Professional Documents
Culture Documents
Daktyloskopia Prezentacja PPX
Daktyloskopia Prezentacja PPX
Daktyloskopia Prezentacja PPX
kryminalistyczna
“Każdy dotyk
pozostawia ślad”
dr. Edmond Locard
Historia powstania daktyloskopii
Ustalenie tożsamożci osoby sprawcy czynu zabronionego lub osoby
ofiary/zwlok jest niezmiernie ważne w procesie karnym.
Dla identyfikacji osoby wykorzystują wiele metod identyfikacyjnych:
badania DNA, badania śladów biologicznych, osmologiczne badania,
antropologię sądową itd. Nie mniej ważne miejsce wśród nich należy
daktyloskopii.
Daktyloskopia to słowo pochodzące z języka greckiego – “daktylos” to
palec, “skopein” znaczy patrzeć. Człowiek zwracał uwagę na
występujące na swoich dłoniach rysunki już w epoce neolitu. Jednak
dopiero na przełomie XIX i XX wieku zainteresowano się
wykorzystaniem odbitek linii papilarnych do identyfikacji osób. (1)
• S. JAŚLANEK “Kryminalistyczne znaczenie linii papilarnych w ekspertyzach daktyloskopijnych”
Odcisk palca jako forma podpisu przewija się przez karty historii. W
starożytnej Babilonii przeprowadzano nim transakcje na glinianych
tabliczkach. Tę formę podpisu można również znaleźć w Chinach czy Persji,
w XVII wieku na Uniwersytecie Bolońskim Marcello Malpighi jako pierwszy opisał
wygląd linii papilarnych. Jednak dopiero XIX wiek przyciągnął do dłoni uwagę
naukowców, odmieniając tym samym oblicze kryminalistyki.
Rojas oskarżyła niejakiego Velasqueza, zeznając, że chciał on ją poślubić, a ona, będąc zakochana w innym mężczyźnie,
odmówiła mu. Dodatkowo, jak twierdziła, był chorobliwie o nią zazdrosny. Pomimo brutalnych przesłuchań Velasquez nie
przyznał się do popełnienia morderstwa. Wówczas do Buenos Aires przybył z La Platy inspektor Eduardo Alvarez w celu
przeprowadzenia dokładnego śledztwa. Inspektor Alvarez rozpoczął pracę od zbadania miejsca zbrodni, na którym znalazł
krwawy ślad linii papilar[1]nych palca na drzwiach. Ponieważ został przeszkolony przez Vuceticha w zakresie badań
porównawczych inii papilarnych palców, porównał ślad linii papilarnych naniesiony krwią na drzwiach z odbitkami palców
Rojas. Podczas konfrontacji, gdy wykazano, że odbitka linii papilarnych na karcie oraz ślad na drzwiach pocho[1]dzi od tego
samego palca, kobieta przyznała się do zabójstwa swoich synów. (3)
2. Ciekawostki historyczne.pl „W poszukiwaniu śladów zbrodni – techniki śledcze, które odmieniły sposób prowadzenia dochodzeń”
https://ciekawostkihistoryczne.pl/2021/03/29/w-poszukiwaniu-sladow-zbrodni-techniki-sledcze-ktore-odmienily-sposob-prowadzenia-dochodzen/
3. J.G. (2014). History. W: A. McRoberts (red.), The Fingerprint Sourcebook. Washington: National Institute of Justice (https://www.ncjrs.gov/pdffiles1/ nij/225320.pdf – dostęp 28.11.2023 r.).
Początki wykorzystania daktyloskopii
na ziemiach polskich
Początki wykorzystania daktyloskopii na ziemiach polskich są ściśle związane z wdrażaniem
tej metody przez państwa zaborcze.
W carskiej Rosji datuje się je na rok 1903, kiedy to zanotowano pierwsze przypadki
daktyloskopowania przestępców. Daktyloskopia została oficjalnie wprowadzona do zbioru
metod wykrywczych w 1906 r., co wiązało się z rozpoczęciem działalności Centralnego
Biura Daktyloskopijnego przy Głównym Zarządzie Więzień, w którym gromadzono karty
Pierwsza i druga strona karty rejestracyjnej przestępcy przedstawiona przez policmajstra daktyloskopijne skazanych na katorgę i zesłanie.
