2.

Geschiedenis in tijd,
ruimte en samenleving
VRAAG 1: Hoe situeren we geschiedenis in de tijd?
VRAAG 2: Hoe situeren we geschiedenis in de ruimte?
VRAAG 3: Hoe situeren we geschiedenis in de maatschappelijke domeinen?
Tijd

Ruimte Domeinen
VRAAG 1: Hoe situeren we geschiedenis in de tijd?
 Historici delen het verleden op in zeven historische periodes of tijdvakken
Om de tijd te kunnen indelen, gebruiken
we een aantal begrippen
 Met een tijdlijn stellen we tijd voor. De tijdlijn wordt chronologisch
opgebouwd.
 Op de westerse tijdlijn vind je zeven tijdvakken. Dit wil zeggen dat we
westerse gebeurtenissen gebruiken als scharniermomenten.
 Onze tijdsrekening begint te tellen vanaf de geboorte van Jezus Christus,
te beginnen bij het jaar 1! Christelijke tijdsrekening
 Om gebeurtenissen aan te duiden die zich afspelen voor deze gebeurtenis
gebruiken we de afkorting v.C. Dit betekent voor Christus
 Jaren worden opgedeeld in groepen:
 Decennium = 10 jaar mv. = decennia
 Eeuw = 100 jaar mv. = eeuwen
 Millennium = 1000 jaar mv.= millennia
Scharnierdata
 De jaren waarin we de tijden laten eindigen of beginnen, noemen we
scharnierdata. Ze verwijzen naar een belangrijke of ‘symbolische’
gebeurtenis. Kennen jullie er enkele ?
Tijdvak Scharnierdata Gebeurtenis

prehistorie
Tot 3500 v.C. Ontstaan van het schrift.

Mythische stichting van de stad

oude Nabije Oosten 3500 v.C. tot 753 v.C.
Rome.
klassieke oudheid
753 v.C. tot 476 Val van het West-Romeinse Rijk.

middeleeuwen 476 tot 1453 Val van het Oost- Romeinse rijk.

vroegmoderne tijd
1453 tot 1789 Franse Revolutie

moderne tijd
1789 tot 1945 Einde Wereldoorlog 2

hedendaagse tijd
1945 tot heden Nog geen breuk.
Anders rekenen met tijd…
Mensen maken afspraken in verband met tijd. Deze afspraken zijn NIET over heel
de wereld gelijk. De meest verspreide tijdsrekening is de christelijke.
Een andere tijdsrekening is de joodse. Zij begint met het jaar 3761 v.C. , met de
schepping van de wereld.
De moslims (islamitische tijdrekening) rekenen vanaf de vlucht van Mohammed
van Mekka naar Medina in 622 n.C.
…
Afspraken in verband met tijd hebben dus vaak met religie te maken!
Rangschik in chronologisch volgorde.
( van oud naar nieuw)
VRAAG 2: Hoe situeren we geschiedenis in de ruimte ?

Naast tijd bestudeer je in geschiedenis ook ruimte.

De ruimte (of omgeving) heeft altijd een invloed gehad op de tijd. Naast rivieren
ontstaan bv. vaak nederzettingen, die later uitgroeien tot steden. Maar
omgekeerd heeft de tijd ook invloed op de ruimte. In de loop van de tijd
verdwijnen bossen, worden rivieren verlegd,…

lokaal: dicht bij huis

regionaal: iets verder af/weg
nationaal: grenzen van een land of staat
Europees: Europa
mondiaal : de wereld
VRAAG 3: Hoe situeren we geschiedenis in de maatschappelijke domeinen?

De vier maatschappelijke domeinen:

Mensen die samenleven, delen een aantal kenmerken die typisch zijn voor hun
samenlevingsvorm(beschaving). Door de activiteiten / gedrag van de mens in een
aantal domeinen onder te brengen, kun je de kenmerken, eigen aan een
beschaving, makkelijk ontdekken. De maatschappelijke domeinen beïnvloeden
elkaar; er vindt voortdurend een wisselwerking plaats
Politiek
Sociaal
Economisch
Cultuur