QUẢN TRỊ HỌC

GVTH: NGUYỄN PHÚC QUÝ THẠNH

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

1
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 CHƯƠNG 8:
KỸ NĂNG RA QUYẾT ĐỊNH

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

2
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

- Ra quyết định là gì và bản chất của ra quyết

định.
- Phân loại ra quyết định.
- Các bước trong tiến trình ra quyết định.
- Ưu và nhược điểm của việc ra quyết định cá
nhân và tập thể.
- Tổ chức thực hiện quyết định

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

3
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 I/ Khái niệm

“Quyết định là quá trình phân tích

lựa chọn giữa hai hay nhiều phương
án hành động hoặc giải pháp cho
một vấn đề đã xác định”
[Trần Anh Tuấn, Tài liệu hướng dẫn học tập môn Quản Trị Học]

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

4
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 II/ Vai trò và ý nghĩa
Các quyết định về quản trị có vai trò rất
quan trọng vì:
- Các quyết định luôn luôn là sản phẩm chủ
yếu và là trung tâm của mọi hoạt động về
quản trị.
- Sự thành công hay thất bại trong các tổ
chức phụ thuộc rất nhiều vào các quyết
định của các nhà quản trị.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

5
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 II/ Vai trò và ý nghĩa
- Xét về mặt tổng thể thì không thể thay thế
các quyết định về quản trị bằng tiền bạc,
vốn liếng, sự tự phát…
- Mỗi quyết định về quản trị là một mắt xích
trong toàn bộ hệ thống các quyết định của
một tổ chức .
- Không thận trọng trong việc ra các quyết
định, thường có thể dẫn tới những hậu quả
khôn lường.
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
6
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 III/ Phân loại
1/ Ra quyết định trong điều kiện chắc chắn
- Là loại quyết định mang tính thường nhật (tình
huống giống nhau, lăp đi lặp lại, ít thay đổi).
- Khi xuất hiện, NQT lại chọn phương án trước
đây nếu thấy rằng các quyết định trước vẫn còn
dùng được.
- Đối với loại quyết định này NQT không cần thu
thập nhiều thông tin trước khi ra quyết định

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

7
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 III/ Phân loại
2/ Ra quyết định trong điều kiện rủi ro
- Là dạng quyết định cho những tình huống có
thể đã từng xảy ra nhưng có vấn đề biến động và
có tính mạo hiểm.
- Đây là loại quyết định tương đối khó khăn đối
với NQT
=> NQT thường cẩn trọng hơn và cần thu thập
thông tin nhằm hạn chế rủi ro trước khi ra quyết
định.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

8
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 III/ Phân loại
3/ Ra quyết định trong điều kiện không
chắc chắn
- Là dạng quyết định cho những tình huống
chưa từng xảy ra, không chắc chắn và có
tính mạo hiểm.
- Đây là loại quyết định khó khăn đối với
NQT.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

9
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 III/ Phân loại
3/ Ra quyết định trong điều kiện không
chắc chắn
- NQT cần nhiều thu thập thông tin, tư duy
phân tích, óc phán đoán và trực giác để ra
quyết định dạng này.

=> Các NQT chỉ có thể đưa ra những

quyết định thoả đáng trong những điều
kiện cụ thể.
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
10
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 IV/ Tiến trình ra quyết định

1/ Xác định vấn đề cần quyết định:

- NQT xác định nhu cầu và vấn đề phải
quyết định.
- Lưu ý đến vấn đề liên quan là THỜI GIAN
RA QUYẾT ĐỊNH.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

11
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 IV/ Tiến trình ra quyết định

2/ Nhận ra các phương án:

NQT phải vận dụng suy nghĩ để nhận ra các
phương án lựa chọn.

[nếu không nhận ra được nhiều phương án,

sự lựa chọn sẽ giới hạn => chất lượng
quyết định sẽ kém]

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

12
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 IV/ Tiến trình ra quyết định

3/ Đánh giá phương án:

- Sau khi nhận ra các phương án ở bước 2,
NQT phải đánh giá điều lợi và bất lợi của
từng phương án.
- Chìa khoá để đánh giá là phải hiều rõ nội
dung => thấy được tiêu chuẩn nào là chính
yếu dùng để lựa chọn giải pháp.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

13
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 IV/ Tiến trình ra quyết định

3/ Đánh giá phương án:

Các tiêu chuẩn thông thường:
+ Hợp pháp.
+ Đạo đức kinh doanh.
+ Hiệu quả kinh tế.
+ Tính khả thi.
*Lưu ý: không nên chỉ chú trọng vào một
tiêu chuẩn chung nhất mà nên phối hợp cân
nhắc giữa nhiều tiêu chuẩn.
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
14
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 IV/ Tiến trình ra quyết định

4/ Chọn lựa giải pháp: Sau khi đánh giá

các phương án, NQT sắp xếp theo thứ tự
để chọn phương án có điểm tốt nhất theo
các tiêu chuẩn đã nêu.

