Tiết 57: Bài 40: ANCOL (tiết 2)

IV. TÝnh chÊt ho¸ häc

V. §iÒu chÕ
VI. Ứng dụng
*M« h×nh ph©n tö:

Metanol Etanol
PÖ hoùa hoïc xaûy ra chuû yeáu ôû nhoùm -
OH

 + - + H linh động

-C- C  OH
O H
H
 
 IV. TÝnh chÊt ho¸ häc

1. Ph¶n øng thÕ H cña nhãm OH

2. Ph¶n øng thÕ nhãm OH

Ancol
3. Ph¶n øng t¸ch n­íc

4. Ph¶n øng oxi ho¸

1.Phản ứng thế H của nhóm OH:
a. Tính chất chung của ancol:
Tác dụng với kim loại kiềm:

H
+
Na
 Phöông trình daïng toång quaùt:

CnH2n+1OH + Na CnH2n+1ONa + ½ H2

b. Tính chất đặc trưng của glixerol:

ThÝ nghiÖm: Glixerol, etanol víi Cu(OH)2

- Ống (1) etanol glixerol

Cu(OH)2
không tan.
- Ống (2)
Cu(OH)2 tan,
tạo dung dịch
màu xanh
Cu(OH)2 Cu(OH)2

(1) (2)
 Phương trình phân tử:

2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 [C3H5(OH)2O]2Cu + 2H2O

®ång(II) glixerat, xanh da trêi

NhËn biÕt ancol đơn chức vµ poliancol có c¸c nhãm -

OH c¹nh nhau trong phân tử.

H
CH
2-OH
2-OH HO-
HO-CH
CH2 2 CH2OH HO- CH2
H-O-H
CH-O-H+ +HO-Cu-OH
HO-Cu-OH+H-O-
+H-O-CH
CH CH-O - Cu-O- CH +2H2O
HO-CH
H2-OH 2
HO-CH
HO- CH
2 2 CH2-OH HO- CH2
 2. Ph¶n øng thÕ nhãm OH ancol:
a. Ph¶n øng víi axit vô cơ:

Tổng quát:
to
CnH2n+1-OH + H-A CnH2n+1-A + H2O

b. Ph¶n øng víi ancol:

H2SO4®
C2H5O-H + HO-C2H5 C2H5-O-C2H5 + H2O
1400C
Đietyl ete (ete etylic)
 3. Ph¶n øng t¸ch n­íc

Tổng quát:

CnH2n+1OH
H2SO4 đ CnH2n + H2O (n ≥2)
170oC
(Ancol) (Anken)

* Phản ứng tách H2O của ancol, sản phẩm

chính theo quy tắc Zai-xep.
 4. Ph¶n øng «xi hãa
* Oxi hoùa khoâng hoaøn toaøn:
H
R-CH –– O H + Cu O to
R-CH=O + Cu + H2O
ancol bËc I an®ªhit
to
R-CH-R’ + CuO R-C-R’ + Cu + H2O
OH O
ancol bËc II xeton

Trong điều kiện như trên, ancol bậc III không phản ứng.
 Oxi hoùa hoaøn toaøn (phaûn öùng chaùy):
to
CnH2n+1OH + 3n/2 O2 n CO2 + (n + 1) H2O
V. Điều chế và ứng dụng:
1. Phương pháp tổng hợp:
a. S¶n xuÊt etanol
 Hi®rat ho¸ etilen xóc t¸c axit:
H2SO4,t0C
CH2=CH2 + HOH C2H5OH
Thủy phân dẫn xuất halogen trong dung dich kiềm:
t0
CnH2n+1Br + KOH CnH2n+1OH + KBr
 b) §iÒu chÕ Glixerol tõ Propilen:

2. Phương pháp sinh hóa:

enzim
(C6H10O5)n + nH2O nC6H12O6

tinh bét glucoz¬

enzim
C6H12O6 2C2H5OH + 2CO2
 Nhieân lieäu Myõ phaåm Phaåm nhuoäm

Etanol
Bia, röôïu Döôïc phaåm Dung moâi
Cuûng coá
baøi:

1. Ph¶n øng thÕ H cña nhãm OH

2. Ph¶n øng thÕ nhãm OH

Ancol
3. Ph¶n øng t¸ch n­ưíc

4. Ph¶n øng oxi ho¸

 Bµi 1:
CH3-CH-CH2-CH3 H2SO4,1700

OH
S¶n phÈm cña ph¶n øng trªn lµ:
A.CH2=CH-CH2-CH3 B.CH3-CH=CH-CH3
C.CH3-CH=CH2 D CH2=CH-CH2-CH3vµ CH3-CH=CH-CH3
D.

Caâu 2: Phaân bieät etanol vaø glixerol?

Duøng Cu(OH)2 , nhaän ñöôïc glixerol do coù hieän töôïng keát tuûa
tan daàn taïo phöùc maøu xanh da trôøi. Coøn etanol khoâng hieän
töôïng.
Caâu 3: Neáu ñun noùng hoãn hôïp etanol,
metanol xuùc taùc H2SO4 ñaëc, 1400C thì thu
ñöôïc toái ña bao nhieâu ete?

Thu được tối đa 3 sản phẩm:

(1) C2H5-O-C2H5
(2) C2H5-O-CH3
(3) CH3-O-CH3
CAÛM ÔN QUYÙ THAÀY COÂ VAØ CAÙC EM
HOÏC SINH