Działania Matematyczne

DZIELENIE

Opracował:
Franciszek Nartowicz klasa 6d
Dwadzieścia jabłek można wyobrazić sobie jako cztery rzędy po pięć
jabłek. Jeśli więc pytamy, ile jabłek znajdzie się po podziale 20 na 4 rzędy,
wykonujemy działanie 20:4 którego wynikiem jest 5.
Dzielenie pisemne
 Dzielenie pisemne,

podam przykład dla dwóch licz naturalnych 4879 i 5

Zaczynamy od wypisania dzielnej i dzielnika, narysowania nad nimi oddzielającej kreski.
4879 : 5
5 jest większe od 4, więc patrzymy na kolejną cyfrę dzielnej. 5 mieści się w 48 i to 9 razy 5 x 9 = 45
9 Dopisujemy więc odpowiednio 9 nad kreską, bo 9 to maksymalna liczbą 5” mieszcząca” się w 48, podpisujemy -45 pod
4879 : 5 48, bo 5 x 9 = 45.
-45 Istotne jest, żeby utrzymać ostatnie cyfry w swoich „kolumnach”, tzn. jeśli danym momencie patrzymy na 48, to
piszemy te liczby tak, żeby ostatnie cyfry były w tej samej kolumnie, a reszta była równo oddzielona (w tym wypadku 4
9
4879 : 5 pod 4)
Dalej odejmujemy 45 od 48 pisemnie. Cyfra z kolejnej kolumny spada na miejsce za ostatnią cyfrą po odejmowaniu, w
-45 tym przypadku cyfra 7.
37
Teraz dzielimy powstałą liczbę po odejmowaniu przez 5 – w taki sposób , jak poprzednio przy licznie 48. 7 x 5 = 35
975 r4
4879 : 5 Nie mamy już więcej cyfr, które by „spadły”. Możemy powiedzieć, że wynik dzielenia 4879 : 5 = 975 reszty 4.
-45
37
-35
29
25
4
 975 ,8
48790: 5
Możemy dalej kontynuować dzielenie dopisując zera.
-45
Dopisanie pierwszego zera do dzielnej oznacza dopisanie przecinka
37
za ostatnia cyfrą czy w tym przypadku 5.
-35
29
-25
40
-40
=0
 Dzielenie
ułamków zwykłych
 Dzielenie ułamków zwykłych
możemy zamienić mnożeniem
przez odwrotność drugiej liczby, czyli:

a
b a d
c b c
d
 Dzielenie
ułamków dziesiętnych
Ułamek dziesiętny - zapis liczby rzeczywistej w postaci ułamka, którego mianownik jest
potęgą o wykładniku naturalnym liczby 10.
Ułamki dziesiętnie zapisuje się bez kreski ułamkowej, za to specjalnie funkcje pełni
separator dziesiętny (przecinek dziesiętny lub kropka w krajach anglosaskich), który
oddziela część całkowitą wartości bezwzględnej liczby od części ułamkowa tej wartości.
Kolejne miejsca po separatorze dziesiętnym oznaczają części dziesiąte, setne, tysięczne
itd.
Aby z postaci dziesiętnej otrzymać postać zwykłą, wystarczy liczbę zbudowaną z cyfr na
prawo od przecinka zapisać w liczniku ułamka, którego mianownik jest potęgą 10 o
wykładniku równym liczbie cyfr na prawo odcinka.
Dzielenie ułamków dziesiętnych.
Przed rozpoczęciem nauki dzielenia pisemnego ułamków, trzeba nauczyć się dzielić pisemnie liczby całkowite.
Dzielenie pisemne ułamków dziesiętnych omówię na następującym przykładzie.
Przykład.
Podziel pisemnie ułamki 124,28 : 5,2
Na początku w obu ułamkach przesuwamy przecinek w prawo o tyle miejsc, aby z dzielnika zrobiła się liczba
całkowita: 124,28 : 5,2 = 1242,8 : 52
Nad dzielną rysujemy kreskę i wykonujemy zwykle dzielenie pisemne liczb (tak jakby nie było przecinka)

W ostatecznym wyniku stawiamy przecinek dokładnie nad przecinkiem z dzielnej

Koniec