WIKANG

PAMBANSA
Wikang Pambansa
*ay isang wikang magiging daan ng pagkakaisa at
pagunlad bilang simbolo ng kaunlaran ng isang bansa.

*Kinikilala rin ito bilang pangkalahatang midyum ng

komunikasyon sa isang bansa.

*Kadalasan ito ang wikang ginagamit sa pang-araw-araw

na pamumuhay ng lahat ng mamamayan ng isang bansa.
* Ayon sa Saligang Batas ng Biak na Bato
- Tagalog ang magiging opisyal na Wika
ng Pilipinas. Sa pagpili ng wikang
pambansa, ang Konstitusyon ng 1935,
Artikulo XIV, Sek. 3, ito ay nagsasaad na
“Ang Kongreso ay gagawa ng mga
hakbang tungo sa pagpapaunlad at
pagpapatibay ng isang wikang pambansa
na batay sa mga mata na umiiral na
katutubong wika. Hanggang hindi
nagtatadhana ng iba ang batas, ang ingles
at kastila ang patuloy ng gagamiting mga
wikang opisyal.”
* May walong pangunahing wika sa bansa,
ang TAGALOG, CEBUANO, ILOKANO,
HILIGAYNON, BIKOL,
SAMAR- LEYTE O WARAY, PAMPANGO O
KAPAMPANGAN, AT PANGASINAN O
PANGALATOK.

* Suriang Wikang Pambansa (SWP)

- ay itinatag noong Nobyembre 13, 1936
ng Batas Pambansa Blg. 184
(binuo ng Saligang Batas Pambansang
Asamblea).
* Pinili ang Tagalog bilang batayan ng bagong
pambansang wika at iprinoklama ito ng
Pangulong Quezon.

* Pinili ang Tagalog bilang Wikang Pambansa

dahil ito ay malawak na ginagamit sa mga pag-
uusap ng mga Pilipino at marami ding
mamamayan sa bansa ang nakakaintindi ng
wikang ito.

* Ayon sa Saligang Batas ng 1973 – Ang

Batasang Pambansa ay dapat magsagawa ng mga
hakbang tungo sa paglinang at pormal na
adapsyon ng Wikang Pambansa na tatawaging
Wikang Opisyal
- Ito ay isang wika o lenggwahe na binigyan ng
bukod-tanging istatus sa saligang batas ng mga bansa,
mga estado, at iba pang teritoryo.

- Ito ang wikang kadalasang ginagamit sa

lehislatibong mga sangay ng bansa, bagama’t
hinihiling din ng batas sa maraming bansa na isalin
din sa ibang wika ang mga dokumento ng gobyerno.

- Bago maging opisyal ang isang wika, maraming

pag-aaral ang isinagawa upang malaman kung ano
ang pinaka-karapat dapat na wika para sa bansa.
* Virgilio Almario
- Ang wikang opisyal ay ang itinadhana ng batas na maging
wika sa opisyal na talastasan ng pamahalaan. Ang wikang
pambansa ay ipinahayag bilang opisyal na wika simula Hulyo
4, 1946.

- Ayon sa Konstitusyon ng 1973 (Artikulo xv, Sec. 3)

“Hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas, ang Ingles at
Filipino ang magiging opisyal na wika.”

- Ayon naman sa Kasalukuyang Konstitusyon (Konstitusyon

ng 1987, Artikulo XIV, Seksyon 6 & 7) , “Ang Wikang
Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nalilinang, ito
ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na
- Ukol sa mga layunin ng komunikasyon
at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng
Pilipinas ay Filipino, at hangga’t walang
ibang itinatadhana ang batas, Ingles.
*Wikang Panturo

