KUJDESI INFRMIEROR

POSTOPERATIV

Ligj. Hasan Gashi, PhDC

12/01/23 1
• Përshkruaj
Objektivatpërgjegjësit e infermieres në njësinë e
kujdesit pas anestezionit (dhoma e zgjimit) në
parandalimin e komplikimeve të hershme post
operative

• Identifikon problemet më të shpeshta post

operative dhe menaxhimi infermierik i
komplikimeve të sistemit respirator,
kardiovaskular, urinar dhe gastrointerstinal

12/01/23 2
 FAZAT
Faza (1)
E MENJËHERSHME (POST-ANAESTETIK)

Faza (2)
E NDËRMJETME (QËNDRIMI NË SPITAL) E SHËRIMIT

Faza (3)
(PAS LËSHIMIT NGA SPITALI DERI TE SHËRIMI I PLOTË

12/01/23 3
 QËLLIMI I FAZËS 1 & 2
• HOMEOSTAZA

• TRAJTIMI I DHIMBJEVE

• PREVENIMI DHE ZBULIMI I HERSHËM I KOMPLIKIMEVE

12/01/23 4
 PERIUDHA E MENJËHERSHME POST-
OPERATIVE
• SHKAKTARËT E KOMPLIKIMEVE & VDEKJES

• PROBLEMET AKUTE PULMUNARE

• PROBLEMET KARDIO-VASKULARE

• ÇRREGULLIMI I FLUIDEVE

12/01/23 5
PREVENIMI
• DHOMA E ZGJIMIT:
• - PËRGJEGJËSITË E ANESTEZISTIT NDAJ FUNKSIONEVE KARDIO-
PULMUNARE.
• - PËRGJEGJËSITË E KIRURGUT NDAJ FUSHËS OPERATIVE.
• STAFI INFERMIERIK I TRAJNUAR:
• TË ZBATOJNË UDHËZIMET.
• MONITORIMI I VAZHDUESHËM I PACIENTIT (SHENJAT VITALE ETJ.)
LËSHIMI NGA DHOMA E ZGJIMIT DUHET TË BËHET VETËM PAS
ARRITJES SË STABILIZIMIT TË PLOTË TË FUNKSIONEVE KARDIO-
VASKULARE, PULMUNARE DHE NEUROLOGJIKE, GJË QË MERR
ZAKONISHT 2-4 ORË KOHË.
NË RAST SE NUK ARRIHET STABILIZIMI ATËHERË PACIENTI DËRGOHET NË REPARTIN E
MJEKIMIT INTENZIV.

12/01/23 6
Kujdesi në dhomën e zgjimit
• Infermierja e dhomës së zgjimit merr raportin nga salla operative
• Informatat e përgjithshme (emri, mosha, kirurgji, etj)
• Historia mjekësore,
• Gjatë fazës intra-operative (medikamentet, humbja e
gjakut, lëngjet e dhëna, ngjarjet e papritura, Sh / V,
analizat laboratorike / rezultatet)
• Plani i kujdesit pas anestezionit

12/01/23 7
 Urdhrat Post-Operative
A) Monitorimi
•Shenjat vitale (pulsi, TA, Respiracionet, Temperatura)
çdo 15-30 min.
•EKG
•Ballanci i lëngjeve (marrja dhe largimi) Nevoja për
kateter urinar.
•Tipet tjera të monitorimit:
•Pulsi aterial pas ndërhyrjes kirurgjike vaskulare.
•Niveli i vetëdijes pas ndërhyrjes neurokirurgjike.

12/01/23 8
 Kujdesi në njësinë e zgjimit (kujdesi i
menjëhershëm pas operacionit)
• Prioritetet
• CAB!
• Vlerëso dhe menaxho funksionin e frymëmarrjes dhe të qarkullimit
• Menaxhimi i dhembjes
• Temperatura
• Fusha operative
• Vlerësimi respirator:
• Rrugët e frymëmarrjes, frymëmarrja, auskultimi, oksigjeni
• Vlerësimi kardiovaskular
• Vlerësimi neurologjik

12/01/23 9
 Kujdesi në njësinë e zgjimit: Vlerësimi fillestar
• Urdhrat Post-Operative
• Vlerësimi urinar dhe Vlerësimi i plagës
• Kujdesi respirator:
• Maska e oksigjenit.
• Ventilatori.
• Suctioni/aspirimi Tracheal
• C) Pozita në shtrat dhe mobilizimi:
• Duke e kthyer në shtrat çdo 30 min. deri te stabilizimi i
plotë.
• Ndonjëherë kërkohet pozicionim i veçantë.
12/01/23 10
• D) Dieta:
• Asgjë përmes gojës
• Lëngje.
• Dietë e butë.
• Dietë normale apo speciale.
• E) Administrimi i lëngjeve I.V:
• Kërkesat ditore.
• Humbjet nga stomat dhe drenat.
• Humbjet e pandjeshme.
• Kujdesi i pacientëve renal.
• Kujdesi ndaj drenave nëse i ka pacienti

