Professional Documents
Culture Documents
Chương 2 Hàng hóa, thị trường
Chương 2 Hàng hóa, thị trường
Chương 2 Hàng hóa, thị trường
Đời sống xã hội loài người có nhiều mặt hoạt động khác
nhau và có quan hệ với nhau như chính trị, văn hoá, nghệ
thuật, khoa học, kỹ thuật, tôn giáo….
Nhưng trước khi tiến hành các hoạt động đó, con người
phải có thức ăn, quần áo mặc, nhà ở…
Khái niệm sản xuất hàng hóa: là kiểu tổ chức hoạt động
kinh tế mà ở đó, những người sản xuất ra sản phẩm nhằm
mục đích trao đổi, mua bán.
LOGO
Nông dân
Thợ thủ công
Do phân công
lao động
Text Ngư dân
Công nhân
LOGO
Hàng hóa: Hàng hoá là sản phẩm của lao động có thể thoả
mãn nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi,
mua bán.
* Các dạng biểu hiện của hàng hóa:
+ Dạng hữu hình như: sắt, thép, lương thực, thực phẩm
+ Dạng vô hình như những dịch vụ thương mại, vận tải hay
dịch vụ của giáo viên, bác sĩ, nghệ sĩ
www.themegallery.com
LOGO
Giá trị sử
Giá trị của
dụng của Text
hàng hoá
hàng hoá
Text
www.themegallery.com
LOGO
www.themegallery.com
LOGO
www.themegallery.com
LOGO
Tính chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hoá
Lao động
Cụ thể Có đối tượng riêng
Có phương pháp,
cách thức riêng
Phân công lao Có kết quả riêng
động xã hội
www.themegallery.com
LOGO
www.themegallery.com
LOGO
1.3. Tiền tệ
Hình thái giản đơn, hay hình thái ngẫu nhiên của giá
trị:
Giá trị của A ↔ giá trị sử dụng của B, B làm hình thái
biểu hiện giá trị của A.
B biểu hiện giá trị của A → ngang giá
Ba điều
Hình thái giản đơn: mầm mống của tiền
Vật ngang giá: hình thái phôi thai của tiền
Hình thái giản đơn xuất hiện vào cuối thời cộng sản
nguyên thủy. Mang tính ngẫu nhiên và trực tiếp
LOGO
Hình thái mở rộng, hay hình thái đầy đủ của giá trị:
Khi lực lượng sản xuất phát triển hơn, số lượng hàng hóa
được đem ra trao đổi nhiều hơn thì một hàng hóa này có thể
có quan hệ với nhiều hàng hóa khác
LOGO
Giá trị mọi hàng hóa biểu hiện ở giá trị sử dụng của
một hàng hoá đóng vai trò tiền tệ.
Bạc & vàng cùng làm chức năng tiền tệ: chế độ song
bản vị
Bạc và vàng cùng có vai trò tiền tệ:
- Cùng là hàng hóa
- Có ưu thế tự nhiên: : thuần nhất, dễ chia nhỏ,
không mòn gỉ...
LOGO
Là nền kinh tế được vận hành theo cơ chế thị trường, mọi
QHSX, trao đổi đều được thực hiện thông qua thị trường, chịu
tác động, điều tiết của các quy luật thị trường
Có sự đa dạng của các chủ thể kinh tế, nhiều hình thức sở hữu,
các chủ thể kinh tế bình đẳng trước pháp luật
Thị trường đóng vai trò quyết định trong việc phân bổ các
Nền kinh nguồn lực xã hội
Giá cả được hình thành theo nguyên tắc thị trường, các chủ thể
tế thị hoạt động vì lợi nhuận
trường Giá cả được hình thành theo nguyên tắc thị trường, các chủ thể
hoạt động vì lợi nhuận
Là nền kinh tế mở, thị trường trong nước quan hệ mật thiết với
thị trường thế giới
LOGO
Một số quy luật chủ yếu của nền kinh tế thị trường
LOGO
Quy luật giá trị là quy luật kinh tế cơ bản của sản xuất và lưu thông
hàng hoá, ở đâu và khi nào có sản xuất và lưu thông HH thì ở đó và khi
đó có sự hoạt động của quy luật giá trị.
