NÖRODEJENERATİF

HASTALIKLAR

Doç. Dr. Sevim Şahin

KTÜ Çocuk Nörolojisi
 SANTRAL VE PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ
DEJENERATİF HASTALIKLARI

• Daha önceden kazanılmış zihinsel ve motor

yeteneklerin yavaş veya hızlı bir şekilde
kaybolması veya bozulması
– Mental
– Motor
– Duysal fonksiyonlarda ilerleyici kayıp
• Süt çocuğu döneminde: belli gelişim
basamaklarına ulaşamama
• Konvülziyonlar, somatik, görme ve işitme
bozuklukları
• Etiyolojileri değişik, • Bilinen nedenler
– Sporadik heterojen
– Genetik nedenli – Enfeksiyon
• Genetik faktörler ön – Toksinler
planda
– Travma
– Beyin
malformasyonları
– Kalıtsal metabolik
hastalıklar
• Bir organ sisteminden fazlasını etkileyebilir
• Çeşitli nörolojik bulgular gösterir
– Bazıları nörometabolik hastalıklardır
• pogresif entellektüel ve nörolojik bozulma gösteren
çocukların %60’tan fazlasında
– nöronal seroid lipofusinoz, mitokondrial
hastalıklar, mukopolisakkaridozlar sık
• Bazılarının tedavisi mümkün
– Ancak erken tanı gerekir
– Bu nedenle akla gelmeli
• Tedavisi mümkün olmayanlarda ise yine
tanı önemli
– Genetik danışma
– Prenatal tanı
– Gerekirse geniş aile taraması
 Metabolik hastalıklar
– Metabolik hastalıkların çoğu, tek tek bakıldığında
1/100.000'den az insidansa sahip, nadirdir
– Toplu olarak değerlendirildiğinde, insidans 1/800-
2500'e yaklaşır.
– İngiltere’deki bir çalışmada beyaz ırkta insidans:
• Amino asit bozuklukları (fenilketonüri hariç) - 100.000'de 7.6
• Lizozomal depo hastalıkları - 100.000'de 7,6
• Fenilketonüri - 100.000'de 7,5
• Organik asidemiler - 100.000'de 3,7
• Peroksizomal bozukluklar - 100.000'de 3,5
• Mitokondriyal hastalıklar - 100.000'de 3,2
• Glikojen depo hastalıkları - 100.000'de 2,3
• Üre siklus bozuklukları - 100.000'de 1,9
• İngiltere’de, diğer etnik gruplardaki
insidans:
– Mitokondriyal hastalıklar - 100.000'de 20,3
– Lizozomal depo hastalıkları - 100.000'de 19,3
– Amino asit bozuklukları (fenilketonüri hariç) - 100.000'de 18,7
– Organik asidemiler - 100.000'de 12,6
– Fenilketonüri - 100.000'de 8,1
– Peroksizomal bozukluklar - 100.000'de 7,4
– Glikojen depo hastalıkları - 100.000'de 6,8
– Üre döngüsü hastalıkları - 100.000'de 4,5
• Çoğu metabolik bozukluk, metabolik yolun bir
adımını bozan tek bir enzim eksikliğinden
kaynaklanır
• Daha seyrek olarak, birden fazla enzim
anormalliğine neden olan değişiklikler
– Birkaç metabolik adım etkilenebilir
• Kofaktör bozuklukları da birden fazla enzimi
etkileyebilir
 Metabolik hastalıklarda bulgular
Nörolojik bulgular:
•Nöromotor regresyon
• En yaygın başvuru •Gelişme geriliği
nedenleri •Psikiyatrik bulgular
•Ensefalopati, letarji, koma
– Nörolojik ve
•Spastisite
– Gastrointestinal •Distoni ve diğer hareket bozuklukları
bulgulardır •Ataksi
• tekrarlayan kusma •Hipotoni
• ishal •Epilepsi
• organomegali ve •İnme
• •Lökodistrofi
sarılık atakları
•Miyopati
•Rabdomiyoliz
•Periferik nöropati
• Doğuştan metabolik hastalıklı çocuklarda
optimum sonuç için
– Erken tanı önemli
• Tanıda gecikme, akut metabolik dekompansasyon,
progresif nörolojik hasar veya ölümle
sonuçlanabilir
 Tanısal yaklaşım
• Metabolik hastalık şüphesi olan çocuğa tanısal yaklaşım
klinik gelişe göre
– Belirli bir bozukluğa işaret ederse, değerlendirme bu yöndedir
• Ayırıcı tanıyı daraltmak için ek testler yapılır
– Gelişimsel gecikme veya gerileme,
– hepatomegali,
– kardiyomiyopati ve
– miyopati için ek değerlendirme
• Yenidoğan taramaları (örn. FKU)
– Metabolik hastalık tanısını artırsa da saptamayabilir
• Metabolik hastalık şüphesiyle ölen çocuklarda
– Postmortem değerlendirme
• Ölüm nedenini belirlemek ve daha sonraki genetik danışmanlık ve /
veya prenatal tanı için
• Muayene
– Normal olsa da belirli bozukluklar ipuçları sağlayabilir
• Metabolik hastalıkta öykü
– Önceki metabolik dekompansasyon atakları
– Potansiyel tetikleyici olaylar (enfeksiyon, katabolizmayı artıran
nedenler)
– Metabolik hastalık veya benzer öyküye sahip aile üyelerinin
geçmişi
• Yüksek klinik şüphe tanıda önemlidir
– Düşündürücü öyküsü, muayenesi ve / veya rutin laboratuar
testleri anormallikleri olan tüm hastalarda metabolik hastalık için
laboratuvar değerlendirmesi yapılmalıdır
• Metabolik testler
– Başvuru anında veya
– Semptomların en belirgin olduğu anda yapılmalıdır
• Yaşamı tehdit eden hastalığı olanlarda
– Ayırıcı tanıda yer alan diğer nedenler de eşzamanlı
değerlendirilmeli
 Metabolik hastalıkların laboratuvar bulguları

