Kolera

Vlera Gashi
Feta Dugolli
Xl/A
 QKA ESHTE KOLERA 01

• Kolera është një sëmundje ngjitëse e

tretjes. Është një kërcënim global për
shëndetin publik dhe një faktor kryesor
në mungesën e zhvillimit njerëzor.
• Shkaktohet nga një bakter që duket si
presje - vibrator kolereMikrobet hyjnë
në trupin e njeriut me ushqim ose
ujë, ato përballen shumë mirë në një
mjedis të lagësht siç dëshmohet nga
epidemia e kolerës në Haitin e
goditur nga përmbytjet.

ADD A FOOTER 2
 QKA ESHTE KOLERA 02

• Kolera është një sëmundje shumë e

rrezikshme me ecuri akute, e karakterizuar
nga dhimbje barku dhe të vjella. Me zhvillimin
e saj, fillon të shfaqet rrudha e lëkurës dhe
ndryshimi i timbrit të zërit. Nëse nuk trajtohet,
ajo çon në vdekje në më shumë se gjysmën e
rasteve
Deri më tani janë regjistruar shtatë pandemi kolere dhe një
numër i madh epidemish, kryesisht në rajone të Azisë dhe
Afrikës. Epidemia e fundit e tillë ndodhi në vitin 2010 në
Haiti, e cila vrau të paktën 135 njerëz. Në atë kohë,
epidemia u shkaktua nga kushtet e këqija higjienike dhe
cilësia e dobët e ujit të përdorur në familje.

ADD A FOOTER 3
 • Bacili i kolerës prodhon enterotoksinë, e
• Vibratori i kolerës është përgjegjës për
formimin e kolerës. Nuk është një bakter i
huaj, sepse për shumë vite janë bërë
kërkime për të gjitha variantet gjenetike të
tij. Ky bakter u identifikua për herë të parë
nga Robert Koch në 1883. Në atë kohë u
bë i mundur përcaktimi i dy llojeve
serologjike të këtij mikroorganizmi: 01 dhe
0139. Në shumicën e njerëzve infeksioni
shkaktohet nga tipi 01, i cili shfaqet në dy
varietete: klasik dhe El Tor.
ADD A FOOTER
cila nga ana tjetër dëmton ekuilibrin e ujit
dhe elektrolitit në zorrën e hollë, e cila
është përgjegjëse për simptomat e
sëmundjes. Burimet e baktereve janë:
pacientët dhe bartësit simptomatikë të
kolerës. Bakteri mund të gjendet jashtë
trupit të njeriut në sipërfaqen e
krustaceve, algave ose kafshëve të
tjera detare. Kolera transmetohet
përmes duarve të pista dhe mizave, por
kryesisht përmes ujit sipërfaqësor të
kontaminuar me feces.
4
FAKTORET KRYESOR TE
PERHAPJES
• Njerëzit më të rrezikuar nga kolera janë: të cilët janë të kequshqyer; pacientët me
AIDS; me imunitet të ulët; duke udhëtuar ose jetuar në vendet tropikale; qëndrimi
në afërsi të një pacienti me kolera; me grup gjaku O, në të cilin kolera është e
përhapur; mos kujdesi për higjienën personale; me gastrit hipoacid.
• Megjithëse kolera gjendet kryesisht në zonat tropikale, kohët e fundit ka pasur një
tendencë të më shumë rasteve të kolerës në zona të tjera ku nuk duhet të ndodhë. Një
rast i kolerës është regjistruar edhe në Poloni. Në atë kohë, bakteri u zbulua në liqenin
Czerniakowskie. Kështu, mund të supozohet se ngrohja globale do të ndikojë në
zhvillimin më të shpeshtë të baktereve patogjene, në një zonë në rritje.

ADD A FOOTER 5
 Ju sëmureni brenda 5 ditëve pasi keni ngrënë ushqim ose ujë të kontaminuar dhe
shumica e infeksioneve janë të lehta. Në formën akute, sëmundja fillon me diarre, e
cila nuk shoqërohet me dhimbje barku apo nxitje për të defkuar. Jashtëqitjet bëhen
shumë shpejt të holluara me oriz dhe ekskretohen nga trupi në sasi shumë të
mëdha. Përveç kësaj, diarreja shoqërohet me të vjella intensive (pa nauze). Ecuria e
sëmundjes është pa temperaturë dhe relativisht shpejt çon në dehidrim të
konsiderueshëm të trupit dhe çrregullime të elektroliteve dhe në fund në vdekje.
Humbja ditore e ujit ndonjëherë mund të jetë më shumë se 20 litra. Vdekshmëria e
patrajtuar është 30%.