“Sự đầy đủ thông tin có liên quan và không

bỏ sót những thông tin quan trọng có ý
nghĩa lớn đối với sự lựa chọn giải pháp”

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

15
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 IV/ Tiến trình ra quyết định

5/ Thực hiện giải pháp được chọn:

Sau khi đã quyết định chọn một giải pháp
=> đem ra thực hiện.
Sự thực hiện giải pháp có thể kéo theo
nhiều quyết định khác
[VD: Quyết định mở của hàng kinh doanh
sẽ kéo theo quyết định mua hàng hoá (loại,
sản phẩm, mẫu mã..), tuyển nhân sự..]

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

16
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 IV/ Tiến trình ra quyết định

6/ Rút kinh nghiệm phản hồi:

NQT nên thiết lập một cơ chế và thủ tục
thu thập thông tin phản hồi từ những quyết
định đã làm để tránh các khuyết điểm đãn
xảy ra hoặc duy trì những mặt tốt đẹp đã
được thực hiện.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

17
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định
1/ Mô hình ra quyết định thuận lý
Một quyết định thuận lý cho phép đạt đến mức độ tối đa
mục tiêu trong những giới hạn mà quyết định lệ thuộc.
Mô hình ra quyết định thuận lý bao gồm 7 bước:

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

18
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định

2/ Mô hình ra quyết định mang tính hợp

lý giới hạn
- Mô hình này do Herbert Simon (Hoa Kỳ)
đưa ra giữa thập niên 1950. Đoạt giải
Nobel kinh tế năm 1978.
- Mô hình hợp lý giới hạn là mô hình ra
quyết định nhấn mạnh những hạn chế về
tính hợp lý của cá nhân người ra quyết định.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

19
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định

2/ Mô hình ra quyết định mang tính hợp

lý giới hạn:

Giải thích nguyên nhân NQT thường đưa ra

các quyết định khác nhau dù những thông
tin hoàn toàn giống nhau.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

20
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định
2/ Mô hình ra quyết định mang tính hợp lý giới
hạn
Mô hình phản ảnh các khuynh hướng cá nhân:
- Do mãn nguyện nên chọn không đúng mục
tiêu hay giải pháp tối ưu.
- Phạm vi tìm kiếm giải pháp bị hạn chế
- Không có đủ thông tin cần thiết.
- Không kiểm soát được ảnh hưởng của tác
lực môi trường đối với kết quả của quyết định.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

21
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định
2/ Mô hình ra quyết định mang tính hợp lý giới hạn

=>Mô hình đã biến những hiểu biết đã

có thành những GIỚI HẠN đối với quá
trình ra quyết định. Tuy nhiên, nhược
điểm của MH là không có một cái nhìn
toàn diện.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

22
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định

3/ Sáng tạo
“ Sáng tạo là khả năng tưởng tượng, dự
đoán, phát hiện và thực hiện những ý
tưởng mới có ích”

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

23
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định

Vai trò:
Tư duy sáng tạo giúp:
- Gia tăng chất lượng các giải pháp.
- Thúc đẩy sự đổi mới.
- Góp phần khuyến khích và thách thức khả
năng của các cá nhân.
=> Hoàn thành một cách có hiệu quả mục
tiêu của tổ chức.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

24
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 V/ Các mô hình ra quyết định

3/ Sáng tạo
Quy trình sáng tạo có 5 yếu tố gắn liền
nhau:
1/ Sự chuẩn bị
2/ Sự tập trung
3/ Nuôi dưỡng ý tưởng
4/ Sự bừng sáng
5/ Đánh giá ý tưởng

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

25
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VI/ Các phương pháp và kỹ
thuật ra quyết định
1/ Ra quyết định cá nhân

Ưu điểm:
- Tiết kiệm thời gian.
- Trách nhiệm rõ ràng, minh bạch.
- Phát huy tính năng động, sáng tạo cá nhân.
- Dễ kiểm soát.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

26
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VI/ Các phương pháp và kỹ
thuật ra quyết định

Nhược điểm:

- Dễ bị chi phối bởi tình cảm cá nhân..