• Asit-baz bozuklukları (laktik asidoz dahil),

• Hiperamonyemi
• Hipoglisemi
• Anemi
• Nötropeni, trombositopeni ve
• Karaciğer fonksiyonu anormallikleri (örn., Hiperbilirubinemi, yüksek
transaminazlar, koagülopati)

• Bazı bozukluklarda, laboratuvar anormallikleri yalnızca

akut atak sırasında mevcut olabilir.
– Bu nedenle, akut olarak hasta olmayan bir kişide normal bir plazma
amonyak seviyesi, metabolik bozukluğu dışlamaz
 Başlangıç laboratuvar tetkikleri
• Kanda
– Tam kan sayımı
– Kan şekeri
– Elektrolitler, BUN, kreatinin, ürik asit
– Arteryel kan gazı
– Plazma amonyak, laktat
– AST, ALT, bilirubin, PT
– LDH, aldolaz, kreatin kinaz
• İdrarda
– Renk, koku
– Tam idrar tahlili
– İndirgen maddeler
– Miyoglobin
 Özel testler
• Kanda
– Kantitatif plazma amino asitleri
– Laktat ve piruvat
– Açilkarnitin profili
• İdrarda
– İdrar organik asit
– İdrar aminoasit
• Seçili hastalarda
– Kreatin / guanidinoasetat
– Pürin pirimidin paneli
– Çok uzun zincirli yağ asidi profili
– Alfa aminoadipik semialdehit
 Nörometabolik hastalıklarda
patogeneze göre sınıflama

