არსებითი სახელი

არსებითი სახელი
• აღნიშნავს საგანს ან
მოვლენას
• დაესმის კითხვა ვინ და რა
• არსებითი სახელი შეიძლება
იყოს: აბსტრაქტული,
მოქმედებითი, საკუთარი და
საზოგადო
• ფუძის მიხედვით იყოფა 2
ნაწილად
• სახელი შეიძლება იყოს
კრებითი
ბრუნება და ბრუნვა
• სიტყვის ფორმის ცვლილებას მნიშვნელობის ცვლილების
გარეშე ბრუნება ეწოდება
• გვაქვს შვიდი ბრუნვა
სახელობითი ქარ-ი , დედა
მოთხრობითი ქარ-მა, დედა-მ
მიცემითი ქარ-ს, დედა-ს
ნათესაობითი ქარ-ის, დედ-ის
მოქმედებითი ქარ-ით, დედ-ით
ვითარებითი ქარ-ად, დედ-ად
წოდებითი ქარ-ო, დედა
სავრცობი
• ბრუნვის ნიშნის ფორმას შეოძლება დაერთოს ‘ა’ სავრცობი
• სავრცობი დაერთვის: მიცემით, ნათესაობით, მოქმედებით,
ვითარებით ბრუნვებში
• სავრცობი გამოიყენება და და თუ კავშირებთან

დიდსა და პატარას
დიდსა თუ პატარას
 სახელების და გვარების ბრუნება
• საკუთარი სახელი არც იკვეცება და
არც იკუმშება
• როდესაც სახელი და გვარი
ერთადაა იბრუნება მ ხოლოდ გვარი
(სხვანაირადაა თუ გვარია პირველი.)
• კუმშვადი გვარები: წერეთელი,
ამილახვარი, მაჩაბელი
• ია,უა,ვა მარცვლებზე
დამთავრებული გვარები არ
სახელობითი
იკვეცებიან მხოლობითში თუმცა გირგი ზაალიშვილ-ი, ზაალიშვილ-ი გიორგი
იკვეცებიან მრავლობითში
მოთხრობითი გიორგი ზაალიშვილ-მა, ზაალიშვილ-მა გიორგი-მ
მიცემითი გიორგი ზაალიშვილ-ს, ზაალიშვილ გიორგი-ს
ნათესაობითი გიორგი ზაალიშვილ-ის, ზაალიშვილი გიორგი-ს
მოქმედებითი გიორგი ზაალიშვილ-ით, ზაალიშვილი გიორგ-ით
ვითარებითი გიორგი ზაალიშვილ-ად , ზაალიშვილ გიორგით
წოდებითი გიორგი ზაალიშვილ-ო, ზაალიშვილი გიორგი
მრავლობითი
• ორი სახის: ებიანი და ნართანიანი
• არ გააჩნია ნივთიერებათა სახელებს, საკუთარ სახელებს,
აბსტრაქტულ სახელებს, მოქმედებით და კრებით სახელებს

სახელობითი ბავშვ-ები, ბავშვ-ნი

მოთხრობითი ბავშვ-ებმა, ბავშვ-თა
მიცემითი ბავშვ-ებს, ბავშვ-თა
ნათესაობითი ბავშვ-ების, ბავშვ-თა
მოქმედებითი ბავშვ-ებით, XXXXXXXX
ვითარებითი ბავშვ-ებად, XXXXXXXX
წოდებითი ბავშვ-ებო , ბავშვ-ნო
 კუმშვა და კვეცა
• კუმშვა: ფუძიდან ხმოვნის
დაკარგვა
• კვეცა: ფუძიდან ბოლო ხმოვნის
დაკარგვა
• კუმშვისას ფუძე დაკარგავს ა,ე ან ო
ს (ო შეიძლება გარდაიქმნას ვ დ)
• კვეცად სახელებს ჩამოშორდება ა
და ე
• კუმშვა ხდება სამ ბრუნვაში ხოლო
კვეცა 2 ში
• არსებობს კუმშვად კვეცადი
სახელებიც
სახელობითი ფანქარ-ი, მთა, პეპელა

მოთხრობითი ფანქარ-მა, მთა-მ, პეპელა-მ

მიცემითი ფანქარ-ს, მთა-ს, პეპელა-ს

ნათესაობითი ფანქრ-ის, მთ-ის, პეპელ-ის

მოქმედებითი ფანქრ-ით, მთ-ით, პეპლ-ით

ვითარებითი ფანქრ-ად, მთა-დ, პეპლ-ად

წოდებითი ფანქარ-ო, მთა-ო, პეპელა-ვ