- Hạn chế ý tưởng, phương án lựa chọn

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

27
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VI/ Các phương pháp và kỹ
thuật ra quyết định
2/ Ra quyết định nhóm
Ưu điểm:
- Tránh được các định kiến, tình cảm cá nhân và
sai lầm trong nhận thức.
- Kết hợp được nhiều sự hiểu biết, nhiều kỹ năng
=> thấy được nhiều phương án lựa chọn, lựa
chọn tốt hơn

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

28
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VI/ Các phương pháp và kỹ
thuật ra quyết định
2/ Ra quyết định nhóm
Ưu điểm:
- Tạo điều kiện để có nhiều thông tin chính xác
hơn
- Các thành viên sẽ hăng hái và tích cực thực
hiện quyết định

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

29
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VI/ Các phương pháp và kỹ
thuật ra quyết định
2/ Ra quyết định nhóm
Nhược điểm:
- Thời gian kéo dài.
- Dễ bị rối bởi các ý kiến ngược nhau.
- Hạn chế sự sáng tạo do áp lực tạo sự đồng
nhất.
- Trách nhiệm không rõ ràng.
- Có thể không kiểm soát được (nếu quá nhiều
người tham gia).
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
30
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện
quyết định
Nhiều công trình nghiên cứu của các nhà quản trị học
nổi tiếng trên thế giới đề xuất quy trình ra quyết định
sau:
Bước 1: Xác định vấn đề
Để xác định được vấn đề đúng đắn chúng ta cần căn cứ
vào các tín hiệu cảnh báo, những tín hiệu cảnh báo
thường là:
- Những sai lệch so với thành tích cũ đã đạt được
- Sự sai lệch so với kế hoạch.
- Sự phê phán từ bên ngoài.
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
31
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện quyết
định
Những khó khăn trở ngại chính trong việc
xác định vấn đề:

+ Bệnh tự cao tự đại,

+ Chủ quan
+ Không muốn lắng nghe người khác
+ Khó chịu trước ý kiến thẳng thắn phê bình

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

32
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện
quyết định
Những khó khăn trở ngại chính trong việc
xác định vấn đề (tt):
+ Dốt nát
+ Thích phô trương
+ Nhân viên tham mưu giúp việc yếu kém
+ Trọng dụng những kẻ xu nịnh, cơ hội v.v...

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

33
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện
quyết định
Ông bà ta có câu:
“biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”
=> Trong kinh doanh cũng vậy biết đúng những vấn đề
của mình và của đối phương cũng là những điều kiện
không thể coi nhẹ nếu muốn kinh doanh thành công.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

34
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện
quyết định
Bước 2: Xem xét các yếu tố ảnh hưởng
đến quyết định

Bước 3: Thu thập và chọn lọc thông tin

có liên quan

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

35
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện
quyết định
Bước 4: Xây dựng và quyết định giải
pháp: Bước này gồm có 3 bước nhỏ:
1) Đưa ra nhiều phương án khác nhau để
chọn.
2) Đánh giá các phương án đã xây dựng.
3) Lựa chọn phương án tốt nhất.

For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh

36
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện
quyết định
Bước 5: Tổ chức thực hiện quyết định.
Để thực hiện quyết định đúng cần phải lập
kế hoạch cụ thể, trong đó cần nêu rõ:
– Cái gì cần đạt được? Ai thực hiện?
– Thực hiện ở đâu và với ai?
– Bao giờ bắt đầu; bao giờ kết thúc; tiến độ
thực hiện như thế nào?
– Thực hiện bằng phương tiện nào?
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
37
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
 VII/ Tổ chức thực hiện
quyết định
Bước 6: Kiểm tra và đánh giá kết quả thực
hiện quyết định
Chúng ta cần phải được đánh giá cẩn thận về
các mặt sau:
– Kết quả thực hiện mục tiêu của quyết định;
– Các sai lệch và nguyên nhân của các sai lệch;
– Các tiềm năng chưa được sử dụng trong quá
trình thực hiện quyết định;
– Các kinh nghiệm và bài học thu được.
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
38
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City
THANKS FOR
YOUR
ATTENTION!
For use with Management by Nguyen Phuc Quy Thanh
39
Bussiness Administration Department, Banking University Ho Chi Minh City