• Grup 1: Akut veya kronik intoksikasyon bulgusu

veren, ara yolaklarla ilgili metabolik hastalıklar
• Grup 2: Sitoplazmik veya mitokondrial enerji
üretimini etkileyen metabolik hastalıklar
• Grup 3: Selüler organel bozuklukları
 Grup 1 (intoksikasyon bulgusu veren
hastalıklar)
• Defektif enzim veya transport protein proksimalindeki
toksik metabolitler birikir
– Organik asidüriler
– Üre siklus defektleri
– Aminoasit metabolizma bozuklukları
– Glukoz intoleransı
– Porfiriler..
• Akut tablo metabolik stres ile tetiklenebilir
– Ateş
– Diğer hastalıklar
– Spesifik besinler
• Çoğu tedavi edilebilir
– Acil tedavi gerekir
• Özel diyet, dializ gibi işlemler, temizleyici ilaç veya vitaminler
ile toksinlerin uzaklaştırılması
• Örnek:
– Üre siklus defekti
• Biriken amonyak ile ensefalopati
– Organik asidüriler
• Toksik karboksilik asitler birikir
 Grup 2: sitoplazmik veya mitokondrial enerji
üretimini etkileyen metabolik hastalıklar

• Enerji üretim veya kullanımında yetersizlik

– Glikoliz, glikojenoz, glukoneogenez bozuklukları
– Kreatin ve pentoz fosfat yolları
– Nörotransmitter hastalıkları
– Solunum zincir hastalıkları
– Piruvat oksidasyon defektleri
• Bazıları tedavi edilebilir
– Örnek:
• Kreatin eksikliği sendromu
– Nöromotor gelişmede gecikme, konuşmada gecikme,
epilepsi, davranış problemleri
– Bazıları oral kreatin ile tedavi edilebilir
• Mitokondrial hastalıklar
– Solunum zinciri, ATP oluşturan oksidatif fosforilasyon
sistemi etkilenir
– Tedavi edilebilir olanlar az
• Koenzim Q10 eksikliği
• Riboflavin cevaplı kompleks 1 eksikliği
 Grup 3: selüler organel bozuklukları

• Kompleks moleküllerin sentez ve katabolizmasında

bozukluk
– Peroksizomal hastalık
– Lizozomal depo hastalıkları
– Glikozilasyon defektleri
• Bazıları için yeni tedaviler var
– Enzim replasman tedavisi
• Gaucher hastalığı
• Fabry hastalığı
• Mukopolisakkaridoz tip I, II, VI
– Miglustat ile substratın azaltılması
– Gaucher hast.
– Niemann Pick tip C hast.
• Kemik iliği nakli
– Hurler sendromu
– X’e bağlı adrenolökodistrofi
– Maroteaux Lamy sendromu (MPS)
 Amino asit metabolizma bozuklukları:

• Aminoasitlerin metabolik yolaklarında kusur

• Aminoasidemi
– Plazmada anormal amino asit birikimi olduğunda ve
• Aminoasidüri
– idrarda anormal amino asit atılımı olduğunda
• Semptomlar tipik olarak metabolize edilemeyen
maddenin birikmesi ile
• Örnekler
– akçaağaç şurubu idrar hastalığı (MSUD)
– fenilketonüri
• Klinik bulgular
– İntoksikasyon tipi bulgular
– Başlangıçta iyi olan ve proteinle beslenmeden sonra
akut semptomatik hale gelen yenidoğanlarda sık
• Beslenme güçlüğü
• Letarji
• Anında tanınmaz ve tedavi edilmezse semptomlar
ensefalopati, koma veya ölüme kadar ilerleyebilir
– Daha büyük çocuklarda gelişimsel gecikme veya
gerileme
• Laboratuvar bulguları
– Metabolik asidoz
– Hiperamonyemi
– Hipoglisemi (uygun veya artmış ketozis eşlik
eder)
– Karaciğer fonksiyon bozukluğu ve
– İdrarda indirgen maddelerin varlığı
• Tanı
– Birçoğu, tandem kütle spektrometresi
kullanılarak (tandem-MS) yenidoğan
taramasıyla tespit edilebilir
– Kantitatif plazma amino asitlerinin ve
– Kalitatif idrar organik asitlerinin ölçümü
– Enzim analizi
Fenilketonüri
• Hepatik fenilalanin hidroksilaz eksikliği ile
– Fenilalaninin tirozine dönüşümünü katalize
eder
– Eksikliğinde, fenilalanin ve metabolitleri,
(fenilasetat ve fenilaktat) kan ve idrarda artar
– Tirozin konsantrasyonu normal veya normale
yakındır
• Yenidoğan bebekler fenilalanin içeren beslemelere
(örneğin anne sütü veya standart bebek maması)
başlamadan önce asemptomatiktir
• Yenidoğan taraması ile tespit edilmezse, erken bebeklik
dönemine kadar semptom olmayabilir
• Tedavi edilmeyen hastalarda klinik bulgular:
– Mental gerilik
– Epilepsi sık
– Diğer bulgular:
• yürüme, oturma postürü ve duruş anormallikleri
• Saç ve ciltte pigmentasyonda azalma
• Mikrosefali
• Ciltte ekzematöz bir döküntü olabilir
• Yüksek fenilasetik asit konsantrasyonuna bağlı olarak vücut
ve idrarda "fare" kokusu
• Tanı:
– Artmış serum fenilalanin düzeyi
• tipik olarak >20 mg / dL
– Moleküler analiz,
• FAH mutasyonu tanımlanması
– Ailelerde taşıyıcı tespiti veya prenatal tanı için
kullanılır
• Tedavi
– fenilalaninin diyetle kısıtlanması
• Diyet tedavisi, fenilalanin içermeyen protein desteği
– FKU'lu yetişkin hastalar için pegvaliaz enzim tedavisi
onaylanmıştır
 Organik asidüriler
• Organik asidemiler olarak da adlandırılır
– anormal (ve genellikle toksik) organik asit metabolitlerinin birikimi
ve idrarda organik asitlerin artmış atılımı
• Organik asidemilerin örnekleri arasında
– metilmalonik asidemi ve
– propiyonik asidemi
• Klinik bulgular:
– Çoğu, yenidoğan döneminde veya erken bebeklik döneminde
klinik olarak belirgin
• Akut intoksikasyon tipi bulgular
– Daha büyük çocuklarda gelişimsel gecikme veya gerileme
• Laboratuvar bulguları
– Artmış anyon açığı
– metabolik asidoz,
– Hafif - orta derecede hiperamonyemi,
– kemik iliği baskılanmasına ikincil sepsis benzeri
bulgular
– ketoz
• Eşlik edebilecek diğer biyokimyasal bulgular
– hipoglisemi, karaciğer fonksiyon bozukluğu ve
– sekonder karnitin eksikliği
 Üre siklus bozuklukları
• Üre siklusu, vücuttan atılmak üzere nitrojeni üreye
dönüştüren metabolik yoldur
– Yoldaki enzimlerin herhangi birinin eksikliği üre siklus defektine
yol açar
• Örnekleri arasında
– ornitin transkarbamilaz eksikliği ve
– Sitrülinemi
• Klinik:
– Genellikle başlangıçta iyi olan ve proteinle besleme döneminden
sonra hiperamonyemi gelişen yenidoğanlarda
• İntoksikasyon tipi bulgular
• hiperamonyemi, solunumsal alkaloz ve ketoz vardır
• Karaciğer disfonksiyonu bulunabilir
– Kısmi enzim aktivitesi olan hastalarda daha büyük yaşlarda
ortaya çıkabilir.
 Karbonhidrat metabolizma bozuklukları
• Bu bozukluklar,
– glikojen,
– galaktoz ve
– fruktoz metabolizmasının yolaklarındaki enzim eksikliklerinden
kaynaklanır
• Karbonhidrat bozukluklarının örnekleri arasında
– galaktozemi ve
– glikojen depo hastalıkları
• Klinik bulgular:
– Karbonhidrat alımının azaldığı durumlar veya açlıkta letarji,
ensefalopati ve hipoglisemi
– Enerji eksikliği tipinde bulgular
– Hepatomegali bazen mevcuttur
– Karaciğer disfonksiyonu
– Miyopati ve / veya kardiyomiyopatiye yol açabilir
• Laboratuvar bulguları:
– Hipoglisemi
– Ketoz
– metabolik asidoz, karaciğer disfonksiyonu ve idrarda glukoz dışı
indirgen maddeler (galaktozemi, herediter früktoz intoleransı)
bulunabilir
 Yağ asidi oksidasyon bozuklukları

