C©u 38

Tªn, b¶n chÊt, n¬i s¶n xuÊt,

t¸c dông vµ ®iÒu hoµ bµi tiÕt glucagon.
- Glucagon:
- Do TB  tuþ ®¶o bµi tiÕt,
- B/C: polypeptid 29 a.amin, TLPT: 3.486
- T/D:
. T¨ng ph©n gi¶i Glycogen  Glucose.
. T¨ng ph©n g¶i lipid ë m« mì dù tr÷.
. T¨ng t©n t¹o ®­êng tõ a.amin
KÕt qu¶  t¨ng ®­êng m¸u
- §iÒu hoµ bµi tiÕt:
N.®é Glucose m¸u < 0,7g/l  k/t TB 
tuþ ®¶o tiÕt glucagon;
Nång ®é G. m¸u cao  ¦C tiÕt glucagon.
 C©u 39

Tªn, b¶n chÊt, n¬i s¶n xuÊt, t¸c

dông, ®iÒu hoµ bµi tiÕt ACTH.
1.Tªn: Hormon kÝch thÝch vá th­îng thËn:
ACTH (Adrenocorticotropin Hormon)

2. - B¶n chÊt ho¸ häc:

Lµ polypeptid 39 acid amin, TLPT: 5.000
3. N¬i s/xuÊt: TB ­a kiÒm...
4- T¸c dông:
TuyÕn ®Ých lµ vá tuyÕn th­îng thËn.
+ KT tuyÕn vá T.thËn ph¸t triÓn.
+ KT tæng hîp vµ bµi tiÕt HM vá TT.
+ T¨ng ®ång ho¸ protein vµ CH lipid ë vá TT.
+ T¨ng CH s¾c tè d­íi da gièng MSH.
+ T¸c dông lªn n·o, ¶nh h­ëng ®Õn häc tËp, trÝ
nhí.
+ Dïng ACTH ®Ó chÈn ®o¸n ph©n biÖt nh­îc
n¨ng tuyÕn vá th­îng thËn nguyªn ph¸t hay thø
ph¸t (trong nghiÖm ph¸p Thorn).

5. §iÒu hoµ bµi tiÕt :

Do CRH cña vïng d­íi ®åi, glucocorticoid vµ
yÕu tè g©y stress.
* C¬ chÕ ®iÒu hoµ ng­îc
M«i tr­êng  §¹i n·o  Vá(3)
n·o

Hypothalamus

TuyÕn yªn (2)

(1) TuyÕn ®Ých

Hµm l­îng HM trong m¸u

 C©u 40

Tªn, b¶n chÊt, n¬i s¶n xuÊt, t¸c

dông, ®iÒu hoµ bµi tiÕt TSH.
1.Tªn: Hormon kÝch thÝch tuyÕn gi¸p:
TSH (Thyroid stimulating hormon).

2- B¶n chÊt ho¸ häc:

Lµ glycoprotein, TLPT: 28.000

3- N¬i s/xuÊt: tÕ bµo ­a kiÒm...

4- T¸c dông: tuyÕn ®Ých lµ T. gi¸p.

 + KÝch thÝch tuyÕn gi¸p ph¸t triÓn.
+ T¨ng tæng hîp vµ gi¶i phãng T3,T4
+ T¨ng g¾n iod vµo tyrosin vµ t¨ng ph©n gi¶i
thyroglobulin ®Ó ®­a T3, T4 vµo m¸u.
+ G©y låi m¾t khi TSH qu¸ cao (do trong TSH
cã cÊu tróc chÊt EPS (exophthalmos producing
substance).
+ Cã thÓ dïng TSH ®Ó chÈn ®o¸n ph©n biÖt
nh­îc n¨ng tuyÕn gi¸p nguyªn ph¸t vµ thø ph¸t.

