Układ nerwowy człowieka :

1. Ośrodkowy (centralny) układ nerwowy:

- Mózgowie (kresomózgowie, międzymózgowie,
śródmózgowie, móżdżek, rdzeń przedłużony)
- Rdzeń kręgowy
2. Obwodowy układ nerwowy
- Nerwy czaszkowe
- Nerwy rdzeniowe

Podział czynnościowy
1. Układ nerwowy somatyczny
- Układ piramidowy
- Układ pozapiramidowy
2. Autonomiczny układ nerwowy
- Część współczulna (sympatyczny)
- Część przywspółczulna
Móżdżek - ośrodek kontroli, koordynacji i regulacji
ruchów, odpowiedzialny za utrzymanie równowagi ciała.
Śródmózgowie, czyli pierwotny ośrodek analizy wzroku i
słuchu.
Międzymózgowie - znajdują się tu ośrodki nerwowe
głodu/sytości, termoregulacji, pragnienia, agresji/ucieczki,
popędu płciowego i instynktu macierzyńskiego.
Kresomózgowie – dwie półkule pokryte korą mózgową,
dzielącą się na płaty:
-czołowy - ośrodki ruchowe
-ciemieniowy - ośrodek czucia skórnego
- potyliczny - ośrodek rozumienia wrażeń wzrokowych
- skroniowy - ośrodek rozumienia wrażeń słuchowych
rdzeń kręgowy
 Objawy oponowe -
grupa objawów neurologicznych występujących w
przypadku podrażnienia opon mózgowo-rdzeniowych .
Najczęściej pojawiają się w zapaleniu opon mózgowo-
rdzeniowych , zapaleniu mózgu, w krwawieniu
podpajęczynówkowym. Mogą towarzyszyć guzom
wewnątrzczaszkowym oraz być następstwem urazów.

Do objawów oponowych zaliczamy:

bóle głowy, wymioty
sztywność karku,
objaw Kerniga,
objaw Brudzińskiego
 ZESPOŁY LOKALIZACYJNE
I OBJAWY SCHORZEŃ NEUROLOGICZNYCH

Choroby układu nerwowego przebiegają z ujawnianiem

się tzw. zespołów lokalizacyjnych, które wskazują na
określone umiejscowienie procesu chorobowego.
Są zespoły ośrodkowe i obwodowe.
●
uszkodzenie przewlekłe kory mózgowej - choroba
Alzheimera, zaawansowana cukrzyca - zaburzenia
pamięci, sprawnego myślenia, brak krytycyzmu, zaburzeni
emocjonalne
●
zespołu przewlekłego rozlanego uszkodzenia mózgu -
choroba Alzheimera, zaawansowana cukrzyca -otępienie,
napady padaczkowe, niedowłady, zaburzenia mowy,
ruchami mimowolnymi.
 Zespół ostrego rozlanego uszkodzenia mózgu,
●

spowodowanego np. rozległym niedokrwieniem mózgu

(udarem niedokrwiennym) - Padaczka - -nagłe
wystąpienie zaburzeń świadomości z drgawkami

Zespół oponowy - zapalenie opon mózgowych,

●

krwotok podpajęczynówkowy, szybko rosnące guzy

mózgu- sztywność karku, bóle głowy, nudności i
wymioty

●
uszkodzenie w płacie czołowym - zakłóceniami
funkcjonowania układu limbicznego - euforia i
wesołkowatość nieadekwatna do sytuacji, obniżona
uczuciowość wyższa, agresja, odhamowany popęd
płciowy
Uszkodzenia układu pozapiramidowego (niektórych jąder
●

podkorowych i dróg pozapiramidowych)- choroba

Parkinsona- drżenie spoczynkowe kończyn, zwłaszcza
dłoni, wzmożenie napięcia mięśni, spowolnienie ruchów,
maskowata amimiczna twarz. (objawy mogą występować
jako niepożądane oddziaływanie neuroleptyków na OUN)

Uszkodzenia układu piramidowego (w tym dróg korowo-

rdzeniowych) powoduje wystąpienie zespołu piramidowego
albo zespołu neuronu ruchowego ośrodkowego lub górnego.
Objawy - niedowłady, ale bez zaniku mięśni, odruchy
patologiczne, wzmożone odruchy głębokie, wzmożone
napięcie mięśni
●
Uszkodzenie móżdżku - zespoł móżdżkowy - zaburzenia
równowagi, chód na szerokiej podstawie ("marynarski"),
niezborność ruchów, drżenia zamiarowe mięśni, oczopląs.

●
Uszkodzenia jąder rdzenia przedłużonego - IX, X i XII -
zespoł opuszkowy- zaburzenia mowy (mowa jest
niewyraźna, bełkotliwa, chory nie potrafi wypowiedzieć
spółgłosek), dysfagia związanymi z porażeniem
podniebienia i zniesieniem odruchów gardłowych i
podniebiennych. Zespół opuszkowy bywa m.in. w
stwardnieniu bocznym zanikowym.
 Zaburzenia odpływu płynu rdzeniowo-mózgowego
●

prowadzą do zespołu wzmożonego ciśnienia

śródczaszkowego-np. w guzach mózgu-objawy: bóle głowy,
wymioty, zwolnienie czynności serca, zmiany na dnie oka
(tzw. tarcza zastoinowa), napady padaczkowe, zaburzenia
świadomosci.

Uszkodzenie pnia mózgu - zespół sztywności

●

odmóżdżeniowej -chory jest głęboko nieprzytomny i bardzo

napięte mięśnie -prostowniki

Uraz, czasem nowotwór, lub udar (krwotok) - zespoł

●

poprzecznego uszkodzenia rdzenia kręgowego; w odcinku

szyjnym powoduje wiotkie porażenie czterostronne
kończyn ze zniesieniem wszystkich rodzajów czucia.
Wypadnięcie jądra miażdżystego (dyskopatia), zmiany
●

zwyrodnieniowe, czasem guzy powodują tzw. zespoły

korzeniowe.

Uraz lub ucisk mechaniczny pojedynczego nerwu

●

obwodowego (zespół uszkodzenia nerwu obwodowego)-

niedowład, wiotkie porażenie mięśni zaopatrywanych
przez ten nerw. Mogą być zaburzenia czucia i zmiany
troficzne w skórze.

●
Uszkodzenie wielu nerwów obwodowych, zwykle
spowodowane chorobami metabolicznymi - rozsiane
niedowłady, zaniki mięśni i zaburzenia czucia - zespoł
wielonerwowy.