01

BALIK-ARAL
 Sa iyong palagay, may
maitutulong ba ang talumpati
upang malaman ang
kalagayang panlipunan ng
isang bansa? Ipaliwanag.
 02
IPANGUSAP
MO
Bumuo ng isang
pangungusap tungkol sa
ipapakitang editorial
cartooning.
 03
Kaisahan at
Kasanayan sa
Pagpapalawak ng
Pangungusap
 PANGUNGUSA
PANAGURI P SIMUNO
-Nagpapahayag ng -Ito ay ang paksa ng
tungkol sa simuno/paksa pangungusap.

-Karagdagang -Ang pinag-uusapan.

impormasyon tungkol sa
simuno/paksa.
PAGPAPALAWAK
SA PANAGURI
1. INGKLITIK d. Kagamitan
2. KOMPLEMENT e. Sanhi
OO f. Direksyunal
KAGANAPAN
a. Tagatanggap 3. PANG-ABAY
b. Tagaganap
c. Ganapan
INGKLI
TIK
Tawag sa katagang paningit Ito ay maiikling katagang
na laging sumusunod sa walang kahulugan subalit
unang pangngalan, nakapagpapabago ng
panghalip, pandiwa, pang- isang pangungusap.
uri o pang-abay.
 INGKLITIK
man naman kaya kasi
yata sana tuloy nang
ba pa muna pala
na daw/raw din/rin lamang/lang
halimba
wa ● Si Dilma Rousseff
pala ang pangulo ng
Batayang Brazil.
pangungusap: Si
Dilma Rousseff ang ● Si Dilma Rousseff
pangulo ng Brazil. ba ang pangulo ng
Brazil?
KOMPLEMEN
TO/
KAGANAPAN Ito ay nakapokus sa
ugnayan ng panaguri at
Bahagi ng panaguri na
pandiwa sa isang
nagbibigay ng ganap na
pangungusap.
kahulugan ng pandiwa.
TAGAGA
NAP Halimbawa:

Bahagi ng panaguri Sinang-ayunan ni

na gumaganap sa Rousseff ang
kilos ng pandiwa. panawagan ng mga
kababayan.
TAGATANGG
AP Halimbawa:
Bahagi ng panaguri
Nagbigay ng
na nagpapahayag
donasyon ang
kung sino ang
kanilang samahan
tumatanggap ng
para sa mga
kilos ng pandiwa.
nasalanta ng bagyo.
GANAPAN
Halimbawa:
Nagsasaad ng lugar
Nagtalumpati ang
na ginaganapan ng
pangulo sa
kilos ng pandiwa.
Malacañang.
KAGAMITAN
Halimbawa:

Nagsasaad ang bahaging ito Iginuhit niya ang

ng panaguri ng bagay na larawan ni Mona
ginamit o ginagamit upang Lisa sa
maisagawa ang kilos ng
pamamagitan ng
pandiwa.
lapis.
SANHI
Halimbawa:

Ang bahaging ito ay Nagtagumpay siya

nagsasaad ng dahilan ng sa buhay dahil sa
pagkakaganap ng kilos kaniyang
ng pandiwa. kasipagan.
DIREKSYUNA
L Halimbawa:

Nagtungo ang mga

Ang bahaging ito ay tao sa harap ng
nagsasaad ng direksyon. palasyo upang
making ng
talumpati.
PANG-ABAY
Ito ay nagbibigay-turing sa
pandiwa, pang-uri at kapwa
pang-abay.
1. Pamaraan- paano
ginawa, ginagawa o
gagawin ang kilos.
2. Pamanahon- Kailan
3. Panlunan- Saan
Halimbawa:

Batayang
Mahusay na
pangungusap:
nagtalumpati ang
pangulo kahapon.
Nagtalumpati ang
pangulo.
PAGPAPALAWAK
SA SIMUNO
1. ATRIBUSYON O
MODIPIKASYO 3. PARIRALANG
N NAGPAPAHAYAG
2. PARIRALANG NG PAGMAMAY-
LOKATIBO/PAN ARI
-
LUNAN
ATRIBUSYON/
MODIPIKASY
ON Halimbawa:

May paglalarawan sa Si Dilma Rousseff

simuno/paksa ng ang pinakamahusay
pangungusap. na pangulo.
PARIRALANG
LOKATIBO/ Halimbawa:
PANLUNAN
Marami ang nasa
Ang simuno/paksa ng Luneta upang
pangungusap ay makinig ng
nagpapahayag ng lugar. talumpati.
PARIRALANG
NAGPAPAHAY Halimbawa:
AG NG
PAGMAMAY- Mahusay ang
ARI pagkakatalumpati ng
Gamit ang panghalip na
aking mga mag-aaral.
nagpapahayag ng
pagmamay-ari.
PAGPAPALAWAK
NG
PANGUNGUSAP
Anu-ano ang maaaring
gamitin sa pagpapalawak ng
pangungusap?
 MAIKLING
PAGSUSULIT
PANUTO: Tukuyin kung anong ginamit na
paraan sa pagpapalawak ng pangungusap
ang nakasalungguhit. Piliin ang sagot
sa pisara.
1.Hindi yata makapupunta si Bea sa iyong kaarawan.
2.Ang mga tao ay natakot dahil sa naganap na
bagyong Ondoy.
3.Binilhan siya ng kaniyang kuya ng concert ticket.
4.Si Pangulong Duterte ang pinakamatapang na naging
pangulo ng Pilipinas.
5. Pupuntahan namin ang Batanes sa susunod ng linggo.
6. Ang inihanda niyang almusal ay para sa bisita.
7. Si Lisa ay umawit sa entablado.
8. Sa pamamagitan ng gitara, natugtog niya ang paborito
kong kanta.
9. Magkikita sina Jose at Wally sa tabi ng simbahan sa plasa.
10. Maagang pumasok sa trabaho si Mang Toni.
PAGPAPALAW
AK NG
PANGUNGUSA
P
 Pumili ng limang
paraan sa
pagpapalawak ng
pangungusap at
gamitin ito sa
pagbuo ng sariling
pangungusap.
TAKDANG
ARALIN
Bumuo ng isang
talumpati.
PAKSA: Tugon ng
mga Kabataan sa mga
Isyu ng Lipunan