12/01/23 11
• G) Dhënia e barnave:
• Antibiotikë.
• Barnat kundër dhimbjes.
• Sedativ.
• Dhënia e medikamenteve para-operative.
• Kujdesi ndaj pacientëve me :
• Anti-Koagulantë.
• Anti Diabetikë.
• Anti Hipertensivë.
• H) Testet laboratorike:
• Për të zbuluar apo përjashtuar komplikimet post-
operative

12/01/23 12
 Ndryshimet potenciale në funksionin e
frymëmarrjes
• Pengesa në rrugët e frymëmarrjes (gjuha!, laringo
spazma, edema laringeale)
• Hipoksemia (SaO2 < 90%; agitacion → somnolence)
• Atelectaza (kollapsi i alveolave)
• Edema pulmonare (alveola të mbushura me lëngje)
• Aspirimi i sekrecioneve gastrike
• Bronho spazëm
• Hipoventilimi

12/01/23 13
• Etiologjia dhe largimi
i obstruksioneve në
rrugët e frymëmarrjes
të shkaktuara nga
gjuha e pacientit

12/01/23 14
 Menaxhimi infermierik i komplikimeve
respiratore
• Diagnozat infermierore
• Pastrimi joefektiv i rrugëve të frymëmarrjes
• Çrregullime në frymëmarrje
• Shkëmbim i dobësuar i gazrave
• Rreziku për aspirim
• Komplikimet potenciale: hipoksemia
• Implementimi infermierik
• Vendosja në pozitën laterale të rimëkëmbjes
• Terapia me oksigjen, sipas nevojës
• Fizioterapia
• Aspirimi

12/01/23 15
Komplikimet e mundshme në funksionin
kardio-vaskular
• Komplikimet më të shpeshta:
• Hipotensioni
• Hipertensioni
• Disritmia
• Rreziqet më të mëdha:
• Historia kardiake
• Të moshuarit
• Të sëmurit e rëndë

12/01/23 16
Komplikimet e mundshme në funksionin
kardio-vaskular
• Hipotensioni
• Indikatorët?
• Shkaktarët?
• Hipertensioni (dhimbja, ankthi, distensioni i
fshikëzës, hipotermia)
• Disritmia

12/01/23 17
 Menaxhimi infermierik i komplikimeve
kardio-vaskulare
• Vlerësimi infermierik
• SH/V çdo 15 minuta apo më shpesh deri sa gjendja të
stabilizohet, pastaj më rrallë
• Ngjyra e lëkurës, temperatura
• Lajmëro nëse:
• Tensioni arterial sistolik < 90 apo > 160
• Të rrahurat e zemrës < 60 apo > 120
• Ndryshimet e pulsit
• Disritmia (ritmi i çrregulluar)
• Ka ndryshime nga gjendja pre-operative
12/01/23 18
 Menaxhimi infermierik i komplikimeve
kardio-vaskulare
• Diagnozat Infermierike
• Rënie e prodhimit kardiak
• Deficit në volumin e lëngjeve
• Perfuzion joefektiv i indeve
• Sasia e shtuar e lëngjeve
• Komplikimi potencial: shoku hipovolemik
• Kmplementimi Infermierik
• Oksigjen dhe lëngje për hipotension
• Mjekimi i disritmisë, barnat sipas shkaktarit
• Tensioni i lartë arterial – Trajtimi i shkaktarit (dhimbja, ankthi, etj.)

12/01/23 19
 Menaxhimi infermierik te komplikimet
neurologjike
• Vlerësimi infermierik
• orientimi, aftësia për të përcjellur urdhrat
• Pupilat
• Statusi sensorik dhe motorik
• Diagnozat Infermierike
• Perceptim sensorik i çrregulluar
• Rrezikshmëri për lëndime
• Proces i të menduarit i çrregulluar
• Komunikim verbal i dobësuar
• Agjitacioni (shqetësimi)
• Hipoksemia është shkaktari më i shpeshtë
• Terapia me oksigjen
• Mbrojtja e klientit
12/01/23 20
Dhimbja dhe diskomforti

