ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ

(SEÇ)
ZAFER KALFA, Doçent
2022-23 Bahar
ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ
Akademik bir araştırmanın diğer çalışma şekillerinden farkı bilimsel nitelik taşımasıdır. Fakat
bu bilimsellik, günümüzde zannedildiği gibi, kişisel yorum ve fikirlerden bağımsız olmayı
gerektirmez. Zira bilinmelidir ki bilim, aslında değişken bir yapıdır. Aksi kanıtlanana kadar
gerçek kabul edilen bilgi pek tabi ki kesin bilgi değildir.
Kaldı ki dahil olduğumuz sanat sahasında bu konu çok daha esnektir ve sanatın /
sanatsal araştırmanın bilimselliği deneye dayalı bir kavram değildir.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Sanat alanında da bir araştırmanın niteliği salt bilimsel ölçütler ile oluşamayacağı
gibi bu bilimselliğin fizik sahasından farklı olduğu da unutulmamalıdır. Öte
yandan her türden araştırmada gözden kaçırılmaması gereken ortak nokta nesnel
bilginin varlığıdır.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

1. Nesnel Bilgi: Kişiden kişiye

değişmeyen, müphem olmayan,
somut gerçekten doğan bilgi.

Erol Akyavaş, 1932 yılında,

Ankara’da doğmuştur.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Herhangi bir denemeden, köşe yazısından ya da hikayeden farklı olarak araştırma,

nesnel bilgi vermek zorundadır. Örneğin, ressam Erol Akyavaş’ın 1932 yılında,
Ankara’da doğmuş olması bir kanaat ya da zan değildir. Bu kesin bir bilgidir ve
araştırmacının bu bilgiye sahip olması, niteliğin artırılması için zorunluluktur.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Mamafih, başta da belirttiğimiz gibi, bilimsel araştırma, zannedildiği gibi yorumdan

arındırılması gereken bir çalışma yöntemi değildir. Buradaki hassas ayrım,
araştırmacının, yorumlayabileceği bir nesnel bilgiye sahip olabilmesidir. Demek ki
nesnel bilgi, aslında yorumlanabilmesi ya da yorumlara dayanak olabilmesi için
elde edilmelidir.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Örneğin, araştırmacı için Erol Akyavaş’ın üslubunu yorumlamak bir gereksinim ise
onun doğduğu yeri ve yılı bilmek faydalı olacaktır. Bu somut bilgi, sanatçının
yaşadığı ve eğitim aldığı zaman aralığındaki olayların öğrenilmesi için bir delil
niteliğindedir. Akıl yürütmeyi şu şekilde yapmak mümkün olur:
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

EROL AKYAVAŞ, 1932 YILINDA ANKARA’DA DOĞMUŞTUR.

O HALDE;
1. Cumhuriyet Kuşağı’nın eğitimcileri ile çalışmış olabilir.
(Gerekiyorsa ayrıca araştırılıp kesinleştirilir)
2. Sanayi-i Nefise Mektebi ortamından etkilenmiş olabilir.
(Gerekiyorsa ayrıca araştırılıp kesinleştirilir)
3. İkinci Dünya Savaşı’na tanıklık etmiş olduğu kesindir.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ
Tahmin
Görüldüğü üzere, nesnel bilgi salt aktarılmak
için kullanılmaz ama bu bilgiden yola
çıkılarak yorum geliştirmek için kullanılması Nesnel
Kanıt
nitelik açısından daha makbuldür. Bilgi
Tersinden ifade etmek gerekirse, bir
araştırmacının yorum yapabilmesi ya da
tahminde bulunabilmesi için temele aldığı
bir nesnel bilgiye sahip olması şarttır.
Sonuç Yorum
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Örneğin;
Akyavaş’ın geleneksel temalara ilgi duymasında akademideki eğitmenlerinin katkısı
olduğu söylenebilir, dediğimizde bu kanıya hangi nesnel bilgiye dayanarak
vardığımızı göstermek zorundayız. Biz biliyoruz ki Akyavaş, kısa süreliğine de olsa
Bedri Rahmi Eyüboğlu ile çalışmıştır. Eyüboğlu, geleneksel motifleri modern üslupta
işleyen bir ressamdır. Şu halde aynı yolu izlemiş (geleneksel motifleri modern üslupta
yorumlamış) Akyavaş’ı bu anlamda etkilemiş olması muhtemeldir.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Araştırmamızın, bilimsel niteliği olmayan yayınlardan farkı işte bu nesnel verileri

barındırıyor olmasıdır. Bu verilere ulaşmak için bazı kaynaklardan faydalanmak
zorundayız:

1. Nesnel veriler barındıran kitaplar

2. Söyleşiler
3. Mektuplar
4. Resmî Kayıtlar
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Pekiştirmek için bir örnek daha

verip sonlandıralım:
Akyavaş, sanatsal çalışmalarını,
yirmi iki yaşından sonra ABD’de
sürdürmüştür.
Bu bilgiyi nasıl elde etmiş
olabilirim?
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)

 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ

Zamandizin’e baktığımda
sanatçının 1954 yılında
Cleveland’da, sonra New
York’ta sergiler açtığını
görüyorum. Yani yine
nesnel bilgi elde
ediyorum.
 ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (SEÇ)
 ARAŞTIRMANIN NİTELİĞİ
Fakat sonra bunu yine
yorumlayarak,
Akyavaş’ın 45-55 Kuşağı
Amerikan sanatçılarından
etkilenmiş olabileceğini
(ya da onları etkilemiş
olabileceğini) de ifade
ediyorum.
Ve işte ilk ödeviniz geliyor: Erol Akyavaş’ın resimlerini
olanaklarınız dahilinde inceleyin. Onun resimlerini
andıran yabancı sanatçıların eserlerinden bir seçki
hazırlamanızı istiyorum. Bu sırada, benzerlik
gördüğünüz sanatçıların doğum-ölüm yıllarını ve
yaşadıkları ülkeleri dikkate alarak Akyavaş ile kesişme
noktaları olup olmadığını da not edin. Bunun için size
bir ödev dosyası açacağım UZEM’de. Yüklemelerinizi
oraya yapın.
Görüşmek üzere…