Aralin 4

Hulwarang Organisasyon
ng Teksto
 Pangkalahatang-ideya
• Panimula
• Pagbibigay-Katuturan/
Depinisyon
• Pag-Iisa-Isa (Enumerasyon)
• Pagsusunod-sunod
(Order)
• Paghahambing at
Pagkokontras
• Problema at Solusyon
• Sulating Teknikal at
Pananaliksik
• Sanhi at Bunga
 Panimula
• Mahalaga ang interaktibong ugnayan ng mambabasa at manunulat ng
teksto. Kailangan ganap na mauunawaan ang konsepto ng binabasa at
pagkakahanay ng mga impormasyon.

• Maihahanay ang mga teksto ayon sa: pagbibigay-

katuturan o depinisyon, pag-iisa-isa, pagsusunod-sunod,
paghahambing at pagkokontras, problema at solusyon,
sanhi at bunga.
PAGBIBIGAY-KATUTURAN/
DEPINISYON
• Ayon kay Fulwiler (2002), upang matukoy ang kahulugan ng isang
bagay/ salita ay kailangang maihiwalay ang isang salita sa iba, nang sa
ganoon ay makilala ang pagkakatulad at pagkakaiba nito. Ito ay
tinatawag na pagbibigay-kahulugan o depinisyon.
• Karaniwan, natatagpuan ang mga literal na kahulugan ng salita sa
diksyunaryo. Ito ay ang kombinasyon ng mga pangkalahatang katawagan o
terminolohiya na may tiyak na katangian. Tignan ang halimbawa sa ibaba:
Ang kompyuter (salita) ay isang electronikong aparato (pangkalahatang
katawagan), na maaaring mag-imbak, magbalik at magproseso ng mga
data. (tiyak na katangian).
• Napaghahambing-hambing din ng mga mambabasa ang pagkakaiba at
pagkakatulad ng isang salita sa kapuwa salita.

• Natutukoy din ang mga kasingkahulugan ng mga salita, ang kabaligtaran

ng salita at ang kahulugan nito.

• Nakategorya din ang anyo at estruktura nito sa wastong paggamit at pag-

uugnay-ugnay sa iba pang salita.
 PAG-IISA-ISA
(ENUMERASYON)
• Ito ang isa sa pinakasimpleng paraan sa pag-oorganisa ng isang teksto.
Sa pamamagitan nito, madaling matatandaan ng mambabasa ang
mahahalagang kaisipan na nakapaloob sa nabasang teksto.

• Ang pag-iisa-isa ay maaaring maisagawa sa paraang tiyak

at pangkalahatan. Inisa-isa ang mga tiyak at
mahahalagang detalyeng tinatalakay sa teksto upang
mapadali ang paraan ng pagtanda ng mga mahahalagang
kaisipan.
Halimbawa: Tiyak na pag-iisa-isa
• Ang Agham ay isang katawan o kabuuan ng maayos na karunungan at
mga teoryang nabuo sa pamamagitan ng sistematikong imbestigasyon.
Ito rin ay isang pamamaraan sa karunungan tungkol sa tao batay sa
paggamit ng mga sistematikong paraan at empirikal na pagmamasid.

Ang layunin ng agham ay ang sumusunod:

• Matukoy ang paulit-ulit at regular na mga sukatan sa daigdig na
maaaring igawa ng mga lohikal at sistematikong paglalahat o mga
prinsipyo.
• . Sinisikap na matuklasan ang mga kaugnay na dahilan-epekto at
matagpuan ang mga batas na maaaring matiyak.
• Nangangalap ito ng mga datos tungkol sa lipunan ng isang komun at
mga popular na paniniwala tungkol sa mga penomenang panlipunan.
 PAGSUSUNOD-SUNOD
(ORDER)
• Ang pamamaraang ito ay nakatutulong sa mambabasa upang mabilis na
matukoy ang mahahalagang bahagi ng isang teksto. Ang ideya ay batay
sa sunod-sunod na paraan ng pagtalakay, pagsunod mula sa hinihinging
direksyon o panuto.
• Ang pagsusunod-sunod (order) ay maingat na
isinasagawa sa tatlong paraan upang maayos na
matalakay at mapaliwanag ang isang kaisipang nais
ipabatid tulad ng: sekwensyal, kronolohikal at
prosidyural.
• Ang Sekwesyal ay tumutukoy sa pagkakasunod-sunod na nakatuon sa tindi ng pangyayari o
sitwasyon. Ang organisasyon ng teksto ay nakabatay sa unang pangyayari na nag-uugnay sa mga
susunid na pangyayari hanggang sa matunton ang wakas

• Ang Kronolohikal ay tumatalakay sa pagkakasunod-sunod ng tiyak na kaisipan at katangian ng

isang bagay na buhay o walang buhay kung paano ito nabuo. Ang karaniwang ayos nito ay
nagsisimula sa unang bahagi, ikalawa, ikatlo hanggang sa marating ang pinakadulo ng teksto.

