POSTA HİZMETLERİ

ÖN LİSANS PROGRAMI
ENTEGRE LOJİSTİK
YÖNETİMİ
Ünite 2

OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Öğr. Gör. Selçuk KAHVECİ

OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Otomobil üretiminin band sisteminde gerçekleşmesi,

üretim sürecinden hammadde, hazır parça ve yarı-
mamul akışlarının tam zamanında fabrika ortamına
taşınmasını zorunlu kılmaktadır. Üretimde araçlar ,
yürüyen bir band üzerinde hareket etmekte ve aracı
oluşturan parçalar ardışık olarak araca takılmaktadır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Bu nedenle aracı oluşturan parçaların fabrikaya belirli bir

sistemde ve düzende gelmesi üretimin devamlılığı ve
verimliliği açısından zorunluluktur. Günümüzde üretim
bandlarında gecikme hiçbir şekilde kabul edilemez.
Otomobil sektörü için lojistik faaliyetlerin önemi hayati
derecededir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Otomobil lojistiğinde dört ana başlıktan bahsetmek

mümkündür:
• Üretim için hazır parça (komponent) lojistiği
• Üretim sonrası hedef pazarlara yönelik tamamlanmış
ürün (otomobil) lojistiği
• Satış sonrasına yönelik yedek parça lojistiği ve
• İkinci el otomobil lojistiği
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Tamamlanmış otomobil lojistiği , otomobillerin ( yeni

fabrika üretimi veya ikinci el ) kara,hava,deniz,demiryolu
taşıma operasyonları , gümrük , sigorta, elleçleme ,
depolama, istifleme, dağıtım , iade-dönüş işlemleri,
katma değerli işlemleri (etiketleme,barkodlama,müşteri
taleplerine göre aracı hazırlama, teslimat öncesi bakım
(PDI) (Pre-Delivery Iispection ), rota ve taşıyıcı
planlamasını içeren tüm tedarik zinciri sürecini
kapsamaktadır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Üretim İçin Hazır Parça (komponent) Lojistiği

Hazır parça (komponent) lojistiği, tamamlanmış
otomobil lojistiğinden farklı olarak; aracı oluşturan
parçaların montaj yapılacak yere taşınmasını montaj
öncesi depolanmasını ve diğer lojistik aktivitelerini
kapsamaktadır. Otomobili oluşturan alt parçalar örneğin
motor , fren tertibatlı , plastik aksam vs. Hassas ürün
kategorisinde yer almaktadır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Üretim İçin Hazır Parça (komponent) Lojistiği

Otomobil üretiminde yer alan parçalar yurtiçi ve
uluslararası farklı noktalarda farklı tedarikçilerde
üretilebilmektedir. Operasyonel süreçte bu ürünler tam
zamanında fabrikayla gönderirler.Üretim sistematiği
açısından aracı oluşturan alt parçaların araca takılma
zamanına göre fabrikaya gelmesi gerekmektedir.
Zamanından önce fabrikaya gelen parçalar üretimi
aksatabileceği gibi , depolama ve risk maliyetine de
sebep olabilmektedir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Üretim İçin Hazır Parça (komponent) Lojistiği

Üretim için Hazır Parça (Komponent) Lojistiğinde
maliyetler önemli bir etkiye sahip olduğu için ,genel
olarak yurtiçi tedarik sürecinde milk run ( döngüsel
sefer ) operasyonlar tercih edilmektedir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Üretim İçin Hazır Parça (komponent) Lojistiği

Tarifeli Döngüsel Sefer – Milk Run: Bir araç tarafından
bir program çerçevesinde çeşitli noktalardan aynı veya
farklı yüklerin alınarak bir veya birden fazla noktaya
teslim edilmesi ve teslîmatlar sırasında boş kapların
toplanması veya tüm teslîmatlar tamamlandıktan sonra
ters güzergâh izlenerek boş kapların toplanarak geri
getirilmesi sistemi.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Üretim İçin Hazır Parça (komponent) Lojistiği