Żabczyńskiego w okólniku
W 1909 r. w Warszawie powstało biuro rejestracyjne, do którego zadań należało między innymi ustalanie tożsamości na podstawie odcisków
palców lub zdjęć oraz identyfikacja przestępców na podstawie pozostawionych przez nich śladów linii papilarnych.
W samym 1909 r. w biurze w Warszawie zarejestrowano 6277 osób, a na podstawie śladów linii papilarnych udało się zidentyfikować 268
sprawców przestępstw. (4)
Rejestracja daktyloskopijna na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim była zgodna
z systemem Lebiediewa opublikowanym w Petersburgu w 1912 r. Rejestracja opisana została przez Michała Żabczyńskiego w 1909 r. i wydana w
postaci okólnika warszawskiego oberpolicmajstra generała-majora Mejera w 1910 r. (5)
Po odzyskaniu niepodległości powołana w 1919 r. Policja Państwowa zaczęła powszechnie stosować w swojej pracy wykrywczej daktyloskopię.
W grudniu tego roku komendant główny wprowadził pierwszą polską instrukcję daktyloskopijną.
W latach 1920–1936 przeszkolono łącznie 126 osób w zakresie ujawniania śladów linii papilarnych (4)
4. Buras, D. (2009). Daktyloskopia na ziemiach polskich i w Polsce w latach 1909–1939. W: P. Rybicki, T. Tomaszewski (red.), Daktyloskopia. 100 lat na ziemiach polskich.
5. Szwarc, M. (2005). Pierwszy system rejestracji kryminalnej przestępców na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim. Problemy Kryminalistyki, 249.
Początki wykorzystania daktyloskopii na ziemiach polskich
W 1926 r. w celu zwiększenia wykrywalności popełnianych przestępstw dzięki ustaleniu tożsamości sprawców na podstawie śladów linii
papilarnych ujawnionych na miejscu zdarzenia utworzono specjalną registraturę jednopalcową, tzw. monodaktyloskopię. Ze względu na
koszty postanowiono, że jako jedyna jednostka w kraju będzie ją prowadziła Centrala Służby Śledczej i to do niej będą wpływać ślady linii
papilarnych w celu przeszukania bazy. Początkowo nie osiągano spodziewanych wyników, czyli pozytywnych trafień, jednak wraz z
nabywaniem doświadczenia już w 1938 r. uzyskano 176 trafień.
4. Buras, D. (2009). Daktyloskopia na ziemiach polskich i w Polsce w latach 1909–1939. W: P. Rybicki, T. Tomaszewski (red.), Daktyloskopia. 100 lat na ziemiach polskich.
Daktyloskopia w ujęciu
nowoczesnym
Daktyloskopia to dziedzina kryminalistyki zajmująca się przede wszystkim
ujawnianiem, zabezpieczaniem i porównaniem śladów linii papilarnych palców i
dłoni.
W ramach badań daktyloskopijnych przeprowadza się procedury związane z:
- ujawnianiem i zabezpieczaniem śladów linii papilarnych z wykorzystaniem, zaawansowanych technik oraz
wysoce specjalistycznych i najnowocześniejszych, w tym unikatowych w skali kraju urządzeń do ujawniania i
rejestracji śladów
- poprawą czytelności śladów linii papilarnych oraz analizą ich przydatności do celów identyfikacyjnych,
·porównywaniem i identyfikacją śladów linii papilarnych zgodnie z ogólnie przyjętą na świecie metodyką ACE-V,
- technicznym przygotowaniem śladów daktyloskopijnych w celu sprawdzenia z danymi zgromadzonymi w
krajowym systemie AFIS (Automated Fingerprint Identification System –Automatyczny system identyfikacji
daktyloskopijnej) oraz w międzynarodowych bazach danych, np. PRÜM. (6)
wzory wirowe,
cechą jaka charakteryzuje ten typ wzoru jest występowanie dwóch lub więcej
delt, z reguły położone są po różnych stronach wiru.