• Mitokondriyal yağ asidi oksidasyonu,

özellikle açlık sırasında enerji üretiminde
önemli bir rol oynar
– Enerji eksikliği tipi
– Örnekler
• orta zincirli açil-CoA dehidrojenaz (MCAD) eksikliği,
• yağ asidi transport kusurları ve
• beta oksidasyon enzimlerinin kusurları
mitokondri
• Klinik bulgular:
– Karbonhidrat alımının azaldığı veya açlık döneminde letarji ve
ensefalopati ile ortaya çıkabilir (keton cisimcikleri üretilemez)
– Hepatomegali bazen mevcuttur
• Laboratuvar bulguları:
– Hipoglisemi olmasına rağmen, uygunsuz şekilde ketozis olmaması ve
– Karaciğer fonksiyon bozukluğu
– Hiperamonyemi ve metabolik asidoz da gelişebilir
• Tanı:
– plazma açilkarnitin analizi ve
• Sonrasında tanıyı doğrulamak için enzim analizi veya
• in vitro deri fibroblast kültüründe analiz veya
• DNA analizi gibi diğer özel testler
 Mitokondrial hastalıklar
• Enerji aktarımından sorumlu mitokondrial enzim
eksikliklerinden kaynaklanır
• Mitokondriyal metabolizma bozukluklarının sıklığı,
tanınabilmesi nedeniyle giderek artmaktadır
• Mitokondri içinde
– organik asitler, yağ asitleri ve amino asitler, asetil-
CoA'ya metabolize edilir
• Oksaloasetatla birlikte sitrik asidi oluşturur
• Bu da Krebs siklusuna girer
Ultrasütrüktürel yapısı
20.yüzyılın ortalarında
tanımlanmıştır

Dış membran
İç membran
Elektron transport
zinciri
İntermembranöz alan
Matriks
 Mitokondrial Kalıtım

• Memelilerde mtDNA bir sonraki kuşağa

anne tarafından aktarılmaktadır.
– Bunun temel nedeni fertilizasyon sırasında
spermin kuyruk kısmında yer alan ve
spermin hareketini sağlayan mitokondrinin
oosit içerisine girememesidir
• Bozukluk durumunda
– Aerobik metabolizmanın yetersizliği ortaya çıkar
• Özellikle enerji gereksiniminin arttığı
durumlarda bulgu verir
– Enfeksiyon gibi
– Mitokondriyal bozukluklar,
• tek başına kası,
• kaslar ve beyni veya
• kalp, böbrek, karaciğer, iskelet kası veya beynin
değişken katılımıyla birden fazla sistemi
etkileyebilir
• Klinik bulgular
– İskelet veya viseral anormallikler,
– Beslenme güçlüğü
– Kusma
– Kardiyomiyopati
– Miyopati
– Karaciğer yetmezliği
– Nöbetler
– Merkezi sinir sistemi anormallikleri,
• gelişimsel gecikme, retinopati, körlük, sağırlık, fokal nörolojik
bulgular (koreoatetoz gibi)
– Renal Fanconi sendromu
 Santral sinir sistemi Göz
Ensefalopati Eksternal oftalmopleji
İnme Pitozis
Nöbet Katarakt
Ataksi Pigmenter retinopati
Migren Optik atrofi
Kalp Depresyon
Hipertrofik KMP İşitme
Dilate KMP Bilateral sensorinöral işitme kaybı
Kalp bloğu
Pre-exitasyon send. Gastrointestinal sistem
Disfaji
Böbrek Psödoobstruksiyon
Renal tubuler defekt Kronik diyare
De Toni-Fanconi-Debre sendromu Karaciğer yetmezliği