4- §iÒu hoµ bµi tiÕt: Do TRH vµ T3, T4;

yÕu tè g©y stress.
 C©u 41
Tªn, b¶n chÊt, n¬i s¶n xuÊt,
t¸c dông vµ ®iÒu hoµ bµi tiÕt corticoid
kho¸ng.
1.Tªn: mineralocorticoid.
Gåm: Aldosteron vµ DOC (deoxycorticosteron)

-B/C: steroid,ë C13 cã

nhãm aldehyt (-CHO)
- S/xuÊt: TB líp cÇu vá
th/thËn.
 2- T¸c dông:
+ T¨ng t¸i hÊp thu Na+, T¨ng th¶i K+ ë èng l­în xa
cña thËn, tuyÕn må h«i (gi÷ n­íc). T¸c dông cña
aldosteron m¹nh h¬n DOC # 50 lÇn.
+Tham gia duy tr× thÓ tÝch dÞch ngoµi bµo.
+ T¨ng th¶i H+
+ Cã t¸c dông lªn CH nh­ng rÊt yÕu.
 - §iÒu hoµ bµi tiÕt.
• Nång ®é Na+ gi¶m cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp lªn vá
th­îng thËn  tiÕt aldosteron.
• K+ t¨ng cã ¶nh h­ëng t.tiÕp lªn vá th­îng thËn
g©y bµi tiÕt aldosteron.
• HÖ RAA (Renin Algiotensin Aldosteron)
• ACTH (nh­ng rÊt yÕu).
 C©u 42
T¸c dông cña T3, T4 lªn sù ph¸t triÓn,
so s¸nh víi t¸c dông ph¸t triÓn cña gh.
 1- Tªn:
T3: Triiodothyronin
T4: Tetraiodothyronin (Thyroxin)
Do TB nang gi¸p s/xuÊt.
-GH: Growth hormon, do TB ­a acid t/yªn
s/xuÊt.
2. T¸c dông cña T3, T4:
-Ph¸t triÓn c¬ thÓ vµ lµm biÖt ho¸ cÊu
tróc, CN c¸c TB vµ m«.
-T¨ng tèc ®é ph¸t triÓn.
-§Æc biÖt Td víi sù p.triÓn cÊu tróc x­¬ng,
r¨ng, da, l«ng, mãng, c¬ vµ thÇn kinh.
-Phèi hîp víi HM SD lµm cèt ho¸ sôn tiÕp
hîp ®Çu x­¬ng dµi.
- Phèi hîp víi GH vµ HM SD, lµm c¬ thÓ
ph¸t triÓn c©n ®èi, hµi hoµ.