• Vlerësimi
• Diagnoza Infermierike
• Dhimbje akute
• Ankth
• Implementimi infermierik
• Hipotermia (T < 36°)
• Nauzea dhe vjellja

12/01/23 21
 Kujdesi post-operativ ndaj pacientit në repart

• Infermierja nga dhoma e zgjimit dorëzon raportin te

infermierja e repartit, e cila e pranon pacientin duke
përmbledhur periudhat operative dhe post-operative
• Marrja e shenjave vitale dhe krahasimi me raportin
• Komplikimet potenciale të funksionit respirator
• Atelektaza dhe pneumonia janë të zakonshme pas
ndërhyrjes kirurgjike abdominale dhe torakale

12/01/23 22
Atelektaza post-operative
B. Mucous plug
in
bronchiole

A.Normal
bronchiole
and alveolus
C. Collapse of
alveoli due to
absorption of
air

12/01/23 23
 Komplikimet potenciale të funksionit
respirator
• Diagnoza Infermierike
• Pastrimi joefektiv i rrugëve të frymëmarrjes
• Çrregullime në frymëmarrje
• Shkëmbim i dobësuar i gazrave
• Komplikimet potenciale: pneumonia
• Komplikimet potenciale: atelektaza

12/01/23 24
Komplikimet potenciale të funksionit
respirator
• Implementimi Infermierik

• Frymëmarrje e thellë
• Frymëmarrje diafragmale (marrja përmes hundës;
largimi përmes gojës)
• Ndërrimi i pozitës çdo 2 orë
• Ndihma sa më shpejtë që është e mundur
• Menaxhimi i dhimbjes
• Hidratimi adekuat

12/01/23 25
Teknika e mbajtjes së plagës gjatë kollitjes

12/01/23 26
Nryshimet potenciale në funksionin kardio-
vaskular
• Debalanci i lëngjeve dhe elektroliteve ndikojnë në
ndryshimet në funksionin kardio-vaskular
• Reagimi ndaj stresiit post-operativ → retencion
(mbajtje) (hormoni antidiuretic dhe aldosterone)
• Dhënia e lëngjeve IV në sasi të mëdha / shumë
shpejt
• Sëmundje të veshkave apo zemrës

12/01/23 27
Tromboza e venave të thella (TVTh)

• Më e shpeshtë te të moshuarit, pacientët obezë,

pacientët e palëvizshëm
• TVTh → Embolia pulmonare (potencialisht fatale)
• dhimbje e kraharorit, tahipnea, tahikardia,
hypotension, hemoptysis, disritmia

12/01/23 28
 Menaxhimi Infermierik te komplikimet kardio-
vaskulare
• Vlerësimi Infermierik
• Monitorimi i rregullt i tensionit arterial, të rrahurave të zemrës, temperaturës
së trupit dhe ngjyrës së lëkurës
• Krahaso rezultatet pre-operative me ato post-operative
• Diagnozat Infermierike
• Rënie e prodhimit kardiak
• Deficit në volumin e lëngjeve
• Sasia e shtuar e lëngjeve
• Perfuzion joefektiv i indeve
• Aktivitet i zvogëluar (i lëvizjeve)
• Komplikimi potencial: trombo-embolia

12/01/23 29
 Menaxhimi Infermierik te komplikimet kardio-
vaskulare
• Implementimi Infermierik
• Matja e saktë e lëngjeve të marra dhe daljet (urina, sekrecionet)
• Monitorimi i rezultateve laboratorike
• Vlerësimi i normës së infuzionit
• Profilaksa e tombozës së venave të thella
• Ushtrimet e këmbëve (10-12/herë 1-2 orë)
• Çorapët elastike
• Pajisjet e kompresionit
• Antikoagulantët (Heparin, LMWH)
• Mjekimi i hershëm
• Progresi i ngadalshëm
• Monitorimi i pulsit
• Vlerëso a ka pacienti shenja për kolaps
12/01/23 30
Ushtrimet post-operative të këmbëve

12/01/23 31
 Ndryshimet potenciale në funksionin urinar

• Urinimi i ulët (800 – 1500 ml) mund shfaqet në 24 orët e

para pas operacionit, pavarësisht marrjes së lëngjeve
• Retencioni urinar
• Vlerësimi infermierik
• Urina ekzaminohet në kuantitet dhe kualitet
• Shëno ngjyrën, sasinë, konsistencën, dhe erën
• Vlerëso vendosjen e kateterit
• Urina duhet të jetë së paku 0.5 ml/kg për për apo
30cc/në orë.

