine eşittir.

• N tane paralel direncin eşdeğer direnci

Paralel Dirençler ve Akım Bölümü
• Paralel bağlanan dirençlerin eşdeğer kondüktansı, bireysel kondüktansların
toplamıdır.

R2 kısa devre olduğunda R2 açık devre olduğunda

Örnek-1
Aşağıdaki devrenin eşdeğer direncini (Reş) bulunuz
Örnek-2
Aşağıdaki devrenin eşdeğer direncini (Reş) bulunuz.
Örnek-3
Aşağıdaki devrenin eşdeğer direncini (Rab) bulunuz.
Örnek-4
Aşağıdaki devrenin eşdeğer direncini (Rab) bulunuz.
Örnek-5
Aşağıdaki devrenin eşdeğer kondüktansı (Gab) bulunuz.