Căn cứ vào đâu để biết được giá trị của các sản phẩm này?
LOGO
“Sản xuất và trao đổi phải tiến hành trên cơ sở hao phí lao động
xã hội cần thiết”
LOGO
- Sản xuất phải tiến hành trên cơ sở hao phí lao động xã hội cần thiết?
SX là việc riêng của từng doanh nghiệp, nhưng người sản xuất không
được sản xuất một cách tuỳ ý mà phải nắm được hao phí lao động xã hội
bên ngoài.
Giả sử trong xã hội có 3 DN cùng sản xuất vải, chất lượng ngang nhau. Trong đó:
DN A (5h)
- Trao đổi phải tiến hành trên cơ sở hao phí lao động xã hội cần thiết?
Trao đổi phải theo nguyên tắc ngang giá (không có nghĩa là giá cả bằng giá trị mà gi á
trị là cái trục để giá cả xoay quanh nhưng trong thời gian dài thì:
+ Nếu cung sản xuất < cầu tiêu dùng => giá cả > giá trị
+ Nếu cung sản xuất > cầu tiêu dùng => giá cả < giá trị
+ Nếu cung sản xuất = cầu tiêu dùng => giá cả = giá trị
LOGO
- Tự phát điều tiết lưu thông: Người sản xuất đưa hàng từ nơi cung > cầu
về nơi cung < cầu theo mệnh lệnh của thị trường.
QLGT kích thích cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất, tăng năng suất lao
động, thúc đẩy LLSX xã hội phát triển.
LOGO
Thực hiện lựa chọn tự nhiên và phân hóa người sản xuất hàng hóa
thành người giàu người nghèo.
?
Tại sao nói tác động
này là kết quả của
hai tác động trên
LOGO
Bài tập
Là quy luật điều tiết quan hệ giữa bên bán và bên mua hàng hóa trên thị trường
Cung – cầu có quan hệ hữu cơ và ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả
+ Nếu cung sản xuất < cầu tiêu dùng => giá cả > giá trị
+ Nếu cung sản xuất > cầu tiêu dùng => giá cả < giá trị
+ Nếu cung sản xuất = cầu tiêu dùng => giá cả = giá trị
Đối với doanh nghiệp: Căn cứ tình hình cung cầu có thể dự đoán được thị trường
Đối với Nhà nước: Căn cứ tình hình cung cầu có thể tác động, điều tiết kinh tế
lành mạnh, hợp lý
LOGO
Quy luật lưu thông tiền tệ là quy luật quy định số lượng tiền tệ cần thiết cho lưu
thông hàng hoá ở mỗi thời kỳ nhất định.
Trong một nền kinh tế, lạm phát là sự mất giá trị thị trường hay giảm
sức mua của đồng tiền.
LOGO
Trả lời: Khi giá cả của hàng hoá tăng, sức mua của tiền giảm, đời sống nhân
dân gặp nhiều khó khăn, các công cụ quản lý của nhà nước kém hiệu lực...
Lựa chọn:
- Gửi tiết kiệm => đỡ rủi ro hơn
- Đầu tư: Sản xuất kinh doanh, ngoại tệ mạnh, vàng,
đất...
LOGO
Quy luật cạnh tranh
Là quy luật kinh tế điều tiết mối quan hệ ganh đua kinh tế giữa các chủ thể trong sản xuất và trao
đổi, nhằm có được ưu thế để thu được lợi ích tối đa
TÁC ĐỘNG CỦA CẠNH TRANH TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
Tích cực Tiêu cực (Cạnh tranh không lành
mạnh)
Thúc đẩy sự phát trển của LLSX Gây tổn hại môi trường kinh doanh
Thúc đẩy sự phát triển của nền Gây lãng phí nguồn lực xã hội
KTTT Gây tổn hại phúc lợi xã hội
Điều chỉnh linh hoạt việc phân bổ
các nguồn lực
Thúc đẩy năng lực thỏa mãn nhu
cầu của xã hội
LOGO
2.3. Vai trò của một số chủ thể tham gia thị trường
Nhà nước:
quản lý,
khắc phục
khuyết tật
của TT