MECHANIZM WYRÓWNAWCZY

BUDŻETU PAŃSTWA – BUDŻET JST

Relacje finansowe pomiędzy budżetami JST a budżetem państwa

Mechanizm wywównawczy:

Mechanizm Wyrównawczy Jednostek Samorządu Terytorialnego (JST) jest elementem systemu finansowego,
który ma na celu wyrównanie różnic w dochodach pomiędzy różnymi jednostkami samorządu terytorialnego.
Mechanizm ten umożliwia jednostkom samorządowym, takim jak gminy, powiaty i województwa,
otrzymywanie środków finansowych z budżetu państwa w celu zniwelowania dysproporcji w ich zasobach
finansowych. Dzięki temu systemowi, samorządy z mniejszymi dochodami własnymi są wspierane w realizacji
ich zadań i inwestycji, zapewniając bardziej zrównoważony rozwój na różnych obszarach kraju.
Subwencja ogólna dla JST jest narzędziem PODZIAŁ:
mechanizmu wyrównawczego, odgrywającą istotną - Podstawowa
rolę w finansowaniu jednostek samorządu
terytorialnego w Polsce. Polega na transferze środków - Oświatowa
z budżetu państwa do budżetów lokalnych. Ma na
celu wsparcie wydatków samorządów i zapewnienie - Wyrównawcza
im minimalnego poziomu środków do realizacji zadań
- Rekompensująca
statutowych. Subwencja ta podzielona jest na pięć
części oraz różni się w zależności od rodzaju - drogowa
samorządu.
Zadania poszczególnych części:

 Część podstawowa: Przyznawana wyłącznie gminom, służy jako fundamentalne wsparcie finansowe dla ich
ogólnych potrzeb.
 Część rekompensująca: Dostępna dla gmin, które straciły dochody z powodu ustawowych ulg i zwolnień w
podatkach rolnym i leśnym.
 Część oświatowa: Przeznaczona dla wszystkich JST, finansuje zadania edukacyjne i utrzymanie placówek
oświatowych.
 Część wyrównawcza: Dostępna dla wszystkich JST, ma na celu zmniejszenie dysproporcji finansowych
między bogatszymi a biedniejszymi samorządami.
 Część drogowa: Przyznawana powiatom i województwom, wspiera utrzymanie i rozwój infrastruktury
drogowej.
GMINY:

Gminy:
część wyrównawcza - składa się z sumy kwoty podstawowej i uzupełniającej. podstawową otrzymuje ta gmina, w
której wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca jest mniejszy niż 92% wskaźnika dla wszystkich
gmin. Kwotę uzupełniającą otrzymuje gmina, w której gęstość zaludnienia jest niższa niż średnia gęstość
zaludnienia kraju, oraz w których, wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie jest niższy
niż 150% średniej krajowej

Czesc oświatowa - Gminy otrzymują również część oświatową, która jest przeznaczona na finansowanie
przedszkoli, szkół podstawowych i innych zadań edukacyjnych.

Oprócz dwóch części subwencji dostępnych dla każdego szczebla wyłącznie gminom przysługuje podstawowa i
rekompensacyja. Pierwsza z nich jest ogólnym wsparciem finansowym do realizacji zadań samorządowych. Część
rekompensująca przeznaczona jest dla tych gmin, które utraciły dochody z tytułu ustawowych ulg i zwolnień
podatkowych.
WOJEWODZTWA i POWIATY

 Województwa i powiaty otrzymoją te same części subwencji.

 Wyrównawczą i oświatową dostępną dla każdego szczebla JST
 Oraz trzecią dostępną tylko dla tych czyli część drogową wspierającą utrzymanie i rozwój
infrastruktury drogowej