Wzory wirowe występują w około 30% zbioru wzorów linii papilarnych.
Wzory wirowe można podzielić na proste i złożone.
Wzory wirowe proste to takie jak:
• wzory wirowe koliste,
• wzory wirowe eliptyczne,
• wzory wirowe spiralne. (9)
Wzory pętlicowe
są najczęściej spotykane, gdyż stanowią ponad połowę wszystkich zbiorów około 60–65%.
Wzory pętlicowe charakteryzuje występowanie jednej delty.
W zależności od formy, wzajemnego rozmieszczenia i budowy ramion możemy rozróżnić
we wzorach pętlicowych prawych i lewych następujące rodzaje i odmiany:
• proste wzory pętlicowe;
• wzory pętlicowe-rakietkowe (jednostronne oraz dwustronne);
• wygięte wzory pętlicowe;
• wzory pętlicowe podwójne (jednostronne i dwustronne);
• pośrednie wzory pętlicowe z tendencją do wirów;
• inne wzory pętlicowe(9)
11.§4 ROZPORZĄDZENIA MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 24 lipca 2020 r. w sprawie pobierania odcisków linii papilarnych oraz wymazów ze śluzówki policzków od funkcjonariuszy i
pracowników Policji
5. CLKP dokonuje sprawdzenia nadesłanej, a w przypadku
funkcjonariusza pełniącego służbę lub pracownika
zatrudnionego w CLKP - wytworzonej dokumentacji oraz
wprowadza odciski linii papilarnych do zbiorów danych
daktyloskopijnych.
6. Wzór wniosku o wprowadzenie odcisków linii papilarnych do
zbioru danych daktyloskopijnych jest określony w załączniku nr
1 do rozporządzenia. (11)
(13)
12. Marek Krysztofiuk Jak ujawnia się ślady linii papilarnych? https://www.infor.pl/prawo/prawo-karne/ciekawostki/87642,Jak-ujawnia-sie-slady-linii-papilarnych.html
13. Sławomir Zubański “RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH WIZUALIZACJI ŚLADÓW LINII PAPILARNYCH METODAMI CHEMICZNYMI” https://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/
daktyloskopia-metody-chemiczne-sl-zubanski-2.pdf
Metody ujawniania śladów linii papilarnych :
(13)
12. Marek Krysztofiuk Jak ujawnia się ślady linii papilarnych? https://www.infor.pl/prawo/prawo-karne/ciekawostki/87642,Jak-ujawnia-sie-slady-linii-papilarnych.html
13. Sławomir Zubański “RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH WIZUALIZACJI ŚLADÓW LINII PAPILARNYCH METODAMI CHEMICZNYMI”
https://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/daktyloskopia-metody-chemiczne-sl-zubanski-2.pdf dostęp 28.11.2023
Metody ujawniania śladów linii papilarnych :
(13)
13. Sławomir Zubański “RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH WIZUALIZACJI ŚLADÓW LINII PAPILARNYCH METODAMI CHEMICZNYMI”
https://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/daktyloskopia-metody-chemiczne-sl-zubanski-2.pdf dostęp 28.11.2023
Metody ujawniania śladów linii papilarnych :
13. Sławomir Zubański “RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH WIZUALIZACJI ŚLADÓW LINII PAPILARNYCH METODAMI CHEMICZNYMI”
https://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/daktyloskopia-metody-chemiczne-sl-zubanski-2.pdf dostęp 28.11.2023
Metody ujawniania śladów linii papilarnych :
Chemiczne metody ujawniania krwawych śladów linii papilarnych opierają się na reakcjach związków chemicznych (w
zależności od zastosowanej metody) ze składnikami krwi, np. białkiem zawartym w osoczu. W wyniku tych
reakcji powstają barwne związki kompleksowe, co powoduje wizualizację niewidocznych krwawych śladów linii
papilarnych lub przyczynia się do poprawy czytelności słabo widocznych, często fragmentarycznych krwawych
śladów linii papilarnych.