Hematolojik
Pansitopeni

Periferik sinir sistemi

Endokrin Myopati
Diabetes mellitus Aksonal sensörimotor nöropati
Hipoparatiroidi
Hipotiroidi
Gonadal yetmezlik

Mitokondrial hastalıklarda klinik bulgular

• Laboratuvar bulguları:
– metabolik asidoz,
– laktik asidoz,
– Hipoglisemi ile birlikte uygun veya artmış keton cisimcikleri
– karaciğer disfonksiyonu olabilir
• Kesin tanı
– Kültüre edilmiş deri fibroblastlarında, kasta veya karaciğerde
enzim aktivitesi veya
– DNA testi
• Tanıda yardımcı diğer testler
– Rutin histoloji ve elektron mikroskobu için kas biyopsisi ve
– Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve / veya MR
spektroskopisi
 Peroksizomal bozukluklar
• Peroksizomların fonksiyonu
– Hücresel metabolizmada çok sayıda katabolik ve anabolik
fonksiyon peroksizomlarda meydana gelir
• Katabolik işlevler
– çok uzun zincirli yağ asitlerinin beta oksidasyonu
– pipekolik, fitanik, pristanik ve birçok dikarboksilik asidin
oksidasyonu ve
– hidrojen peroksidin katalaz ile degradasyonu
• Anabolik işlevler
– safra asitleri ve
– plazmalojenin (hücre zarlarının ve miyelinin önemli bir bileşeni)
sentezi
• Peroksizomal bozukluklar, peroksizom fonksiyonunun bozulmasına
neden olan heterojen bir grup
• Klinik bulgular:
– Mikrosefali, dismorfik yüz özellikleri, hepatomegali, hipotoni ve
çeşitli derecelerde nörolojik disfonksiyon
• Peroksizomal bozuklukların örnekleri
– Zellweger sendromu ve
– Adrenolökodistrofi

(Zellweger sendromu)
• Tanı
– Plazmada çok uzun zincirli yağ asitleri ve / veya fitanik asit artar
– Kesin tanı özel testler gerektirir
 Lizozomal depo hastalıkları
• Lizozomların fonksiyonu
– Mukopolisakkaritler, sfingolipidler ve glikoproteinler dahil olmak
üzere çeşitli bileşiklerin degradasyonundan sorumlu enzimleri
içeren
– Sitoplazmik, tek zarlı organellerdir
• Spesifik enzimlerin yetersiz aktivitesi,
– Kısmen yıkılmış materyalin aşamalı olarak birikmesine yol
açarak
• hücrenin gerilmesine,
• hücresel fonksiyonun bozulmasına ve bazen
• küçük moleküllerin lizozomlardan aktif taşınmasında yetersizliğe yol
açar
• Lizozomal depo bozuklukları (bazen "depo hastalıkları" olarak
adlandırılır)
– Çeşitli dokuların lizozomlarında, çeşitli glikozaminoglikanların,
glikoproteinlerin veya glikolipitlerin birikmesine yol açar
• ilgili bileşiğe veya yola göre aşağıdaki şekilde alt
gruplara ayrılabilir:
– Mukopolisakkaridozlar
– Sfingolipidozlar (örneğin, GM1 gangliosidoz, Tay-Sachs
hastalığı, Fabry hastalığı, Gaucher ı, Niemann-Pick, Krabbe
hastalığı, metakromatik lökodistrofi, multipl sülfataz eksikliği)
– Glikoproteinozlar (örn. Mannosidoz, siyalidoz).
– Lizozomal enzim transport bozuklukları (örn. Mukolipidozlar).
– Lizozomal membran transport bozuklukları (örn. Sialik asit depo
hastalığı, sistinoz).
– Diğer (örneğin, lizozomal asit lipaz eksikliği)
• Klinik bulgular
– Meydana gelen depolanmanın yeri ve içeriğine
bağlı olarak değişir, sıklıkla
• İlerleyici hepatomegali, splenomegali,
• nörolojik gerileme,
• kısa boy,
• yüzde kabalaşma,
• küçük ve büyük eklemlerde hareket
kısıtlılığı, Mukopolisakkaridoz-Hurler send.