• Ito nag wikang opisyal na ginagamit sa pormal

na edukasyon.
• Ito ang wikang ginagamit sa pagturo at pag-
aaral sa mga eskwelahan at ang wika sa
pagsulat ng mga aklat at kagamitan sa pagturo
silid-aralan.
• Ang tinatag na pambansang Sistema ng
edukasyon ng mga Amerikano sa umpisa ng
ika-20 siglo ay monolingual. Ang ibig sabihin
may isang wikang panturo – ang wikang ingles.
• Nagsimulang ipagamit ang Wikang Pambansa
bilang wikang panturo sa panahong Komonwelt
at para sa edukasyon ng mga magiging guro ng
Wikang Pambansa.
• Sa isang sirkular noong 3 Mayo 1940,
iniatas ni Direktor Celedonio Salvador ,
ng kawanihan ng Edukasyon ang
pagtuturo ng Wikang Pambansa bilang
regular na asignatura sa elementarya
at sekundarya na nagtuturo ng wika at
panitikan at gumagamit ng Wikang
Pambansa bilang wikang panturo.
Barayti ng Wika
Tudtod , (2020)
- Ang wika rin ay may iba’t-ibang barayti. Ito
ay sanhi ng pagkakaiba ng uri ng lipunan na
ating ginagalawan, heograpiya, antas ng
edukasyon, okupasyon, edad at kasarian at uri
ng pangkat etniko na ating kinabibilangan.

*Narito ang ilan sa mga barayti ng wika:

1. IDYOLEK

- ipinapahayag ng barayting ito na bawat

indibidwal ay may sariling istilo ng
pamamahayag at pananalita na naiiba sa
bawat isa.
- Gaya ng pagkakaroon ng personal na
paggamit ng wika na nagsisilbing simbolo o
tatak ng pagkatao ng isang indibidwal.
- Ito ay mga salitang namumukod tangi
lamang na magagwa at katangian ng isang
tao.
Halimbawa:

“Magandang Gabi Bayan”

ni Noli de Castro

“Hindi ka namin tatantanan”

ni Mike Enriquez

“Hoy Gising!”
ni Ted Failon
2. DAYALEK

- ito ay barayti ng wika na nalilikha ng

dimensyong heograpiko.
- ito ang salitang gamit ng mga tao ayon
sa partikular na rehiyon o lalawigan na
kanilang kinabibilangan.
- tayo ay may iba’t-ibang uri ng wikang
panrehiyon na kung tawagin ay wikain.
Tatlong Uri ng Dayalek :

*Dayalek na heograpiko (batay sa espasyo)

*Dayalek na Tempora (batay sa panahon)

*Dayalek na Sosyal (batay sa katayuan)

3. Sosyolek o Sosyalek

- wikang ginagamit ng bawat partikular

na grupo ng tao sa lipunan.

- maaaring ang grupo ay nagkakaiba ayos

sa edad, seks, uri ng trabaho, istatus sa
buhay, uri ng edukasyon, atbp.

- makikilala ang iba’t ibang barayti ng

wika sa pagkakaroon ng kakaibang
rehistro na tangi sa pangkat na
gumagamit ng wika.
Halimbawa :

Wiz ko feel ang mga hombre ditech, day!

Wow pare, ang tindi ng tama ko! Heaven!

4. Etnolek
- ito ay isang uri ng barayti ng wika na
nadebelop mula sa salita ng mga
etnolonggwistang grupo.

- dahil sa pagkakaroon ng maraming pangkat

etniko sumibol ang iba’t-ibang uri ng etnolek.

- taglay nito ang mga wikang naging bahagi

nang pagkakakilanlan ng bawat pangkat
etniko.
Halimbawa:

Vakuul – tumutukoy sa mga gamit ng mga ivatan na

pantakip sa kanilang ulo tuwing panahon tag-init at tag-
ulan.

Bulanim – salitang naglalarawan sa pagkahugis buo

ng buwan.

Laylaydek Sika – salitang “iniirog kita” ng

mga grupo ng kankanaey ng Mountain
Province.
5. Ekolek

- ito ay tumutukoy sa mga salita, kataga, o

mga pararila na ginagamit ng bawat
miyembro ng pamilya sa loob ng bahay.

