ARALIN 3

•Pilipinas sa labing siyam na taon sa

kunstikto ni rizal.
•Kaharian ng Espanol sa pilipinas
•Ibat ibang katawagan na naninirahan sa
pilipinas
INTRODUKSYON

Ika-19 dantaon, panahon na kung saan maraming

kaganapan sa bansang Pilipinas. Marami ang sumigaw
ng kalayaan, marami ang nagbuwis ng buhay at
marami ang gusto ng pagbabago. Isa sa mga
nagdagdag ng pagnanais na makaalpas sa pananakop
ang pagkamatay ng ating pambansang bayani na si Dr.
Jose Rizal.
Magiting na pambansang bayani, dakilang
manunulat, mahusay na doktor, manlalakbay, at
pinagpala sa antas sa lipunan. Mahusay sa
iskultura pati pagpinta, pagkabigo’y ginawang
inspirasyon, luminya sa mga manunulat ng
Penguin Classics, at tinaguriang ‘Renaissance
man’ ng Pilipinas.
Kaharian ng Espanyol sa Pilipinas
•Magulo ang katapusan ng panahon ng
Español, sinimulan ng aklasan ng mga
tagaIlocos dahil sinarili ng pamahalaan
sa Manila ang paggawa at kalakal ng
kanilang giliw na inumin, basi, at
natapos sa pagpasok ng mga Amerkano.

•Sa Bohol, tumagal pa ng 27 taon ang

himagsikang sinimulan ni Dagohoy nuon
pang 1744.
•Noong 1841, naghimagsik ang mga Tagalog sa Laguna
atTayabas dahil sa pagsupil sa matimtimang ‘Ka Pule’
Apolinario dela Cruz.

•Napuksa ang malaking himagsikan subalit pahiwatig ito

ng lumalawak na pag-alsa ng buong Katagalugan, lalong
lumawak nang bitayin ang 3 pari nuong 1872, sina
Mariano Gomez, Jose Burgos at Jacinto Zamora.
•Higit ang gulong naganap sa España: Sinakop ng mga
taga-France, nalagas ang mga sakop ng kaharian sa
buong America, marami sa madugong himagsikan,
hanggang umabot sa digmaan ng Español laban sa
Español sa España mismo.

•Ang gulo, intriga at agawan sa kapangyarihan at

katungkulan ay dinala ng mga dayong Español sa
Pilipinas at naipit sa kalupitan ng magkabilang panig
ang mga Pilipino na, walang nabalingan, napilitang
naghimagsik nuong 1896.
•Sa isang taginting na saglit, nagkaisa ang mga Tagalog sa
pagpalayas sa mga Español subalit nasupil ang
himagsikannang nabigo silang damayan ng mga taga-
Ilocos, Bicol at Visaya.

•Sila-silang mga Tagalog mismo ay nagpatayan din, gaya

ng mga Español.

•Subalit lahat ay nawalan ng katuturan - ang himagsikan,

ang agawan, pati na mismo ang panahon ng Español -
nang dumating ang mga Amerikano nuong 1898 at dinaig
silang lahat.
Iba’t ibang katawagan – naninirahan sa Pilipinas

PENINSULARES – mga Kastilang pinanganak sa Espanya;

subalit naninirahan sa Pilipinas
MESTIZO – magkahalong Kastila at Pilipino
SANGLEY – mga Intsik at Indio (mga taong nagiging
Kristiyano)
PILIPINO – itinawag na Indio