Eğitimin Ekonomik

Temelleri
Ekonomi bilimi, insanların sonsuz olan
gereksinimlerini, sınırlı kabul edilen mal
ve hizmetleri kullanarak olabilecek en iyi
düzeyde karşılamayı hedeflemektedir.
▪ Kurumlar düzenli ve organize
edilmiş, statüler, roller ve
normlar bütünüdür.
▪ Aile, hukuk, din, politika,
ekonomi ve eğitim birer kurumdur.
Bu toplumsal kurumlarda yer alan
bireylerin her birinin statü, rol
ve uyması gereken normlar
kalıplaşmıştır.
 Kalkınma kavramı, toplumsal, kültürel,
siyasal, eğitsel ve ekonomik
içeriklidir.
 Kalkınma, bir ülkenin yurttaşlarının
daha iyi yaşam koşulları elde
etmelerini sağlar.
 Kalkınma aynı zamanda ulusal gelirin o
ülkenin yurttaşları arasında dengeli
dağılmasına olanak sağlar.
▪ Kalkınmanın eğitimle ilişkisi 3
boyutludur.
Kalkınma için gerekli bilgi ve beceriye
sahip insan gücünün yetiştirmek..
Kalkınma için gerekli düşünsel yapıyı,
zihniyeti değiştirmek
Bilgi üreterek, teknolojiyi geliştirmek
Ülkenin kalkınması ile gelir dağılımı
arasında bir ilişki vardır.
Gelir dağılımı, insanlık tarihinde hep
bir sorun olarak var olmuştur. Bu
sorun birkaç yıldan beri varlığını çok
daha fazla hissettirmiştir.
▪ Eğitim ile gelir ilişkisini en iyi
açıklayan yaklaşım insan sermayesi
yaklaşımıdır.
▪ Bu yaklaşıma göre bireylerin
eğitim düzeyleriyle gelirleri
arasında bir ilişki vardır.
 Eğitimin ekonomik kalkınmaya katkısı şu
yollarla olur