- ito ay ang mga nakasanayang tawag sa

bawat miyembro, bahagi ng tahanan, o
kanilang mga Gawain sa loob ng bahay.
Halimbawa:

Nanay-mom-inay-nanay-mudra-mamshie

Tatay-dad-itay-pudra-pappy

Lababo-batalan-hugasan-urungan

Bunso-baby-bhe

Lola-inay-mamu-granny-inang-mommy lola

Lolo-ingkong-itay-papu-lo-itang-papa lolo

Silid-room-guest room-kuwarto
6. Pidgin

- ito ay barayti ng wika na walang pormal na

estraktura.

- ito ay binansagang “nobody’s native language” ng

mga dayuhan.

- ito ay ginagamit ng dalawang indibidwal na nag-

uusap na may dalawa ring magkaibang wika.

- Sila ay walang komong wikang ginagamit.

- umaasa lamang sila sa mga “make-shift” na salita o

mga pansamantalang wika lamang.
Halimbawa:
Ako kita ganda babae.
(Nakakita ako ng magandang babae)

Kayo bili alak akin

(Kayo na ang bumili ng alak para sa akin)

Ako tinda damit maganda

(Ang panindang damit ay maganda)
7. Creole

- mga barayti ng wika na nadebelop dahil sa

mga pinaghalo-halong salita ng indibidwal,
mula sa magkaibang lugar hanggang sa ito ay
naging pangunahing wika ng particular na
lugar.

- halimabwa ditto ay pinaghalong salita ng

TAGALOG AT ESPANYOL (ANG CHAVACANO),
at ang halong AFRICAN AT ESPANYOL (ANG
PALENQUERO), at ang halong PORTUGUESE AT
ESPANYOL (ANG ANNOBONESE).
Halimbawa:
Mi nombre – Ang Pangalan ko

Di donde lugar to? – Taga saan ka?

Buenas dias – Magandang umaga

8. Register

- register ang tawag sa isang salita o termino na

mayroong iba’t-ibang kahulugan ayon sa larangan o
disiplinang pinaggagamitan nito.

- Kasama rito ay ang mga espesyalisadong termino

gaya ng mga salitang siyentipiko o teknikal na
ginagamit sa mga piling larangan.
Halimbawa:

Mga salitang jejemon

Mga salitang binabaliktad

Mga salitang ginagamit sa teks

Mga salitang ginagamit ng mga iba’t-ibang

propesyon gaya ng mga doctor

Bukod rito, mayroon din tayong tinatawag na

bilinggwalismo at multilinggwalismo.
*BILINGGWALISMO

- ito ay kakayahang gumamit ng dalawang

wika na halos parehas ang kasanayan.

- sa medaling salita, ang konsepto ng

bilinggwalismo ay paggamit ng dalawang wika
o kakayahang gumamit at makaunawa ng
dalawang wika.
Ang Patakarang Edukasyong Bilinggwal 1937 at
1987

- hindi matatawaran ang kahalagahan ng wika bilang kasangkapan sa

pagkatuto.

- natutong magsalita ang mga bata ayon sa wikang naririnig niya sa

kanyang mga magulang.

- Nang pagtibayin ang Bagong Saligang Batas ng 1973, nagsimula na

rin ang bilinggwalismo sa edukasyon ng Pilipinas.

- itinakda sa Saligang Batas ng 1973 at ng Pambansang Lupon ng

Edukasyon ang pagkakaroon ng patakarang bilinggwalismo sa mga
paaralan.

- layunin nitong makalikha ng isang bansang bilingwal na may

mamamayang may sapat na kakayahan at kaalaman sa mga wikang
ingles at Filipino.
*MULTILINGGWALISMO

- sa panahon ngayon, ito na ang pinapairal na

patakarang pangwika sa edukasyon.

- Ang pagpapatupad ng mother

tongue-based multilingual education o MTB-MLE ay
nangangahulugan ng paggamit ng unang wika ng mga
estudyante sa isang particular na lugar.

