PANSININ ANG

MGA LARAWAN
ANTAS NG
WIKA
 Sinasabing ang antas ng wika ay ang
salamin kung anong uri ng pamumuhay o
kung nasaang antas ng lipunan nabibilang
ang isang taong gumagamit ng mga salita o
wika.
 Ayon kay Tumangan (1986), “ang wika
ay mahalagang bahagi ng lipunan sa
dahilang ito ang kasangkapang kailangan
sa pakikipagtalastasan.”
MGA URI NG
1. Pormal na Wika
 salitang ginagamit sa mga pormal na
pagkakataon at sinasabing ang istandard ng
wika.
 tinatanggap kasi ang mga wikang ito sa iba’t
ibang larangan ng pagtuklas tulad ng mga pag-
aaral, saliksik, mga peryodiko, aklat, at iba pang
mahahalagang babasahin at sulatin.
a. Wikang Pampanitikan

 ginagamit sa mga sulatin ng mga dinadakilang

pangalan sa panitikan
 salitang nagbibigay ng buhay sa mga akda ng mga
manunulat, makata, tagapag-ulat, at mga
mamamayahag.
 karaniwang matayog, malalim, masining, at
makulay ang pagkakagamit ng wikang
pampanitikan o panretorika
Halimbawa ng Pampanitikan o Panretorika

“O, pagibig na “Ang hindi magmahal sa

makapangyarihan kanyang salita
Pag ika’y pumasok sa Mahigit sa hayop at
malansang isda
puso ninuman Kaya ang marapat
Hahamakin ang lahat pagyamaning kusa
Masunod ka lamang.” Na tulad sa Inang tunay na
nagpala”
– Florante at Laura,
Francisco Balagtas – Sa Aking mga Kabata, Jose
Rizal

2022 presentation title

 b. Wikang Pambansa

sumasalamin sa mga salitang karaniwang

ginagamit sa mga aklat na tumatalakay sa wika at
balarila
karaniwang ito ang wikang ginagamit sa mga
paaralan, pamahalaan, at sa iba pang
mahalagang dokumento at talakayan
20XX
 Halimbawa ng Pambansa
Mga salitang ginagamit sa ating Saligang Batas

“Kami, ang nakapangyayaring sambayanang Pilipino, na humihingi ng

tulong sa Makapangyarihang Diyos, upang bumuo ng isang makatarungan
at makataong lipunan at magtatag ng isang Pamahalaan na kakatawan sa
aming mga mithiin at mga lunggatiin, magtataguyod ng kabutihan ng
bawat isa, mangangalaga at magpapaunlad ng aming kamanahan, at titiyak
para sa aming sarili at angkanang susunod ng mga biyaya ng kalayaan at
demokrasya sa ilalim ng pananaig ng batas at ng pamamahalang puspos ng
katotohanan, katarungan, kalayaan, pag-ibig, pagkakapantay-pantay at
kapayapaan, ay naglalagda at naghahayag ng Konstitusyong ito.”

– Panimula, Konstitusyon ng Pilipinas

20XX presentation title

20XX presentation title
 2. Impormal o Di- Pormal na Wika

salitang ginagamit ng marami sa araw-araw

na normal na talakayan at pag-uusap.
bukambibig natin at karaniwang hindi na
kinakailangan pa ng mga panuntunang
itinaya ng balarila.
2022
 a. Lalawiganin

kaiba sa wikang pambansa, ang mga wikang lalawiganin ay

sumasaklaw sa mga bokabularyong diyalektal o ang mga
salitang ginagamit lamang sa partikular na pook o lalawigan.

kabilang din sa sakop ng wikang lalawiganin ay ang punto

o tono kung paano binibigkas ang mga salita.

