የ ስ ል ጠ ና ው አላማ

 ሰ ል ጣ ኞ ች የ5ቱን ማ ምንነት፣ ጠቀሜታ እና አተገባበርን

ያብራራሉ፡፡

 የ ተ ደ ራ ጀ እና ወ ጥ የስራ አ ከ ባ ቢ ለ መ ፍ ጠ ር ፡፡

 መ ኖ ር ያ ቤታቸውን ፣ አካባቢያቸውን፣ በመ/ቤታቸው

የሚታዩ ብክነቶችን እንዲያስወግዱ ይረዳቸዋል፡፡

 5 ቱ ን ማ ለማዝለቅ የአመራሩ እና የሰራተኛው ሚ ና

ም
ን እንደሆነ ያውቃሉ፡፡
 የስልጠናው ይዘት

1. 5ቱ ማ ም ን ማለት ነ ዉ ?

2. 5ቱማ የአተገባበር ደረጃዎች

2.1 የእቅድ ም ዕ ራ ፍ
 ሦስት የተለያዩ የ መ ስ ሪ ያ ቦታዎች
1. 3ኛ ደረጃ የስራ ቦታ ፡-የማያፀዱ
እና የ ሚ ያ በ ላ ሹ ሰዎች አሉበት
2. 2ኛ ደረጃ የስራ ቦ ታ ፡ -
የሚያፀዱ የተወሰኑ ሰዎች
ያሉበት ነገር ግ ን የሚያበላሹ
ሰዎች ያሉበት
3. 1ኛ ደረጃ የስራ ቦታ፡-የሚያፀዱ
እና የማያበላሹ ሰዎች ያሉበት
ያልተደራጀ የስራ ቦ ታ እ ን ዴ ት ይፈጠራል?

በ አ ሁ ኑ ወቅት
የማያስፈልግ ነገር የማያስፈል
ግን ወደ ጉ ቁሶች
ፊት
ሊያስፈልግ የሚያስፈል
የሚችል ጉ ቁሶች
 5ቱ “ማ” ምን ማለት
ነዉ?
 ከአምስት የአማርኛ ቃላቶች የ መ ጀ መ ሪ ያ ፊደሎች
በ መ ው ሰ ድ የ ተ ሰ የ መ ነው:: የስራ አመራር ፅ ን ሰ ሃ ሳ ብ
ሲሆን የስራ አ ከ ባ ቢ ን የተደራጀ እና ወ ጥ የሆነ ለ ማ ድ ረ ግ
የሚጠቅም መሳሪያ ነዉ፡፡
 ቀጣይነት ያ ለ ዉ የማያቋርጥ ለ ዉ ጥ ለማምጣት
መሰ ረ ት ነ ዉ ፡ ፡
 ብ ክ ነ ት ን ለማስወ ገድ የሚረዳ መ ሳ ሪ ያ ነ ዉ ፡ ፡
 የ ከ ይ ዘ ን ማስጀመሪያ መ ሳ ሪ ያ ነው፡፡
01-6
 5ቱ ማዎች
1 ማጣራት

. ማ ስ ቀ መ ጥ /ማደራጀት

3 ማፅዳ ት /ማንጻት

4. ማላ መ ድ

ማዝለቅ
 1. ማጣራት
 ማጣራት ማለት በስራ ቦታዎቻችን፣ በማከማቻ ቦታና በቢሮ

የሚገኙ ሁሉም ግብአቶች እንዲሁም ሌሎች ቁሳቁሶች፤

በሥራ ቦታችን ላይ የማይፈለጉ ነገሮችን ለይቶ በማስወገድ

በቦታው ለምንሰራው ሥራ የሚፈለጉትን ብቻ

ማስቀረት ነው ።


የሚያስፈልገንን ቁስ በምንፈልገዉ መጠን

ማስቀረት ነው፡፡
ማጣራት ያልተከናወነበት የስራ ቦ ታ
ማጣራት ያልተከናወነበት መኖሪያ ቤት ውስጥ
ማጣራት ያልተከናወነበት በእኛ ውስጥ…
 ከማጣራት ምን ይገኛል?
 ቦ ታ ፣ ጊዜ፣ ገ ን ዘ ብ ፣ ሃ ይ ል እና ሌሎች ሃብቶችን በአግባቡ
ለማስተዳደር እና ለመጠቀም ያስችላል
 በተቋማችን፣ በቢሮ እና አገልግሎት መስጫ ቦታዎች የሚያጋጥሙ
ችግሮች እንዲቀንሱ እንዲሁም ደግሞ እንዲወገዱ ያስችላል
 በሰራተኞች መካከል ያለዉ የመግባባት ሂደት ይጨምራል