Milk run operasyon süreci iki şekilde uygulanmaktadır.
Birincisi üretici firmalar parça tedarik ettikleri
tedarikçilere aynı araçla boş konteyner ve paletleri
gönderirken , aynı araç boşaltma yaptığı noktalardan
üretim için kullanılacak parçaları toplamaktadır.
İkinci süreç ise fason üretim yapan yan sanayiye henüz
işlenmemiş parçaların gönderilmesi aynı zamanda bu
işletme tarafından işlenmiş parçaları toplama şeklinde
söz konusu olmaktadır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Tamamlanmış Otomobil Lojistiği

Tamamlanmış Otomobil ( Finished Vehicles) Lojistiği,
kullanıma hazır araçların üretim noktasından hedef
pazara ( nihai tüketici, örgütsel alıcı ) kadar olan sürecin
planlanması, kontrol edilmesi ve denetlenmesidir.
Tamamlanmış otomobil lojistiğinin bailangıç noktası
fabrikadir. Ürünün son parçasının takılması ve
kontrollerinin yapılmasının ardından aracın bandtan
inmesi , diğer bir ifade ile fabrikadan çıkmasıyla lojistik
süreç başlamaktadır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Tamamlanmış Otomobil Lojistiği

Bu aşamadan sonra söz konusu araçların açık bir şekilde
depolandığı araç terminallerine otomobiller taşınmakta
ve bu alanlarda düzenli bir biçimde park edilmektedir.
Fabrikadan çıkışta araca yapıştırılan barkod veya RFID
etiketlerine araçla ilgili bilgiler işlenmektedir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Tamamlanmış Otomobil Lojistiği

Barkod ve RF Terminal Destekli Bilişim Sistemi
• Araçların park alanı ve sevkiyat ortamında eş zamanlı
takibi
• Envanter yönetimi
• Bayi siparişleri doğrultusunda yükleme ve dağıtım
planlaması
• Satış ve dağıtım raporlaması
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ

Tamamlanmış Otomobil Lojistiği

Lojistik sistemleri ile entegrasyonu:
• Araç takip sistemi ( coğrafi lokasyon )
• Sipariş yönetim sistemi
• Nakliye yönetim sistemi
• Depo yönetim sistemi
• Bakım yönetim sistemi
• Hasar ve sigorta yönetim sistemi
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Bayilerden gelen araç taleplerine göre sevkiyat

planlaması yapılmaktadır. Park alanındaki sevk edilecek
araçların barkotları veya RFID etiketleri okutularak
sevkiyat bilgileri sisteme aktarılmaktadır. Bu süreçten
sonra araçlar operatörler tarafından kontrol edilerek
siparişlere göre sevkiyat sahasına toplanmaktadır.
Sevkiyat sahasına toplanan araçlar güzergaha ve tercih
edilen taşıma türüne göre yüklenir. Karayolu taşımacılığı
tercih edilmişse , operatör yüklenen taşıma aracının
barkodunu okutarak bununla ilglili bilgileri de sisteme
tanıtır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Karayolu ile Otomobillerin Taşınması

Karayolu ile taşıma aracın teknik özellikleri tercih
edilecek standartlara uygun olmalıdır. Araç paslı
olmamalı, paslanmayı önleyecek boyalar ile boyanmış
olmalıdır. Karayolu araçları sadece otomobil taşımak için
dizayn edilmiş olmalıdır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Karayolu ile Otomobillerin Taşınması

Çoklu karayolu taşıyıcıları ile araçların bayilere dağıtımı
ile;
• Araç kaynak planlaması
• Bölgelere göre ürün konsolidasyonu
• Sevkiyat güzergah planlaması
• Bilgi ve evrak akışının yönetimi, alanlarında zaman ve
maliyet tasarrufu sağlanmış olmaktadır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Denizyolu İle Otomobillerin Taşınması