3. So s¸nh.
- Gièng:
Lµm ph¸t triÓn c¸c tÕ bµo, m«, cïng phèi
hîp lµm c¬ thÓ ph/tr.
- Kh¸c:
 -T3,T4
-Ph¸t triÓn vµ lµm biÖt ho¸
cÊu tróc, CN c¸c TB vµ m« 
biÕn ®æi vÒ chÊt.
-T¨ng tèc ®é ph¸t triÓn, Phèi
hîp víi HM SD lµm cèt ho¸ sôn
tiÕp hîp ®Çu x­¬ng dµi  P/tr.
cã giíi h¹n.
-¦u n¨ng tr­íc dËy th×  dËy
th× sím; sau dËy th× kh«ng
¶nh h­ëng tíi h×nh thÓ.
- GH
-T¨ng sè l­îng vµ kÝch th­íc c¸c
TB vµ m« biÕn ®æi vÒ l­îng.
-Lµm ph¸t triÓn m¹nh hÖ x­¬ng
dµi, chËm cèt ho¸ sôn tiÕp hîp
®Çu x­¬ng,  P/tr. kh«ng cã giíi
h¹n.
- ¦u n¨ng tr­íc tuæi dËy th× 
bÖnh khæng lå
- sau dËy th×  bÖnh to cÇu
cùc (do Lµm dÇy mµng x­¬ng ).
 -T3,T4
-§Æc biÖt cÇn cho hoµn
thiÖn cÊu tróc vµ CN hÖ
TKT¦ : nh­îc n¨ng tr­íc dËy thï
 bÖnh ®Çn.
-Phèi hîp víi GH vµ HM SD,
lµm c¬ thÓ ph¸t triÓn c©n
®èi, hµi hoµ: nh­îc n¨ng tr­íc
dËy thï  bÖnh lïn kh«ng
c©n ®èi.
-GH
-Kh«ng ¶nh h­ëng tíi hoµn
thiÖn cÊu tróc vµ CN hÖ
TKT¦: nh­îc n¨ng tr­íc dËy th×
 lïn c©n ®èi, kh«ng ¶nh h­
ëng trÝ tuÖ.
 C©u 43
T¸c dông cña T3, T4 lªn chuyÓn ho¸
n¨ng l­îng vµ rèi lo¹n CHNL khi thõa,
thiÕu hormon nµy.
1- Tªn:
T3: Triiodothyronin
T4: Tetraiodothyronin (Thyroxin)
Do TB nang gi¸p s/xuÊt.
 2. T¸c dông T3,T4 lªn CH n¨ng l­îng:
 T¨ng CH ë TB (trõ c¸c TB n·o, phæi,
l¸ch vµ vâng m¹c).
 T¨ng tèc ®é ph¶n øng ho¸ sinh, t¨ng sö
dông oxy, t¨ng CHCS.
 T¨ng kÝch th­íc vµ h/® cña ty thÓ.
 3. Khi thõa, thiÕu T3,T4
- Thõa:
 T¨ng CH , t¨ng oxy ho¸, t¨ng CH n¨ng l­îng 
t¨ng CHCS.
 T¨ng kÝch th­íc vµ h/® cña ty thÓ.
 Khi  cao T3, T4 lµm  oxy ho¸ m¹nh h¬n
phosphoryl ho¸  n¨ng l­îng chuyÓn thµnh d¹ng
nhiÖt
 3. Khi thõa, thiÕu T3,T4
- ThiÕu:
 Gi¶m CH , gi¶m oxy ho¸, gi¶m CH n¨ng
l­îng  CHCS gi¶m.
 C©u 44
T¸c dông chuyÓn ho¸ protid, lipd vµ
glucid cña T3, T4 .
1- Tªn:
T3: Triiodothyronin
T4: Tetraiodothyronin (Thyroxin)
Do TB nang gi¸p s/xuÊt.
2. T¸c dông CH protein.
- B.th­êng, T3, T4  t¨ng tæng hîp protein, 
c¬ thÓ ph¸t triÓn, biÖt ho¸ TB vµ m«.
- NÕu T3, T4 qu¸ cao  tho¸i biÕn protein ë
m« teo c¬, nh­îc c¬, xèp x­¬ng, trong n­íc
tiÓu cã nhiÒu creatinin, kali vµ acid uric…
3.T¸c dông lªn CH lipid.
T¨ng tho¸i biÕn lipid, gi¶m dù tr÷ mì ë m«  t¨ng
acid bÐo, gi¶m cholesterol m¸u.

4.T¸c dông lªn CH glucid.

- T¨ng tho¸i biÕn glucid ë m«, t¨ng ph©n gi¶i
glycogen  glucose ë gan.
-T¨ng t©n t¹o ®­êng.
-T¨ng hÊp thu glucose ë ruét.
KÕt qu¶:  lµm t¨ng ®­êng m¸u.
 + T¸c dông lªn CH muèi, n­íc:
T3, T4 tham gia ®iÒu hoµ c©n b»ng n­íc- c¸c
chÊt ®iÖn gi¶i, ®iÒu hoµ sù ph©n bè n­íc.
ThiÕu T3, T4 g©y ra phï niªm dÞch, ®¸i Ýt.
+ T3, T4 rÊt cÇn cho sù hÊp thu vitamin B12,
gióp t¹o m¸u vµ chuyÓn caroten thµnh vitamin
A…
 C©u 45

T¸c dông lªn chuyÓn ho¸ glucid, protein

vµ lipid cña GH.
1.GH (Growth Hormon)
lµ Hormon ph¸t triÓn.
2.T¸c dông lªn chuyÓn ho¸:
- T¨ng tæng hîp protein ë gan, gi¶m tho¸i biÕn protein vµ acid amin ë TB.
- T¨ng tho¸i biÕn lipid ë m« mì  t¨ng acid bÐo m¸u.
.T¨ng CH acid bÐo thµnh Acetyl-CoA, cho n¨ng l­îng.
- øc chÕ hexokinase vµ gi¶m v/c glucose
qua mµng TB, øc chÕ chuyÓn glucid
thµnh lipid  t¨ng glucose m¸u
1.GH (Growth Hormon)
lµ Hormon ph¸t triÓn.