Roztwory: czerni amidowej, czerwieni węgierskiej, fuksyny kwaśnej oraz fioletu
leukokrystalicznego (LCV) są stosowane na powierzchnie koloru jasnego, natomiast roztwór tartrazyny na
powierzchnie koloru ciemnego (zgodnie z obowiązującą zasadą kontrastowości34). Metody te pozwalają na
ujawnienie krwawych śladów linii papilarnych widocznych w świetle dziennym (fot. nr 18 i fot. Nr 19). (13)
13. Sławomir Zubański “RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH WIZUALIZACJI ŚLADÓW LINII PAPILARNYCH METODAMI CHEMICZNYMI”
https://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/daktyloskopia-metody-chemiczne-sl-zubanski-2.pdf dostęp 28.11.2023
Metody ujawniania śladów linii papilarnych :
Do ujawniania śladów linii papilarnych na mokrych lub wilgotnych podłożach niechłonnych, np.: szkle, metalu,
tworzywach sztucznych, ceramice, przedmiotach pokrytych farbami i lakierami itp. bez potrzeby
wcześniejszego suszenia powierzchni przedmiotu wykorzystuje się SPR to wodna zawiesina zmielonego
dwusiarczku molibdenu (MoS2 z dodatkiem środka powierzchniowo — czynnego.
Metoda ta może być z powodzeniem stosowana zarówno na miejscu zdarzenia
jak również w warunkach laboratoryjnych.
W zależności od rodzaju i kolorystyki badanej powierzchni,
zgodnie z obowiązującą zasadą kontrastowości, stosuje się odpowiedni rodzaj
zawiesiny SPR, tzn. SPR biały - na powierzchnie o ciemnym zabarwieniu,
SPR ciemny - na powierzchnie o jasnym
zabarwieniu oraz SPR UV - na powierzchnie
mieszane (13)
13. Sławomir Zubański “RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH WIZUALIZACJI ŚLADÓW LINII PAPILARNYCH METODAMI CHEMICZNYMI”
https://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/daktyloskopia-metody-chemiczne-sl-zubanski-2.pdf dostęp 28.11.2023
Metody ujawniania śladów linii papilarnych :
W praktyce kryminalistycznej tłuste ślady linii papilarnych mogą być ujawniane podczas oględzin: np. miejsca
zabójstwa (na przedmiotach codziennego użytku po wcześniejszej libacji alkoholowej i konsumpcji artykułów
spożywczych), miejsca przetrzymywania zakładników w sprawie okupu (na przedmiotach codziennego użytku
po wcześniejszej konsumpcji artykułów spożywczych), miejsca kradzieży z włamaniem czy też podczas
oględzin przedmiotów, np.: kosmetyków, broni, elementów samochodowych, narzędzi itp. W celu ujawnienia
lub skontrastowania słabo czytelnych, często fragmentarycznych tłustych śladów linii papilarnych stosuje się
metody: czerni sudanowej, fioletu krystalicznego oraz zawiesiny SPR. (13)
13. Sławomir Zubański “RAPORT Z BADAŃ DOTYCZĄCYCH WIZUALIZACJI ŚLADÓW LINII PAPILARNYCH METODAMI CHEMICZNYMI”
https://www.zielona-gora.po.gov.pl/magazyn/upload/lektury_elektroniczne/daktyloskopia-metody-chemiczne-sl-zubanski-2.pdf dostęp 28.11.2023
Daktyloskopia w ujęciu nowoczesnym
Podstawy prawne
Nie można wykonać daktyloskopii NN zwłok, gdy zbyt długo leżały w wodzie i nastąpiło zdejmowanie skóry
„rękawiczki”.
”Również nie ma takiej możliwości, gdy skóra spękała, ponieważ zwłoki znajdowały się w wysokiej temperaturze.
Niemożliwe jest daktyloskopowanie, gdy palce są bardzo uszkodzone. Pojedyncze zadrapania oraz skaleczenia
nie eliminują denata z daktyloskopii.