STRUKTURY RYNKOWE

STRUKTURA RYNKU

model zachowań nabywców i sprzedawców,

charakterystyczny dla danego typu rynku

Determinanty podziału struktur rynkowych:

 liczba podmiotów na rynku,
 rodzaj produktu,
 kontrola nad ceną,
 warunki wejścia na rynek (bariery)
 forma konkurencji
 informacja rynkowa

Struktury wg kryterium stopnia intensywności konkurencji na rynku:

Od strony podaży (sprzedających):
konkurencję doskonałą, konkurencje monopolistyczną, oligopol, monopol pełny

Od strony popytu (nabywców):

konkurencję doskonałą, konkurencje monopsonową, oligopson, monopson.
Model doskonałej konkurencji

Rynek doskonale konkurencyjny

rynek, na którym zarówno sprzedający jak i
kupujący uznają, że ich działania nie wpływają
na poziom ceny rynkowej
CECHY:
 bardzo dużo niezależnych przedsiębiorstw,

 cena – jest wynikiem gry sił rynkowych; kształtuje się

pod wpływem popytu i podaży;
Rynek doskonale konkurencyjny - cechy

 doskonała podzielność produktu,

 standaryzowany, jednorodny produkt,

 swoboda wejścia i wyjścia,

 doskonała informacja nabywcy o jakości produktu,

 forma konkurencji: cenowa.

Model czystego monopolu

monopolista
jedyny faktyczny i potencjalny dostawca (producent, sprzedawca) produktu lub usługi
wytwarzanego w określonej gałęzi
CECHY:
 przedsiębiorstwo i gałąź pokrywają się; jedna duża firma,

 produkt monopolu jest jedyny w swoim rodzaju, zróżnicowany, unikatowy – nie

posiada dobrego czy bliskiego substytutu

 monopolista nie ma żadnych preferencji, komu sprzedać produkt,

 przejrzystość rynku;

 nie istnieje konkurencja;

 monopolista jest cenodawcą (cenotwórcą), kontrola cen – bardzo duża,

 bardzo trudno wejść na rynek

Model konkurencji monopolistycznej

 względnie duża liczba produkujących podobne dobra,

 ograniczona możliwość wpływania na ceny własnych produktów;

 wytwarzane produkty są bliskimi ale nie doskonałymi substytutami;

 konkurencja ma charakter niecenowy - różnicowanie produktów

(dyferencjacja) – nadawanie produktowi danej firmy specyficznych
właściwości odróżniających go od produktów innych firm w danej branży;

 swoboda wejścia i wyjścia z gałęzi;

 trzy rodzaje działań, mających na celu zwiększenie sprzedaży: zmiana

cen, zmiana jakości produktu, intensyfikacja reklamy
OLIGOPOL

 kilku uczestników - kilka dużych firm produkujących podobne dobra,

 średni wpływ na cenę (oligopolista zwiększając cenę ponosi ryzyko „wysadzenia

się samemu z rynku”)

 produkty zróżnicowane lub ujednolicone,

 mogą występować bariery wejścia (ograniczony dostęp do rynku),

 konkurencja cenowa i niecenowa (głównie przy pomocy reklamy i jakości),

 doskonała przejrzystość rynku,

 szczególna forma oligopolu – duopol,

Formy rynku oligopolistycznego

 KARTEL

 SYNDYKAT

 TRUST

 KONCERN

 KONGLOMERAT

 HOLDING
POZOSTAŁE MODELE RYNKU

MODEL KONKURENCJI MONOPSONOWEJ

na rynku działa względnie duża liczba kupujących, wielu
sprzedających,

MONOPSON
charakteryzuje się występowaniem tylko jednego podmiotu
po stronie popytu (najczęściej wielu małych dostawców-
jeden duży odbiorca),

OLIGOPSON
występuje kilku kupujących
JAKA TO STRUKTURA RYNKU?

-
JAKA TO STRUKTURA RYNKU?