12/01/23 32
Menaxhimi Infermierik te komplikimet
urinare
• Diagnozat infermierike
• Eliminimi i dëmtuar/çrregullt i aktit te urinimit
• Komplikimi potencial: retencioni (mbajtja) akute e urinës
• Implementimi infermierik
• Pozicionimi i pacientit për urinim
• Sigurohuni që pacienti të jetë i aftë të urinojë
• Përdorni teknikat për të nxitur urinimin, si p.sh. Të lëshoni ujin në
lavaman, ta inkurajoni pacientin të pijë ujë, derdhje e ujit mbi
perineum, përdorimi i komodës për urinim pranë shtratit

12/01/23 33
 Ndryshimet potenciale në funksioni gastro-
intestinal
• Nauzea dhe vjellja mund të shkaktohen nga anestetikët apo narkotikët,
zbrazje e vonuar e stomakut, peristaltika e ngadalësuar, rifillimi i marrjes së
ushqimit menjëherë pas ndërhyrjes kirurgjike
• Fryerje e barkut nga peristaltika e ngadalësuar, shkaktuar nga manovrimi me
zorrët gjatë ndërhyrjes kirurgjike.
• Ajri i gëlltitur dhe sekrecioni gastro intestinal mund mund të akumulohen në
zorrën e trashë, duke shkaktuar fryrje dhe dhimbje gjatë lëshimit të gazit.
• Shkaktimi i lemzës nga iritimi i nervit frenik

12/01/23 34
 Menaxhimi infermierik te funksionin gastro-
intestinal
• Vlerësimi infermierik
• Auskultimi i abdomenit në të katër anët për praninë,
shpeshtinë, dhe karakteristikat e zhurmëve të zorrëve
• Mund të mungojë apo të jetë e zvogëluar në fazën e
menjëhershme post-operative
• Duhet përcjellur kthimin e peristaltikës së zorrëve e
shoqëruar me gazra
• Diagnozat infermierike
• -Nauzea

12/01/23 35
 Menaxhimi infermierik te funksionin gastro-
intestinal
• Ushqimi i pabalancuar: më pak se sa janë nevojat trupore
• Komplikimet potenciale: Ileus paralitik
• Komplikimet potenciale: lemza
• Implementimi infermierik
• Mund të rifillojë marrjen e ushqimit pas kthimit të refleksit
• Asgjë përmes gojës deri në kthimin e zhurmës së zorrëve te pacientët
me ndërhyrje kirurgjike abdominale
• Lëngjet intra venoze, sonda nazogastrike për dekompresion
• Lëngje të pastra, të përparohet me dhënien sipas tolerancës

12/01/23 36
 Ndryshimet potenciale në funksionin gastro-
intestinal
• Implementimi infermierik
• Kujdes i rregullt i gojës
• Dhënia e antiemetikëve për nauzenë
• Sonda nazo-gastrike, nëse simptomet mbesin
• Kujdesi i hershëm dhe i shpeshtë për të prevenuar fryrjen e barkut
• Vlerësimi i rregullt i pacientit për rifillimin e peristaltikës normale
• Inkurajoni pacientin që të lëshojë gazra dhe shpjegoni se lirimi i gazrave është
i nevojshëm dhe i dëshirueshëm
• Lehtësoni dhembjet nga gazrat me ripozicionim të shpeshtë të pacientit

12/01/23 37
 Menaxhimi infermierik i plagëve kirurgjike
• Vlerësimi infermierik
• Njohuritë lidhur me llojin e plagës, drenazhën
• Drenazhi duhet të ndryshojë nga nga përberja me gjak në atë serozë
duke u zvogëluar në sasi
• Diagnozat infermierike
• Rreziku për infeksion
• Komplikimet potenciale: shërimi i ngadalësuar i plagës
• Implementimi infermierik
• Shëno llojin, sasinë, ngjyrën dhe konsistencën e drenazhës
• Vlerëso ndikimin në drenazhë sipas pozitës së pacientit

12/01/23 38
 Ndryshimet e mundshme

• Njofto kirurgun nëse ka drenazhë të tepërt apo jonormale dhe ndryshime të

mëdha në shenjat vitale
• Shëno numrin dhe llojin e drenazhit kur ndërron fashën
• Ekzamino vendin e operacionit
• Përdor dorëza të pastra dhe teknika sterile
• Sistemi kirurgjik i drenazhit

12/01/23 39
 Ndryshimet e mundshme
• Prerja çrregullon lëkurën dhe shërimi i plagës është një brengë e madhe gjatë
periudhës post-operative
• Ushqimi adekuat është i rëndësishëm për shërim
• Shërimi i plagës është më i ngadalshëm te ata me sëmundje kronike dhe tek të
moshuarit
• Infektimi
• Dëshmia e infeksionit nuk është e dukshme deri në ditën e 3 – 5 pas
operacionit
• Manifestimet lokale: skuqja, edema, dhimbja, ndjeshmëria e rritur, drenazha
• Manifestimet sistemike: temperaturë e lartë, leukocitozë
• Dehiscenca
• Ndarja dhe çarja e plagës së qepur (kur hapet vendi i prerë)
• Trajtimi: duhet mbajtur pastër dhe në kushte aseptike të behet përpunimi i
vendit.

