ADAM MICKIEWICZ

"ŚWITEZIANKA"
GENEZA UTWORU
Ballada pod tytułem "Świtezianka" została napisana w latach 1819 – 1822.
Znajduje się w zbiorze "Ballady i Romanse". W młodości Adam Mickiewicz
dość często przebywał nad Jeziorem Świteź, znajdującym się niedaleko
Nowogródka. Poeta słyszał wiele legend i opowieści dotyczących owego
jeziora. Na ich podstawie napisał swoją własną balladę, o dwojgu
zakochanych.
Gatunek literacki
"Świtezianka" jest balladą, która łączy w sobie cechy epiki, liryki i dramatu.

Główne cechy ballady:

- Przenikanie się świata rzeczywistego i fantastycznego
- Występowanie przyrody i jej udział w wydarzeniach
- Nastrój grozy i tajemniczości
- Nawiązanie do legend i tradycji ludowych
- Melodyjność utworu (regularna budowa, stały układ rymów, liczne powtórzenia
- Występowanie narratora (cecha epiki)
- Podział na strofy (cecha liryki)
- Występowanie wielu środków stylistycznych (cecha liryki)
- Występowanie dialogów i monologów (cecha epiki i dramatu)
- Występowanie fabuły (cecha epiki i dramatu)
KRÓTKIE STRESZCZENIE
Młody strzelec co noc spotyka się nad brzegami Świtezi z tajemniczą
dziewczyną. W końcu młodzieniec prosi ukochaną, aby zamieszkała z nim w
leśnej chatce. Przysięga jej wieczną miłość i wierność. Kochanka ostrzega
strzelca, że jeśli naruszy przysięgę stanie się coś złego. Kiedy strzelec wraca do
domu brzegiem jeziora, z wody wyłania się piękna dziewczyna i namawia
młodzieńca, by zapomniał o ukochanej. Strzelec ulega pokusie i łamie przysięgę.
Kiedy zbliża się do rusałki, rozpoznaje w niej swoją ukochaną - w obie
dziewczyny wcieliła się Świtezianka, bogini jeziora. Zdradzona kochana
wymierza kare młodzieńcowi, po czym jego ciało zostaje pochłonięte przez
wodę. Dusza strzelca błąka się obok modrzewia, pod którym zakochani się
spotykali
BOHATEROWIE ORAZ CZAS I MIEJSCE AKCJI
Bohaterowie
• Świtezianka
Nimfa wodna, bogini jeziora Świteź, posiada nadprzyrodzone moce, przybiera
postać pięknej dziewczyny w celu poddania Strzelca próbie pokusy.

• Strzelec
Młody człowiek, myśliwy z boru, łatwo ulega zmysłom i pokusom,
niefrasobliwie traktuje uczucia ukochanej oraz łamie przysięgę.

Czas i miejsce akcji

Akcja utworu rozgrywa się w nieokreślonym czasie, nad brzegami Jeziora
Świteź, znajdującego się na Litwie
MOTYWY UTWORU

 Miłość
 Zdrada
 Wina i kara
 Wierność
 Dobro i zło
 Natura
 Elementy fantastyczne