Physics IV (SCI30204)

แสงและฟิ สิกส์ยุคใหม่

Nuclear Physics :Radioactive

ผู้สอน นายพิชญุตม์ กันทะกะ

ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
จุดกำเนิด จุดกำเนิดฟิสิกส์นิวเคลียร์
1896 เบคเคอเรล (Becquerel) ได้พบว่ายูเรเนียม(Uranium) แผ่รังสีที่มองไม่เห็นซึ่ง
ทำให้ฟิลม์ถ่ายภาพเกิดรอยดำได้ แม้ว่าจะไม่ถูกแสงแดด

ธาตุที่แผ่รังสีออกมาได้เอง เรียกว่า ธาตุกัมมันตรังสี(radioactive elements)

ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
คุณสมบัติ สมบัติของนิวเคลียส
Rutherford ทำการยิงอนุภาคแอลฟา(ประจุบวก) เข้าไปในแผ่นทองคำบาง

อนุภาคอัลฟาบางส่วนสะท้อนกลับมาในแนวเส้นตรง
แสดงว่า ต้องชนกับกลุ่มของอนุภาคที่มีประจุเป็ นบวก
เขาจึงคิดว่ามีกลุ่มของอนุภาคประจุบวกเป็ นทรงกลมที่ใจกลาง
อะตอม
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
คุณสมบัติ สมบัติของนิวเคลียส
ในช่วงก่อนปี 1920 เป็ นที่ทราบดีแล้วว่าในนิวเคลียสจะมีโปรตอนอยู่ Z ตัวและมีมวล
ประมาณเท่ากับโปรตอน A ตัว เมื่อ A คือเลขมวลซึ่งมีค่าประมาณ 2Z

นิวตรอนถูกค้นพบว่ามีอยู่จริงโดย
James Chadwick นักฟิสิกส์ชาวอังกฤษ
รัทเทอร์ฟอร์ดจึงเสนอว่า มวล
ส่วนที่เหลือของนิวเคลียสคือ
อนุภาคที่เป็ นกลางทางไฟฟ้า
และมีมวลใกล้เคียงกับ
โปรตอน เรียกมันว่า นิวตรอน

รางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์
ปี ค.ศ 1935
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
จุดกำเนิด จุดกำเนิดฟิสิกส์นิวเคลียร์
Rutherford พบว่า มีรังสีที่แผ่ออกมาเองนั้นมี 3 ชนิดที่มีประจุไฟฟ้าต่างกัน จึงเรียก
มันว่า รังสีอัลฟา เบต้า และแกมมา

รังสีเหล่านี้ไม่ได้ออกมาจากการเปลี่ยนระดับชั้นพลังงานของอิเล็กตรอนในอะตอม
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
คุณสมบัติ สมบัติของรังสีอัลฟา
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
คุณสมบัติ สัญลักษณ์นิวเคลียร์

ระดับพลังงานที่เกี่ยวข้อง Mev (eV สำหรับชั้นพลังงานของ electron ใน atom)

proton + neutron เรียกว่า nucleon

ถ้าธาตุใดๆ มีเลข Z เท่ากัน แต่มีเลข N,A ต่างกันเรียกว่า ไอโซโทป (isotope)

ตัวอย่างเช่น ,, , เป็ นไอโซโทปของคาร์บอน
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
คุณสมบัติ สมบัติของรังสีอัลฟา

เป็ นนิวเคลียสของธาตุฮีเรียมมีมวลประมาณ 4u

มีประจุไฟฟ้า +2e

มีพลังงานอยู่ในช่วง 4-10 MeV

ทำให้อากาศที่มีรังสีผ่านแตกตัวเป็ นไอออนได้ดี

มีอำนาจทะลุทะลวงน้อย ผ่านอากาศได้ระยะทางเพียงแค่ 3-5 เซนติเมตร

ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
คุณสมบัติ สมบัติของรังสีบีตา

เป็ นอนุภาคที่มีมวลเท่ากับอิเล็กตรอน

มีประจุไฟฟ้า -1e

มีพลังงานสูงในช่วง 0.025 – 3.5 MeV

สามารถเคลื่อนที่ผ่านอากาศได้ระยะทาง 1 – 3 เมตร

มีอำนาจทะลุทะลวงมากกว่ารังสีอัลฟา
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
คุณสมบัติ สมบัติของรังสีแกมมา

เป็ นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่สูง

มีสภาพเป็ นกลางทางไฟฟ้า

โฟตอนของรังสีแกมมามีพลังงานอยู่ในช่วง 0.04 – 3.2 MeV

สามารถเคลื่อนที่ผ่านแผ่นอะลูมิเนียมหนาหลายเซนติเมตรได้

มีอำนาจทะลุทะลวงมากที่สุดเมื่อเทียบกับรังสีอัลฟาและรังสีบีต้า
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
Radioactive Decay การสลายตัว
หลังจากการสลายตัว จำนวนนิวคลีออนในนิวเคลียสจะเปลี่ยนไป ทำให้ธาตุกัมมันตรังสี
เปลี่ยนชนิดไป
ฟิสิกส์นิวเคลียร์ : Nuclear Physics
Radioactive Decay การสลายตัว

Positron เป็ น antiparticle ตรงข้ามกับ electron , antiparticle มีทุกอย่างเหมือนกัน ยกเว้น

ประจุที่ตรงข้ามกัน เวลาชนกัน จะกลายเป็ นแสง(photon)
 𝐼2

𝑅2

𝑅1 𝐼4
𝐼1

𝐼3
+ 𝑉
1 𝑅3 𝑅4
- +
𝑉2
-
 C H3

A B C H3 C C H2 C H3

C H3
∆ 𝐸𝑝
กุ้ง

ไก่