12/01/23 40
Komplikimet e shërimit të plagës

• Evisceracioni – plaga hapet aq shumë, saqë zorrët dalin nga

plaga/përhapen në plagë
• Urgjencë mjekësore
• Mund të shfaqet 5-10 ditë pas operacionit
• Pacientët e rrezikuar janë: ata që janë obezë, me kollitje të
rëndë/shpeshtë, që kanë të vjella të shpeshta

12/01/23 41
Dhimbja dhe diskomforti

• Dhimbje post-operative shkaktuar nga një numër i

ndërveprimeve fiziologjike dhe psikologjike
• Trauma e lëkurës dhe indeve
• Spazëm në muskujt e refleksit
• Rritje e ankthit/frikës në shtrëngimin e muskujve
dhe spazmës

12/01/23 42
Menaxhimi infermierik i dhimbjes

• Vlerësimi infermierik
• Diagnozat infermierike
• Dhimbje akute
• Përceptim sensorik i çrregulluar
• Implementimi infermierik

12/01/23 43
 Ndryshimet potenciale në temperaturën e
trupit
• Hipotermia mund të shfaqet menjëherë në periudhën post-operative
• Temperatura e lartë mund të shfaqet në çdo kohë
• Lartësi e butë (deri në 38 shkallë celsius) mund të jetë nga stresi
• Lartësi e moderuar (>38° C) zakonisht shkaktohet nga kongjestioni respirator
dhe rrallë nga dehidrimi
• Infektimi i plagës shpesh përcillet me temperaturë të lartë gjatë pasdites dhe
temperaturë pothuajse normale në mëngjes
• Temperaturë e lartë me ethe e dridhje indikon septikeminë

12/01/23 44
 Menaxhimi infermierik te ndryshimet e
temperaturës trupore
• Vlerësimi infermierik
• Diagnoza infermierike
• Rreziku për disbalancë në temperaturën e trupit
• Hipertermia
• Hipotermia
• Implementimi Infermieror
• Matja e temperaturës çdo 4h për 48 orët e para pas-operacionit
• Kujdesi asptik ndaj plagës operative
• Ro- mushkërive dhe marrja e strishos nëse dyshohet në infeksion
Antipiretik dhe frikcione > 39.4 ° C

12/01/23 45
Ndryshimet potenciale në funksionin
psikologjik
• Ankthi dhe depresioni mund të bëhen më të theksuar pas
ndërhyrjeve radikale kirurgjike
• Konfuzioni dhe deliriumi mund të rrjedhin nga burime psikologjike
dhe fiziologjike
• Diagnozat Infermierike
• Ankthi
• Përballimi i paefektshëm
• Imazh i çrregulluar për trupin
• Konflikt vendimmarrës

12/01/23 46
 Menaxhimi infermierik i funksionit psikologjik
• Implementimi infermierik
• Ofro përkrahje adekuate
• Dëgjoje dhe bisedo me pacientin, ofro arsyetime, jepi siguri dhe inkurajo
involvimin e tij
• Diskuto lidhur me synimet për aktivitet dhe asistencën e nevojshme pas
lëshimit nga spitali
• Pacienti duhet të involvohet në planet për lëshimin e tij nga spitali dhe t’i
ofrohen informata dhe përkrahje për të marrë vendime lidhur me
përcjelljen e kujdesit
• Njohja e sindromit të tërheqjes nga alkooli tek të të varurit nga alkooli
• Raporto çfarëdo sjellje të pazakonshme për diagnozë të menjëhershme
dhe trajtim

12/01/23 47
Planet për lëshim nga spitali dhe përcjellje të
kujdesit
• Planifikimi për lëshim nga spitali fillon në periudhën
para-operative
• Ofro informata për pacientin dhe personat që do të
kujdesen për të pas lëshimit nga spitali
• Cilat informata janë të nevojshme?

12/01/23 48
 FALEMINDERIT

12/01/23 49