Halimbawa, ang siklo ng ating buhay ay nagsimula sa pagkasilang, pagiging bata, susundan ng
pagiging dalaga/binata, mag-aasawa at magkakaanak, darating ang panahon na magiging
lolo/lola at ang huli siklo ay ang paglisan natin sa mundo.

• Ang Prosidyural naman ay tumutukoy sa sunod-sunod na pamamaraan o

proseso kung paano gagawin ang isang sitwasyon, panuto/ instruksyon at
sa bandang huli ay may inaasahang resulta batay sa layunin.
Ang mga sumusunod ay ang mga pangalan ng mga
naging Pangulo ng Pilipinas:
• Emilio Aguinaldo (1899-1901)
• Manuel L. Quezon (1935-1941)
• Jose P. Laurel (1943-1945)
• Sergio Osmena (1944-1946)
• Manuel Roxas (1946-1948)
• Elpidio Quirino (1948-1953)
• Ramon Magsaysay (1953-1957)
• Carlos P. Garcia (1957-1961)
• Diosdado Macapagal (1961-1965)
• Ferdinand E. Marcos (1965-1986)
• Corazon C. Aquino (1986-1992)
• Fidel V. Ramos (1992-1998)
• Joseph Ejercito Estrada (1998-2001)
• Maria Gloria Macapagal-Arroyo (2001-2010)
• Benigno Aquino III (2010-hanggang kasalukuyan)
 PAGHAHAMBING AT
PAGKOKONTRAS
• Ay isang paraan ng pagsusuri na naglalayong hanapin ang
pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawang bagay, ayon kay Fulwiler
(2002). Ginagamit ito upang magbigay linaw sa mambabasa
hinggil sa mga kaisipan na pinag-uusapan.
 May tatlong paraan ng pagsusuring ito:

Pagsusuring Pagkakatulad-
Pagsusuring Punto-per-
Pagsusuring Kabuuan-sa- at-Pagkakaiba (Similarity-
Punto (Point-to-
Kabuuan (Whole-to- and-
Point):Isinusuri at
Whole):Nagrerepresenta Difference):Tumatalakay
ipinaliwanag ang bawat
ng unang kabuuan at sa pagkakatulad ng
katangian ng isa bago
dalawang bagay na pinag-
ihambing sa kapwa ang kasunod nito ay ang
uusapan at pagkatapos ay
pagkakatulad at kabuuan ng isa.
ang pagkakaiba ng mga
pagkakaiba.
ito.
• Ang mga Republikan ay nagbibigay-diin sa kalayaan ng bawat
indibidwal, isinusulong ang tiyak na karapatan at pagkontrol sa
personal na pagmamay-ari, trabaho, at lokal na pamahalaan. Sa
paghahambing at pagkokontras ng dalawang partido, ang
manunulat ay gumamit ng pantay na pananalita at magkatulad na
estruktura ng pangungusap.
PROBLEMA AT SOLUSYON
• Sa aspeto ng problema at solusyon, ipinakita ang pangkalahatang
konsepto na mayroong problema at solusyon sa lahat ng aspeto ng
buhay. Ang solusyon ay inaasahan na magdadala ng kabutihan at
pagpapabuti sa nakararami.
• Sa panitikan, ang problema ay itinuturing na tunggalian ng tauhan laban
sa iba't ibang aspekto ng buhay, at ang solusyon ay nagsisilbing
resolusyon sa wakas ng kuwento.
• Sa pagtatapos, inilahad ni Tumangan et al. (1997) na sa
maikling kuwento, ang kayarian nito ay nagsisimula sa
pagkilala sa problema, pagbuo ng tauhan, at pagtatapos na
may solusyon para sa problema ng pangunahing tauhan.
SULATING TEKNIKAL AT PANANALIKSIK

• Tulad ng thesis o ulat na pang-agham, ang problema ay ang

pangunahing focus ng pag-aaral. Ito ang isang isyu na
hinahanap ng kasagutan o solusyon. Ang katawan ng papel ay
naglalaman ng mga detalye at paraan na ginamit sa
pananaliksik, habang ang wakas ay naglalaman ng
kinalabasan o solusyon na natuklasan.
 SANHI AT BUNGA
• Ang sanhi ay isang bagay na nagiging dahilan ng
pangyayari, samantalang ang bunga o epekto ay ang
resulta o kinalabasan ng pangyayari. Ang sanhi at bunga
ay maaaring maglarawan ng mga posibleng epekto sa
hinaharap.
 MGA MANANALIKSIK
Bernales, Kriets Salazar, Bong Anggay, Cristine
Castor, Mica Ella
Angelie Albert Joy
Salamat sa Pakikinig
 Pagsusulit
1-6
ANO ANG ANIM NA
HULWARANG
ORGANISASYON NG TEKSTO
7-9
MAG BIGAY NANG TATLONG
URI NG PAGSUSUNOD-
SUNOD(ORDER) SA
HULWARANG
10
ANG PRESIDENTE NA