CHƯƠNG 1

ĐỒNG PHÂN
Phần 4: Cấu dạng

Dụng cụ học tập: kẹo dẻo + tăm

1
 2. ĐỒNG PHÂN LẬP THỂ
2.5.Cấu dạng

Khái niệm cấu dạng dùng để nói về các dạng hình học khác nhau của
một cấu hình, có được do sự quay của các nhóm nguyên tử xung
quanh liên kết đơn C-C.
Ethane : C2H6

Cấu dạng
che khuất

Cấu dạng
lệch

2
 Ethane : C2H6
Cấu dạng che khuất có các H gần nhau
 mức năng lượng cao nhất
 kém bền nhất.

Cấu dạng lệch có các H ở xa nhau nhất

 mức năng lượng thấp nhất
3
 bền nhất.
Butane : C4H10 Che khuất
Che khuất toàn phần
một phần

Bán
lệch
Đối
lệch

4
Luyện tập: hãy vẽ cấu dạng có năng lượng cao nhất và
cấu dạng có năng lượng thấp nhất?

Video hướng dẫn làm Luyện tập

5
Cyclohexane : C6H12
Giản đồ năng lượng của các cấu dạng cyclohexane
Nửa ghế Nửa ghế

Tàu

Ghế
Tàu xoắn Tàu xoắn

Ghế 6
 Hai cấu dạng phổ biến của cyclohexane

Cấu dạng tàu

Cấu dạng ghế

7
 Cấu dạng ghế cyclohexane

Các nhóm nguyên tử trong vòng cyclohexane ở cấu dạng ghế thứ nhất có
thể xoay quanh liên kết đơn C-C để chuyển thành cấu dạng ghế thứ hai.

A B
Khi chuyển từ cấu dạng ghế này sang cấu dạng ghế khác, liên kết trục sẽ
biến thành liên kết xích đạo và ngược lại.
8
Cách vẽ cấu dạng ghế cyclohexane

9
 Cách vẽ cấu dạng ghế cyclohexane
LK trục, axial

LK xích đạo, equatorial Liên kết trục

ba

b
a Liên kết xích đạo

Nối a hướng xuống dưới mặt phẳng trung bình vòng

Nối b hướng lên trên mặt phẳng trung bình vòng

Video clip hướng dẫn vẽ các liên kết trục và liên kết xích đạo
10
 Video clip
Cyclohexane với 1 nhóm thế minh hoạ

Tương tác nhị trục

1,3

Cấu dạng ghế với nhóm thế ở Cấu dạng ghế với nhóm thế ở
vị trí xích đạo vị trí trục
Bền hơn Kém bền
11
 Cyclohexane với 2 nhóm thế

Video clip minh hoạ

12
 So sánh độ bền các cấu dạng với 2 nhóm thế

A cis B trans D
C
1 nhóm 1 nhóm 2 nhóm 0 nhóm
CH3 trục CH3 trục CH3 trục CH3 trục
Độ bền: Kết luận: các cấu dạng với nhóm thế cồng kềnh ở vị
C<A=B<D trí xích đạo thì bền hơn nếu ở vị trí trục 13
Luyện tập:
Hãy vẽ cả 2 cấu dạng ghế cho mỗi trường hợp sau
và xác định cấu dạng bền

14
 Cyclohexane với nhiều nhóm thế

Cấu dạng nào có năng lượng thấp hơn thì

bền hơn và chiếm đa số
Cấu dạng với nhóm thế có kích thước lớn ở vị trí xích đạo sẽ
chiếm đa số
Video clip minh hoạ
15
16
Luyện tập:
Hãy vẽ cả 2 cấu dạng ghế cho mỗi trường hợp sau
và xác định cấu dạng bền

17