Klasyfikator 条

KINGA KUPIEC
Classifiers vs measure words

 Classifier jest przypisany do określonych rzeczowników, które są ze sobą

powiązane w jednej kategorii
 Measure word stosowany jest do różnych rzeczowników, które nie muszą być ze
sobą związane
Measure word
 Oznaczają tymczasowe właściwości,
mogą być zastąpione przez inne measure
words.
 Nie kategoryzuje, oznacza ilość
Classifier
 Oznaczają stałe właściwości, nie mogą
dowolnie siebie zastępować.
 ’’Wybiera” pewne cechy rzeczowników,
zarówno fizyczne jak i funkcjonalne,
kategoryzuje je
Prototypowa teoria klasyfikatora 条

 Na podstawie danych historycznych udokumentowanych przez chińskich

uczonych opracowano rozwinięcie historyczne składające się z czterech etapów
dla 条 .
 W pierwszym etapie (dynastia Shang, ok. 1400 p.n.e.) 条 pojawiło się w pisowni
na kościach wróżebnych jako rzeczownik oznaczający "małą gałązkę".
 W drugim etapie (po epoce Han, ok. 25 n.e.) zostało użyte jako klasyfikator dla
długości tkanin i sznurków z kawałkami złota.
 W trzecim etapie (w czasach dynastii Tang, 600-900 n.e.) 条 jako klasyfikator
rozszerzyło swoje znaczenie na węże, liny i tkaniny.
 W czwartym etapie (w czasach dynastii Song, 960-1117 n.e.) dalej rozszerzyło się
na ogólniejsze długie obiekty, w tym drogi i artykuły prawne, które były
zapisywane.
Prototypowa teoria klasyfikatora 条

 Klasyfikator 条 ma cztery podkategorie:

 Nominal origins
 Central members
 Naturally extended members
 Methaporically extended members
Central members

 Central members to trójwymiarowe rzeczowniki o długim kształcie.

Naturally extended members

 W mandaryńskim 条 jest również używane jako klasyfikator dla klas

rzeczowników, które posiadają widoczną długą formę, ale mają tylko dwa
wymiary.
Metaphorical extension of 条

 “ W języku mandaryńskim 条 może być używane nie tylko do klasyfikowania

konkretnych widocznych obiektów lub bytów ale także tych rzeczowników, które
są niewidoczne i abstrakcyjne.
条，根，枝 / 支，只

 根 używamy do rzeczowników długich,

prostych i sztywnych.
条 vs 根

Dotychczas sztywność traktowaliśmy na równi z długością, ten drugi czynnik jest

bardziej podstawowy niż pierwszy jako wyraźna cecha percepcyjna leżąca u podstaw
chińskiego systemu klasyfikatorów.
 根 nie posiada naturalnego ani metaforycznego rozszerzenia w przeciwieństwie
do 条
 条 jest znacznie częściej używane niż 根 , nawet jeśli występuje pokrywanie się
 条 rozszerza się na obiekty trójwymiarowe, dwuwymiarowe i jednowymiarowe,
根 tylko na trójwymiarowe
 wyraźna cecha percepcyjna dla długich przedmiotów to jednowymiarowe
“rozszerzenie wzdłuż”, które podkreśla 条 , ale nie 根
长凳子 chang dengzi długa ławka- używamy klasyfikatora 条 a nie 根
支

 Klasyfikator 支 używany jest do rzeczowników o długim i cylindrycznym

kształcie, czasami pustych.

 支 tak samo jak 根 odnosi się do trójwymiarowych obiektów, nie wyróżnia

jednowymiarowego ”wydłużenia długości” jak 条
 Wyraźną cechą percepcyjną, która odróżnia 支 od 根 jest cylindryczność, ale
również uwzględnia cechę sztywności
 支 posiada metaforyczne rozszerzenie np. 歌 ’ pieśń’ 力量 ’ siła’
支/ 枝

 Obydwa zapisy tego znaku używane są do opisywania rzeczy długich.

 支 pojawiło się oznaczając ’gałązkę’, później oznaczał ’podział’
 枝 oznacza gałązkę
 Używa się ich zamiennie jeżeli chodzi o central members, do metaphorical
extension używa się tylko 支
 tylko 枝 jest używane w odniesieniu do gałęzi drzewa np. Yi zhi liutiao 一枝柳
条 ‘ wierzba’
Funkcjonalność

 Nie każdy obiekt musi być kategoryzowany na podstawie swojego kształtu

 只 odnosi się do jednego elementu pary np. 一只腿 zamiast 一条腿
Różnice w użyciu różnych klasyfikatorów w odniesieniu do tego samego rodzaju
obiektów wynikają z różnych istotnych cech percepcyjnych, zarówno opartych na
fizyczności, jak i funkcjonalnie wywodzących się.
Podsumowanie