- Halimbawa, sa ilokos, ilokano ang wikang panturo sa

mga estudyante mula kindergarten hanggang ikatlong
baiting.

- ituturo naman ang Filipino at Ingles pantuntong nila sa

ikaapat na baiting pataas.
- Ipinatupad nag ganitong pagbabago sa wikang panturo dahil
napatunayan ng maraming pag-aaral na mas madaling
natututo ang mga bata kapag ang unang wika nila ang
ginamit na panturo.

- mas madali rin silang natututong makabuo ng kritikal na

pag-iisip kapag naturuan sila sa kanilang unang wika.

- sa paglipas ng panahon maraming uri ng salita ang nabuo at

patuloy na ginagamit ng mga tao.

- may mga salitang iba’t-iba ang baybay, ngunit sa

pangkalahatan ay iisa lamang ang tinutumbok na kahulugan.

- ito ang uri ng mga wika na kung tawagin ay “homogenous”.

- mula sa isang pang-uri na salita na nag ibig sabihin ay pare-

pareho o pagkakatulad.
*HOMOGENOUS

- ito ay ang pagkakatulad ng mga salita, ngunit dahil

sa paraan ng pagbabayad at intonasyon o aksent sa
pagbibigkas ito ay nagkakaroon ng ibang kahulugan.

Halimbawa:

bUkas – (tomorrow) sa ingles

buKAS – (open) sa ingles

Baka – (cow) sa ingles

baKA – siguro)
*HETEROGENOUS

- ito naman ay nauuri ang mga wika sa iba’t-ibang

baryasyon o barayti.

- may mga aspetong sumasaklaw sa pagkakaiba-iba

nito, gaya ng heograpiya, kasarian, edad, grupo,
antas ng pamumuhay at uri ng sosyodad na
ginagalawan ng nagsasalita.

- maihahanay din sa heterogenous ang mga salitang

di pormal at mga naimbento lamang ng mga iba’t-
ibang grupo sa ating lipunan.
- Ito ay mga salitang ginagamit sa iba’t-ibang
pamamaraan at istilo pero ang kahulugan ay iisa din
lamang.

- ito ang mga slaitang nabuo sa mga kalye o mga

pabalbal na uri ng mga salita.

- gaya ng tinatawag na gay lingo o salita ng mga

bakla, ang tawag nila sa ama nila ay fudra o fader,
mudra, maderaka o mama naman sa kanilang ina.

- magkakibang bansag, magkakaibang baybay,

magkakaibang tunog ngunit iisa rin ang ibig sabihin,
ina at ama.
Halimbawa:

osip – binaligtad na PISO

arep – binaligtad na PERA

bokal – binaligtad na KALBO

petmalu – binaligtad na MALUPET

* UNANG WIKA
- Tinatawag ding wikang sinuso sa ina o inang wika
sa kadahilanang ito ang unang wikang natutuhan ng
isang bata.

- Tinatawag na taal na tagapagsalita ng isang

partikular na wika ang isang tao na nag unang wika
ay ang wikang pinag-uusapan.

Halimbawa:

Taal ng Tagalog ang mga tao na ang unang wika ay

Tagalog. May nagsasabi na sila ay katutubong
tagapagsalita ng isang wika.
*PANGALAWANG WIKA
- ay tumutukoy sa alinmang wikang natutuhan ng isang
tao matapos niyang maunawaang lubos at magamit ang
kanyang sariling wika o ang kanyang unang wika.

Halimbawa:

Hiligaynon nag unnag wika ng mga taga-ilo-ilo.

Ang Filipino ay pangalawang wika para sa kanila.

Ang Ingles, Nipongo, Pranses, at iba pang mga wikang

maaari nilang matutuhan ay tinatawag ding pangalwang
wika.
*IKATLONG WIKA

- ay ang wikang nagagamit ng isang tao

sa pakikiangkop niya sa lumalawak sa
mundong kanyang ginagalawan.
 MARAMING
SALAMAT SA
INYONG ORAS
AT PAKIKINIG !