content developer
Halimbawa
• Magayon -salitang Bikolano na nanganghulugang maganda
• Inapoy -salitang Ilokano na ang ibig sabihin ay kanin
• Tanum -salitang Hiligaynon na ang ibig sabihin ay halaman
• Kitu - salitang Ibanag na ang ibig sabihin ay aso
• Vayo -salitang Ivatan na ang ibig sabihin ay bago
• Tolay -salitang -Gaddang na ang ibig sabihin ay tao
• Urong -salitang Tagalog na ang ibig sabihin ay hugas
• Adwa -salitang Kapampangan na ang ibig sabihin ay dalawa
• Magsukul -salitang Badjao na ang ibig sabihin ay salamat
20XX presentation title
b. Kolokyal
 sumasalamin sa mga salitang ginagamit sa pang-
araw-araw na pag-uusap. mula ito sa salitang
english na “colloquial” na may parehong
kahulugan.
 salitang ibinatay sa kung ano ang mas
komportableng banggitin ng dila, kaysa pansinin
ang orihinal na baybay nito
10 Halimbawa ng Kolokyal
 Ewan – may pormal na baybay bilang “aywan”
 Kako – may pormal na baybay na “wika ko”
 Tena – may pormal na baybay na “tara na”
 Nasan – may pormal na baybay na “nasaan”
 Ayoko – may pormal na baybay na “ayaw ko”
 Meron – may pormal na baybay na “mayroon”
 Pede – may pormal na baybay na “puwede”
 Tsaka – may pormal na baybay na “at saka”
 Kelan – may pormal na baybay na “kailan”
 Musta – may pormal na baybay na “kumusta”
2022
c. Balbal
ang tawag sa sumasalamin sa masasabing ito
Ingles na slang o iba’t ibang ang
mga salitang pangkat ng pinakatanyag sa
inihango sa lipunan ang lahat ng wika
pagkakaroon ng
isang wika o dahil
salitang balbal
inimbento para sumasalamin din
tulad ng bekimon,
magkaroon ng jejemon, salitang ito sa kulturang
sariling kanto, jeproks, at popular ng mga
kahulugan iba pa Pilipino.
20XX presentation title
Mga Halimbawa ng Balbal
 Erpat na may pormal na kahulugang “tatay o ama”
 Tsikot na may pormal na kahulugang “kotse”
 Echos na may pormal na kahulugang “hindi totoo, biro lang”
 Tomguts na may pormal na kahulugang “gutom”
 Sikyo na may pormal na kahulugang “security guard”
 Yosi na may pormal na kahulugang “sigarilyo”
 Gurang na may pormal na kahulugang “matanda”
 Lespu/ Parak na may pormal na kahulugang “pulis”
 Kano/ Kana na may pormal na kahulugang “Amerikano o
Amerikana”
 20XX
Tagay/ toma na may pormal na kahulugang
presentation title “inom ng alak”
20XX presentation title
 Forda thank you sa pakikinig ang
ferson :-)

uwwuuuu

20XX presentation title

Panuto: Ihanay ang mga salita kung saan ito napabilang na antas.

PAMBANSA PAMPANITIKAN LALAWIGANIN BALBAL KOLOKYAL

syota mapanaw siniphayo Bansa Kelan

dalwa malaya kairog mahuya bana

malakat mapagkandi sakin olats balat

li sibuyas
bebot musta dangal tengang chaka
kawali
Isulat sa datung sinsilyo mapintas penge
tubig
20XX presentation title
 Click icon to add picture

20XX presentation title

BARAYTI NG WIKA
 BARAYTI NG WIKA
• Ang pagkakaroon ng barayti ng wika ay ipinaliwanag
ng teoryang sosyolinggwistik na pinagbatayan ng
ideya ng pagiging heterogeneous ng wika.
• Sa kasalukuyang panahon ay pinag- aaralan ang
isang wika sa loob ng kapaligiran at karanasan ng
mga nagsasalita nito.
• Ito ang nabubunga ng sitwasyon at mga
pangyayaring nagreresulta sa tinatawag na
divergence, ang dahilan kung bakit nagkaroon ng
baraytin ng wika.
 Heterogeneous at Homogeneous
na Wika
 Homogeneous- tumutukoy na ang wikang “pormal” ay
iba sa mga naimbentong wika’ t mga salita. Ang mga
homogeneous na wika sa katunayan ay nabuo at
patuloy na nabubuo’t ginagamit ng mga tao sa
pangkasalukuyan.
 Heterogeneous- nagmula sa salitang “hetero” o
marami at “genos” o uri. Ang wika mula sa iba- ibang
lugar, grupo at pangangailangan ng paggamit nito.
Nagkakaroon ng baryasyon ang wika.
 DAYALEK
• Ito ang barayti ng wikang ginagamit
ng partikular na pangkat ng mga tao
mula sa isang partikular na lugar tulad
ng lalawigan, rehiyon, o bayan.
• Ang barayti ng wikang nalilikha ng
dimensyong heograpiko.
HALIMBAWA:

LUZON
• Pampango- Pampanga
• Bikolano- Bicol
• Ilocano- Ilocos
• Ibanag- Isabela at Cagayan
• Panggalatok- Pangasinan
VISAYAS
• Aklanon- Aklan
• Kiniray-a- Iloilo
• Antique- Kulturang Panay
• Capiznon- Hilaga- Silangang Panay
 IDYOLEK
• Kahit na iisa ang wika ay may
natatanging paraan ng pagsasalita
ang bawat isa.
• Ang bawat indibidwal ay may kani-
kanilang paraan ng paggamit ng
wika.
 HALIMBAWA

BROADCASTERS:
Mike Enriquez
Noli de Castro
Mon Tulfo
Gus Abelgas
 SOSYOLEK

• Ito ang barayting nabubuo sa

demensyong sosyal o
panlipunan.
• Nababatay ito sa pangakat na
kinabibilangan.
• Ayon kay Rubrico (2009), ang
sosyolek ay isang mahusay na
palatandaan ng intratipikasyon ng
isang lipunan, na siyang nagsasaad
ng pagkakaiba ng paggamit ng wika
ng mga tao na nakapaloob dito batay
sa kani-kanilang katayuan sa lipunan
at sa mga grupo na kanilang
kinabibilangan.
 HALIMBAWA

• Hearing, fiscal, trial, guilty- Abogado,

Judge, Politiko
• Antibiotic, Diagnosis, Check- up,
Emengeny- Doctor
• Mahusay, Intelehente, Tumpak- Guro
BEKI- LANGUAGE
GAY LANGUAGE
JEJEMON
JARGON

Ito ang tawag sa mga natatanging

bokabularyo ng isang particular na gawain o
propesyon.
 HALIMBAWA NG JARGON

 Ace(puntos)
 Fault(pagpatak sa linya sa
pagservice)
 Love(pagkakaroon ng score na 0)
 Slice(kung paano pinatamaan ng
reketa ang bola)
 ETNOLEK
• Barayti ng wika mula sa mga
etnolongguwistang grupo.
• Ang salitang etnolek ay nagmula sa salitang
etniko at dialek.
• Taglay nito ang mga salitang nagiging bahagi
na ng pagkakakilanlan ng isang pangkat-
etniko.
 HALIMBAWA

 Vakuul- tumutukoy sa gamit ng mga Ivatan na pantakip sa

ulo sa init man o sa ulan.
 Bulanon- full moon
 REGISTER
• Naiaangkop ng nagsasalita ang uri ng wikang
ginagamit niya sa sitwasyon at sa kausap.
• Napapaloob dito ang tono ng pagsasalita, ang
pormal at di- pormal depende sa iyong kausap
o a iyong kapaligiran.
 Tatlong Uri ng Dimensyon

1. Larangan- ang layunin at paksa nito ay

naayon sa larangan ng mga taong
gumagamit nito.
2. Mode/modo- paraan kung paano
isinagawa ang uri ng komunikasyon.
3. Tenor- ito ay naayon sa relasyon ng mga
nag- uusap.
 PIDGIN
• Ito ay tinatawag sa Ingles na “nobody’s native
language.” o katutubong wikang di pag- aari ng
ninuman.
• Ang leksyon ng usapan ay hango sa iang wika, at
ng istruktura naman ay mula sa isa pang wika.
 HALIMBAWA
 Suki ikaw bili tikoy. Sarap, mura.
 Ikaw wag upo dyan. Para di ako luge.
 CREOLE
• Ito ay isang wika na unang naging pidgin ngunit kalaunan
ay nagging likas na wika(nativized.)
 HALIMBAWA

 Mi nombre- Ang pangalan ko

 Di donde lugar to?- Taga- saan ka?
 Buenas dias- Magandang umaga
 Buenas tardes- Magandang hapon
 Buenas Noches- Magandang gabi
Reperensiya
Valenzuela, R.,Alcantara-Malabuyoc E.,et al.(2016). Sidhaya 11, Komunikasyon at Pananaliksik
sa Wika at Kulturang Filipino.Quezon City;C&E Publishing Inc.
https://pdfcoffee.com/qdownload/antas-ng-wika-8-pdf-free.html
file:///C:/Users/63948/Downloads/Antas_ng_wika.pdf
https://www.academia.edu/38412954/Barayti_Ng_Wika
https://www.academia.edu/37047253/Barayti_ng_Wika
Maraming Salamat sa
Pakikinig!