-T¸c dông: kh«ng cã tuyÕn ®Ých, mµ t¸c

®éng lªn TB toµn bé c¬ thÓ.
+Ph¸t triÓn c¬ thÓ:
.T¨ng sè l­îng vµ kÝch th­íc TB ë tÊt c¶ c¸c m«.
. ChËm cèt ho¸ sôn tiÕp hîp  x­¬ng dµi ra.
. Dµy mµng x­¬ng, nhÊt lµ x. dÑt.
 C©u 46
t¸c dông chuyÓn ho¸ protid,lipid vµ glucid cña
glucocorticoid.

Lµ Hor. CH ®­êng cña vá th/thËn.

TD trªn CH protid:
. T¨ng v/c acid amin vµo TB, t¨ng tæng
hîp protein ë gan.
. T¨ng tho¸i biÕn protein ë c¸c m« ngoµi
gan.
. T¨ng chuyÓn acid amin sang t©n t¹o ®­
êng.
TD trªn CH lipid:
. T¨ng huy ®éng lipid ë gan vµ c¸c m«...
. T¨ng oxy ho¸ acid bÐo ë c¸c m«.
• Lµm ph©n bè l¹i mì trong c¬ thÓ.
+ TD trªn CH glucid:
. T¨ng t©n t¹o ®­êng ë gan.
. Gi¶m tho¸i biÕn glucose ë TB.
. T¨ng tæng hîp vµ dù tr÷ glycogen ë
gan.
KÕt qu¶: t¨ng glucose m¸u.
 C©u 47
b¶n chÊt vµ t¸c dông lªn chuyÓn ho¸ glucid
cña insulin.
1. Nguån gèc, b¶n chÊt:
- Do tÕ bµo  cña tuþ ®¶o bµi tiÕt.
- BC ho¸ häc:
Lµ polypeptid, cã 51 acid amin, TLPT
5.800. gåm chuçi peptid A (21 A.amin) vµ
chuçi peptid B (30 A. amin) nèi víi nhau b»ng
c¸c cÇu nèi disulfur (-S-S-).
 Cấu tạo của phân tử insulin

Insulin ®­îc tæng hîp tõ TiÒn insulin

(proinsulin cã thªm peptid C)
2. TD trªn CH glucid:
Lµ HM duy nhÊt lµm gi¶m ®­êng m¸u
 T¨ng t.hîp glycogen ë gan, gi¶m ph©n huû
glycogen thµnh glucose.
 T¨ng CH glucose thµnh acid bÐo ë gan.
 T¨ng tho¸i biÕn glucose ë c¬.
 Gi¶m t©n t¹o ®­êng
KÕt qu¶  gi¶m glucose m¸u
 C©u 48
t¸c dông lªn chuyÓn ho¸ glucid cña
glucocorticoid vµ glucagon.
1. TD trªn CH glucid cña
glucocorticoid:
. T¨ng t©n t¹o ®­êng ë gan.
. Gi¶m tho¸i biÕn glucose ë TB.
. T¨ng tæng hîp vµ dù tr÷ glycogen ë
gan.
KÕt qu¶: t¨ng glucose m¸u.
2. TD lªn CH glucid cña Glucagon:
. T¨ng ph©n gi¶i Glycogen  Glucose.
. T¨ng ph©n g¶i lipid ë m« mì dù tr÷.
. T¨ng t©n t¹o ®­êng tõ a.amin
KÕt qu¶  t¨ng glucose m¸u
HÕt