SISTEM

ATMOSFERA &
KOMPONENNYA
KONSEP SISTEM ATMOSFERA
Atmosfera
• Satu lapisan nipis gas tanpa bau, warna dan rasa yang berada di
atas permukaan bumi
• Nitrogen 78%, oksigen 21%, argon 0.93%, karbon dioksida
0.03%, neon, helium

Sistem Atmosfera
• Melindungi manusia daripada sinaran matahari berlebihan
termasuk sinaran ultra violet
• Memberi sokongan kepada haiwan
• Menggalakkan tumbuhan melakukan proses fotosintesis
 EKSOSFERA
 Lapisan eksosfera ialah lapisan teratas dalam atmosfera bumi sehingga
10,000km dan menyatu dengan ruang angkasa (Borngraber,2019) .
 Lapisan eksosfera mempunyai suhu yang sangat tinggi iaitu mencecah 1773
°C.
 Komposisi gas dan udara hampir tiada pada lapisan ini kecuali gas-gas
ringan seperti helium, hidrogen dan karbon dioksida serta sebilangan kecil
gas oksigen.

 Altitud meningkat pada lapisan ini menyebabkan tahap tekanan udara

menjadi sangat rendah dan udara menjadi sangat nipis apabila semakin
menghampiri ruang angkasa (Chambers, 2016).
 Atom dan molekul gas bergerak di sepanjang trajektori balistik dan
secara beransur-ansur ke lapisan troposfera.
 Tarikan graviti telah menyebabkan sesetengah molekul gas seperti
hydrogen dan helium bergerak pantas dan ringan ke ruang angkasa.
 EKSOSFERA
 Lapisan eksosfera dapat dikenalpasti terletak sekitar
190,000km (120,000 batu) iaitu kira-kira separuh jarak
ke bulan.
 Sinar radiasi ultraviolet (UV) yang tersebar oleh gas
hydrogen dikesan pada ketinggian 100,000km
(62,000batu) di lapisan eksosfera.

 Satelit komunikasi International Space Station (ISS) yang

mengorbit bumi terletak pada lapisan eksosfera dan ke atas
iaitu pada ketinggian melebihi 20,000 km (12,400 batu).
 roket perum (sounding rocket) dilancarkan terus ke lapisan
eksosfera dan ke atas untuk mengumpul data dari atmosfera,
matahari dan galaksi.
TROPOSFERA
● Lapisan paling rendah
● Ketinggian: 8~16 km dari permukaan bumi
● Lapisan yang paling tipis
● Komponen (75% jisim gas keseluruhan)
- wap air
- oksigen (O2)
- karbon dioksida (CO2)
- nitrogen (N2)
- awan
- bahan cemar udara
- gas kekal
- bahan aerosol (habuk, asap)
● Proses pembentukan hujan disebabkan
penurunan suhu apabila ketinggian
meningkat
● Wap awan yang dibentuk melalui proses
penyejatan akan bergumpal di lapisan
troposfera dan membentuk awan
● Lapisan yang menghalang daripada
kemasukan terus UV dan mengawal suhu di
bumi
● Lapisan yang menghalang gelombang
panjang bumi ke angkasa lepas
dan mengekalkan suhu bumi
STRATOSFERA

● Ketinggian: 10 ~ 50 km dari permukaan bumi

● Lapisan yang sepi dan tenang
- Tiada pergerakan angin
- Tiada pergolakan udara
● Sebagai laluan penerbangan kepada pesawat
supersonik

● Tiada awan dan memberikan

penglihatan yang
jelas kepada juruterbang
● 2 lapisan:
○ Bawah
- tidak melebihi 20 km
- suhu yang stabil & dingin (-
57°C)
○ Atas
- melebihi 20 km
- suhu yang panas
● Komponen:
- Ozon
- Oksigen
- Asid nitrik
- Acid sulfurik
- Klorofluorokarbon (CFC)
● Dikenali sebagai ozonsfera
○ kandungan ozon yang
tinggi
 MESOSFERA
• Mesosfera merupakan
lapisan atmosfera atau lebih
dikenali sebagai lapisan
udara yang ketiga.
• Suhu atmosfera akan
berkurangan dengan
pertambahan altitud
sehingga ke lapisan keempat
iaitu termosfera.

0 02
1
• Peratusan oksigen, nitrogen
dan karbon dioksida di
mesosfera pada dasarnya
adalah sama seperti lapisan
di bawah iaitu troposfera.
03 04
• Dalam mesosfera, suhu
adalah berkurang
dengan bertambah
ketinggian. Semakin
berkurang suhu,
semakin bertambah
ketinggian.
 Terletaknya awan tanpa cahaya  Terdapat beberapa fenomena
dan pada bahagian mesosfera yang terjadi di lapisan
atas juga merupakan kawasan mesosfera iaitu:
ionosfera yang dikenali sebagai
lapisan D. -aliran udara
-pasang surut atmosfera
-hujan meteor
 Lapisan ini hanya terdapat -ionosfera
pada siang hari ketika -awan jahat
beberapa pengionan berlaku -awan tanpa cahaya
dengan oksida nitrik diionisasi -aurora kutub
oleh sinaran hidrogen alfa.
-kilat atmosfera
 THERMOSFERA
• Lapisan paling luar atmosfera
bumi adalah thermosfera yang
memanjang dari 80 kilometer di
atas permukaan Bumi ke luar
angkasa.
• Komponen thermosfera iaitu
lapisan atas bumi amat sensitif
terhadap cahaya matahari dan
suhu.
• Lapisan thermosfera berhampiran
dengan puncak atmosfera
mempunyai udara sangat nipis.
• Thermosfera merupakan lapisan ke empat
atmosfera yang terbentuk pada ruang
yang mempunyai ketinggian antara 80
hingga 700 kilometer dari permukaan
bumi. Ketebalan lapisan ini adalah kira-
kira 600 kilometer.
 KESIMPULAN

Sistem atmosfera memainkan peranan yang amat penting kepada

kehidupan di bumi. Hal ini demikian kerana, gas oksigen dapat
menampung kehidupan organisma biotik di permukaan bumi.
Gas-gas yang terdapat di ruang atmosfera ini juga bertindak
sebagai pengimbang haba dunia. Sistem atmosfera juga boleh
menjadi penghalang kepada sinaran ultra ungu yang berbahaya
kepada hidupan. Oleh itu, kita perlu mengkaji sistem atmosfera
untuk mengetahui fenomena-fenomena yang berlaku pada lapisan
ini.