Uluslar arası pazarlara yönelik sevkiyatlarda maliyetlerin
de etkisi ile araç taşıyıcı özel gemiler kullanılmaktadır.
Taşıyıcı geminin otomobil taşımaya elverişli şekilde
dizayn edilmiş olması gerekmektedir. Deniz üzerinde söz
konusu olabilecek deniz suyu ve tuzunun araçlara temas
etmesinin mümkün olamayacağı bir biçimde kapalı ve
bölmeli bir yapı olmalıdır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Park Alanı Hizmetleri

Stoklama park alanında , Türkiye'de üretilen veya
yurtdışından ithal edilen araçların; araç kabul,fiktif saha
stoklama , teslimat öncesi kontrol ( Pre-Delivery
Inspection ) , bayi dağıtım öncesi adresi stoklama ve
sevkiyat ön hazırlık işlemleri gerçekleştirilir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Park Alanı Hizmetleri

Araç Park Alanı İçinde:
• Kapı girişten resepsiyona ve resepsiyondan fiktif
alanına nakil
• Teslimat öncesi kontrole ( PDI ) nakil
• Koruyucu mum tabakasının kaldırılması-
dewax-,yıkama,aküleme
• Adresli sahaya nakil
• Sevkiyat alanına nakil
• Arızalı araçların servise nakli
• Servisten adresli sahaya nakil işlemleri yapılmaktadır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Demiryolu ile Otomobillerin Taşınması

Taşıma türü olarak demiryolu belirlendiğinde araçların
taşınması için otokuşet olarak adlandırılan özel
tasarlanmış vagonlara ihtiyaç duyulmaktadır. Yükleme
öncesinde otokuşet, vagon tamamen temizlenmeli ve
paslanmaz boya ile boyanmış olmalıdır. Operatörler
tarafından vagonlar kontrol edilmeli yüklemeye elverişli
olup olmadığı raporlanmalıdır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
TAMAMLANMIŞ OTOMOBİLLERİN TAŞINMASI

Teslimat Öncesi İşlemler ve Teslimat

Taşıma süreci otomobillerin varış noktasına gelmesi ile
sona ermektedir. Varış noktasına gelen otomobiller
genel durumları ile ilgili bir ön kontrolden geçirilerek
bayii sahasına veya araç terminaline kabul edilir. Kabul
işleminin ardından araç üzerinden operatörler detaylı bir
kontrol yaparak, araçların hasarlı olup olmadıklarını
kontrol ederler ve bununla ilgili bilgiler aracın
barkotlarının okutulması sırasında terminale işlenerek
sisteme aktarılır.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
OTOMOBİL YEDEK PARÇA LOJİSTİĞİ

Otomobil yedek parça lojistiği parça lojistiğinden bir

takım farklılıklar içermektedir. Bunların başında üretim
öncesi hazır parça lojistiği fabrikada sona ermektedir ve
fabrika tek nihai noktadır. Yedek parça lojistiğinde ise
lojistik süreç farklı noktalarda sona erebilmektedir.
Bunlar ; fabrikaların depoları , yetkili bayiiler, özel
servisler, otomobil parçalarının satıldığı perakende satış
noktaları ile internet alışveriş siteleri olabilmektedir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
OTOMOBİL YEDEK PARÇA LOJİSTİĞİ

Otomobil sektöründe yedek parçanın bulunur olması ve

tedariğinin hızlı yapılmasını gerektiren nedenleri
aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;
• Maliyetlerin azaltılması ve işletmenin imajının
sağlamlaştırılması
• Parçaların pek çoğunun farklı imalatçılarda
yaptırıldıktan sonra aynı üretim bandından birleştirilmesi
• Yasal sorumluluklar gereği , bu parçaların otomobilin
son üretim tarihinden itibaren belirli bir süre bulunur
olması gerekliliği
• Müşteri memnuniyeti ve sadakatinin sağlanması
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
OTOMOBİL YEDEK PARÇA LOJİSTİĞİ