1. Daha çok bilgi ve beceriye sahip, üretken, verimli

bir işgücünün yetiştirilmesi,
2. Eğitim sektöründe çalışan, öğretmen, yönetici, okul
malzemelerini, ders kitaplarını ve araç-gereçleri
üreten personele istihdam ve gelir olanaklarının
sağlanması,
3. Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörün ihtiyaç
duyduğu lider ve yöneticilerin yetiştirilmesi,
4. Temel okuma-yazma ve sayısal becerilerin yanında,
çağdaş tutum ve davranışların da kazandırılması,
 ▪Eğitimin hem yatırım
hem de tüketim özelliği
vardır.
▪ Eğitim insanın kendi kendisine yaptığı ve uzun
vadede yüksek kazanç sağladığı bir yatırımdır.
▪ Bill Gates'e göre de artık dünyanın neresinde
olursa olsun iyi eğitimli kişilerin hemen
hemen aynı gelir seviyelerinde olmaları mümkün
olacaktır.
▪ Gelecekte temel gösterge bilgi olacağı için
bir kişinin gelir düzeyini öğrenmek için
eğitim düzeyinin ne olduğunu sormamız yeterli
olacaktır.
▪ Günümüzde özellikle eğitim istihdam
ilişkisi giderek önem
kazanmaktadır.
▪ Piyasa şartları istihdamın nasıl
olması gerektiğine yol
göstermektedir.
 Türkiye’de istihdam sorununun önemli
nedenlerinden birkaçı hızlı nüfus
artışı, yetersiz gelir, teknolojik
gelişmeler, iç ve dış göçler,
bölgeler arası gelişme farklılıkları
ve eğitim politikasındaki sorunlar
yer almaktadır.
Eğitim ve ekonomi arasında iki yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Her
iki toplumsal kurum, birbirini etkilediği gibi birbirlerinden de
etkilenmektedir.
Toplumsal kalkınma çabalarını gerçekleştirmek amacıyla gerekli
teknolojilerin üretilmesi, ekonominin gereksinim duyduğu insan
gücünün belirlenen amaçlar çerçevesinde yetiştirilmesi ve
toplumu oluşturan bireylere kendi yaşamlarını kolaylaştıracak
birçok beceri ve alışkanlıkların kazandırılması eğitim kurumu
tarafından gerçekleştirilmektedir.
▪ Bireyler; ekonomik davranışları etkili bir
biçimde sergileyen iyi birer üretici ve
tüketici olabilme becerisini, tutumlu
davranmayı, gelecekte uzmanlaşacakları
mesleklerin gerektirdiği bilgi birikimini
eğitim kurumunda kazanmaktadırlar.
▪ Ekonominin kuralları, ilkeleri ve işleyişi;
eğitim kurumunun işleyişini belirlemektedir.
▪ Ekonominin eğitim kurumundan beklentileri ve
ekonomide meydana gelen değişme ve gelişme
süreci, eğitimi de doğrudan etkilemektedir.
 Özet
▪ Toplumsal yaşamın ihtiyaçlarını
karşılamak üzere çeşitli
kurumlar kurmuştur.
▪ Bu kurumlar içinde en önemlisi
ise kuşkusuz okul olmuştur.
Kurumsallaşma yaşamın bir
gereğidir.
▪ Özellikle ekonomik kurumlarla eğitim
kurumları arasındaki ilişki uzmanların
dikkatini çekmiş ve üzerinde çalışmalar
yapılmıştır.
▪ Bu bağlamda eğitim ile ekonominin
değişkenleri arasında ilişki kurularak
açıklanmaya çalışılmıştır. Bu ilişkilerden biri
de eğitim ile ekonomi arasında nasıl bir ilişki
bulunduğudur.
▪ Son yıllarda ülkelerin kalkınmışlık
düzeyleri ifade edilirken, kişi başına
düşen milli gelirin önemi
vurgulanmaktadır. Bunun yanında
ülkelerin sahip olduğu işgücünün
potansiyelinin önemi vurgulanmaktadır.
Eğitimin, kalkınmanın, verimliliğin,
iyi bir gelirin, üretimin, bilinçli
üretici ve tüketici, iyi bir yurttaş
olmanın en önemli araçlarından biri
olarak görülmesi nedeniyle, insana
yapılan yatırım değerli bir yatırım
olarak görülmektedir.
▪ Eğitimin ekonomik temelleri, ekonomi
biliminin ilke ve kavramlarının eğitim
bilimlerine uygulanmasından oluşur.
Eğitimin ekonomik temelleri ile eğitimin
planlaması birbirini tamamlayan birer
değişken olarak ele alınır.
▪ Eğitim bilimleri ekonominin kavramlarını
kullanarak eğitimin bu alanına çözüm
getirmeyi amaçlar. Bu bağlamda yapılan
araştırmalarda eğitim ile kalkınmanın
birbirini etkilediği saptanmıştır.
▪ Ekonomide olduğu gibi eğitimde de
girdi, işlem, çıktı, dönüt gibi öğeler
vardır. Eğitim sisteminin çıktısı
insandır.
▪ Eğitimin çıktısı olumlu olursa
ekonomiye olumlu katkıda
bulunacaktır. Ekonomide olduğu
gibi eğitimde de girdi ile çıktı
arasındaki verimlilik önemlidir.
▪ Verimlilikte kaynak kullanımı önemlidir.
Bunun için eğitim maliyetlerinin iyi
hesaplanması gerekir.
▪ Uzmanlar ülkelerin ekonomik düzeyi ile
bireylerin gelirleri arasında olumlu bir
ilişkinin bulunduğunu saptamışlardır.
 Eğitimin Getirileri

Eğitimin getirilerinin ne olduğuna geçmeden getiri

kavramının tanımlanmasında yarar vardır. Getiri, eğitim ve
yetiştirme yatırımlarının sonunda, elde edilen parasal ve
parasal olmayan kazançlardır.
Getiri bir yatırımın sonunda elde edilmiş olmayı, kazanç
ise, bir çabanın ya da çalışmanın sonucunda elde edilmiş
olmayı vurgulamaktadır. Eğitimin getirileri kişisel ve
toplumsal getiriler olmak üzere iki grupta ele alınmaktadır.
Eğitimin kişisel getirisi, bireyin eğitim ve yetiştirme
yatırımları sonucunda sağladığı kazançlar, eğitimin
toplumsal getirisi ise, bireylerin eğitimindeki artış
nedeniyle tüm ekonomide ortaya çıkan gelir artışına yol
açtığı getiriler biçiminde tanımlanabilir.