ADD A FOOTER
SIPTOMAT 6
TRAJTIMI
• Trajtimi i kolerës karakterizohet nga
marrja e sasive të mëdha të lëngjeve
dhe substancave minerale. Humbja e
sasive të mëdha të lëngjeve në një
kohë të shkurtër është kërcënuese për
jetën, ndaj dehidratimi duhet të
parandalohet
ADD A FOOTER
• .Në kolerën e lehtë, pacienti mund të
hidratohet nga goja, por në rastet e
rënda nevojiten lëngje intravenoze.
Organizata Botërore e Shëndetësisë
rekomandon dhënien e një përzierjeje
të veçantë, e cila përfshin: klorur
natriumi, citrat natriumi, klorur kaliumi
dhe glukozë.
7
• Trajtimi i kolerës duhet të bëhet në një
mjedis spitalor. Shpesh zbatohet terapia
me antibiotikë, kryesisht tetraciklinat
Këto përdoren gjerësisht sepse
eliminojnë shumë baktere patogjene.
Avantazhi i tetraciklinave është edhe
shpejtësia me të cilën ato arrijnë në
çdo organ në trupin e njeriut, përfshirë
sistemin nervor. Ato janë veçanërisht
efektive në formën më pak të avancuar
të kolerës. Më pas zvogëlojnë volumin
dhe shpeshtësinë e diarresë, çka bën
të mundur shmangien e dehidrimit të
rëndë të pacientit.
ADD A FOOTER
• Një tjetër preparat që përdoret në trajtimin
e kolerës është ciprofloxacin, e cila
megjithatë shkakton shumë efekte
anësore, p.sh. diarre, të vjella, të
përziera.. Trajtimi i kolerës nuk duhet
të kufizohet vetëm tek personi i
infektuar. Të gjithë personat në
mjedisin e pacientit të cilët mund të
kenë prekur kolerën, për shembull
duke përdorur të njëjtin tualet, duhet të
monitorohen nga një mjek dhe të
testohen për kolerën vicarious.
8
SI MUND TE PARANDALOHET

• 1. Në parandalimin e kolerës, është e rëndësishme të neutralizoni burimin e infeksionit, kështu që ta bëni këtë:
• 2. Pini vetëm ujë të zier dhe ushqim të gatuar/të gatuar.
• 3. Njerëzit që udhëtojnë në vendet tropikale që duan të hanë fruta dhe perime duhet t'i lajnë ato në ujë të zier
paraprakisht.
• 4. Njerëzit që shkojnë në vendet tropikale duhet të mendojnë për vaksinimet përpara se të udhëtojnë.
• 5. Ndiqni rregullat e higjienës personale.

ADD A FOOTER 9
KOLERA TANI

New York Times ka ngritur alarmin për përhapjen e sëmundjes së kolerës. Sipas
raportimeve, një numër rekord i shpërthimeve të kolerës në mbarë globin, i nxitur
nga thatësirat, përmbytjet dhe konfliktet e armatosura, ka sëmurur qindra-mijëra
njerëz dhe ka sjellë tensione me furnizimin e vaksinave të kolerës.

Shpërthime janë raportuar në Karaibe, Afrikë, Lindjen e Mesme dhe Azinë Jugore,
duke vënë në rrezik shëndetin e miliona njerëzve dhe sistemet e brishta
shëndetësore dërrmuese. E patrajtuar, sëmundja, e cila zakonisht përhapet
përmes ujit të kontaminuar, mund të shkaktojë vdekjen nga dehidratimi në vetëm
një ditë, pasi trupi përpiqet të dëbojë një bakter virulent përmes të vjellave dhe
diarresë.

ADD A FOOTER 10
• Kolera është zakonisht fatale në rreth 3
për qind të rasteve, por Organizata
Botërore e Shëndetësisë thotë se ajo po
vret me një shkallë të përshpejtuar në
shpërthimet e fundit, edhe pse është
relativisht e lehtë për t’u trajtuar. Më
shpesh është fatale tek fëmijët, të cilët
përparojnë me shpejtësi në sëmundje të
rënda dhe dështim të organeve.
• .
ADD A FOOTER
• Shpërthimet e kolerës priren të ndjekin
vendet me thatësira, përmbytje ku ka uri,
por edhe në vendet e luftës, pasi njerëzit
humbasin aksesin në ujë të pastër dhe
objekte të përshtatshme higjienike,
bakteret e kolerës mund të kalojnë nëpër
një popullsi. Këtë vit është parë kolera si
në vendet ku është një kërcënim i njohur,
ashtu edhe në vendet që nuk janë
përballur me të për dekada të tëra
11
FALEMINDERIT

• https://youtu.be/jG1VNSCsP5Q?feature=shared
• https://youtu.be/8-sqticNg5o?feature=shared

ADD A FOOTER 12
REFERENCAT

• Rikthehet kolera, ngritet alarm për përhapjen e sëmundjes – Albinfo

Kolera - shkaqet, simptomat, trajtimi dhe parandalimi. Çfarë dimë për epidemitë e kolerës? | Sëmundje
2023 (prevention-health.com)

ADD A FOOTER 13