Yukarıda sayılan nedenlerden dolayı otomotiv firmaları ,

fabrikalardan üretim yapmak ve yetkili servislerde
müşterilere hizmet vermek amacıyla gerekli olan yedek
parça stoklarını , belli başlı ana depolarında
bulundurmalı ve parça temini yapan tedarikçilerle
zamanında iletişime geçmelidir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
OTOMOBİL YEDEK PARÇA LOJİSTİĞİ

Yedek parça lojistiğinin temel bileşenleri ;

• Tahminleme
• Bayilerden gelen yedek parça siparişlerinin kontrol
edilmesi ve
• İlgili bayilere dağıtım süreçlerinin yönetilmesidir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
İKİNCİ EL OTOMOBİL LOJİSTİĞİ

Otomobil üreticileri Pazar rekabeti ile birlikte kendi

marka ve ürünlerinin yanı sıra rakiplere ait ürünleri de
satışları tutundurma amacı ile pazarlıklarda takas ürün
olarak kabul edebilmektedirler.
Takas olarak kabul edilen ürünlerin bakımlarının
yapılması, ihtiyaç duyulması halinde parçalarının temin
edilmesi ve yine talep olunan satış noktalarına
aktarılması 2. el otomobil lojistiğinin temel evreleridir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
İKİNCİ EL OTOMOBİL LOJİSTİĞİ

2. El otomobiller üretici firmalar tarafından markalarına

bakılmaksızın toplanabilmekte, servis, bakım ve
gerekiyorsa onarım işleri tamamlandıktan sonra bayii
park sahasında satışa sunulabilmekte veya çoklu araç
taşıyıcılarına dönüş yükü olarak yüklenip başka ülkelere
gönderilerek satışa sunulabilmekte.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
Tedarik Zinciri Uygulamaları

Satış – Üretim Entegrasyon

Satış bölümü ile üretim birimlerinin entegrasyonunu
sağlamak Tedarik Zincirinin ilk adımlarından bir tanesidir.
Talepler bayiler tarafından internet tabanlı bir sisteme
girilir ve yine sistemler aracılığı ile otomatik olarak
üretim planlama birimine aktarılır.
Yurtiçi ve yurtdışı tedarikçilerden temin edilecek
malzemelerin temin süreleri göz önünde bulundurularak
rolling horizon mantığında 3 haftanın siparişleri
bayilerden toplanır ve malzeme ve temin planlaması bu
doğrultuda gerçekleştirilir.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
Tedarik Zinciri Uygulamaları

Satınalma – Lojistik Faaliyetleri Entegrasyon

Yeni ürün gelişim sürecinde satınalmanın tedarikçi seçim
sürecine dahil olarak Tedarik Zinciri kritik parça grupları
için akış, teslimat şekli, teslimat frekansı, faturalama
noktası, ambalajlama koşulları belirlenir. Parça grupları
için bahsi geçen lojistik taleplerini alternatif tedarikçilere
bildirilir ve tedarikçilerden onay alınır.
Alternatif tedarikçiler için parçaların stok, ambar alanı,
elleçleme, ambalaj yatırımı, nakliye, ithal ise gümrük,
sigorta, komisyon maliyetleri ile toplam tedarik zinciri
maliyetlerini belirler ve tedarikçilerin fiyat
karşılaştırmasının toplam maliyete dahil edilmesini sağlar.
OTOMOTİV LOJİSTİĞİ
Tedarik Zinciri Uygulamaları

Üretim – Lojistik Faaliyetleri Entegrasyonu

Tüm tedarik zinciri aktivitelerinin, firmanın kara yönelik
hedefleri doğrultusunda, esnek üretim kapasitesini ve
yeni ürün devreye alma etkinliğini sürekli
artırabilmesinin yönetimi amaçlanmaktadır. Akış tipleri
ve çağrı metodu, yapılan sınıflandırmaya göre şekillenir.
Ünite 2

TEŞEKKÜRLER

Öğr. Gör. Selçuk KAHVECİ