 የአገልግሎት ጥራት እና ምርታማነት እንዲሻሻል ያደርጋል

16
 2. ማስቀመጥ/ማደራጀት
 በ ማ ጣ ራ ት ሂደት ወቅት አስፈላጊ ብ ለ ን የለየናቸውን

ማንኛውንም ቁሶች ለስራ ፍሰት አመችነት እንደተፈላጊነታቸው

በቅርብ፣በግልጽ፣በቀላሉ ለማግኘት፣ለመጠቀምና በ ቦ ታ ው

ለ መ መ ለ ስ በሚያስችል ሁኔታ የ ማ ስ ቀ መ ጥ ዘ ዴ ነው፡፡

ለሁሉም እቃዎች የ ማ ስ ቀ መ ጫ ቦ ታ ይኑራቸው እናም ሁሉም

እቃዎች በ ቦ ታ ቸ ው ይ ቀ መ ጡ !
01-20
There is a place for every important things

ሁሉ ነገር በ ቦ ታ ው ነው
 ማ ደራጀት

በሰውነታችን ራሱ እያንዳንዷ ኦርጋን የራሷ የተለየ ቦ ታ

አለው ….ለእያን ዳ ን ዷ የመገልገያ ቁስም የራ ሷ የሆነ ቦታ
መስጠት ይጠበቃል……
33
 ከማደራጀት ም ን ይገኛል?
 የማደራጀት ተግባር ጠቀሜታ
የሚከተሉትን ለማስወገድ ይረዳል፡-
oፋይሎችንና ቁሶችን ለመፈለግ
የሚባክን ጊዜ
oየማያስፈልግ እንቅስቃሴ
oከመጠን በላይ የሆነ
ክምችት oየቁሶች ጉዳት
oሰራተኞች ላይ ሊደርስ
የሚችል ጉዳትን
34
የፈለግነውን በቀላሉ ማግኘት እንችላለን ....???

35
ም ሳ ሌ ፡- የሰላሳ ሴ ኮ ን ድ ህ ግ
 3. ማጽዳት /ማንጻት

ማፅዳ ት ማለት የስራ ቦታችንንና የስራ መገልገያ

መሳሪያዎቻችን ጽዱ እና ደህንነታቸውን ማረጋ ገ ጥ
ማለት ነ ዉ ፡ ፡

የስራ ቦታችን ፅዱ በ ሚ ሆ ን በ ት ጊዜ ማራኪ እና

ሳቢ ስለሚሆኑ ሰዎች
በቀላሉ እንዲጠቀሙዋቸዉ እና
ስራችንን በደስተኛ መንፈስ ለመስራት ያስችለናል፡፡
 ማፅዳት እና
• ማፅዳ ት እና ፍተሻ
ፍተሻ ማ ካ ሄ ድ ተ ነ ጣ ጥ ለ ዉ ሊታዩ
የሚችሉ አይደሉም፡፡ ምክንያ ቱ ም ፅዳ ት
በ ም ና ካ ሂ ድ በ ት ጊዜ የስራ መገልገያ መሳሪያዎቻችንን
ደህንነት
በተዘዋዋሪ እንፈትሻለን::
 የቀጠለ
… ማከናወን
ጽዳት/ፍተሻን
በማየት መለየት በመዳሰስ መለየት
• ሙቀት
• ብናኝካለ
•
• በጣም መቀዝቀዝ
የማሽን መበላሸት ካለ
• ከማሽኑ እቃ የጎደለካለ
• የለቀቀ ብሎን
• የዘይት መፍሰ ካለ
• የውሃ መፍሰስ ካለ

በመስማት መለየት
• ያልተለመደ ድምጽ
በማሽተት መለየት
• ያልተለመደ ጠረን

01-4001-40
 4. ማላመድ

• ሶስቱ ን “ማ“ ዎች (ማጣራት፤ማስቀመጥ እና

ማፅዳት) በ ቀ ጣ ይ ነ ት ሳ ይ ቋ ረ ጡ እንዲቀጥሉ
ማስቻል ነው፡፡
ማላመድ በአጠቃላይ “ ህ ግ ና መ መ ሪ ያ
ማ ዉ ጣ ት እና መ ከ ተ ል ” ማለት
ነው ::
• ማላመድ ከ መ ጀ መ ሪ ያዎቹ 3ቱ ማዎች የተለየ
ነው፣
የመጀመሪያዎቹ 3ቱ ማዎች ተ ግ ባ ራት ሲሆኑ ማ ላ መ ድ ግ ን
3ቱን ማ ጠብ ቆ ለማቆየት የ ም ን ጠ ቀ ም በ ት ዘ ዴ ነው ፡፡
• ከ ላ ይ የተገለጹትን 3ቱን ማ ዎች ማጣራትን፣ ማደራጀትንና
ማጽዳትን ለእያንዳ ንዱ ሠራተኛ እለታዊ ክ ን ው ን ሆ ኖ
ከመደበኛ ሥራቸው ጋር ተላምዶ(የስራ ው አካል
ሆኖ)
በ ቀ ጣ ይ ነ ት እንዲያከናወን ወ ጥ አሠራርን የመዘር ጋ ት
ዘዴ
ነው፡፡
• በሁሉም የስራ ቦታ ዎች ላ ይ ስ ራን ማእ ከል ያደረጉ
ማ ዉጣት፡፡
ህጎች
43
 …የቀጠለ

“Where there is no standard, there can’t be kaizen.”

‐Taiichi Ohno
44
 5. ማዝለቅ

•ሕግና መመሪያውን በማስተግበር የአሳራር ባህል አድርግው እንዲዘልቁ

የማቻል ዘዴ ነው

01-46
73