• periferik nöropati ve / veya ataksi görülebilir

• Tanı
– beyaz kan hücreleri, serum veya deri
fibroblastlarında spesifik enzim analizi ile
 Pürin ve pirimidin bozuklukları
• Purin ve pirimidin nükleotidleri
– RNA, DNA, nükleotid şekerleri ve diğer yüksek enerjili bileşiklerin
– adenozin trifosfat (ATP) ve nikotinamid adenin dinükleotid (NAD)
gibi kofaktörlerin önemli bileşenleridir
• Klinik bulgular büyük ölçüde değişken
– böbrek taşı,
– nörolojik işlev bozukluğu,
– gecikmiş fiziksel ve zihinsel gelişim,
– self-mutilasyon,
– hemolitik anemi ve
– immün yetmezliği içerebilir
Lesch-Nyhan sendromu
• Örnekler
– Lesch-Nyhan sendromu,
– gut ve adenozin deaminaz eksikliği
 Metal metabolizma bozuklukları
• Örnekler
– Wilson hastalığı (Artmış serum bakırı)
– Menkes hastalığı (bakır eksikliği)
– Akrodermatit enteropatika (çinko eksikliği)
– Hemokromatozis

(Menkes hastalığı)
Konjenital glikozilasyon bozuklukları
• Birçok enzim, hormon ve diğer proteinlerin normal işlev
görmesi için
– Posttranslasyonel glikozilasyon (proteine şeker
eklenmesi) gerekir
• sitozol
• endoplazmik retikulum ve
• Golgi aparatında meydana gelir
– Şekerleri (oligosakkaritleri) proteinlere bağlamanın bu karmaşık
süreci için çok sayıda farklı enzim gerekir
• Bu enzimleri kodlayan genlerdeki patojenik varyantlar ile hastalık
ortaya çıkar
• CDG'ler, glikozilasyon modelindeki kusur ve etkilenen gene göre
sınıflandırılır
– CDG Ia (fosfomannomutaz 2 [PMM2] -CDG) en yaygın tip
– CDG Ib (mannosefosfat izomeraz [MPI] -CDG), mannoz ile tedavi
edilebilir
• Klinik bulgular
– CDG'lerin başlangıç yaşı
geniş bir aralıkta
• ​çoğunlukla bebeklik döneminde
ortaya çıkar
– Multisistem bozukluklarıdır
• CDG'nin tipine bağlı olarak
değişen klinik bulgular
– Belirtiler arasında, bunlarla
sınırlı olmamak üzere
• gelişimsel gecikme,
• hipotoni,
• gelişme geriliği,
• hipoglisemi ve
• protein kaybettiren enteropati
bulunur
 Kreatin metabolizmasının konjenital
bozuklukları
• Kreatin
– Öncelikle böbrek ve karaciğerde üretilen ve
– İskelet kası ve beyin gibi yüksek enerji ihtiyacı olan dokularda
depolanan
– Azotlu bir organik asittir
– Fosforile formu (kreatin fosfat veya fosfokreatin) ATP oluşumunda rol
oynar
• Kreatin eksikliğine yol açan üç konjenital metabolik bozukluk vardır
– Otozomal resesif olanlar (kreatin cevaplı)
• Arginin glisin amidinotransferaz (AGAT) eksikliği ve
• Guanidinoasetat metiltransferaz (GAMT) eksikliği
– X'e bağlı geçişli kreatin transporter (CT) eksikliği
• Kreatinin beyin ve kasa taşınmasında kusur
• Enerji eksikliği bulguları